ഈ വെള്ള​മെ​ല്ലാം എങ്ങോട്ടു പോകു​ന്നു?

ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഉണരുക! ലേഖകൻ

ഞാനാകെ പരി​ഭ്രാ​ന്തി​യി​ലാ​യി! കുളി​മു​റി​യു​ടെ ഓവിൽനിന്ന്‌ അതാ ചാരനി​റ​ത്തി​ലുള്ള ഒരു ദ്രാവകം കുമി​ള​ക​ളാ​യി പൊന്തി​വ​രു​ന്നു. എന്റെ വീട്‌ ദുർഗന്ധം വമിക്കുന്ന ഒരു ചതുപ്പാ​യി മാറാൻ ഏറെ സമയ​മൊ​ന്നും വേണ്ട. ഞാൻ പെട്ടെന്ന്‌ ഒരു പ്ലമറെ വിളിച്ചു. ആകപ്പാടെ വിഷമിച്ച്‌ അയാ​ളെ​യും കാത്തു​നിൽക്കു​മ്പോൾ, വെള്ളം പതിയെ പൊങ്ങി​പ്പൊ​ങ്ങി എന്റെ സോക്‌സ്‌ കുതിർന്നു തുടങ്ങി. ‘ഈ വെള്ള​മെ​ല്ലാം എവിടെ നിന്നാണു വരുന്നത്‌’ എന്നു ഞാൻ അതിശ​യി​ച്ചു​പോ​യി.

പ്ലമർ വന്നു ക്ഷമയോ​ടെ ഓവിലെ തടസ്സം നീക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യിൽ എന്നോടു പറഞ്ഞു: “ഒരു ശരാശരി നഗരവാ​സി 200 മുതൽ 400 വരെ ലിറ്റർ വെള്ളം ഒരു ദിവസം ഉപയോ​ഗി​ക്കും. ഓരോ പുരു​ഷ​നും സ്‌ത്രീ​യും കുട്ടി​യും ഏതാണ്ട്‌ 1,00,000 ലിറ്റർ വെള്ളം വീതം ഒരു വർഷം അഴുക്കു​ചാ​ലി​ലേക്കു വിടുന്നു.” അപ്പോൾ ഞാൻ ചോദി​ച്ചു: “അത്രയും വെള്ളം ഞാൻ എങ്ങനെ ഉപയോ​ഗി​ക്കാ​നാണ്‌, ഏതായാ​ലും ഞാൻ അത്രയും വെള്ളം കുടി​ക്കില്ല!” “അതല്ല” അയാൾ തുടർന്നു: “ഓരോ ദിവസ​വും നിങ്ങൾ കുളി​ക്കു​ന്നു, കക്കൂസ്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നു, വാഷി​ങ്‌മെ​ഷീൻ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നു, പാത്രം കഴുകു​ന്നു. ഇതല്ലാതെ മറ്റു പലതര​ത്തി​ലും ഈ ആധുനിക യുഗത്തിൽ നമ്മൾ, നമ്മുടെ വല്യമ്മ​വ​ല്യ​പ്പ​ന്മാർ ഉപയോ​ഗി​ച്ച​തി​ന്റെ രണ്ടിരട്ടി വെള്ളം ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നുണ്ട്‌.” അപ്പോൾ എന്റെ മനസ്സി​ലേക്കു പൊടു​ന്നനെ വന്ന ചോദ്യ​മി​താണ്‌, ‘ഈ വെള്ള​മെ​ല്ലാം എങ്ങോട്ടു പോകു​ന്നു?’

