അടിയ​ന്തി​ര​താ​ബോ​ധ​ത്തോ​ടെ സേവിക്കൽ

ഹാൻസ്‌ ഫാൻ ഫ്യൂറെ പറഞ്ഞ പ്രകാരം

ആയിരത്തിത്തൊള്ളായിരത്തറുപത്തിരണ്ടിലെ ഒരു പ്രഭാതം. നെതർലൻഡ്‌സി​ലെ വാച്ച്‌ ടവർ സൊ​സൈ​റ​റി​യു​ടെ ബ്രാഞ്ച്‌ ഓവർസി​യ​റായ പോൾ കുശ്‌നിർ റോട്ടർഡാം തുറമുഖ ഡിസ്‌ട്രി​ക്‌റ​റിൽവെച്ച്‌ എന്നെ കണ്ടുമു​ട്ടു​ന്നു. കോഫി​ഹൗ​സി​നു​ള്ളി​ലെ അരണ്ട വെളി​ച്ച​ത്തിൽ മേശയ്‌ക്ക​പ്പു​റം ഇരുന്ന്‌ എന്നെ നോക്കി​ക്കൊണ്ട്‌ അദ്ദേഹം ചോദി​ച്ചു: “ഹാൻസ്‌, താങ്കൾ ഈ നിയമനം സ്വീക​രി​ച്ചാൽ താങ്കൾക്കും ഭാര്യ​ക്കും അങ്ങോട്ടു പോകാ​നുള്ള ടിക്കററു മാത്രമേ ലഭിക്ക​യു​ള്ളു​വെ​ന്നതു താങ്കൾക്ക​റി​യാ​മോ?”

“അറിയാം, സൂസി​യും അതി​നോ​ടു യോജി​ക്കു​മെന്ന്‌ എനിക്കു നല്ല ഉറപ്പുണ്ട്‌.”

“കൊള്ളാം, സൂസി​യു​മാ​യി ഇക്കാര്യം സംസാ​രി​ച്ചോ​ളൂ. നിങ്ങളു​ടെ തീരു​മാ​നം എത്ര വേഗം എന്നെ അറിയി​ക്കു​ന്നു​വോ അത്രയും നന്ന്‌.”

“പോകാൻ ഞങ്ങൾ തയ്യാറാണ്‌” എന്ന ഞങ്ങളുടെ മറുപടി അദ്ദേഹ​ത്തി​നു പിറേ​റന്നു രാവി​ലെ​തന്നെ ലഭിച്ചു. അങ്ങനെ 1962 ഡിസംബർ 26-ന്‌ മഞ്ഞുമൂ​ടിയ സ്‌കീ​പോൾ വിമാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തിൽവെച്ചു ബന്ധുമി​ത്രാ​ദി​കളെ കെട്ടി​പ്പു​ണർന്നു യാത്ര പറഞ്ഞ ഞങ്ങൾ (ഇപ്പോൾ ഇൻഡോ​നേ​ഷ്യ​യി​ലെ വെസ്‌ററ്‌ ഇരീയൻ എന്നറി​യ​പ്പെ​ടുന്ന) പാപ്പു​വ​ക്കാ​രു​ടെ നാടായ നെതർലൻഡ്‌സ്‌ ന്യൂ ഗിനി​യ​യി​ലേക്കു പറന്നകന്നു. ഇത്‌, മുമ്പു മിഷന​റി​മാ​രാ​രും വന്നിറ​ങ്ങി​യി​ട്ടി​ല്ലാത്ത ഒരു കന്നി​പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഈ വെല്ലു​വി​ളി​നി​റഞ്ഞ നിയമനം സ്വീക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു ഞങ്ങൾക്കു സംശയങ്ങൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നോ? തീർച്ച​യാ​യും ഇല്ലായി​രു​ന്നു. ദൈവ​ഹി​തം ചെയ്യു​ന്ന​തി​നു ഞങ്ങളുടെ ജീവിതം ഞങ്ങൾ മുഴു​ഹൃ​ദ​യ​ത്തോ​ടെ സമർപ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു, അവിടു​ന്നു ഞങ്ങളെ പിന്തു​ണ​ക്കു​മെന്നു ഞങ്ങൾ ഉറപ്പായി വിശ്വ​സി​ച്ചു. പിന്തി​രി​ഞ്ഞു നോക്കു​മ്പോൾ യഹോ​വ​യി​ലുള്ള ഞങ്ങളുടെ ആത്മവി​ശ്വാ​സം ഒരിക്ക​ലും അസ്ഥാന​ത്താ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെന്നു ഞങ്ങൾക്കു കാണാൻ കഴിയു​ന്നുണ്ട്‌. ഇൻഡോ​നേ​ഷ്യ​യിൽ എന്തു സംഭവി​ച്ചു എന്നു വിശദീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പു ഞങ്ങളുടെ മുൻകാല ജീവി​ത​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഞാൻ അല്‌പം പറയട്ടെ.

യുദ്ധകാല പരിശീ​ല​നം

ആർതർ വിംഗ്ലർ എന്ന ധീരനായ സാക്ഷി ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബത്തെ 1940-ൽ സന്ദർശി​ച്ച​പ്പോൾ എനിക്കന്നു പത്തു വയസ്സേ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. ക്രൈ​സ്‌ത​വ​ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ വ്യാ​ജോ​പ​ദേ​ശ​ങ്ങളെ സംബന്ധി​ച്ചു ബൈബി​ളി​നു പറയാ​നു​ള്ളത്‌ എന്തെന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കി​യ​പ്പോൾ എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ നടുങ്ങി​പ്പോ​യി. നെതർലൻഡ്‌സ്‌ അന്നു നാസി ജർമനി​യു​ടെ കീഴി​ലാ​യി​രു​ന്നു, യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളാ​കട്ടെ നാസികൾ വേട്ടയാ​ടി​യി​രു​ന്ന​വ​രും. നിരോ​ധി​ക്ക​പ്പെട്ട ഒരു സംഘട​ന​യു​ടെ സഹകാ​രി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​ര​ണ​മോ എന്ന്‌ എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കു തീരു​മാ​നി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ അവർ അങ്ങനെ​തന്നെ തീരു​മാ​നി​ച്ചു.

