സത്യ​ത്തെ​ക്കാൾ മെച്ചമായ യാതൊ​ന്നു​മി​ല്ല

ജി. എൻ. ഫാൻ ഡെർ ബേൽ പറഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം

1941 ജൂണിൽ എന്നെ ഗസ്റ്റപ്പോ​യ്‌ക്കു കൈമാ​റി. അവരെന്നെ ജർമനി​യി​ലെ ബെർലിന്‌ അടുത്തുള്ള സാക്‌സൻഹൗ​സൻ തടങ്കൽപ്പാ​ള​യ​ത്തി​ലേക്കു കൊണ്ടു​പോ​യി. 1945 ഏപ്രി​ലി​ലെ കുപ്ര​സി​ദ്ധ​മായ മരണ പ്രയാ​ണം​വരെ ഞാനവി​ടെ 38190-ാം നമ്പർ തടവു​കാ​ര​നാ​യി കഴിഞ്ഞു​കൂ​ടി. എന്നാൽ ആ സംഭവ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു വിവരി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌, ഞാനൊ​രു തടവു​കാ​ര​നാ​യത്‌ എങ്ങനെ​യെന്നു വിശദീ​ക​രി​ക്കട്ടെ.

ആയിര​ത്തി​ത്തൊ​ള്ളാ​യി​ര​ത്തി​പ്പ​തി​നാ​ലിൽ നെതർലൻഡ്‌സി​ലെ റോട്ടർഡാ​മി​ലാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ജനനം. ഒന്നാം ലോക​മ​ഹാ​യു​ദ്ധം തുടങ്ങി അധിക​നാ​ളാ​യി​രു​ന്നില്ല. പിതാ​വിന്‌ റെയിൽവേ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ജോലി. റെയിൽപ്പാ​ള​ത്തി​നു സമീപ​മാ​യി​രു​ന്നു ഞങ്ങളുടെ ചെറിയ അപ്പാർട്ടു​മെൻറ്‌. 1918-ൽ യുദ്ധം അവസാ​നി​ക്കാ​റാ​യ​പ്പോൾ, ആംബു​ലൻസ്‌ ട്രെയി​നു​കൾ എന്ന്‌ വിളി​ക്ക​പ്പെട്ട അനേകം ട്രെയി​നു​കൾ ഇരമ്പി​പ്പാ​ഞ്ഞു​പോ​കു​ന്നത്‌ ഞാൻ കണ്ടു. അതിൽ നിറയെ യുദ്ധ​മേ​ഖ​ല​യിൽനി​ന്നു താമസ​സ്ഥ​ല​ത്തേക്കു കൊണ്ടു​പോ​കുന്ന പരിക്കേറ്റ പട്ടാള​ക്കാ​രാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന​തിൽ സംശയ​മില്ല.

എനിക്ക്‌ 12 വയസ്സു​ള്ള​പ്പോൾ ഒരു ജോലി തരപ്പെ​ടു​ത്താ​നാ​യി ഞാൻ സ്‌കൂൾ വിട്ടു. എട്ടു വർഷം കഴിഞ്ഞ്‌ ഞാൻ ഒരു യാത്രാ കപ്പലിലെ ഭക്ഷണ വിതര​ണ​ക്കാ​ര​നാ​യുള്ള ജോലി സ്വീക​രി​ച്ചു. തുടർന്നുള്ള നാല്‌ വർഷം ഞാൻ നെതർലൻഡ്‌സി​നും ഐക്യ​നാ​ടു​കൾക്കു​മി​ട​യിൽ സമു​ദ്ര​യാ​ത്ര നടത്തി.

1939-ലെ വേനൽക്കാ​ലത്ത്‌ ഞങ്ങൾ ന്യൂ​യോർക്ക്‌ തുറമു​ഖത്ത്‌ നങ്കൂര​മി​ട്ട​പ്പോൾ, മറ്റൊരു ലോക​മ​ഹാ​യു​ദ്ധം ആസന്നമാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌, ഒരു മനുഷ്യൻ ഞങ്ങളുടെ കപ്പലിൽ വന്ന്‌ നീതി​നി​ഷ്‌ഠ​മായ ഒരു ലോക​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പ്രതി​പാ​ദി​ക്കുന്ന ഗവൺമെൻറ്‌ എന്ന പുസ്‌തകം എനിക്കു തന്നപ്പോൾ ഞാൻ അതു സന്തോ​ഷ​പൂർവം സ്വീക​രി​ച്ചു. റോട്ടർഡാ​മിൽ തിരി​ച്ചെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ, സമുദ്ര ജീവിതം മേലാൽ സുരക്ഷി​ത​മ​ല്ലെന്നു കണ്ട ഞാൻ കരയിൽ ജോലി​തേടി. സെപ്‌റ്റം​ബർ 1-ന്‌ ജർമനി പോള​ണ്ടി​നെ ആക്രമി​ച്ചു. രാഷ്‌ട്രങ്ങൾ രണ്ടാം ലോക​മ​ഹാ​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലേക്കു കൂപ്പു​കു​ത്തി.