ആളുകൾ ദിവസ​വും ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​ത​ള്ളുന്ന വെള്ളം പല രാജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലും നഗരങ്ങ​ളി​ലും വ്യത്യ​സ്‌ത​മായ വിധങ്ങ​ളിൽ സംസ്‌ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു എന്നു ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി. ചില രാജ്യ​ങ്ങ​ളിൽ ജലജന്യ രോഗങ്ങൾ നിമിത്തം മരണം വരെ സംഭവി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ ജല സംസ്‌ക​രണം ജീവ​നെ​ത്തന്നെ ബാധി​ക്കുന്ന പ്രശ്‌ന​മാ​ണെന്നു പറയാൻ കഴിയും. (27-ാം പേജിലെ ചതുരം കാണുക.) എന്റെ താമസ​സ്ഥ​ല​ത്തിന്‌ അടുത്തുള്ള ഒരു മലിനജല സംസ്‌കരണ കേന്ദ്ര​ത്തി​ലേക്ക്‌ എന്നോ​ടൊ​പ്പം നിങ്ങളും പോരുക, എന്നിട്ട്‌, ഈ വെള്ള​മെ​ല്ലാം എങ്ങോ​ട്ടു​പോ​കു​ന്നു എന്നും അഴുക്കു​ചാ​ലി​ലും കക്കൂസി​ലു​മൊ​ക്കെ അതുമി​തും ഇടുന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടു ശ്രദ്ധി​ക്കണം എന്നും മനസ്സി​ലാ​ക്കുക. നാം എവിടെ ജീവി​ച്ചാ​ലും ശ്രദ്ധി​ക്കേണ്ട കാര്യ​ങ്ങ​ളാ​ണ​ല്ലോ ഇതൊക്കെ.

സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തിൽ

സന്ദർശി​ക്കാൻ പറ്റിയ ആകർഷ​ക​മായ ഒരു സ്ഥലമല്ല​ല്ലോ മലിനജല സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്രം എന്നു നിങ്ങൾക്കു തോന്നു​ന്നു​ണ്ടാ​വും. ഞാനും അതി​നോ​ടു യോജി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ നമ്മുടെ നഗരം അതിന്റെ തന്നെ മാലി​ന്യ​ത്തിൽ മുങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്ന​തി​നെ തടയാൻ നമ്മിൽ മിക്കവ​രും ഇത്തരം സംവി​ധാ​ന​ങ്ങളെ ആശ്രയി​ക്കു​ന്നു—ഇതിന്റെ സുഗമ​മായ പ്രവർത്ത​ന​ത്തിന്‌ ആവശ്യ​മായ പിന്തുണ നൽകു​ന്ന​തിൽ നമു​ക്കെ​ല്ലാം ഒരു പങ്കുണ്ട്‌. വിഖ്യാ​ത​മായ സിഡ്‌നി തുറമു​ഖ​ത്തി​നു തെക്കു സ്ഥിതി​ചെ​യ്യുന്ന മലബാ​റി​ലെ മുഖ്യ സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ലേ​ക്കാ​ണു നാം പോകു​ന്നത്‌. എന്റെ കുളി​മു​റി​യി​ലെ വെള്ളം എങ്ങനെ​യാണ്‌ ഈ സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തിൽ എത്തുന്നത്‌?

ഞാൻ കക്കൂസ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ച​ശേഷം വെള്ളം ഒഴിക്കു​മ്പോൾ, പാത്രം കഴുകു​മ്പോൾ, കുളി​ക്കു​മ്പോൾ എല്ലാം വെള്ളം മലിനജല സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ലേക്ക്‌ ഒഴുകി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. ഈ വെള്ളം 50  കിലോ​മീ​റ്റർ ദൂരം ഒഴുകി​യെ​ത്തു​മ്പോൾ, മറ്റു സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്നൊ​ക്കെ ദിവസ​വും സംസ്‌ക​ര​ണ​ശാ​ല​യി​ലേക്കു പ്രവഹി​ക്കുന്ന 48 കോടി ലിറ്റർ വെള്ളവു​മാ​യി ചേരുന്നു.

