Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr not-rãmbã
TƲƲLG RASEM A 2-8
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | SƖNGRE 22-23
“Wẽnnaam maka a Abrahaam”
Sɩngre 22:1, 2; w12 1/1 23 4-6
Bõe yĩng tɩ Wẽnnaam kos a Abrahaam t’a rɩk a Biigã n kʋ maoongo?
A Zeova ra yeela a Abrahaam yaa: “M bõos tɩ f peeg f biig a Izaak sẽn yaa fo bi-yend f sẽn nong wʋsgã, . . . n tɩ kʋ-a n maan maoong sẽn yõogd bugum.” (Sɩngre 22:2, MN) A Zeova yeela a Abrahaam t’a Izaak yaa a ‘bi-yend a sẽn nong wʋsgo.’ A Zeova ra mii a Abrahaam sẽn nong a Izaak to-to wã. A ra mii yẽ mengã sẽn nong a Biig a Zeezi to-to wã me. A nong-a-la hal wʋsgo. Naoor a yiib la a pa saasẽ n gom a Zeezi yelle, n yeel yaa: “Mam Bi-ribla, mam sẽn nong a soabã.”—Mark 1:11; 9:7.
Tẽeg-y me t’a Zeova sẽn wa n na n kos a Abrahaam t’a rɩk a biigã n kʋ maoongã, a yeel-a lame yaa: “M bõos.” Biibl-mit a yembr yeelame tɩ Wẽnnaam sẽn pʋd gom-bil-kãngã wilgdame t’a “mii bũmb ning a sẽn kotã yõod sẽn ta zĩig ninga.” Tags-y n ges-y Wẽnnaam sẽn kos bũmb ningã sẽn tog n sãam a Abrahaam sũur to-to. Tags-y n ges-y me a Zeova sũur sẽn sãam to-to, a sẽn da ne a Bi-nongrã sẽn namsde, n wa baas n ki wã. Sãmbg kae tɩ yell zɩ n sãam a Zeova sũur n ta woto, la yell kõn tol n le sãam a sũur woto ye.
Yaa sɩd t’a Zeova sẽn kos a Abrahaam bũmb ningã tõe n linga tõndo, la yɩta sõma tɩ d tẽeg t’a Zeova pa bas a Abrahaam sẽn maand sɩd ne-a wã, t’a kʋ a biigã ye. A pa bas t’a Abrahaam paam sũ-sãang ning roagd sẽn tõe n paam a biig kaalem yĩngã ye. La a Zeova pa ‘bas a meng Biigã’ t’a põs ye. A rɩk-a lame n ‘kõ tõnd fãa yĩngã.’ (Rom dãmbã 8:32) Bõe yĩng t’a Zeova mengã sak n na n yã toog a woto? Yaa sẽn na yɩl tɩ tõnd “tõog n paam vɩɩm.” (1 Zã 4:9) Woto pa tẽegd tõnd tɩ Wẽnnaam nonga tõnd hal wʋsg sɩda? Pa kɩt tɩ tõnd me rat n wilg tɩ d nong-a lame sɩda?