ബൈബിൾ സത്യം പഠിക്കു​ന്നു

1940 മാർച്ചി​ലെ ഒരു ഞായറാഴ്‌ച രാവിലെ ഞാൻ വിവാ​ഹി​ത​നായ ജ്യേഷ്‌ഠന്റെ വീട്ടി​ലി​രി​ക്കു​മ്പോൾ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളിൽ ഒരാൾ വന്ന്‌ കോളിങ്‌ ബെൽ അടിച്ചു. ഗവൺമെൻറ്‌ എന്ന പുസ്‌തകം എന്റെ കൈവ​ശ​മു​ണ്ടെന്ന്‌ ഞാൻ അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടു പറഞ്ഞു. എന്നിട്ട്‌ സ്വർഗ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും അവിടെ ആര്‌ പോകു​മെ​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഞാൻ അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടു ചോദി​ച്ചു. ‘ഇതാണു സത്യം’ എന്ന്‌ ആത്മഗതം നടത്താൻ എന്നെ പ്രേരി​പ്പി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം അത്ര വ്യക്തവും ന്യായ​യു​ക്ത​വു​മായ ഉത്തരം എനിക്കു ലഭിച്ചു. ഞാൻ അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ എന്റെ മേൽവി​ലാ​സം കൊടു​ത്തിട്ട്‌ എന്നെ വീട്ടിൽ വന്നു കാണാൻ ക്ഷണിച്ചു.

ആഴമായ ബൈബിൾ ചർച്ചകൾ നടന്ന വെറും മൂന്നു സന്ദർശ​ന​ങ്ങൾക്കു ശേഷം, വീടു​തോ​റു​മുള്ള പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യ്‌ക്കാ​യി ഞാൻ ആ സാക്ഷി​യോ​ടൊ​പ്പം പോകാൻ തുടങ്ങി. ഞങ്ങൾ പ്രദേ​ശത്ത്‌ എത്തി​ച്ചേർന്ന​പ്പോൾ എവിടെ തുടങ്ങ​ണ​മെന്ന്‌ അദ്ദേഹം എനിക്കു കാണിച്ചു തന്നു, ഞാൻ ഒറ്റയ്‌ക്കു പ്രസം​ഗി​ച്ചു. ആ കാലത്ത്‌ മിക്ക പുതി​യ​വ​രെ​യും പ്രസം​ഗ​വേല പരിച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നത്‌ അപ്രകാ​ര​മാണ്‌. സാഹി​ത്യം കൊടു​ക്കു​മ്പോൾ എല്ലായ്‌പോ​ഴും ഇടനാ​ഴിക്ക്‌ ഉള്ളിലാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും തെരു​വിൽ കാണ​പ്പെ​ട​രു​തെ​ന്നും എനിക്ക്‌ മുന്നറി​യി​പ്പു നൽകി​യി​രു​ന്നു. യുദ്ധത്തി​ന്റെ ആദ്യ നാളു​ക​ളിൽ ജാഗ്ര​ത​പാ​ലി​ക്കേണ്ട ആവശ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

മൂന്നാ​ഴ്‌ച കഴിഞ്ഞ്‌, 1940 മേയ്‌ 10-ന്‌ ജർമൻ സൈന്യം നെതർലൻഡ്‌സി​നെ ആക്രമി​ച്ചു. മേയ്‌ 29-ന്‌, യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ സംഘട​നയെ നിരോ​ധി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി റൈക്ക്‌ കമ്മീഷ​ണ​റായ സ്വിസി​ങ്ക്വാർട്ട്‌ പ്രഖ്യാ​പി​ച്ചു. ചെറിയ കൂട്ടങ്ങ​ളാ​യി മാത്രം ഞങ്ങൾ യോഗം ചേർന്നു. യോഗ​സ്ഥ​ലങ്ങൾ രഹസ്യ​മാ​യി സൂക്ഷി​ക്കാൻ ഞങ്ങൾ ജാഗ്രത പുലർത്തി. സഞ്ചാര​മേൽവി​ചാ​ര​ക​ന്മാ​രു​ടെ സന്ദർശനം ഞങ്ങളെ വിശേ​ഷാൽ ശക്തീക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഞാൻ ഒരു കടുത്ത പുകവ​ലി​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. എന്നെ ബൈബിൾ പഠിപ്പിച്ച സാക്ഷിക്ക്‌ ഞാൻ ഒരു സിഗരറ്റു കൊടു​ത്ത​പ്പോൾ അദ്ദേഹം പുകവ​ലി​ക്കി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. ഞാൻ പറഞ്ഞു: “എനിക്ക്‌ ഒരിക്ക​ലും പുകവലി നിർത്താ​നാ​വില്ല!” എന്നാൽ കുറച്ചു കഴിഞ്ഞ്‌, തെരു​വി​ലൂ​ടെ നടന്നു​പോ​കവേ ഞാൻ വിചാ​രി​ച്ചു, ‘ഞാൻ ഒരു സാക്ഷി​യാ​കാൻ പോകു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഒരു യഥാർഥ സാക്ഷി​യാ​യി​രി​ക്കണം.’ പിന്നീ​ടൊ​രി​ക്ക​ലും ഞാൻ പുകവ​ലി​ച്ചി​ട്ടില്ല.