ഈ സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്രം കണ്ണിനും മൂക്കി​നു​മൊ​ന്നും അസ്വാ​സ്ഥ്യം ഉണ്ടാക്കാ​ത്തത്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടെന്ന്‌, ഇവിടത്തെ കമ്മ്യൂ​ണി​റ്റി ലെയ്‌സൺ ഓഫീ​സ​റായ റോസ്‌ എന്നോടു പറഞ്ഞു: “ഇതിന്റെ പ്രവർത്ത​ന​ങ്ങ​ളിൽ അധിക​പ​ങ്കും നടക്കു​ന്നത്‌ ഭൂമി​ക്ക​ടി​യി​ലാണ്‌. ദുഷിച്ച വാതക​ങ്ങളെ പുറത്തു​പോ​കാ​തെ തടഞ്ഞിട്ട്‌, വായു ശുദ്ധീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നുള്ള അരിപ്പ​ക​ളോ​ടു കൂടിയ ചിമ്മി​നി​ക​ളി​ലൂ​ടെ കടത്തി വിടുന്നു. കുടത്തി​ന്റെ ആകൃതി​യി​ലുള്ള ഈ ചിമ്മി​നി​കൾ ദുർഗന്ധം ഇല്ലാതാ​ക്കു​ന്നു. അങ്ങനെ ശുദ്ധീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെട്ട വായു​വാണ്‌ അന്തരീ​ക്ഷ​ത്തി​ലേക്കു വിടു​ന്നത്‌. ഈ സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​നു ചുറ്റും ആയിര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു വീടു​ക​ളുണ്ട്‌, ദുർഗ​ന്ധ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു പരാതി​പ്പെ​ടുന്ന ഏതാണ്ടു പത്തു ഫോൺകോ​ളു​കളേ വർഷത്തിൽ എനിക്കു ലഭിക്കാ​റു​ള്ളൂ.” റോസ്‌ ഇനി നമ്മെ കൊണ്ടു​പോ​കു​ന്നത്‌ ആ “ദുർഗ​ന്ധ​പ്ര​ശ്‌ന​ങ്ങളു”ടെ ഉറവി​ട​ത്തി​ലേ​ക്കാണ്‌.

എന്താണ്‌ മലിന​ജലം?

നമ്മൾ കൂടുതൽ താഴേ​ക്കി​റ​ങ്ങു​മ്പോൾ, വഴികാ​ട്ടി നമ്മോടു പറയുന്നു: “മലിന​ജ​ല​ത്തി​ന്റെ 99.9 ശതമാനം വെള്ളമാണ്‌, ബാക്കി ഭാഗം മനുഷ്യ വിസർജ്യ​വും രാസവ​സ്‌തു​ക്ക​ളും മറ്റുപല ചെറിയ ചെറിയ വസ്‌തു​ക്ക​ളും ചേർന്ന​താണ്‌. 1,30,000 ഏക്കർ പ്രദേ​ശത്തെ വീടു​ക​ളിൽ നിന്നും വ്യവസാ​യ​ശാ​ല​ക​ളിൽ നിന്നു​മുള്ള മലിന​ജലം, 20,000 കിലോ​മീ​റ്റർ നീളത്തി​ലുള്ള പൈപ്പു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ഒഴുകി, സമു​ദ്ര​നി​ര​പ്പിൽനി​ന്നു മൂന്നു​മീ​റ്റർ താഴെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തിൽ പ്രവേ​ശി​ക്കു​ന്നു. ഇവി​ടെ​വെച്ച്‌, പഴന്തുണി, പാറക്ക​ഷ​ണങ്ങൾ, കടലാസ്‌, പ്ലാസ്റ്റിക്ക്‌ എന്നിവ​യൊ​ക്കെ അരിച്ചു​മാ​റ്റുന്ന അരിപ്പ​ക​ളു​ടെ ഒരു ശ്രേണി​യി​ലൂ​ടെ ഈ മലിന​ജലം കടന്നു പോകു​ന്നു. അടുത്ത​താ​യി, ചരലും കടുപ്പ​മേ​റിയ മണൽത്ത​രി​യും വേർതി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രിറ്റ്‌ ചേംബ​റിൽവെച്ച്‌, മലിന​ജ​ല​ത്തി​ലെ ജൈവ​ഘ​ട​കങ്ങൾ വായു​കു​മി​ള​ക​ളോ​ടൊ​പ്പം വെള്ളത്തിൽ തങ്ങിനിൽക്കു​ന്നു. അജൈ​വ​ഘ​ട​ക​ങ്ങ​ളായ മണൽത്ത​രി​യും ചരലും പോലുള്ള ഭാരമുള്ള വസ്‌തു​ക്കൾ താഴെ അടിയു​ന്നു. താഴെ അടിയുന്ന ഇത്തരം അജൈ​വ​മാ​ലി​ന്യ​ങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ശേഷി​ക്കുന്ന മലിന​ജലം 15 മീറ്റർ മുകളി​ലുള്ള ചെളി​യൂ​റൽ ടാങ്കി​ലേക്കു പമ്പു​ചെ​യ്യു​ന്നു.”