Sɩngre 22:9-12, 15-18; w12 10/1 24 s. a 6
Sak-y Wẽnnaam, n paam n dɩ a pʋlemsã nafa
Wẽnnaam a Zeova sã n pʋlem ninsaalbã sẽn pa zems zãngã bũmbu, a mi n wẽename, sẽn na yɩl tɩ b bas b yam tɩ na n pidsame. Wala makre, Ezekɩɛll 17:16 yeelame tɩ “Zusoab a Wẽnnaam wẽena ne b menga.” Biiblã pʋgẽ, sẽn yɩɩd naoor 40 la b gom a Zeova sẽn wẽen yelle. Nebã wʋsg sẽn mi yaa Wẽnnaam sẽn pʋlem a Abrahaam bũmb ning n wẽenã. A Zeova maana kaool toor-toor ne a Abrahaam. Kaool kãens kɩtame t’a Abrahaam bãng tɩ yageng ning a Zeova sẽn pʋlmã na n yii yẽ yagensã sʋka, la tɩ na n tũu ne a biig a Izaak. (Sɩng. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12) A Zeova wa n maka a Abrahaam tẽebã, n yeel t’a rɩk a bi-nongrã n maan maoong n kõ yẽ. A Abrahaam sakame. La a sẽn wa n dat n kʋ a Izaakã, Wẽnnaam tʋma malɛk t’a yeel-a t’a ra kʋ-a ye. Rẽ poore, Wẽnnaam yeel-a-la woto: “Mam wẽenda ne m meng tɩ fo sẽn maan woto n ka mong maam f biigã sẽn yaa f bi-yendã, mam na n ninga f zug bark wʋsgo. La mam na n paasa f yagensã tɩ b yɩ wʋsg wa ãds sẽn be saasẽ, la wa bĩisr sẽn be ko-kãsengã noore. La fo yagensã na n tõoga b bɛɛbã tẽnse. La yaa fo yagensã yĩng la dũniyã buud fãa na n paam barka, fo sẽn sak mam noorã yĩnga.”—Sɩng. 22:1-3, 9-12, 15-18.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
A Zeova bool-a lame t’a “zoa”
Nand t’a Abrahaam loog n bas a tʋm-tʋmdbã, a yeel-b-la woto: ‘Bɩ yãmb pa ka ne bõangã, tɩ maam ne bi-bɩɩgã na n kẽnga tãngã zug n tɩ pʋʋs Wẽnnaam la d lebg n wa paam yãmba.’ (Sɩng. 22:5) Bõe yĩng t’a Abrahaam yeel woto? A ra miime t’a na n tɩ rɩka a Izaak n kʋ maoongo. Woto wã, a sẽn yeel tɩ yẽ ne a Izaak na n lebg n waame wã, a yaga ziri bɩ? Ayo. Biiblã wilgame t’a Abrahaam da kɩsa sɩd t’a Zeova tõe n vʋʋga a Izaake. (Karm-y Ebre-rãmb 11:19.) A pa yĩm tɩ baa yẽ ne a Saara sẽn da kʋʋl wʋsgã, a Zeova maana yel-solemd tɩ b paam biig ye. (Ebre. 11:11, 12, 18) Rẽnd a bãngame tɩ bũmb kae a Zeova sẽn pa tõe n maan ye. A ra pa mi yɛlã sẽn na n baas to-to baraarã ye. La a ra kɩsa sɩd tɩ baa yẽ sã n kʋ a biigã, a Zeova na n vʋʋg-a lame t’a pʋlemsã fãa tõog n pidsi. Sɩd pa zaalem la b sẽn boond a Abrahaam tɩ ‘neb nins fãa sẽn tẽedã ba’ wã ye.
Sɩngre 22:12; it-2 642 2-3
Reng n bãng bũmb sẽn na n wa, Wẽnd pʋlengo
Wẽnnaam yãkda bũmb nins a sẽn dat n pĩnd n bãngã. Baa Wẽnnaam sẽn pa pʋlemd bũmb ning fãa sẽn na n paam nedã, a yãkda bũmb nins a sẽn dat n pĩnd n bãngã. La a maandame tɩ zemsd ne a noyã sẽn yaa tɩrsã, la ne bũmb nins a sẽn vẽneg yẽ mengã zug tɩ be a Gomdã pʋgẽ wã. Vɛrse-rãmb wʋsg wilgdame tɩ Wẽnnaam mi n deng feesa yell n wʋm a vɩʋʋgã sõma, n yaool n yãk a sẽn na n maanegã. Woto wilgdame t’a pa pʋlemd bũmb sẽn na n paam ned ye.