സ്വാത​ന്ത്ര്യ​വും എന്തിന്‌, ജീവൻ പോലും പണയ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊണ്ട്‌ എന്റെ അമ്മ കാണിച്ച ധൈര്യ​വും മനസ്സൊ​രു​ക്ക​വും എന്നിൽ മതിപ്പു​ള​വാ​ക്കി. ഒരിക്കൽ അവർ സൈക്കി​ളിൽ 11 കിലോ​മീ​ററർ സഞ്ചരിച്ച്‌ ഒരു ബാഗ്‌ നിറയെ ബൈബിൾല​ഘു​ലേ​ഖ​ക​ളു​മാ​യി ഇരുട്ടി​ന്റെ മറവിൽ കാത്തു​നി​ന്നു. ഒരു പ്രത്യേക വേലക്കുള്ള നിർദിഷ്ട സമയമാ​യ​പ്പോൾ അവർ തനിക്കാ​വു​ന്നത്ര വേഗത്തിൽ സൈക്കിൾ ചവുട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു ബാഗിൽനി​ന്നു ക്രമമാ​യി ലഘു​ലേ​ഖ​ക​ളെ​ടു​ത്തു തെരു​വിൽ വിതറി. ഒരാൾ അവരെ സൈക്കി​ളിൽ പിന്തു​ടർന്നു​വന്ന്‌ അവർക്കു മുന്നി​ലെത്തി കിതച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഇങ്ങനെ വിളി​ച്ചു​പ​റഞ്ഞു: “ഹേയ്‌, ശ്രീമതി, നിങ്ങളു​ടെ കയ്യിൽനിന്ന്‌ എന്തോ താഴെ​വീ​ഴു​ന്നു!” അമ്മ ഈ സംഭവം ഞങ്ങളോ​ടു പറഞ്ഞ​പ്പോൾ ഞങ്ങൾക്കു ചിരി​യ​ട​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല.

ഞാൻ നന്നേ ചെറു​പ്പ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും എന്റെ ജീവി​തം​കൊണ്ട്‌ എന്താണു ചെയ്യേ​ണ്ട​തെന്ന്‌ എനിക്ക്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആയിര​ത്തി​ത്തൊ​ള്ളാ​യി​ര​ത്തി​നാൽപ്പ​ത്തി​ര​ണ്ടി​ന്റെ മധ്യത്തിൽ ഞങ്ങളുടെ യോഗ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നിൽ പരിപാ​ടി നിർവ​ഹി​ച്ച​യാൾ ചോദി​ച്ചു, “അടുത്ത​പ്രാ​വ​ശ്യം സ്‌നാ​പ​ന​മേൽക്കാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്ന​താ​രെ​ല്ലാ​മാണ്‌?” ഞാൻ എന്റെ കൈ ഉയർത്തി. അത്തരം ഒരു തീരു​മാ​ന​ത്തി​ന്റെ പ്രാധാ​ന്യം ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ടോ എന്നു സംശയി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ തെല്ല്‌ അമ്പര​പ്പോ​ടെ പരസ്‌പരം നോക്കി. എന്നാൽ എനിക്കു 12 വയസ്സേ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളു​വെ​ങ്കി​ലും ദൈവ​ത്തി​നുള്ള സമർപ്പ​ണ​ത്തി​ന്റെ അർഥം എന്തെന്നു ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു.

ഞങ്ങളെ തെരയുന്ന നാസി​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ വീടു​തോ​റു​മുള്ള സാക്ഷീ​ക​ര​ണ​വേ​ല​യിൽ ജാഗ്രത ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. നാസി​കൾക്കു ഞങ്ങളെ ഒററി​ക്കൊ​ടു​ക്കാൻ സാധ്യ​ത​യു​ള്ള​വ​രു​ടെ വീടുകൾ സന്ദർശി​ക്കു​ന്നത്‌ ഒഴിവാ​ക്കാൻ ഞാൻ ചെയ്‌തത്‌ ഇതായി​രു​ന്നു, നാസി അനുഭാ​വി​കൾ തങ്ങളുടെ ജനാല​ക​ളിൻമേൽ പോസ്‌റ​റ​റു​കൾ ഒട്ടിക്കുന്ന ദിവസ​ങ്ങ​ളിൽ ഞാൻ സൈക്കി​ളിൽ ചുററി​ക്ക​റങ്ങി അവരുടെ അഡ്രസ്സ്‌ കുറി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇതു ശ്രദ്ധിച്ച ഒരാൾ ഒരിക്കൽ ഇങ്ങനെ വിളി​ച്ചു​പ​റഞ്ഞു: “കൊള്ളാം കുഞ്ഞേ. എഴുതി​ക്കോ​ളൂ—അവരു​ടെ​യെ​ല്ലാം അഡ്രസ്സ്‌ എഴുതി​ക്കോ​ളൂ!” എനിക്ക്‌ ആവേശ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും വേണ്ടത്ര ജാഗ്ര​ത​യി​ല്ലാ​തെ​പോ​യി! 1945-ൽ യുദ്ധം അവസാ​നി​ച്ച​പ്പോൾ പ്രസം​ഗി​ക്കാൻ കൂടു​ത​ലായ സ്വാത​ന്ത്ര്യം ലഭിക്കു​മെന്ന പ്രത്യാ​ശ​യിൽ ഞങ്ങൾ ആഹ്ലാദം​കൊ​ണ്ടു.