സത്യത്തി​നു​വേണ്ടി നിലപാട്‌ സ്വീക​രി​ക്കൽ

1940 ജൂണിൽ, എന്റെ ജ്യേഷ്‌ഠന്റെ വീട്ടു​വാ​തിൽക്കൽ ഞാൻ ആ സാക്ഷിയെ കണ്ടുമു​ട്ടിയ ശേഷം മൂന്നു​മാ​സ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ, യഹോ​വ​യ്‌ക്കുള്ള എന്റെ സമർപ്പ​ണത്തെ പ്രതീ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊണ്ട്‌ ഞാൻ സ്‌നാ​പ​ന​മേറ്റു. ഏതാനും മാസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ്‌ 1940 ഒക്ടോ​ബ​റിൽ ഒരു പയനിയർ എന്നനി​ല​യിൽ ഞാൻ മുഴു​സമയ ശുശ്രൂഷ ആരംഭി​ച്ചു. അന്ന്‌ എനിക്ക്‌ ഒരു പയനിയർ ജാക്കറ്റ്‌ ലഭിച്ചു. പുസ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളും ചെറു​പു​സ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളും ഇടാനാ​യി അതിന്‌ അനേകം പോക്ക​റ്റു​കൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അത്‌ കോട്ടി​നു​ള്ളിൽ ധരിക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു.

ജർമൻ അധിനി​വേ​ശ​ത്തി​ന്റെ ഏതാണ്ട്‌ തുടക്കം മുതൽത്തന്നെ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കളെ ആസൂ​ത്രി​ത​മാ​യി പിന്തു​ടർന്ന്‌ അറസ്റ്റു ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. 1941 ഫെബ്രു​വ​രി​യി​ലെ ഒരു പ്രഭാ​ത​ത്തിൽ ഏതാനും ചില സാക്ഷി​ക​ളോ​ടൊ​പ്പം ഞാൻ വയൽ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ ഏർപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു കെട്ടി​ട​സ​മു​ച്ച​യ​ത്തി​ന്റെ ഒരു വശത്തുള്ള ആളുകളെ അവർ സന്ദർശി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​പ്പോൾ, അവരു​മാ​യി കൂടി​ക്കാ​ണ​ത്ത​ക്ക​വണ്ണം ഞാൻ മറ്റേ വശത്തു​നി​ന്നും പ്രവർത്തി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഒടുവിൽ, അവർ വൈകു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെ​ന്ന​റി​യാൻ ചെന്ന​പ്പോൾ ഒരാൾ എന്നോടു ചോദി​ച്ചു, “ഈ ചെറു​പു​സ്‌ത​കങ്ങൾ ഏതെങ്കി​ലും താങ്കളു​ടെ കൈവ​ശ​വു​മു​ണ്ടോ?”

“ഉണ്ട്‌,” ഞാൻ മറുപടി പറഞ്ഞു. അയാൾ ഉടനടി എന്നെ അറസ്റ്റു ചെയ്‌ത്‌ പൊലീസ്‌ സ്റ്റേഷനി​ലേക്കു കൊണ്ടു​പോ​യി. ഏകദേശം നാല്‌ ആഴ്‌ച എന്നെ കസ്റ്റഡി​യിൽ സൂക്ഷിച്ചു. മിക്ക ഓഫീ​സർമാ​രും സൗഹൃദ ഭാവമു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു വ്യക്തിയെ ഗസ്റ്റപ്പോ​യ്‌ക്കു കൈമാ​റു​ന്ന​തി​നു​മു​മ്പാ​യി, താൻ മേലാൽ ബൈബിൾ സാഹി​ത്യം വിതരണം ചെയ്യി​ല്ലെ​ന്നുള്ള ഒരു ലിഖിത പ്രഖ്യാ​പ​ന​ത്തിൽ ഒപ്പു​വെ​ക്കുക മാത്രം ചെയ്‌തു​കൊണ്ട്‌ അയാൾക്കു ജയിൽ മോചി​ത​നാ​കാൻ കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നു. അത്തര​മൊ​രു പ്രഖ്യാ​പ​ന​ത്തിൽ ഒപ്പു​വെ​ക്കാൻ എന്നോടു പറഞ്ഞ​പ്പോൾ ഞാൻ മറുപ​ടി​യാ​യി പറഞ്ഞു: “നിങ്ങൾ എനിക്ക്‌ 20 ലക്ഷം ഗിൽഡർ വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്‌താൽപ്പോ​ലും ഞാൻ ഒപ്പു​വെ​ക്കില്ല.”

കുറച്ചു​നാൾ തടവിൽസൂ​ക്ഷിച്ച ശേഷം എന്നെ ഗസ്റ്റപ്പോ​യ്‌ക്കു കൈമാ​റി. അതിനു​ശേഷം എന്നെ ജർമനി​യി​ലെ സാക്‌സൻഹൗ​സൻ തടങ്കൽപ്പാ​ള​യ​ത്തി​ലേക്കു കൊണ്ടു​പോ​യി.