Sɩngr 11:5-8 wã wilgdame tɩ Wẽnnaam gesa tẽngã zugu, n na n bãng bũmb nins sẽn maand Babɛllã, la t’a yãka a sẽn na n maan n gɩdg tʋʋmd ning b sẽn da tʋmd Babɛll tɩ pa segdã. Sodom ne Gomoor nebã wẽnemã sẽn paam pãngã poore, a Zeova yeela a Abrahaam t’a na n bao n bãnga (ne a malɛgsã maasem) ‘b sã n sɩd maanda wa b sẽn gomd t’a wʋmdẽ wã. La t’a na n bãnga sã n yaa sɩda wall ka sɩda.’ (Sɩng. 18:20-22; 19:1) Wẽnnaam ra yeelame tɩ yẽ ‘bãnga a Abrahaam,’ la a Abrahaam sẽn mak n na n kʋ a Izaak n maan maoongã poore, a Zeova yeelame yaa: ‘Mam miime moasã, tɩ fo zoeta Wẽnnaam. Fo sẽn ka zãgs tɩ f ka na n dɩk f bi-riblã sẽn yaa fo bi-yẽnda n kõ maamã yĩnga.’—Sɩng. 18:19, MN; 22:11, 12; Nee. 9:7, 8; Gal. 4:9.
TƲƲLG RASEM A 9-15
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | SƖNGRE 24
“B baoo pag n kõ a Izaake”
Sɩngre 24:2-4, MN; wp16.3 14 3
“M sakame n na tũ-a”
A Abrahaam kɩtame t’a Eliezɛɛr wẽen t’a kõn bao pag Kanaã pagbã sʋk n kõ a Izaak ye. Bõe yĩnga? Bala Kanaã nebã ra pa tũud a Zeova, b leb n da pa waoogd-a me ye. A Abrahaam ra miime t’a Zeova yãka wakat n na n sɩbg nin-kãensã b tʋʋm-wẽnsã yĩnga. A Abrahaam ra pa rat t’a biig a Izaak a sẽn nong wʋsgã lagem nin-kãensã, la a tʋm b tʋʋm-wẽnsã me ye. Sẽn paase, a ra miime tɩ Wẽnnaam ra na n tũu ne a biig a Izaak n pids a sẽn pʋlem bũmb ninsã.—Sɩngre 15:16; 17:19; 24:2-4.
Sɩngre 24:11-15; wp16.3 14 4
“M sakame n na tũ-a”
A Eliezɛɛr yeela a gãag-soben-dãmbã tɩ yẽ sẽn ta bulgã sẽn pẽ Harã wã, a pʋʋsa Wẽnnaam a Zeova. A kosa a Zeova t’a yãk pʋg-sad ning sẽn na n yɩ a Izaak pagã. Wãn to? A kosa a Zeova t’a kɩt tɩ pʋg-sad ning yẽ sẽn dat t’a yɩ a Izaak pagã wa bulgẽ wã. A paasame t’a sã n kos pʋg-sadã koom n na n yũ, a segd n saka ne yamleoog n kõ-a, la a sak n yũnug a yʋgma wã me. (Sɩngre 24:12-14) Ãnda soab n wa bulgẽ wã, n sɩd maan woto kɛpɩ? Yaa a Rebeka! Mams-y n ges-y a sũurã sẽn tog n yɩ noog to-to, a sã n wʋma a Eliezɛɛr sẽn wa n gomd ne a roagdbã n togsd-b kibarã!
Sɩngre 24:58, 67; wp16.3 14 6-7
“M sakame n na tũ-a”
Semen a wãn sẽn deng rẽ, a Eliezɛɛr ra yeela a Abrahaam tɩ ‘tõeeme, tɩ pagã ka sak n na n tũ-a n wa ye.’ A Abrahaam ra leok-a lame yaa: “Wẽeneg ninga mam sẽn kɩt tɩ fo wẽenã taal ka na n zĩnd fo zug ye.” (Sɩngre 24:39, 41) A Betuwɛll zakẽ wã me, b ra ratame tɩ pʋg-sadã me togs a sẽn date. A Eliezɛɛr sũur da nooma wʋsg yellã sẽn baas neerã yĩnga. Rẽ n so tɩ vẽkembeoogã bala, a kos n na n tall a Rebeka n lebg n leb tao-tao. La a Rebeka roagdbã ra ratame t’a Rebeka pa ne-b n maan rasem piig bɩ sẽn yɩɩd rẽ. Ad b sẽn yãk yam n na n welg yellã to-to: “Bɩ d bool pʋg-sadã meng n sok n gese.”—Sɩngre 24:57.