ഒരു ജീവി​ത​വൃ​ത്തി​യു​ടെ ആരംഭം

എന്റെ സ്‌കൂൾ വിദ്യാ​ഭ്യാ​സം കഴിഞ്ഞി​രി​ക്കെ 1948 നവംബർ 1-നായി​രു​ന്നു എനിക്കു പയനിയർ എന്നനി​ല​യി​ലുള്ള മുഴു​സമയ പ്രസം​ഗ​നി​യ​മനം ആദ്യമാ​യി ലഭിച്ചത്‌. ഒരു മാസം കഴിഞ്ഞ്‌ വിംഗ്ലർ സഹോ​ദരൻ ഞാൻ കൂടെ താമസി​ച്ചി​രുന്ന കുടും​ബത്തെ സന്ദർശി​ച്ചു. എന്നെ അദ്ദേഹം നന്നായി വിലയി​രു​ത്തി​യി​രി​ക്കണം, കാരണം അതുക​ഴി​ഞ്ഞ​യു​ട​നെ​യാ​യി​രു​ന്നു എന്നെ സൊ​സൈ​റ​റി​യു​ടെ ആംസ്‌റ​റർഡാം ബ്രാഞ്ചിൽ സേവി​ക്കാൻ ക്ഷണിച്ചത്‌.

പിന്നീട്‌, സർക്കിട്ടു മേൽവി​ചാ​ര​ക​നാ​യി യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ സഭകൾ സന്ദർശി​ക്കാൻ എന്നോട്‌ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. അങ്ങനെ​യി​രി​ക്കെ​യാണ്‌ 1952-ൽ മിഷനറി പരിശീ​ല​ന​ത്തി​നു ന്യൂ​യോർക്കി​ലെ വാച്ച്‌ടവർ ഗിലെ​യാദ്‌ ബൈബിൾ സ്‌കൂ​ളി​ന്റെ 21-ാമത്തെ ക്ലാസ്സിൽ പങ്കു​കൊ​ള്ളാ​നുള്ള ക്ഷണം എനിക്കു ലഭിക്കു​ന്നത്‌. അങ്ങനെ 1952 അവസാ​നി​ക്കാ​റാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും നെതർലൻഡ്‌സിൽനി​ന്നുള്ള ഞങ്ങൾ എട്ടു പേർ ന്യൂ ആംസ്‌റ​റർഡാം എന്ന കപ്പലിൽ അമേരി​ക്ക​യി​ലേക്കു യാത്ര​യാ​യി.

സ്‌കൂൾ കോഴ്‌സി​ന്റെ അവസാ​ന​മാ​യ​പ്പോൾ ഇൻസ്‌ട്ര​ക്‌റ​റർമാ​രിൽ ഒരാളായ മാക്‌സ്‌വെൽ ഫ്രണ്ട്‌ പറഞ്ഞു: “ഇവിടെ നിങ്ങൾ പഠിച്ച മിക്ക കാര്യ​ങ്ങ​ളും നിങ്ങൾ മറക്കും, എന്നാൽ മൂന്നു സംഗതി​കൾ നിങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം നിലനിൽക്കു​മെന്നു ഞങ്ങൾ പ്രത്യാ​ശി​ക്കു​ന്നു: വിശ്വാ​സം, പ്രത്യാശ, സ്‌നേഹം.” മറെറാ​ന്നു​കൂ​ടി എന്റെ മനസ്സി​ലും ഹൃദയ​ത്തി​ലും പതിഞ്ഞി​രു​ന്നു, അടിയ​ന്തി​ര​ത​യോ​ടെ ജോലി ചെയ്യുന്ന യഹോ​വ​യു​ടെ സ്ഥാപന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള അമൂല്യ സ്‌മര​ണകൾ.

അതുക​ഴിഞ്ഞ്‌ ഒരു വലിയ നിരാ​ശ​യാ​യി​രു​ന്നു എനിക്ക്‌ അനുഭ​വ​പ്പെ​ട്ടത്‌. ഞങ്ങളുടെ ഡച്ചു​ഗ്രൂ​പ്പിൽ ഞാനുൾപ്പെ​ടെ​യുള്ള പകുതി പേർക്കു നിയമനം ലഭിച്ചത്‌ തിരികെ നെതർലൻഡ്‌സി​ലേ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. നിരാ​ശ​നാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഞാൻ വിഷണ്ണ​നാ​യില്ല. പുരാതന നാളിലെ മോശ​യെ​പ്പോ​ലെ ഒരു വിദേ​ശ​നി​യ​മനം ലഭിക്കു​ന്ന​തിന്‌ എനിക്കു 40 വർഷം കാത്തി​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രില്ല എന്നു മാത്രം ഞാൻ പ്രത്യാ​ശി​ച്ചു.—പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 7:23-30.

ഒരു അമൂല്യ സഹായി

വിവാ​ഹി​ത​നാ​കാ​നുള്ള എന്റെ പരിപാ​ടി​യെ​ക്കു​റി​ച്ച​റിഞ്ഞ, ഞാൻ പിതാ​വി​നെ​പ്പോ​ലെ കരുതി​യി​രുന്ന എന്റെ സുഹൃ​ത്തായ ഫ്രിറ​റ്‌സ്‌ ഹാർറ​റ്‌സാൻ സ്വകാ​ര്യ​മാ​യി​പ്പ​റഞ്ഞു: “ഇതി​ലേറെ മെച്ചപ്പെട്ട ഒരാൾ ഉണ്ടെന്ന്‌ എനിക്കു തോന്നു​ന്നില്ല.” സൂസി​യു​ടെ പിതാ​വായ കെയ്‌സി സ്‌ററൂ​ഫാ രണ്ടാം ലോക​മ​ഹാ​യു​ദ്ധ​ത്തിൽ നാസി​കൾക്കെ​തി​രെ​യുള്ള ചെറു​ത്തു​നിൽപ്പിൽ ഒരു മുന്നണി പോരാ​ളി​യാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിട്ടോ, 1946-ൽ സാക്ഷികൾ അദ്ദേഹത്തെ സന്ദർശി​ച്ച​പ്പോൾ ഒരു മടിയും കൂടാതെ അദ്ദേഹം ബൈബിൾ സത്യങ്ങൾ സ്വീക​രി​ച്ചു. താമസി​യാ​തെ അദ്ദേഹ​വും ആറു കുട്ടി​ക​ളിൽ മൂന്നു പേരും—സൂസി, മരിയൻ, കെന്നത്ത്‌—സ്‌നാ​പ​ന​മേ​ററു. ഈ കുട്ടി​ക​ളെ​ല്ലാ​വ​രും​തന്നെ 1947 മേയ്‌ 1-നു പയനി​യർമാ​രാ​യി മുഴു​സമയ ശുശ്രൂഷ ആരംഭി​ച്ചു. 1948-ൽ ബിസി​നസ്‌ നിർത്തി​യിട്ട്‌ കെയ്‌സി​യും പയനി​യ​റിങ്‌ തുടങ്ങി. “എന്റെ ജീവി​ത​ത്തി​ലെ ഏററവും സന്തോ​ഷ​നിർഭ​ര​മായ കാലം ആ വർഷങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു!” എന്നായി​രു​ന്നു പിന്നീട്‌ അദ്ദേഹം അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടത്‌.