ഈ ടാങ്കിന്‌ ഒരു ഫുട്‌ബോൾ കളത്തിന്റെ വലിപ്പ​മുണ്ട്‌. ഇവിടത്തെ വായു ശുദ്ധീ​കരണ സംവി​ധാ​നം തികച്ചും പ്രവർത്ത​ന​ക്ഷ​മ​മാ​യി​രി​ക്കണം. ഇല്ലെങ്കിൽ അയൽക്കാ​രു​ടെ പരാതി എത്രയാ​യി​രി​ക്കു​മെന്ന്‌ നിങ്ങൾക്ക്‌ ഊഹി​ക്കാ​വു​ന്നതേ ഉള്ളൂ. ടാങ്കി​ലേക്കു പതിയെ ഒഴുകി​യെ​ത്തുന്ന വെള്ളത്തിൽനി​ന്നും പൊങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കുന്ന എണ്ണയും കൊഴു​പ്പും മാറ്റുന്നു. ജൈവ​മാ​ലി​ന്യ​ങ്ങൾ അഥവാ വഴുവ​ഴുത്ത ഊറൽ താഴെ അടിയു​ന്നു. വലിയ യന്ത്രവ​ത്‌കൃത ബ്ലെയി​ഡു​കൾ, ഈ സ്ലഡ്‌ജ്‌ (ഊറൽ) അടുത്ത സംസ്‌കരണ നടപടി​കൾക്കാ​യുള്ള സ്ഥലത്തേക്കു പമ്പു​ചെ​യ്‌തു നീക്കുന്നു.

സംസ്‌ക​രി​ക്ക​പ്പെട്ട മലിന​ജലം 3 കിലോ​മീ​റ്റർ നീളമുള്ള ഒരു ഭൂഗർഭ ടണൽവഴി കടലി​ലേക്ക്‌ ഒഴുക്കി​വി​ടു​ന്നു. കടൽത്ത​റ​യി​ലേക്കു തുറക്കുന്ന തുരങ്ക​ത്തിൽ നിന്നും ശക്തി​യോ​ടെ കുതി​ച്ചു​യ​രുന്ന ഈ വെള്ളം, തിരമാ​ല​ക​ളിൽ നിന്നും 60-80 മീറ്റർ വരെ താഴെ വെച്ചു കടലിൽ വ്യാപി​ക്കു​ന്നു. ശക്തി​യേ​റിയ തീര​പ്ര​വാ​ഹങ്ങൾ മലിന​ജ​ലത്തെ അങ്ങുമി​ങ്ങും ചിതറി​ക്കു​ന്നു. അങ്ങനെ, സ്വാഭാ​വിക അണുനാ​ശ​ക​ശ​ക്തി​യുള്ള ഉപ്പു​വെള്ളം സംസ്‌ക​ര​ണ​പ്ര​ക്രിയ പൂർത്തി​യാ​ക്കു​ന്നു. സംസ്‌ക​ര​ണ​ശാ​ല​യിൽ അവശേ​ഷി​ച്ചി​രുന്ന ഊറൽ, അനെയ്‌റോ​ബിക്‌ ഡൈജ​സ്റ്റ​റു​കൾ എന്നു വിളി​ക്കുന്ന വായു​ക​ട​ക്കാത്ത ടാങ്കു​ക​ളി​ലേക്കു പമ്പു ചെയ്യുന്നു. അവിടെ സൂക്ഷ്‌മാ​ണു​ജീ​വി​കൾ ജൈവ​ഘ​ട​ക​ങ്ങളെ വിഘടി​പ്പി​ച്ചു മീഥെയ്‌ൻ വാതകം ഉണ്ടാക്കു​ന്നു, മാത്രമല്ല, ഊറലി​നെ രാസപ​ര​മാ​യി കൂടുതൽ സ്ഥിരത​യു​ള്ള​തും ആക്കിത്തീർക്കു​ന്നു.