Ad a Rebeka sẽn da segd n yãk yam ningã pa nana ye. Bõe la a na n yeele? Rẽ yĩnga, a na n yãba ne a ba wã la a kẽem-bi-riblã, n kos tɩ b ra bas tɩ b tall-a n kẽng tẽng a sẽn pa mi bɩ? Bɩ a na n gesame tɩ yɛlã sẽn yɩ to-to wã wilgda vẽeneg tɩ yaa a Zeova nugu, la t’a sẽn paam n naagã yaa zu-zẽkre? A sẽn leok to-to wã wilgda a tagsg sẽn sɩd yaa a soab ne yel-kãnga sẽn ling-a, la sẽn na n wa ne toeeng meng-meng a vɩɩmã pʋgẽ. A yeelame bal yaa: “M sakame n na n tũ-a.”—Sɩngre 24:58, MN.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Sɩngre 24:19, 20; wp16.3 12-13
“M sakame n na tũ-a”
Daar a ye zaabre, a Rebeka sẽn pids a yʋʋrã koom n sa, nin-kẽem n wudg n seg-a. Nin-kẽemã yeel-a lame yaa: “Mam kotame tɩ f kõ-m f yʋʋrã koom bilf tɩ m yũ.” Nin-kẽemã sẽn kos-a bũmb ningã ra pa toogo, rẽ me a kosa ne waoogre! A Rebeka ra neeme tɩ raoã yii zĩ-zargẽ. Rẽ n so t’a sik a yʋʋrã tao-tao, n pʋdg koom sẽn maase, n kõ raoã t’a yũ tɩ seke. A gũus n gesame tɩ raoã tara yʋgma piig sẽn da gãe yambẽ, la tɩ rũmsã koglg pa ning koom ye. A ra neeme tɩ raoã maag a yĩng n get-a, t’a ra rat n sõng-a wa a sẽn tõe tɛka. Rẽ n so t’a yeel yaa: “Mam na wii koomã n yũnug yãmb yʋgma wã me hal tɩ b yũ n tɩge.”—Sɩngre 24:17-19.
A Rebeka pa yeel bal t’a na n yũnuga yʋgma piigã ye. A yeelame t’a na n yũnug-b-la hal tɩ b tɩge. Ko-yũud meng-meng sã n tar yʋgemde, a tõe n yũu koom sẽn yɩɩd litr 95. Sã n mikame tɩ ko-yũud meng-meng n tar yʋgma piigã, a Rebeka ra na n wii koomã n kaoos lɛɛr-dãmba. La wõnda yʋgma wã ko-yũudã ra pa woto ye. A Rebeka sẽn wa n sak n na n yũnug-bã, a ra miime rẽ bɩ? Ayo. A ra rata ne a sũur fãa n modg wa a sẽn tõe tɛka, n maan nin-kẽemã sãando. Nin-kẽemã maaga a yĩng n get-a, t’a kẽnd n pidsd a yʋʋrã koom, n lebgd n wat n kiigd koglgã pʋgẽ.—Sɩngre 24:20, 21.
wp16.3 13, vẽnegrã
“M sakame n na tũ-a”
Ra zoe n yaa zaabre. Kibarã pʋgẽ, b pa wilg zĩig baa a ye t’a Rebeka paa bulgẽ wã n kaoos wʋsg ye. B pa wilg me t’a sẽn wa n sɛ wã, a zakã rãmb ra gõeeme, wall tɩ b tʋma ned t’a tɩ ges bõe yĩng t’a kaoosd woto ye.
