അടിക്കുറിപ്പ്

a യേശു ഒരു യഹൂദ​നാ​യി​രി​ക്കെ ശമര്യ​ക്കാ​രി​യായ തന്നോടു സംസാ​രി​ക്കു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെന്നു ചോദി​ക്കു​ക​വഴി അവൾ സൂചി​പ്പി​ച്ചത്‌, നൂറ്റാ​ണ്ടു​ക​ളാ​യി രണ്ടുകൂ​ട്ടർക്കു​മി​ട​യിൽ നിലനി​ന്നി​രുന്ന വിദ്വേ​ഷ​ത്തെ​യാ​യി​രു​ന്നു. (യോഹ​ന്നാൻ 4:9) തന്റെ ജനം യാക്കോ​ബി​ന്റെ പിൻഗാ​മി​ക​ളാ​ണെ​ന്നും അവൾ അവകാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഇതാകട്ടെ യഹൂദ​ന്മാർ ശക്തമായി എതിർത്തി​രുന്ന ഒരു വാദഗ​തി​യാണ്‌. (യോഹ​ന്നാൻ 4:12) യഹൂദ​ന്മാർ ശമര്യ​ക്കാ​രെ “കട്ടേയർ” എന്നാണു വിളി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. അവർ പേർഷ്യ​യി​ലെ കട്ടാഹ്‌ എന്ന സ്ഥലത്തു​നിന്ന്‌ ഇസ്രാ​യേ​ലിൽ വന്നുപാർക്കാ​നി​ട​യാ​യ​വ​രു​ടെ പിൻമു​റ​ക്കാ​രാ​ണെന്ന്‌ വിളി​ച്ച​റി​യി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു അത്‌.