ഞാൻ സൂസി​യു​മാ​യി പരിച​യ​പ്പെ​ടു​ന്നത്‌ 1949-ൽ ആയിരു​ന്നു. ആംസ്‌റ​റർഡാം ബ്രാഞ്ചാ​ഫീ​സിൽ ജോലി ചെയ്യാൻ അവൾ ക്ഷണിക്ക​പ്പെ​ട്ടത്‌ ആ വർഷമാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ, അടുത്ത വർഷം അവളും അവളുടെ സഹോ​ദരി മരിയ​നും 16-ാമത്തെ ഗിലെ​യാദ്‌ ക്ലാസ്സിൽ പങ്കു​കൊ​ള്ളാൻ പോയി, അവരുടെ മിഷനറി നിയമ​ന​പ്ര​ദേ​ശ​മായ ഇൻഡോ​നേ​ഷ്യ​യി​ലേക്കു കപ്പൽ കയറു​ക​യും ചെയ്‌തു. അവിടെ അഞ്ചു വർഷത്തെ സേവന​ത്തി​നു​ശേഷം 1957 ഫെബ്രു​വ​രി​യിൽ നെതർലൻഡ്‌സി​ലേക്കു തിരി​ച്ചു​വന്ന അവളെ ഞാൻ വിവാഹം ചെയ്‌തു. ആ സമയത്തു ഞാൻ സർക്കിട്ടു മേൽവി​ചാ​ര​ക​നാ​യി സേവി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു, ഞങ്ങളുടെ വിവാ​ഹ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ലു​ട​നീ​ളം അവൾ രാജ്യ​ശു​ശ്രൂ​ഷ​യ്‌ക്കു​വേണ്ടി വ്യക്തി​പ​ര​മായ ത്യാഗങ്ങൾ സഹിക്കാൻ പലതവണ മനസ്സൊ​രു​ക്കം പ്രകട​മാ​ക്കി​യി​ട്ടുണ്ട്‌.

വിവാ​ഹ​ത്തി​നു​ശേഷം ഞങ്ങൾ നെതർലൻഡ്‌സി​ന്റെ വ്യത്യ​സ്‌ത​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലുള്ള സഭകൾ സന്ദർശി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തുടർന്നു​പോ​ന്നു. പ്രയാ​സ​മേ​റിയ നിയമ​ന​ങ്ങ​ളിൽ വർഷങ്ങ​ളോ​ളം മിഷനറി വേല​ചെയ്‌ത സൂസി​യു​ടെ അനുഭ​വ​പ​രി​ചയം ഒരു സഭയിൽനിന്ന്‌ അടുത്ത​തി​ലേ​ക്കുള്ള ഞങ്ങളുടെ സൈക്കിൾ യാത്ര​യ്‌ക്ക്‌ അവളെ നന്നായി ഒരുക്കി​യി​രു​ന്നു. 1962-ൽ സർക്കിട്ടു വേലയി​ലാ​യി​രുന്ന സമയത്താ​യി​രു​ന്നു കുശ്‌നിർ സഹോ​ദരൻ റോട്ടർഡാ​മിൽവെച്ചു ഞങ്ങളെ ഇൻഡോ​നേ​ഷ്യ​യി​ലെ വെസ്‌ററ്‌ ഇരീയ​നി​ലേക്കു വരാൻ ക്ഷണിച്ചത്‌.

ഇൻഡോ​നേ​ഷ്യ​യി​ലെ മിഷനറി സേവനം

ഞങ്ങൾ മനോ​ക്‌വാ​രി എന്ന പട്ടണത്തിൽ എത്തി​ച്ചേർന്നു, അതു തികച്ചും വ്യത്യ​സ്‌ത​മായ ഒരു ലോക​മാ​യി​രു​ന്നു! ഉഷ്‌ണ​മേ​ഖലാ രാത്രി​ക​ളു​ടെ ഭീകര​ശ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളും ചൂടും പൊടി​പ​ട​ല​വു​മൊ​ക്കെ അവിടെ സാധാ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂടാതെ ഉൾനാ​ടു​ക​ളിൽ കൗപീനം മാത്രം ധരിച്ച പാപ്പു​വ​ക്കാ​രു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കരിമ്പു മുറി​ക്കുന്ന വലിയ കത്തി കൂടെ​ക്കൊ​ണ്ടു​ന​ട​ക്കുന്ന അവർ ഞങ്ങൾക്കു തൊട്ടു പിന്നാലെ നടക്കാൻ ഇഷ്ടപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു, ഞങ്ങളുടെ വെളുത്ത തൊലി​യിൽ തൊട്ടു​നോ​ക്കാ​നും അവർ ശ്രമി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇതെല്ലാ​മാ​യി ഇണങ്ങി​വ​രുക അത്ര എളുപ്പ​മാ​യി​രു​ന്നില്ല.