സ്ലഡ്‌ജ്‌ മണ്ണായി മാറുന്നു

ശുദ്ധവാ​യു കിട്ടുന്ന സ്ഥലത്തേക്ക്‌ വലിയ ആശ്വാ​സ​ത്തോ​ടെ ഞാൻ റോസി​നെ അനുഗ​മി​ച്ചു. എന്നിട്ട്‌ സ്ലഡ്‌ജ്‌ സൂക്ഷി​ക്കുന്ന വായു കടക്കാത്ത ഒരു ടാങ്കിനു മുകളി​ലേക്കു ഞങ്ങൾ കയറി. റോസ്‌ പിന്നെ​യും പറഞ്ഞു​തു​ടങ്ങി: “സൂക്ഷ്‌മാ​ണു​ജീ​വി​കൾ ഉത്‌പാ​ദി​പ്പി​ക്കുന്ന മീഥെയ്‌ൻ വാതകം വൈദ്യു​ത ജനറേ​റ്റ​റു​കൾ പ്രവർത്തി​പ്പി​ക്കാൻ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നു. സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ന്റെ പ്രവർത്ത​ന​ത്തിന്‌ ആവശ്യ​മായ വൈദ്യു​തി​യു​ടെ 60 ശതമാ​ന​ത്തിൽ അധിക​വും ലഭിക്കു​ന്നത്‌ ഇങ്ങനെ​യാണ്‌. സ്ലഡ്‌ജ്‌ അണുവി​മു​ക്ത​മാ​ക്കി ചുണ്ണാമ്പു ചേർത്ത്‌,

സസ്യങ്ങൾക്കുള്ള സമൃദ്ധ​മായ പോഷ​ക​മ​ട​ങ്ങിയ ബയോ​സോ​ളിഡ്‌ (ജൈവ​പ​ദാർഥ​ങ്ങ​ളു​ടെ അവശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളിൽ നിന്നു​ണ്ടാ​ക്കുന്ന വളം) ആക്കി മാറ്റുന്നു. മലബാ​റി​ലെ മലിനജല സംസ്‌ക​ര​ണ​ശാല മാത്രം വർഷം തോറും 40,000 ടൺ ബയോ​സോ​ളിഡ്‌ ഉത്‌പാ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. പത്തു വർഷം മുമ്പു​വരെ സംസ്‌ക​രി​ക്കാത്ത സ്ലഡ്‌ജ്‌ ചുട്ടു​ചാ​മ്പ​ലാ​ക്കു​ക​യോ സമു​ദ്ര​ത്തിൽ തള്ളുക​യോ ആണ്‌ ചെയ്‌തി​രു​ന്നത്‌. എന്നാൽ ഇപ്പോൾ ഇത്‌ പ്രയോ​ജ​ന​ക​ര​മായ ഒരു വിധത്തിൽ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു.”

റോസ്‌ എനിക്കു തന്ന ഒരു ലഘുപ​ത്രി​ക​യിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു. “ന്യൂ സൗത്ത്‌ വെയ്‌ൽസി​ലെ വനത്തിൽ ബയോ​സോ​ളിഡ്‌ പ്രയോ​ഗി​ച്ച​പ്പോൾ 20-35 ശതമാനം വളർച്ച വർധിച്ചു.” ‘ബയോ​സോ​ളിഡ്‌ കലർത്തിയ മണ്ണിൽ വളർന്ന ഗോത​മ്പിന്‌ ഉത്‌പാ​ദ​ന​ത്തിൽ 70 ശതമാനം വർദ്ധന​യു​ണ്ടാ​യ​താ​യും’ ലഘുപ​ത്രിക പറയുന്നു. അങ്ങനെ​യെ​ങ്കിൽ, മറ്റു വളത്തോ​ടൊ​പ്പം ബയോ​സോ​ളി​ഡും ചേർത്ത്‌ എന്റെ പൂന്തോ​ട്ട​ത്തിൽ ഉപയോ​ഗി​ക്കാ​മ​ല്ലോ എന്നു ഞാനോർത്തു.