സാക്‌സൻഹൗ​സ​നി​ലെ ജീവിതം

1941 ജൂണിൽ ഞാൻ സാക്‌സൻഹൗ​സ​നിൽ എത്തി​ച്ചേർന്ന​പ്പോൾ അവിടെ അപ്പോൾത്തന്നെ ഏകദേശം 150 സാക്ഷികൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അവരിൽ മിക്കവ​രും ജർമൻകാ​രാ​യി​രു​ന്നു. പുതിയ തടവു​കാ​രായ ഞങ്ങളെ ക്യാമ്പി​ലെ ഐസൊ​ലേഷൻ എന്നു വിളി​ക്ക​പ്പെട്ട ഭാഗ​ത്തേക്കു കൊണ്ടു​പോ​യി. അവിടെ ഞങ്ങളുടെ ക്രിസ്‌തീയ സഹോ​ദ​ര​ന്മാർ ഞങ്ങളെ പരിപാ​ലി​ക്കു​ക​യും വരാനി​രുന്ന കാര്യ​ങ്ങൾക്കാ​യി ഞങ്ങളെ ഒരുക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഒരാഴ്‌ച കഴിഞ്ഞ്‌ നെതർലൻഡ്‌സിൽനിന്ന്‌ മറ്റൊരു കൂട്ടം സാക്ഷികൾ എത്തി​ച്ചേർന്നു. പാളയ​ത്തി​നു മുന്നിൽ രാവിലെ ഏഴുമ​ണി​മു​തൽ വൈകു​ന്നേരം ആറുമ​ണി​വരെ ഒരേ സ്ഥലത്തു​തന്നെ നിൽക്കാൻ ഞങ്ങളോട്‌ ആദ്യം ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. ചില​പ്പോൾ ഒന്നോ അതില​ധി​ക​മോ ആഴ്‌ച എല്ലാ ദിവസ​വും തടവു​കാർ അപ്രകാ​രം ചെയ്യേ​ണ്ട​തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഈ ക്രൂര​മായ പെരു​മാ​റ്റം ഗണ്യമാ​ക്കാ​തെ സംഘടി​ത​രാ​യി തുടരു​ക​യും ആത്മീയ പോഷണം സ്വീക​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യേണ്ട അടിയ​ന്തിര ആവശ്യ​മു​ണ്ടെന്ന്‌ സഹോ​ദ​ര​ന്മാർ തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. ബൈബിൾ വാക്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ആശയങ്ങൾ തയ്യാറാ​കാൻ ദിവസേന ആരെ​യെ​ങ്കി​ലും നിയമി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. പിന്നീട്‌, മുറ്റത്ത്‌ ആളുകൾ സമ്മേളി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തു​വെച്ച്‌ ഓരോ സാക്ഷി​യും ആ വ്യക്തിയെ സമീപിച്ച്‌ അദ്ദേഹം തയ്യാറാ​യി​ട്ടു​ള്ളത്‌ കേൾക്കും. ഒരു വിധത്തിൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരു വിധത്തിൽ ക്യാമ്പി​ലേക്കു സാഹി​ത്യ​ങ്ങൾ പതിവാ​യി ഒളിച്ചു കടത്തി​യി​രു​ന്നു. വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ എല്ലാ ഞായറാ​ഴ്‌ച​യും ഞങ്ങൾ ഒരുമി​ച്ചു​കൂ​ടി ഈ ബൈബിൾ സാഹി​ത്യ​ങ്ങൾ പഠിച്ചി​രു​ന്നു.

1941-ലെ വേനൽക്കാ​ലത്ത്‌ ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളി​ലെ സെൻറ്‌ ലൂയിസ്‌ കൺ​വെൻ​ഷ​നിൽവെച്ച്‌ പ്രകാ​ശനം ചെയ്‌ത ചിൽഡ്രൻ എന്ന പുസ്‌ത​ക​ത്തി​ന്റെ ഒരു കോപ്പി എങ്ങനെ​യോ സാക്‌സൻഹൗ​സ​നി​ലേക്ക്‌ ഒളിച്ചു കടത്തി. പുസ്‌തകം കണ്ടെത്തി നശിപ്പി​ക്കാ​നുള്ള സാധ്യത പരമാ​വധി കുറയ്‌ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി ഞങ്ങളത്‌ വേർപെ​ടു​ത്തി ഓരോ ഭാഗങ്ങൾ സഹോ​ദ​ര​ന്മാർക്കി​ട​യിൽ വിതരണം ചെയ്‌തു. അങ്ങനെ ഊഴമ​നു​സ​രിച്ച്‌ എല്ലാവർക്കും വായി​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞു.

കുറച്ചു​നാൾ കഴിഞ്ഞ്‌, ഞങ്ങൾ യോഗങ്ങൾ നടത്തുന്ന വിവരം ക്യാമ്പ്‌ നടത്തി​പ്പു​കാർ മനസ്സി​ലാ​ക്കി. അതു​കൊണ്ട്‌ അവർ സാക്ഷി​കളെ വേർപി​രിച്ച്‌ വ്യത്യസ്‌ത പാളയ​ങ്ങ​ളി​ലാ​ക്കി. മറ്റു തടവു​കാ​രോട്‌ പ്രസം​ഗി​ക്കാൻ ഞങ്ങൾക്കത്‌ നല്ലൊ​ര​വ​സരം പ്രദാനം ചെയ്‌തു. തത്‌ഫ​ല​മാ​യി അനേകം പോള​ണ്ടു​കാ​രും യൂ​ക്രെ​യിൻകാ​രും മറ്റുള്ള​വ​രും സത്യം സ്വീക​രി​ച്ചു.