ഞങ്ങൾ എത്തി ആഴ്‌ച​കൾക്കു​ള്ളിൽ പള്ളിയു​ടെ പ്രസം​ഗ​പീ​ഠ​ത്തിൽനി​ന്നു പുരോ​ഹി​തൻമാർ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കൾക്കെ​തി​രെ​യുള്ള മുന്നറി​യി​പ്പിൻ കത്തുകൾ വായി​ച്ചു​കേൾപ്പി​ക്കു​ക​യും സന്നിഹി​ത​രാ​യി​രു​ന്ന​വർക്കെ​ല്ലാം ഓരോ കോപ്പി കൊടു​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. പ്രാ​ദേ​ശിക റേഡി​യോ​നി​ലയം കത്തിന്റെ പ്രക്ഷേ​പ​ണ​വും നിർവ​ഹി​ച്ചു. തുടർന്ന്‌ മൂന്നു പുരോ​ഹി​തർ ഞങ്ങളെ സമീപിച്ച്‌, ഉൾനാ​ടു​ക​ളിൽ പോയി “പുറജാ​തി​കൾ” എന്ന്‌ അവർ പരാമർശി​ച്ച​വ​രു​ടെ ഇടയിൽ വേല ചെയ്യാൻ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. ഞങ്ങളോട്‌ അവിടം​വി​ട്ടു പോകാൻ ഒരു ഉന്നത പാപ്പുവൻ പൊലീസ്‌ ഓഫീ​സ​റും ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. ഞങ്ങളെ വധിക്കാൻ പരിപാ​ടി ആസൂ​ത്രണം ചെയ്‌തി​ട്ടു​ണ്ടെന്നു രഹസ്യ​പ്പൊ​ലീസ്‌ സേനയി​ലെ ഒരംഗം ഞങ്ങളെ അറിയി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.

എങ്കിലും, എല്ലാവ​രും ഞങ്ങളെ എതിർത്തില്ല. പാപ്പു​വ​ക്കാ​രു​ടെ ഒരു രാഷ്‌ട്രീ​യോ​പ​ദേ​ഷ്ടാ​വാ​യി​രുന്ന ഒരു ഡച്ച്‌ പൗരൻ നെതർലൻഡ്‌സി​ലേക്കു തിരിച്ചു പോകു​ന്ന​തി​നു മുമ്പു ഞങ്ങളെ അനേകം പാപ്പുവൻ നേതാ​ക്കൾക്കു പരിച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി. “യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ നിങ്ങൾ അറിഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​തി​നെ​ക്കാൾ മെച്ച​പ്പെ​ട്ട​തരം ക്രിസ്‌തീയ മതത്തെ ആനയി​ക്കും” എന്ന്‌ അദ്ദേഹം അവരോ​ടു പറഞ്ഞു. “അതു​കൊണ്ട്‌ നിങ്ങൾ അവരെ സ്വാഗതം ചെയ്യണം.”

പിന്നീട്‌, തെരു​വിൽവെച്ച്‌ ഒരു ഗവൺമെൻറ്‌ ഉദ്യോ​ഗസ്ഥൻ സൂസിയെ സമീപിച്ച്‌ ഇങ്ങനെ മന്ത്രിച്ചു: “നിങ്ങൾ ഇവിടെ ഒരു പുതിയ വേല ആരംഭി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി ഞങ്ങൾക്കു വിവരം ലഭിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു, അതു​കൊണ്ട്‌ നിങ്ങൾ ഇവിടെ താമസി​ക്കു​ന്നതു ഞങ്ങൾക്ക്‌ അനുവ​ദി​ക്കാൻ കഴിയില്ല. എന്നാൽ ഒരു കാര്യം, നിങ്ങൾക്ക്‌ ഒരു പള്ളിയു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ . . .” അത്‌ ഒരു സൂചന​യാ​യി​രു​ന്നു! പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ഞങ്ങളുടെ വീടിന്റെ മതിലു​കൾ പുനഃ​ക്ര​മീ​ക​രി​ച്ചു, ബെഞ്ചുകൾ നിരത്തി, പ്രസം​ഗ​പീ​ഠം സ്ഥാപിച്ചു, “രാജ്യ​ഹാൾ” എന്നെഴു​തി ഒരു ബോർഡും തൂക്കി. എന്നിട്ടു ഞങ്ങൾ ആ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥനെ ഒരു സന്ദർശ​ന​ത്തി​നു ക്ഷണിച്ചു. സമ്മതസൂ​ച​ക​മാ​യി തലയാട്ടി ചിരിച്ച അദ്ദേഹം ചൂണ്ടു​വി​രൽകൊ​ണ്ടു തന്റെ ശിരസ്സിൽ മെല്ലെ തട്ടി, ‘നിങ്ങൾ ആളു കൊള്ളാ​മ​ല്ലോ’ എന്നു പറയാൻ ഭാവി​ച്ച​പോ​ലെ.

ഞങ്ങൾ എത്തി​ച്ചേർന്ന്‌ ഒന്നര വർഷം കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ, അതായത്‌ 1964 ജൂൺ 26-നു ഞങ്ങളുടെ ബൈബിൾ വിദ്യാർഥി​ക​ളിൽ ആദ്യത്തെ 12 പാപ്പു​വ​ക്കാർ സ്‌നാ​പ​ന​മേ​ററു. താമസി​യാ​തെ 10 പേർകൂ​ടെ സ്‌നാ​പ​ന​മേ​ററു, ഞങ്ങളുടെ യോഗ​ഹാ​ജ​രി​ന്റെ ശരാശരി 40 ആയി. ഞങ്ങളെ സഹായി​ക്കാൻ ഇൻഡോ​നേ​ഷ്യ​ക്കാ​രായ രണ്ടു പയനി​യർമാ​രെ സൊ​സൈ​ററി അയച്ചു​തന്നു. മനോ​ക്‌വാ​രി​യി​ലെ സഭയുടെ അടിത്തറ ഭദ്രമാ​യ​പ്പോൾ സൊ​സൈ​റ​റി​യു​ടെ ഇൻഡോ​നേ​ഷ്യൻ ബ്രാഞ്ച്‌ 1964 ഡിസം​ബ​റിൽ മറെറാ​രു പ്രസം​ഗ​നി​യ​മനം ഞങ്ങൾക്ക്‌ ഏൽപ്പി​ച്ചു​തന്നു.