കാഴ്‌ച​യ്‌ക്ക​പ്പു​റ​ത്തുള്ള കാര്യങ്ങൾ വേഗം വിസ്‌മ​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു

അഴുക്കു​ചാ​ലിൽ നാം പെയിന്റ്‌,

കീടനാ​ശി​നി​കൾ, മരുന്നു​കൾ, എണ്ണ എന്നിവ ഒഴിക്കു​ന്നത്‌ സംസ്‌ക​ര​ണ​ശാ​ല​യി​ലെ സൂക്ഷ്‌മാ​ണു​ക്കൾ നശിക്കാ​നി​ട​യാ​ക്കു​മെ​ന്നും അത്‌ ശുദ്ധീ​ക​ര​ണ​പ്ര​ക്രി​യ​യ്‌ക്കു തടസ്സം സൃഷ്ടി​ക്കു​മെ​ന്നും വഴികാ​ട്ടി എന്നോടു പറഞ്ഞു. ‘എണ്ണയും കൊഴു​പ്പു​മൊ​ക്കെ നമ്മുടെ ധമനി​ക​ളിൽ തടസ്സം സൃഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ മലിന​ജ​ല​വാ​ഹി​ക​ളായ പൈപ്പു​ക​ളി​ലും തടസ്സമു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നു’ എന്ന്‌ അദ്ദേഹം എടുത്തു​പ​റഞ്ഞു. ‘ഉപയോ​ഗ​ശേഷം കളയുന്ന ഡയപ്പറു​കൾ, തുണി, പ്ലാസ്റ്റിക്ക്‌ എന്നിവ കക്കൂസി​ലി​ട്ടു വെള്ള​മൊ​ഴി​ച്ചാൽ അതു പൈപ്പി​നു​ള്ളിൽ തങ്ങിനിൽക്കു​ന്നു. ചപ്പുച​വ​റു​കൾ കക്കൂസി​ലോ അഴുക്കു​ചാ​ലി​ലോ ഇട്ടിട്ടു വെള്ള​മൊ​ഴി​ക്കു​മ്പോൾ അത്‌ പോയി​ക്കി​ട്ടി​യ​ല്ലോ എന്നു നമ്മൾ വിചാ​രി​ച്ചേ​ക്കാം.’ പിന്നീട്‌, അതു പൈപ്പി​നു​ള്ളിൽ തടസ്സമു​ണ്ടാ​ക്കി വെള്ളം തിരി​ച്ചു​പൊ​ങ്ങി​വ​രു​മ്പോ​ഴേ നമ്മൾ ചെയ്‌ത​തി​ന്റെ ഗൗരവം നാം മനസ്സി​ലാ​ക്കൂ. അതു​കൊണ്ട്‌, അടുത്ത തവണ നിങ്ങൾ കുളി​ക്കു​മ്പോ​ഴും കക്കൂസ്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​മ്പോ​ഴും പാത്രം കഴുകു​മ്പോ​ഴു​മെ​ല്ലാം ഈ വെള്ളം എങ്ങോ​ട്ടാണ്‌ പോകു​ന്നത്‌ എന്നു ചിന്തി​ക്കുക. (g02 10/8)