ബൈബൽഫോ​ഷ​റു​ക​ളു​ടെ—യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ അങ്ങനെ​യാണ്‌ വിളി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നത്‌—നിർമലത തകർക്കു​ക​യോ അവരെ കൊല്ലു​ക​യോ ചെയ്യുക എന്ന തങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യം നാസികൾ മറച്ചു​വെ​ച്ചില്ല. തത്‌ഫ​ല​മാ​യി ഞങ്ങൾ അതിക​ഠി​ന​മായ സമ്മർദ​മ​നു​ഭ​വി​ച്ചു. വിശ്വാ​സം ത്യജി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടുള്ള ഒരു പ്രഖ്യാ​പ​ന​ത്തിൽ ഒപ്പിട്ടാൽ സ്വത​ന്ത്ര​രാ​ക്കാ​മെന്ന്‌ അവർ ഞങ്ങളോ​ടു പറഞ്ഞു. ചില സഹോ​ദ​രങ്ങൾ ന്യായീ​ക​രണം കണ്ടെത്താൻ തുടങ്ങി, “ഞാൻ സ്വത​ന്ത്ര​നാ​യാൽ എനിക്ക്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ സേവന​ത്തിൽ കൂടുതൽ ചെയ്യാൻ കഴിയും.” ഏതാനും പേർ ഒപ്പി​ട്ടെ​ങ്കി​ലും ദാരി​ദ്ര്യ​വും അവഹേ​ള​ന​വും ദുഷ്‌പെ​രു​മാ​റ്റ​വും ഉണ്ടായി​രു​ന്നി​ട്ടും സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളിൽ ഭൂരി​പ​ക്ഷ​വും വിശ്വ​സ്‌ത​രാ​യി നില​കൊ​ണ്ടു. വിട്ടു​വീ​ഴ്‌ച​യ്‌ക്കു തയ്യാറായ ചില​രെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പിന്നീ​ടൊ​രി​ക്ക​ലും കേട്ടി​ട്ടില്ല. സന്തോ​ഷ​ക​ര​മെന്നു പറയട്ടെ, മറ്റുചി​ലർ പിന്നീട്‌ പിന്തി​രി​ഞ്ഞു​വ​രി​ക​യും ഇപ്പോ​ഴും സജീവ സാക്ഷി​ക​ളാ​യി തുടരു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.

വടി​കൊണ്ട്‌ 25 തവണ പ്രഹരി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യുള്ള, ശാരീ​രിക ദണ്ഡനത്തിന്‌ തടവു​കാ​രെ വിധേ​യ​രാ​ക്കു​ന്നത്‌ നോക്കി​നിൽക്കാൻ ഞങ്ങളെ പതിവാ​യി നിർബ​ന്ധി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഒരിക്കൽ, നാല്‌ പുരു​ഷ​ന്മാ​രെ തൂക്കി​ക്കൊ​ല്ലു​ന്നത്‌ നോക്കി​നിൽക്കാൻ ഞങ്ങൾ നിർബ​ന്ധി​ത​രാ​യി. അത്തരം അനുഭ​വങ്ങൾ ഒരു വ്യക്തി​യിൽ ശരിക്കും സ്വാധീ​നം ചെലു​ത്തു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ പാർത്തി​രുന്ന പാളയ​ത്തിൽത​ന്നെ​യുള്ള, ഉയരമുള്ള, സുമു​ഖ​നായ ഒരു സഹോ​ദരൻ എന്നോടു പറഞ്ഞു: “ഇവിടെ വരുന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ രക്തം കണ്ടാലു​ടനെ ഞാൻ ബോധം​കെ​ട്ടു​വീ​ഴു​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ എനിക്കി​പ്പോൾ നല്ല മനക്കരു​ത്തുണ്ട്‌.” ഞങ്ങൾ മനക്കരു​ത്തു​ള്ള​വ​രാ​യി​ത്തീർന്നെ​ങ്കി​ലും, ഹൃദയ​ശൂ​ന്യ​രാ​യി​ത്തീർന്നില്ല. ഞങ്ങളെ പീഡി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​വ​രോട്‌ എനിക്ക്‌ ഒരിക്ക​ലും വിരോ​ധ​മോ വിദ്വേ​ഷ​മോ തോന്നി​യി​ട്ടി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു പറയാൻ കഴിയും.

കൊമാൻഡോ​യോ​ടൊ​പ്പം (തൊഴി​ലാ​ളി ഗണത്തോ​ടൊ​പ്പം) കുറച്ചു​കാ​ലം ജോലി​ചെ​യ്‌തു കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ചുട്ടു​പൊ​ള്ളുന്ന പനി നിമിത്തം എന്നെ ആശുപ​ത്രി​യി​ലാ​ക്കി. ദയാലു​വായ ഒരു നോർവീ​ജി​യൻ ഡോക്ട​റും ചെക്കോ​സ്ലോ​വാ​ക്യൻ നേഴ്‌സും എനിക്കു സഹായ​മേകി, സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ അവരുടെ ദയയാണ്‌ എന്റെ ജീവൻ രക്ഷിച്ചത്‌.