ഞങ്ങൾ പുറ​പ്പെ​ടും​മു​മ്പു ഗവൺമെൻറി​ന്റെ പബ്ലിക്ക്‌ റിലേ​ഷൻസ്‌ ഡിപ്പാർട്ട്‌മെൻറി​ന്റെ തലവൻ ഞങ്ങളെ സ്വകാ​ര്യ​മാ​യി വിളിച്ചു പറഞ്ഞു: “നിങ്ങൾ ഇവി​ടെ​നി​ന്നു പോകു​ന്ന​തിൽ എനിക്കു ദുഃഖ​മുണ്ട്‌. അവരുടെ ഫലങ്ങളെ തട്ടി​യെ​ടു​ക്കു​ന്നു എന്നു പറഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടു നിങ്ങളെ ഇവി​ടെ​നിന്ന്‌ ആട്ടി​യോ​ടി​ക്കാൻ പുരോ​ഹി​തർ എന്നോട്‌ ഓരോ ആഴ്‌ച​യും കേണ​പേ​ക്ഷി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ ഞാൻ അവരോ​ടു പറഞ്ഞു: ‘അങ്ങനെയല്ല, വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ അവർ ചെയ്യു​ന്നതു നിങ്ങളു​ടെ വൃക്ഷങ്ങൾക്കു വളം​വെ​ക്കു​ക​യാണ്‌.’” എന്നിട്ട്‌ അദ്ദേഹം ഇതുകൂ​ടി പറഞ്ഞു: “എവിടെ പോയാ​ലും ശരി, നിങ്ങൾ പോരാ​ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കണം. നിങ്ങൾക്കു വിജയ​മു​ണ്ടാ​കും!”

ഒരു അട്ടിമ​റി​ശ്ര​മ​ത്തി​നു നടുവിൽ

1965-ലെ ഒരു രാത്രി, ഞങ്ങൾ തലസ്ഥാ​ന​മായ ജക്കാർത്ത​യിൽ സേവി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ കമ്യൂ​ണി​സ്‌ററ്‌ വിപ്ലവ​കാ​രി​കൾ അനേകം സൈനിക നേതാ​ക്കൻമാ​രെ വധിച്ച്‌ ജക്കാർത്തയെ അഗ്നിക്കി​ര​യാ​ക്കി. അതേത്തു​ടർന്ന്‌ ആരംഭിച്ച ദേശവ്യാ​പക പോരാ​ട്ട​ത്തിൽ ഒടുവിൽ രാഷ്‌ട്ര​ത്തി​ന്റെ പ്രസി​ഡൻറ്‌, സുകർണോ, മറിച്ചി​ട​പ്പെട്ടു. ഏതാണ്ട്‌ 4,00,000 പേർക്ക്‌ ജീവനും നഷ്ടമായി!

ഒരിക്കൽ ഞങ്ങൾ പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യിൽ ഏർപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​മ്പോൾ അടുത്ത തെരു​വിൽ വെടി​വെ​യ്‌പും തീവെ​യ്‌പും നടക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പിറെറ ദിവസം, അടുത്തുള്ള ഒരു കമ്യൂ​ണി​സ്‌ററ്‌ താവളം സൈന്യം നശിപ്പി​ക്കും എന്നു ഞങ്ങൾ കേട്ടു. ഞങ്ങൾ വീട്ടു​കാ​രെ സമീപി​ച്ച​പ്പോൾ അവർ ഭയവി​ഹ്വ​ല​രാ​യി​ത്തീർന്നു, എന്നാൽ ഞങ്ങളുടെ ബൈബിൾ സന്ദേശം കേട്ട്‌ ആശ്വാസം പ്രകട​മാ​ക്കിയ അവർ ഞങ്ങളെ അകത്തേക്കു ക്ഷണിച്ചു. ഞങ്ങൾ അവരോ​ടൊ​പ്പ​മു​ള്ളത്‌ അവർക്കു സുരക്ഷാ​ബോ​ധം ഉളവാക്കി. ആ കാലഘട്ടം യഹോ​വ​യിൽ ആശ്രയി​ക്കാ​നും പ്രതി​കൂല സാഹച​ര്യ​ത്തിൻകീ​ഴിൽ സമനില പാലി​ക്കാ​നും ഞങ്ങളെ എല്ലാവ​രെ​യും പഠിപ്പി​ച്ചു.