[25-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

മലിനജലം കുടി​വെ​ള്ള​മാ​യി മാറുന്നു

ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളി​ലെ കാലി​ഫോർണി​യ​യി​ലുള്ള ഓറഞ്ച്‌ കൗണ്ടി​യിൽ മഴ തീരെ കുറവാണ്‌. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ ലക്ഷക്കണ​ക്കി​നു വരുന്ന നിവാ​സി​ക​ളു​ടെ പ്രയോ​ജ​നാർഥം ഒരു നവീന മലിന​ജ​ല​സം​സ്‌കരണ സംവി​ധാ​നം ഇവിടെ സ്ഥാപി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടുണ്ട്‌. ഓരോ ദിവസ​വും ലക്ഷക്കണ​ക്കി​നു ലിറ്റർ മലിന​ജലം വെറുതെ സമു​ദ്ര​ത്തി​ലേക്ക്‌ ഒഴുക്കി​വി​ടാ​തെ, അധിക​ഭാ​ഗ​വും ശുദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു വീണ്ടും ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്നു. ഒരു മലിനജല സംസ്‌ക​ര​ണ​കേ​ന്ദ്ര​മാണ്‌ വർഷങ്ങ​ളാ​യി ഇതു ചെയ്‌തു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. പ്രാഥ​മിക സംസ്‌ക​ര​ണ​ത്തി​നു​ശേഷം മലിന​ജ​ലത്തെ രണ്ടാമ​തും മൂന്നാ​മ​തും സംസ്‌ക​ര​ണ​ത്തി​നു വിധേ​യ​മാ​ക്കു​ന്നു. ഇങ്ങനെ കിട്ടുന്ന വെള്ളം സാധാരണ കുടി​വെള്ളം പോ​ലെ​തന്നെ ശുദ്ധമാണ്‌. ഈ വെള്ളം കിണർജ​ല​വു​മാ​യി കൂട്ടി​ക്ക​ലർത്തി വീണ്ടും ഭൂമി​ക്ക​ടി​യി​ലെ ജലസം​ഭ​ര​ണി​യി​ലേക്കു വിടുന്നു. ഭൂഗർഭ​സം​ഭ​രണി വീണ്ടും നിറയാ​നും അങ്ങനെ ഉപ്പു​വെള്ളം അരിച്ചി​റങ്ങി സംഭരണി നശിക്കാ​തി​രി​ക്കാ​നും ഇതു സഹായി​ക്കു​ന്നു. ജില്ലയ്‌ക്ക്‌ ആവശ്യ​മായ ജലത്തിന്റെ 75 ശതമാ​ന​ത്തോ​ളം ലഭിക്കു​ന്നത്‌ ഈ സംഭര​ണി​യിൽ നിന്നാണ്‌.

വെള്ളം മിതവ്യ​യം ചെയ്യു​ന്ന​തി​നുള്ള അഞ്ചു വഴികൾ

◻✔ ചോർച്ച​യുള്ള വാഷറു​കൾ മാറി​യി​ടുക—ചോർച്ച​യുള്ള ഒരു ടാപ്പി​ലൂ​ടെ വർഷം 7,000 ലിറ്റർ വെള്ളം നഷ്ടപ്പെ​ടാൻ ഇടയുണ്ട്‌.

◻✔ നിങ്ങളു​ടെ കക്കൂസിന്‌ ചോർച്ച​യില്ല എന്ന്‌ ഉറപ്പു​വ​രു​ത്തുക—ചോരുന്ന കക്കൂസി​ലൂ​ടെ ഒരു വർഷം 16,000 ലിറ്റർ വെള്ളം നഷ്ടപ്പെ​ട്ടേ​ക്കാം.

◻✔ ഷവർ ഹെഡ്ഡിൽ വെള്ളം നിയ​ന്ത്രി​ത​മായ വിധത്തിൽ സ്‌പ്രേ ചെയ്യുന്ന ഒരു നോസിൽ ഘടിപ്പി​ക്കുക. സാധാരണ ഷവർ ഹെഡ്ഡ്‌ ഒരു മിനി​ട്ടിൽ 18 ലിറ്റർ വെള്ളം പുറത്തു​വി​ടു​ന്നു.നിയ​ന്ത്രി​ത​മായ വിധത്തിൽ സ്‌പ്രേ ചെയ്യുന്ന ലോ-ഫ്‌ളോ ഷവർഹെ​ഡ്ഡി​ലൂ​ടെ മിനി​ട്ടിൽ 9 ലിറ്റർ വെള്ളമേ പുറത്തു​വരൂ—അങ്ങനെ​യാ​കു​മ്പോൾ, നാലു​പേർ അടങ്ങുന്ന ഒരു കുടും​ബ​ത്തിന്‌ വർഷം 80,000 ലിറ്റർ വെള്ളം ലാഭി​ക്കാൻ കഴിയും.