മരണ പ്രയാണം

1945 ഏപ്രിൽ ആയപ്പോ​ഴേ​ക്കും ജർമനി യുദ്ധത്തിൽ പരാജ​യ​പ്പെ​ടാൻ പോകു​ക​യാ​ണെന്ന്‌ വ്യക്തമാ​യി​രു​ന്നു. പടിഞ്ഞാ​റു​നിന്ന്‌ പാശ്ചാത്യ സഖ്യം അതി​വേഗം മുന്നേ​റു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു, സോവി​യ​റ്റു​കാർ കിഴക്കു​നി​ന്നും. തടങ്കൽപ്പാ​ള​യ​ങ്ങ​ളി​ലുള്ള പതിനാ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കിന്‌ ആളുകളെ കൂട്ട​ക്കൊല ചെയ്‌ത്‌ യാതൊ​രു തെളി​വും ശേഷി​പ്പി​ക്കാ​തെ ഏതാനും ദിവസ​ങ്ങൾകൊണ്ട്‌ അവരുടെ മൃത​ദേ​ഹങ്ങൾ മറവു​ചെ​യ്യാൻ നാസി​കൾക്ക്‌ സാധി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ രോഗി​കളെ എല്ലാം കൊന്നിട്ട്‌ ശേഷി​ക്കുന്ന തടവു​കാ​രെ ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള തുറമു​ഖ​ങ്ങ​ളി​ലേക്കു നീക്കാൻ അവർ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. അവി​ടെ​വെച്ച്‌ അവരെ കപ്പലു​ക​ളിൽ കുത്തി​നി​റ​ച്ചിട്ട്‌ ആ കപ്പലുകൾ കടലിൽ മുക്കാൻ അവർ പദ്ധതി​യി​ട്ടു.

ഏപ്രിൽ 20-നു രാത്രി​യിൽ സാക്‌സൻഹൗ​സ​നിൽനിന്ന്‌ ഏകദേശം 26,000 തടവു​കാ​രു​ടെ പ്രയാണം ആരംഭി​ച്ചു. ഞങ്ങൾ ക്യാമ്പ്‌ വിട്ടു​പോ​കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ രോഗി​ക​ളായ സഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രെ ആതുരാ​ല​യ​ത്തിൽനി​ന്നു രക്ഷപ്പെ​ടു​ത്തി. അവരെ കൊണ്ടു​പോ​കാ​നാ​യി ഒരു വണ്ടി സംഘടി​പ്പി​ച്ചു. ആറ്‌ വ്യത്യസ്‌ത രാജ്യ​ങ്ങ​ളിൽനി​ന്നാ​യി ഞങ്ങൾ മൊത്തം 230 പേരു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. നെതർലൻഡ്‌സി​ലെ വേലയു​ടെ വികസ​ന​ത്തിന്‌ വളരെ​യേറെ സഹായം ചെയ്‌ത ആർതർ വിങ്ക്‌ളർ സഹോ​ദ​ര​നും രോഗി​ക​ളാ​യി​രു​ന്ന​വ​രിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. സാക്ഷി​ക​ളായ ഞങ്ങൾ പിൻനി​ര​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. നടത്തം തുടരാൻ ഞങ്ങൾ അന്യോ​ന്യം പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

തുടക്ക​മെന്ന നിലയിൽ, വിശ്ര​മ​മി​ല്ലാ​തെ ഞങ്ങൾ 36 മണിക്കൂർ നടന്നു. അങ്ങേയ​റ്റത്തെ ദുരി​ത​വും ക്ഷീണവും നിമിത്തം നടന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കെ ഞാൻ അക്ഷരാർഥ​ത്തിൽ ഉറങ്ങി​പ്പോ​യി. എന്നാൽ പിന്നോ​ക്കം നിൽക്കു​ക​യോ വിശ്ര​മി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്യാൻ സാധി​ക്കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു, കാരണം ഗാർഡു​കൾ വെടി​വെ​ക്കാൻ സാധ്യ​ത​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. രാത്രി​യിൽ ഞങ്ങൾ വെളി​മ്പ്ര​ദേ​ശ​ത്തോ കാട്ടി​ലോ കിടന്നു​റങ്ങി. വളരെ​ക്കു​റച്ച്‌ ആഹാരമേ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളൂ, ചില​പ്പോൾ ഒട്ടുമു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നില്ല. വിശപ്പ്‌ തീർത്തും അസഹനീ​യ​മാ​യ​പ്പോൾ, ഞാൻ സ്വീഡിഷ്‌ റെഡ്‌ ക്രോസ്‌ ഞങ്ങൾക്കു തന്ന ടൂത്ത്‌പേസ്റ്റ്‌ നക്കിത്തി​ന്നു.

റഷ്യൻ-യു.എസ്‌. സൈന്യ​ങ്ങൾ എവി​ടെ​യാ​ണെന്ന്‌ ജർമൻ ഗാർഡു​കൾക്ക്‌ നിശ്ചയ​മി​ല്ലാ​തെ വന്നതു​നി​മി​ത്തം ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ഞങ്ങൾ നാല്‌ ദിവസം കാട്ടിൽ കഴിഞ്ഞു​കൂ​ടി. അതു ഭാഗ്യ​മാ​യി. കാരണം ഞങ്ങളെ ജലശ്‌മ​ശാ​ന​ത്തി​ലേക്ക്‌ കൊണ്ടു​പോ​കാ​നുള്ള കപ്പലു​ക​ളിൽ കയറാൻ തക്കവണ്ണം ഞങ്ങൾ നിശ്ചിത സമയത്ത്‌ ലൂബെക്ക്‌ ഉൾക്കട​ലിൽ എത്തി​ച്ചേർന്നില്ല. ഒടുവിൽ, 12 ദിവസ​മെ​ടുത്ത ആ 200 കിലോ​മീ​റ്റർ പ്രയാ​ണ​ത്തി​നു​ശേഷം ഞങ്ങൾ ക്രിവി​റ്റ്‌സ്‌ വനത്തിൽ എത്തി​ച്ചേർന്നു. ലൂബെ​ക്കിൽനിന്ന്‌ ഏകദേശം 50 കിലോ​മീ​റ്റർ അകലെ​യുള്ള ഷഫറി​നിൽനിന്ന്‌ ദൂരത്താ​യി​രു​ന്നില്ല അത്‌.