Sɩngre 24:65; wp16.3 15 3
“M sakame n na tũ-a”
Tarẽ-n-tarẽ, daar ning yell d sẽn gom sõsgã sɩngrẽ wã wa n taame. B sẽn wa n pasgd Negɛɛvã, rẽ tɩ zĩigã sɩnga sobgre. A Rebeka zẽka a nengã n yã rao sẽn kẽnd n segd bãmba. Wõnda raoã ra bʋgsdame. Kibarã pʋgẽ, b yeelame t’a Rebeka “yɩka yʋgemdã zug n sigi.” Tõe meng t’a pa bas tɩ yʋgemdã gãand t’a yaool n sig ye. A soka tʋm-tʋmdã tɩ yaa “yɛɛnẽ dao la sẽn kẽnd n segd bãmbã.” A sẽn bãng tɩ yaa Izaakã, a rɩka a peendã n pil a nengã. (Sɩngre 24:62-65) Bõe yĩnga? Yaa vẽeneg t’a sẽn maan woto wã wilgdame t’a waoogda raoã sẽn na n wa lebg a sɩdã. Rũndã-rũndã, neb kẽer tõe n getame tɩ manesem a woto pa le tar yõod ye. La pagbã ne rapã fãa tõe n dɩka a Rebeka togs-n-taare, n tall sik-m-menga. Sɩd me, ãnd n be tõnd sʋkã n pa segd n bɩɩsd sik-m-menga?
TƲƲLG RASEM 16-22
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | SƖNGRE 25-26
“A Ezayu koosa a bi-kãsen-pʋɩɩrã”
Sɩngre 25:27, 28; it-1 1224
A Zakoob
A Zakoob ne a Ezayu sʋkã, yaa a Ezayu n da yaa b ba wã bi-nongre. A Ezayu ra yaa tãoosa, n nong n gõod weoogẽ. La a Zakoob yẽ ra yaa “ned sẽn zĩ sɩɩ [ebre wã., tam], n vɩ fu-rot pʋse,” n pa nong gõobo, ned b sẽn da tõe n teeg zakã tʋʋmã wɛɛngẽ. Yẽ la b ma wã ra nong n yɩɩda. (Sɩng. 25:27, 28) B pʋda ebre gom-bil ning sẽn yaa tammã zĩis a taaba, n gom neb nins sẽn ta Wẽnnaam yamã yelle. Wala makre, b yeelame tɩ “nin-kʋʋdb kisa pʋ-peen-neda,” la a Zeova pʋlmame tɩ ‘pʋ-peen-ned’ beoog na n yɩɩ neere. (Yel. 29:10; Yɩɩn. 37:37) A Zoob ra yaa “burkĩna [ebre wã., tam], n yaa nin-tɩrga.”—Zoob 1:1, 8; 2:3.
Sɩngre 25:29, 30, 31-34; w19.02 16 s. 11; it-2 637
Bõe yĩng tɩ d tog n wilgd d sũ-noog ne bõn-sõma wã d taabã sẽn maandã?
Bʋko, neb n pa wilg tɩ b sũur nooma ne bũmb Wẽnnaam sẽn maane, wall b taabã sẽn maane. Wala makre, a Ezayu. Baa ne a sẽn paam t’a roagdbã ra yaa neb sẽn nong a Zeova la b waoogd-a wã, a pa wilg t’a sũur nooma ne Wẽnnaam bark toor-toorã ye. Bõe la a maan tɩ wilg rẽ vẽenega? Ad Ebre-rãmb 12:16 (MN) sẽn yete: “Gũus-y me tɩ ned ra zĩnd yãmb sʋkã n yaa yoaada, wall ned sẽn pa nand bũmb nins sẽn yaa Wẽnnaam dẽndã wa a Ezayu sẽn tek a kãsengã ne rɩɩbã ye.” A saka nana-nana n koos a kãsengã ne a yao a Zakoobe, n deeg bɛng ne laag n dɩ vugr bala. (Sɩng. 25:30-34) A wa n maanda a bãngẽ, la rẽ tɩ zoe n wilgame t’a pa nand bark nins a sẽn da tarã ye. A sẽn wa n mik t’a pa paam bark ning bi-kãseng sẽn da segd ne wã, a ra pa tar bʋʋm n na n zab ye.