◻✔ നിങ്ങളു​ടെ കക്കൂസിന്‌ വെള്ളം ഫ്‌ളഷ്‌ ചെയ്യു​ന്ന​തി​നുള്ള രണ്ടുതരം സംവി​ധാ​നം ഉണ്ടെങ്കിൽ, കുറച്ചു വെള്ളം മതിയാ​കു​ന്നി​ടത്ത്‌ അതിനുള്ള ചെറിയ ബട്ടൺ ഉപയോ​ഗി​ക്കുക—ഇങ്ങനെ ഒരു നാലംഗ കുടും​ബ​ത്തിന്‌ വർഷം 36,000 ലിറ്റർ വെള്ളം ലാഭി​ക്കാം.

◻✔ നിങ്ങളു​ടെ ടാപ്പിൽ ഒരു എയ്‌റേറ്റർ ഘടിപ്പി​ക്കുക—ഇത്‌ ചുരു​ങ്ങിയ ചെലവിൽ ചെയ്യാം, കാര്യ​ക്ഷമത കുറയാ​തെ​തന്നെ വെള്ളത്തി​ന്റെ ഉപയോ​ഗം പകുതി​യാ​യി കുറയ്‌ക്കാം.

[27-ാം പേജിലെ ചതുരം]

ലോകത്തിലെ മലിനജല പ്രതി​സ​ന്ധി

നെതർലൻഡ്‌സി​ലെ ഹേഗിൽ വിളി​ച്ചു​കൂ​ട്ടിയ ദ സെക്കൻഡ്‌ വേൾഡ്‌ വാട്ടർ ഫോറം ഇങ്ങനെ പറയുന്നു: “1.2 ശതകോ​ടി​യി​ല​ധി​കം ആളുകൾക്ക്‌ ശുദ്ധമായ കുടി​വെള്ളം ലഭ്യമല്ല,  2.9 ശതകോ​ടി പേർക്ക്‌ മാലിന്യ നിർമാർജ​ന​ത്തി​നുള്ള അവശ്യ സൗകര്യ​ങ്ങൾ ഇല്ല. മലിനജല-ജന്യ രോഗങ്ങൾ വർഷം​തോ​റും 50 ലക്ഷം പേരുടെ മരണത്തിൽ കലാശി​ക്കു​ന്നു, ഇവരി​ല​നേ​ക​രും കുട്ടി​ക​ളാണ്‌.”

[26-ാം പേജിലെ രേഖാ​ചി​ത്രം/ചിത്രങ്ങൾ]

(പൂർണ​രൂ​പ​ത്തിൽ കാണു​ന്ന​തിന്‌ പ്രസി​ദ്ധീ​ക​രണം നോക്കുക)

മലബാറിലെ മലിനജല സംസ്‌കരണ സംവി​ധാ​നം (ഏകദേ​ശ​രൂ​പം)

1. മലിന​ജലം ശുദ്ധീ​കരണ ശാലയി​ലേക്കു പ്രവേ​ശി​ക്കു​ന്നു

↓

2. ജലം അരിപ്പ​ക​ളി​ലൂ​ടെ കടന്നു പോകു​ന്നു

↓

3. ഗ്രിറ്റ്‌ ചേമ്പറിൽ ചരലും തരിക​ളും വേർതി​രി​ക്കു​ന്നു ⇨ ⇨ 4.അജൈ​വ​ഘ​ട​കങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്‌ത്‌ കൊണ്ടു​പോ​കു​ന്നു

↓

5. ഊറൽ ടാങ്കുകൾ ⇨ ⇨ 6.സമു​ദ്ര​ത്തി​ലേക്ക്‌

↓

7. അനെയ്‌റോ​ബിക്‌ ഡൈജ​സ്റ്റ​റു​കൾ ⇨ ⇨ 8.വൈദ്യു​ത ജനറേ​റ്റ​റു​കൾ

↓

9. ബയോ​സോ​ളിഡ്‌ സൂക്ഷി​ച്ചു​വെ​ക്കുന്ന ടാങ്ക്‌

[ചിത്രങ്ങൾ]

അനെയ്‌റോബിക്‌ ഡൈജ​സ്റ്റിങ്‌ ടാങ്കുകൾ സ്ലഡ്‌ജി​നെ വളവും മീഥേൻ വാതക​വു​മാ​ക്കി മാറ്റുന്നു

മീഥെയ്‌ൻ വാതകം കത്തിച്ച്‌ വൈദ്യു​തി ഉത്‌പാ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്നു