സോവി​യ​റ്റു​കാർ ഞങ്ങളുടെ വലത്തും അമേരി​ക്ക​ക്കാർ ഇടത്തു​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂറ്റൻ പീരങ്കി​ക​ളു​ടെ ഇരമ്പലും തുടർച്ച​യായ വെടി​യൊ​ച്ച​യും കേട്ട​പ്പോൾ, യുദ്ധനി​ര​യ്‌ക്ക്‌ അടുത്താ​ണു ഞങ്ങളെന്നു മനസ്സി​ലാ​യി. ജർമൻ ഗാർഡു​കൾ സംഭ്രാ​ന്ത​രാ​യി. ചിലർ പേടി​ച്ചോ​ടി. മറ്റുള്ളവർ തങ്ങളുടെ സൈനിക യൂണി​ഫോം മാറ്റി മരിച്ച​വ​രിൽനിന്ന്‌ ഉരി​ഞ്ഞെ​ടുത്ത ജയിൽവേഷം ധരിച്ചു, തങ്ങളെ തിരി​ച്ച​റി​യു​ക​യി​ല്ലെന്ന പ്രതീ​ക്ഷ​യോ​ടെ. അതിനി​ട​യി​ലും സാക്ഷി​ക​ളായ ഞങ്ങൾ മാർഗ​നിർദേ​ശ​ത്തി​നാ​യി പ്രാർഥി​ക്കാൻ ഒന്നിച്ചു​കൂ​ടി.

അടുത്ത ദിവസം രാവിലെ യു.എസ്‌. സൈനിക നിരയു​ടെ ദിശയി​ലേക്കു ഞങ്ങൾ നീങ്ങണ​മെന്ന്‌ നേതൃ​ത്വം വഹിച്ച സഹോ​ദ​ര​ന്മാർ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. മരണ പ്രയാണം തുടങ്ങിയ തടവു​കാ​രിൽ ഏതാണ്ട്‌ പകുതി​യും വഴിമ​ധ്യേ മരിക്കു​ക​യോ വധിക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യോ ചെയ്‌തെ​ങ്കി​ലും സാക്ഷികൾ എല്ലാവ​രും അതിജീ​വി​ച്ചു.

എന്റെ പെങ്ങൾ താമസി​ച്ചി​രുന്ന നിംമ​ഗെൻ നഗരത്തി​ലേക്ക്‌ കാനഡ​ക്കാ​രായ ചില സൈനി​ക​രോ​ടൊ​പ്പം വാഹന​ത്തിൽ യാത്ര​ചെ​യ്യാൻ എനിക്ക്‌ അവസരം ലഭിച്ചു. എന്നാൽ ഞാൻ ആ സ്ഥലത്ത്‌ എത്തിയ​പ്പോൾ അവൾ അവി​ടെ​നിന്ന്‌ താമസം​മാ​റി​യെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. അതു​കൊണ്ട്‌ ഞാൻ റോട്ടർഡാ​മി​ലേക്കു നടക്കാൻ തുടങ്ങി. ഭാഗ്യ​വ​ശാൽ, വഴിമ​ധ്യേ ഒരു സ്വകാര്യ വാഹന​ത്തിൽ യാത്ര​ചെ​യ്യാൻ എനിക്ക്‌ അവസരം കിട്ടി. അത്‌ എന്നെ നേരേ എന്റെ ലക്ഷ്യസ്ഥാ​ന​ത്തെ​ത്തി​ച്ചു.

സത്യം എനിക്കു ജീവനാ​യി​രു​ന്നു

റോട്ടർഡാ​മിൽ എത്തി​ച്ചേർന്ന അതേ ദിവസം​തന്നെ പയനിയർ വേലയ്‌ക്കു​വേണ്ടി ഞാൻ വീണ്ടും അപേക്ഷി​ച്ചു. മൂന്നാഴ്‌ച കഴിഞ്ഞ്‌ സറ്റ്‌ഫെൻ നഗരത്തിൽ എനിക്കു നിയമനം ലഭിച്ചു. തുടർന്നു​വന്ന ഒന്നര വർഷം ഞാൻ അവിടെ സേവിച്ചു. ആ സമയത്ത്‌ ഞാൻ കുറെ​യൊ​ക്കെ ആരോ​ഗ്യം വീണ്ടെ​ടു​ത്തു. തുടർന്ന്‌ സർക്കിട്ട്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​നാ​യി—സഞ്ചാര ശുശ്രൂ​ഷ​കരെ അങ്ങനെ​യാണ്‌ വിളി​ക്കു​ന്നത്‌—ഞാൻ നിയമി​ക്ക​പ്പെട്ടു. ഏതാനും മാസം കഴിഞ്ഞ്‌ ന്യൂ​യോർക്കി​ലെ ദക്ഷിണ ലാൻസി​ങി​ലുള്ള വാച്ച്‌ടവർ ഗിലെ​യാദ്‌ ബൈബിൾ സ്‌കൂ​ളി​ലേക്ക്‌ എനിക്കു ക്ഷണം ലഭിച്ചു. 1949 ഫെബ്രു​വ​രി​യിൽ ആ സ്‌കൂ​ളി​ന്റെ 12-ാമത്തെ ക്ലാസ്സിൽനിന്ന്‌ ബിരുദം നേടിയ ശേഷം എനിക്കു ബെൽജി​യ​ത്തി​ലേക്കു നിയമനം ലഭിച്ചു.