Bi-kãsengã
Hal pĩnd wẽndẽ, zak pʋgẽ, bi-ribl-kãsengã ra tara ziir n yɩɩd kamb a taabã. Naoor wʋsg me, a ba wã kũum poore, yẽ n lebgd zakã soaba. Yẽ rogem-pʋɩɩrã ra yaa biig fãa rẽnd naoor a yiibu (Tõo. 21:17) A Rubɛn zĩnda a Zozɛf sɛɛgẽ tɩ b na n dɩ, a sẽn yaa bi-kãsengã yĩnga. (Sɩng. 43:33) La Biiblã pʋgẽ, b sã n na n sõdg ned kamba, pa wakat fãa la b sɩngd ne bi-kãsengã ye. Naoor wʋsgo, b sɩngda ne biig ning yʋʋr sẽn yi, wall sẽn maan-a sɩd ne a Zeova wã.—Sɩng. 6:10; 1 Kib. 1:28; ges-y Sɩng. 11:26, 32; 12:4, ges-y DROIT D’AÎNESSE, HÉRITAGE.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Sɩngre 25:31-34, Ebre-rãmbã 12:16; w17.12 15 s. a 5-7
Karemdbã sogsgo
Bɩ d gom Ebre-rãmb 12:16 yell yɛsa. Ad b sẽn yeel be: “Bɩ y mao tɩ ned baa a yembr da yɩ tʋʋm-dẽgd soaba, wall ned sẽn paoogd neb wa a Ezayu sẽn dɩk a kãosengã n tek ne rɩɩb a yembr tãa wã ye.” Bõe yĩng tɩ b yeel woto?
Pa Mesi wã yaab-rãmbã roog yell la tʋm-tʋmd a Poll ra gomd ye. A ra rat n sagla kiris-nebã tɩ b mao tɩ b “naoã tũ so-tɩrse.” Bala, rẽ n da na n kɩt tɩ b ned baa a ye ra wa “mong a meng Wẽnnaam barkã ye.” Bʋko, yel-beed a woto ra tõe n paama kiris-neda. Wala makre, a sã n pa tõog n yõk a menga, n yo. (Ebre. 12:12-16) Kiris-ned sã n yo, a maana wa a Ezayu sẽn wilg t’a “ka pẽgd Wẽnd kũuna,” la tɩ yaa bũmb nins yõod sẽn ka waoogã n pak-a wã.
A Ezayu rãmb wakatẽ wã, zak soab ra tara sor n na n kʋ maand a zakã rãmb yĩnga. (Sɩng. 8:20, 21; 12:7, 8; Zoob 1:4, 5) Tõe t’a Ezayu meng ra mi n paam n maana a buudu. La sẽn da yaa a yĩngã raab n pak-a wã, a sak n na n teka rẽ fãa n deeg bɛng n dɩ vugr bala. Tõe tɩ yaa a sẽn da rat n gil namsg ning b sẽn da pĩnd n togs t’a Abrahaam yagensã na n paamame wã. (Sɩng. 15:13) A sẽn kẽ kãadem ne bu-zẽms kom-pugli tɩ yɩ sũ-toog n kõ a roagdbã wilgdame t’a sɩd ra pa nand sẽn tar yõod Wẽnnaam nifẽ wã ye. (Sɩng. 26:34, 35) A Zakoob yẽ maaga a yĩng n wa paam pag sẽn tũud Wẽnnaam sɩd-sɩdã.—Sɩng. 28:6, 7; 29:10-12, 18.
Sɩngre 26:7; it-2 255 6
Zirẽ-beedo
Biiblã pʋgẽ, b gɩdga zirẽ-beedo. La pa rat n yeel tɩ ned sã n dat n bãng bũmb a sẽn pa tar sor n bãnge, yaa tɩlɛ tɩ d vẽneg fãa n togs-a ye. A Zeezi Kirist ra yeelame yaa: “Da rɩk-y bõn-sõma n kõ baase, la y ra rɩk y kĩndi n lob kurkuy taoor tɩ b wa tab ne b nao, la b lɛɛg n pogl-y ye.” (Mat. 7:6) Yaa rẽ n so tɩ sasa ninga, a Zeezi sã n da ges t’a sã n togs gomd zãnga, wall a sã n leok sokr vẽenega, tõe n waa ne yelle, a yõkda a menga. (Mat. 15:1-6; 21:23-27; Zã 7:3-10) Vẽenega, yaa woto me la a Abrahaam, a Izaak, a Rahaab la a Eliize maan-yã. B yeela bũmb n tudg neb sẽn da pa tũud a Zeova, wall b pa togs-b sɩdã fãa ye. —Sɩng. 12:10-19; Zoz. 2:1-6; Zak 2:25; 2 Rĩm 6:11-23.