കൂടു​ത​ലായ എതിർപ്പു പരാജ​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു

1966-ന്റെ ഒടുവിൽ ഞങ്ങൾ തെക്കെ മെലെക്ക ദ്വീപു​ക​ളി​ലെ പ്രകൃ​തി​ര​മ​ണീ​യ​മായ അംബോൺ എന്ന നഗരത്തി​ലേക്കു മാറി​ത്താ​മ​സി​ച്ചു. അവിടെ സൗഹൃ​ദ​ശീ​ല​മു​ള്ള​വ​രും തുറന്ന്‌ ഇടപെ​ടു​ന്ന​വ​രു​മായ ജനങ്ങളു​ടെ ഇടയിൽ ഞങ്ങൾ ആത്മീയ കാര്യ​ങ്ങ​ളിൽ താത്‌പ​ര്യ​മു​ള്ള​വരെ കണ്ടെത്തി. ഞങ്ങളുടെ ചെറിയ സഭ പെട്ടെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു വളർന്നു വലുതാ​യത്‌, യോഗ​ഹാ​ജർ നൂറോ​ട​ടു​ത്തു. അതു​കൊണ്ട്‌ ക്രൈ​സ്‌ത​വ​ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ സഭാധി​കാ​രി​കൾ ഞങ്ങളെ അംബോ​ണിൽനി​ന്നു കെട്ടു​കെ​ട്ടി​ക്കാൻ മതകാര്യ ഓഫീ​സി​ലെ മേധാ​വി​ക്കു​മേൽ സ്വാധീ​നം ചെലു​ത്താൻ ചെന്നു. എന്നാൽ മേധാ​വി​യു​ടെ മേശപ്പു​റത്ത്‌ ആരെയും ആകർഷി​ക്കും​വി​ധം വാച്ച്‌ ടവർ സൊ​സൈ​റ​റി​യു​ടെ പുസ്‌ത​കങ്ങൾ പ്രദർശി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു! മേധാ​വി​യെ തങ്ങളുടെ വഴിക്കു കൊണ്ടു​വ​രു​ന്ന​തിൽ പരാജ​യ​പ്പെട്ട അവർ ഞങ്ങളെ അംബോ​ണിൽനി​ന്നു മാത്രമല്ല മുഴു ഇൻഡോ​നേ​ഷ്യ​യിൽനി​ന്നു​കൂ​ടി പുറത്താ​ക്ക​ണ​മെന്ന ആവശ്യ​വു​മാ​യി ജക്കാർത്ത​യി​ലുള്ള മതമ​ന്ത്രാ​ല​യ​ത്തി​ലെ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥൻമാ​രു​മാ​യി ബന്ധപ്പെട്ടു.

ഇപ്രാ​വ​ശ്യം അവർ വിജയി​ക്കു​മെന്നു തോന്നി. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ 1968 ഫെബ്രു​വരി 1 ഞങ്ങളെ പുറത്താ​ക്കാ​നുള്ള തീയതി​യാ​യി നിശ്‌ച​യി​ച്ചു കഴിഞ്ഞു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ജക്കാർത്ത​യി​ലുള്ള നമ്മുടെ ക്രിസ്‌തീയ സഹോ​ദ​രൻമാർ മതമ​ന്ത്രാ​ല​യ​ത്തി​ലെ ഒരു ഉന്നത മുസ്ലീം ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നു​മാ​യി ബന്ധപ്പെട്ട്‌ ആ തീരു​മാ​നം റദ്ദു ചെയ്യി​പ്പി​ച്ചു. അതിനും​പു​റമെ, മുൻകാല നയത്തി​നും മാററം വന്നു, അങ്ങനെ മററു മിഷന​റി​മാർക്കും പ്രവേ​ശനം അനുവ​ദി​ക്ക​പ്പെട്ടു.

അങ്ങനെ അടുത്ത പത്തു വർഷത്തിൽ വടക്കെ സുമാ​ട്ര​യി​ലെ മനോ​മോ​ഹ​ന​മായ പർവത​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും വനങ്ങളു​ടെ​യും തടാക​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും പശ്ചാത്ത​ല​ത്തിൽ ആസ്‌​ട്രേ​ലിയ, ഓസ്‌ട്രിയ, ജർമനി, ഫിലി​പ്പീൻസ്‌, സ്വീഡൻ, ഐക്യ​നാ​ടു​കൾ എന്നിവി​ട​ങ്ങ​ളിൽനി​ന്നുള്ള മിഷന​റി​മാ​രോ​ടൊ​പ്പം ഞങ്ങൾക്കു സേവി​ക്കാൻ സാധിച്ചു. അവിടെ പ്രസം​ഗ​വേല അഭിവൃ​ദ്ധി പ്രാപി​ച്ചു, അതു കൂടുതൽ അനുഭ​വ​പ്പെ​ട്ടത്‌ അവിടത്തെ പ്രധാന വംശജ​രായ ബാററാ​ക​രു​ടെ ഇടയി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

എന്നുവ​രി​കി​ലും, അവസാനം 1976 ഡിസം​ബ​റിൽ ഞങ്ങളുടെ വേലയിൻമേൽ നിരോ​ധനം ഏർപ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തിൽ മത​വൈ​രി​കൾ വിജയി​ച്ചു. പിറെറ വർഷം മിക്ക മിഷന​റി​മാ​രും അവിടം വിട്ട്‌ മററു രാജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലേക്കു നിയമനം തേടി​പ്പോ​യി. അവസാനം 1979-ൽ ഞങ്ങൾക്കും പോ​കേ​ണ്ടി​വന്നു.

തെക്കെ അമേരി​ക്ക​യി​ലേക്ക്‌

അപ്പോ​ഴേ​ക്കും ഞങ്ങൾക്കു പ്രായം ഏതാണ്ട്‌ 50 ആയി, അതിനാൽ ഇനിയും മറെറാ​രു രാജ്യ​ത്തേക്കു പോകാൻ കഴിയു​മോ എന്നു ഞങ്ങൾ സംശയി​ച്ചി​രു​ന്നു. “നാം ഇനിയും ഒരു പുതിയ നിയമനം സ്വീക​രി​ക്ക​ണ​മോ അതോ എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും സ്ഥിരമാ​യി താമസ​മാ​ക്ക​ണ​മോ?” എന്നു സൂസി ചോദി​ച്ചു.