ബെൽജി​യ​ത്തിൽ ഞാൻ ശുശ്രൂ​ഷ​യു​ടെ വ്യത്യസ്‌ത മണ്ഡലങ്ങ​ളിൽ സേവി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഏകദേശം എട്ടു വർഷം ബ്രാഞ്ച്‌ ഓഫീ​സിൽ സേവി​ച്ച​തും സർക്കിട്ട്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​നും ഡിസ്‌ട്രി​ക്‌റ്റ്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​നും എന്ന നിലയിൽ പതിറ്റാ​ണ്ടു​ക​ളോ​ളം സഞ്ചാര വേലയി​ലാ​യി​രു​ന്ന​തും അതിൽ ഉൾപ്പെ​ടു​ന്നു. 1958-ൽ ഞാൻ ഷുസ്റ്റിനെ വിവാഹം കഴിച്ചു, അവളെന്റെ സഞ്ചാര കൂട്ടാ​ളി​യാ​യി​ത്തീർന്നു. ഇപ്പോൾ, എന്റെ വാർധ​ക്യ​ത്തി​ലും, ഒരു പകരം സഞ്ചാര​മേൽവി​ചാ​രകൻ എന്നനി​ല​യിൽ പരിമി​ത​മായ അളവിൽ സേവി​ക്കാൻ കഴിയു​ന്നത്‌ എന്നെ സന്തുഷ്ട​നാ​ക്കു​ന്നു.

ശുശ്രൂ​ഷ​യി​ലേക്കു പിന്തി​രി​ഞ്ഞു നോക്കു​മ്പോൾ എനിക്ക്‌ സത്യസ​ന്ധ​മാ​യും ഇങ്ങനെ പറയാൻ കഴിയും: “സത്യ​ത്തെ​ക്കാൾ മെച്ചമായ യാതൊ​ന്നു​മില്ല.” തീർച്ച​യാ​യും അത്‌ എല്ലായ്‌പോ​ഴും സുകര​മാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടില്ല. എന്റെ തെറ്റു​ക​ളിൽനി​ന്നും പിഴവു​ക​ളിൽനി​ന്നും പാഠം ഉൾക്കൊ​ള്ളേ​ണ്ട​തി​ന്റെ ആവശ്യം ഞാൻ തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ ചെറു​പ്പ​ക്കാ​രോ​ടു സംസാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ ഞാൻ മിക്ക​പ്പോ​ഴും പറയും: “നിങ്ങളും തെറ്റുകൾ ചെയ്യും. ഒരുപക്ഷേ ഗുരു​ത​ര​മാ​യി പാപം ചെയ്‌തെ​ന്നു​പോ​ലും വരാം. എന്നാൽ അതെക്കു​റിച്ച്‌ നുണ പറയരുത്‌. പ്രസ്‌തുത സംഗതി നിങ്ങളു​ടെ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളു​മാ​യോ ഒരു മൂപ്പനു​മാ​യോ ചർച്ച​ചെ​യ്യുക. എന്നിട്ട്‌ ആവശ്യ​മായ തിരു​ത്ത​ലു​കൾ വരുത്തുക.”

ബെൽജി​യ​ത്തി​ലെ എന്റെ 50 വർഷത്തെ മുഴു​സമയ ശുശ്രൂ​ഷ​ക്കാ​ലത്ത്‌, കുട്ടി​ക​ളാ​യി​രി​ക്കെ ഞാൻ അറിയുന്ന ചിലർ മൂപ്പന്മാ​രും സർക്കിട്ട്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​ന്മാ​രു​മാ​യി സേവി​ക്കു​ന്നത്‌ കാണാ​നുള്ള പദവി എനിക്കു ലഭിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. 1,700-ഓ മറ്റോ ആയിരുന്ന ഇവിടു​ത്തെ രാജ്യ​ഘോ​ഷകർ 27,000-ത്തിലധി​ക​മാ​യി വർധി​ക്കു​ന്നത്‌ ഞാൻ കണ്ടിരി​ക്കു​ന്നു.

ഞാൻ ചോദി​ക്കു​ന്നു, “യഹോ​വയെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ അനുഗൃ​ഹീ​ത​മായ ഒരു മാർഗ​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാൻ കഴിയു​മോ?” അങ്ങനെ​യൊന്ന്‌ ഒരിക്ക​ലും ഉണ്ടായി​രു​ന്നി​ട്ടില്ല, ഇപ്പോ​ഴു​മില്ല, ഒരിക്ക​ലും ഉണ്ടാകു​ക​യു​മില്ല. എനിക്കും ഭാര്യ​യ്‌ക്കും എന്നേക്കും യഹോ​വയെ സേവി​ക്കാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തിന്‌ ഞങ്ങളെ തുടർന്നും അനു​ഗ്ര​ഹി​ക്കേ​ണ​മേ​യെന്ന്‌ ഞാൻ അവനോ​ടു പ്രാർഥി​ക്കു​ന്നു.

[26-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

1958-ൽ, വിവാ​ഹ​ശേഷം അധിക​നാൾ കഴിയു​ന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ ഭാര്യ​യോ​ടൊ​പ്പം