TƲƲLG RASEM 23-29
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | SƖNGRE 27-28
“ A Zakoob paama bark ning a sẽn da tog n paamã”
Sɩngre 27:6-10; w04 15/4 11 4-5
A Rebeka: Pag sẽn da sakd Wẽnnaam, la sẽn tar raoodo
Biiblã pʋgẽ, b pa wilg zĩig baa a ye a Izaak sã n da miime t’a Ezayu na n lebga a Zakoob tʋm-tʋmd ye. Sẽn yaa a soab fãa, a Rebeka ra miime tɩ yaa a Zakoob n tog n paam bark ning bi-kãseng sẽn tog n paamã. A Zakoob mengã ra mii rẽ. A Rebeka wa n wʋma a Izaak sẽn yeel a Ezayu t’a sã n tɩ bao weoogẽ nemd n segl rɩɩb n kõ-a, a na n ning-a-la barka. A Rebeka maana bũmb tao-tao. Yẽesem ning a sẽn da tar a bi-bɩɩlmẽ wã pa sa ye. A yeela a Zakoob t’a kẽng n tɩ bao bʋ-poal a yiib n tall n wa kõ-a, t’a na n segl rɩɩb a sɩdã sẽn nonge, n kõ-a. Rẽ poore, a Zakoob segd maana wa yẽ la a Ezayu, n tõog n paam t’a ba wã ning-a barka. A Zakoob zãgsame. A ra yɛɛsda a ba wã na wa n bãng a sɩlmã, n kãab-a kãab-wẽnga. La a Rebeka kell n pẽdg-a lame. A yeel-a lame yaa: “M biiga, bɩ kãab-wẽng-kãng lʋɩ mam zugu.” Rẽ poore, a segla rɩɩbã, n yelg a Zakoob a kẽemã fut la a maan sẽn na yɩl t’a ba wã ra bãng-a ye. Rẽ poore, a tʋm-a-la a sɩdã nengẽ.—Sɩngre 27:1-17.
B pa bilg a Rebeka sẽn maan woto wã võor ye. Neb wʋsg ningda a Rebeka taal a sẽn maan woto wã yĩnga. La Biiblã pʋgẽ, b pa ningd-a taal ye. A Izaak me sẽn wa n bãng tɩ yaa a Zakoob la a sẽn ning barkã, a pa ning a Rebeka taal ye. A pʋd n ninga a Zakoob bark n paase. (Sɩngre 27:29; 28:3, 4) A Rebeka ra mii a Zeova sẽn pĩnd n togs a kom-dibli wã zugã. Rẽ n so t’a maan bũmb sẽn na yɩl t’a Zakoob paam bark ning a sẽn da segd ne wã. Yaa vẽeneg tɩ rẽ ra zemsa ne a Zeova raabã.—Rom dãmbã 9:6-13.
Sɩngre 27:18, 19; w07 1/10 31 s. a 2-3
Karemdbã sogsgo
Biiblã pa wilgd a Rebeka ne a Zakoob sẽn maan woto wã võor zãng ye. La a wilgdame tɩ yaa bũmb b sẽn wa n yik woto bal n maane. D tẽeg me tɩ Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ, b pa yeel t’a Rebeka ne a Zakoob sẽn maanã yaa sõma bɩ pa sõma, tɩ ned tõe n tik rẽ n paam sor n yag ziri bɩ n belg a taab ye. La Biiblã sõngda tõnd tɩ d paam vẽenem yellã zugu.
Pipi, b wilga vẽeneg kibarã pʋgẽ tɩ yaa a Zakoob n da segd ne a ba wã barkã. Pa a Ezayu ye. A Ezayu ra pa nand a bi-kãsen-pʋɩɩrã ye. A rɩkame n koos ne a kĩn-kir-taag a Zakoobe, n deeg rɩɩb n dɩ. A “ka geelg a bi-kãsen-pʋɩɩrã” wa bũmb sẽn tar yõod ye. (Sɩngre 25:29-34) Dẽnd a Zakoob sẽn kẽng a ba wã nengẽ wã, yaa sẽn na n paam bark ning a sẽn segd ne wã.