“ആകട്ടെ, സൂസീ, പോകാൻ യഹോവ നമ്മെ ക്ഷണിച്ചി​ട​ത്തെ​ല്ലാം അവിടു​ന്നു നമ്മെ പരിപാ​ലി​ച്ചു. ഭാവി നമുക്ക്‌ എന്തെല്ലാം അനു​ഗ്ര​ഹങ്ങൾ കൈവ​രു​ത്തു​മെന്ന്‌ ആർക്കറി​യാം?” അങ്ങനെ ഞങ്ങൾ ഞങ്ങളുടെ പുതിയ നിയമ​ന​സ്ഥ​ല​മായ സുരി​നാം എന്ന തെക്കെ അമേരി​ക്കൻ രാജ്യത്ത്‌ എത്തി. രണ്ടു മാസത്തി​നു​ള്ളിൽ ഞങ്ങൾ വീണ്ടും സഞ്ചാര​വേ​ല​യി​ലാ​യി, ഞങ്ങൾക്ക്‌ ഒരു അസ്വസ്ഥ​ത​യും അനുഭ​വ​പ്പെ​ട്ടില്ല.

മുഴു​സ​മയ ശുശ്രൂ​ഷ​യി​ലാ​യി​രുന്ന ഞങ്ങളുടെ 45-ലധികം വർഷങ്ങൾ പുനര​വ​ലോ​കനം ചെയ്യു​മ്പോൾ മിഷന​റി​വേ​ല​യിൽ ഉറച്ചു​നിൽക്കാൻ ഞങ്ങളെ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തിൽ ഞങ്ങളുടെ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളു​ടെ പിന്തുണ എത്ര പ്രാധാ​ന്യ​മു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു എന്നു ഞാനും സൂസി​യും മനസ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നു. ആറു വർഷം കഴിഞ്ഞ്‌ അതായത്‌ 1969-ൽ ഞാൻ എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കളെ വീണ്ടും കണ്ടപ്പോൾ പിതാവ്‌ എന്നെ മാററി​നിർത്തി പറഞ്ഞു: “അമ്മയെ​ങ്ങാ​നും ആദ്യം മരിച്ചാൽ നീ തിരി​ച്ചു​പോ​ര​ണ​മെ​ന്നില്ല. നിന്റെ നിയമ​ന​ത്തിൽത്തന്നെ തുടരുക. അത്‌ എനിക്കു കൈകാ​ര്യം ചെയ്യാ​വു​ന്ന​തേ​യു​ള്ളൂ. മറിച്ചാ​ണു സംഭവി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ അതു നീ അമ്മയോ​ടു ചോദി​ക്കണം.” അമ്മ പറഞ്ഞതും അതുത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

സൂസി​യു​ടെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കും അതേ നിസ്വാർഥ മനോ​ഭാ​വ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു പ്രാവ​ശ്യം സൂസിക്ക്‌ അവരെ വീണ്ടും കാണാൻ സാധി​ച്ചത്‌ 17 വർഷം കഴിഞ്ഞാ​യി​രു​ന്നു, എന്നിട്ടും അവളുടെ ഹൃദയത്തെ നോവി​ക്കുന്ന ഒരു വാക്കും അവർ ഒരിക്ക​ലും എഴുതി​യില്ല. ഞങ്ങളുടെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കു വേറെ ഒരു സഹായ​വും ലഭ്യമാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ഞങ്ങൾ വീട്ടി​ലേക്കു തിരികെ പോകു​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നതു തീർച്ച​തന്നെ. എന്നാൽ സംഗതി ഇതാണ്‌, മിഷന​റി​വേ​ല​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഞങ്ങൾക്കു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന അതേ വിലമ​തി​പ്പു ഞങ്ങളുടെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ അവരുടെ മരണം​വ​രെ​യും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു, ഞങ്ങളുടെ ഹൃദയ​ത്തിൽ അവർ നട്ടുവ​ളർത്തിയ അതേ അടിയ​ന്തി​ര​താ​ബോ​ധ​ത്തോ​ടെ അവരും യഹോ​വയെ സേവിച്ചു.—1 ശമൂവേൽ 1:26-28 താരത​മ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തുക.

വിശ്വ​സ്‌ത​ത​യോ​ടെ ഞങ്ങൾക്ക്‌ എഴുത്തു​കൾ എഴുതി​യി​രു​ന്ന​വ​രാ​ലും ഞങ്ങൾ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​ത​രാ​യി. മുപ്പതു വർഷത്തിൽ കൂടു​ത​ലുള്ള ഞങ്ങളുടെ മിഷനറി സേവന​ത്തി​നി​ട​യിൽ മാസത്തിൽ ഒരു പ്രാവ​ശ്യ​മെ​ങ്കി​ലും എഴുതാൻ മറക്കാ​തി​രുന്ന കുറച്ചു​പേർ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു! എന്നാൽ എല്ലാറ​റി​നും ഉപരി​യാ​യി ഞങ്ങൾ മനസ്സിൽ പിടി​ക്കു​ന്നത്‌ നമ്മുടെ പ്രിയ സ്വർഗീയ പിതാ​വായ യഹോ​വ​യെ​യാണ്‌, ഭൂമി​യി​ലെ തന്റെ ദാസൻമാ​രെ നിലനിർത്തേ​ണ്ടത്‌ എങ്ങനെ​യെന്ന്‌ അവിടു​ത്തേക്ക്‌ അറിയാം. അതു​കൊണ്ട്‌, നാം നോക്കി​പ്പാർത്തു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കുന്ന സംഭവ​ങ്ങ​ളു​ടെ പാരമ്യ​ത്തി​ലേക്കു സമീപി​ക്കു​മ്പോൾ ഞാനും സൂസി​യും അടിയ​ന്തി​ര​താ​ബോ​ധ​ത്തോ​ടെ യഹോ​വയെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തുടർന്നു​കൊണ്ട്‌ “യഹോ​വ​യു​ടെ ദിവസ​ത്തി​ന്റെ സാന്നി​ധ്യം മനസിൽ അടുപ്പി​ച്ചു” നിർത്താൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു.—2 പത്രോസ്‌ 3:12, NW.

[26-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

1957-ൽ വിവാ​ഹി​ത​രാ​യി

[29-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

പയനിയർമാരായി ആറു ചെറു​പ്പ​ക്കാർ—എത്ര പുളക​പ്രദം!