Sɩngre 27:27-29; it-1 295 6
Barkã
Pĩnd wẽndẽ wã, naoor wʋsgo, nand tɩ ba maan kaalem, a ningda a kom-dibli wã barka. Ra yaa bũmb sẽn tar yõod wʋsgo. Yaa rẽ la a Izaak sẽn ning a Zakoob barkã, n da tagsdẽ tɩ yaa a bi-kãseng a Ezayu wã. A ning-a-la bark n yɩɩd a kĩn-kir-taag a Ezayu. A Izaak sẽn da yaa nin-kẽem t’a ninã pãng boog t’a ka leb n neẽ wã, sãmbg kae t’a kosa a Zeova t’a ges tɩ barkã pidsi. (Sɩng. 27:1-4, 23-29; 28:1, 6; Ebre. 11:20; 12:16, 17) Rẽ poore, a Izaak wa n bãngame tɩ yaa a Zakoob la a sẽn ning barkã, n kell n ning-a bark n paase. (Sɩng. 28:1-4) Nand t’a Zakoob maan kaalem, a reng n ninga a Zozɛf kom-dibli a yiibã barka, n yaool n na n ning yẽ mengã kom-dibli wã barka. (Sɩng. 48:9, 20; 49:1-28; Ebre. 11:21) Nand t’a Moyiiz me maan kaalmã, a ninga Israyɛll nebã fãa barka. (Tõo. 33:1) Kiba-kãensã pʋgẽ, yɛlã sẽn baas to-to wã wilgdame tɩ yaa bãngr-goam la nin-kãensã sẽn da togsã. Wakat ninga, sẽn ningd-a barkã tikda ned ning a sẽn ningd barkã zugã ne a nugu.—Sɩng. 48:13, 14.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Sɩngre 27:46–28:2; w06 5/1 6 s. a 3-4
Bũmb nins sẽn na n sõng-y tɩ y tõog n yẽs ne y kẽed-n-taagã
A Izaak ne a Rebeka ra yẽsda ne taab sõma bɩ? B bi-ribl a Ezayu sẽn kẽ kãadem ne Hɛt kom-pugli a yiibã, zu-loees n kẽ zakã. “Dẽ, a Rebeka yeela a Izaak yaa: ‘Mam yam yii ne m vɩɩmã Hɛt buud pʋg-sadbã yĩnga. A Zakoob sã n dɩk pag Hɛt buud pʋg-sadbã sʋk wa bãmbã . . . , mam vɩɩm yõod yaa bõe?’” (Sɩngre 26:34; 27:46) A sɩd togsa sẽn be a sũurẽ wã fãa vẽenega.
A Izaak yeela a Ezayu kinkir taag a Zakoob t’a ra rɩk pag Kanaã kom-pugli wã sʋk ye. (Sɩngre 28:1, 2) T’a Rebeka me togs a tagsg yellã zugu. A Izaak ne a Rebeka tõog n sõsa yel-kãseng sẽn pak b zakã tõr zugu, tɩ manege, la woto yaa mak-sõng n kõ tõnd rũndã-rũndã. La kẽed-n-taasã sã n wa pa tõe n zems taab yell zugu b tõe n maana bõe?
Sɩngre 28:12, 13; w04 2/1 16 s. a 6
Sɩngr sebrã tags-kãsemse—II
28:12, 13—A Zakoob zãmsdã sẽn tɩ loe ne ‘radgã’ võor da yaa bõe? Tõe tɩ rad-kãng ra wõnda rʋʋds sẽn maan ne kuga, tɩ ra wilgdẽ tɩ loees n da be tẽngã ne saasã sʋka. Wẽnnaam malɛgsã sẽn tũud radgã n dʋʋd la b sigdã wilgame tɩ malɛgsã tʋmda tʋʋm-kãseng a Zeova la ninsaalb nins sẽn tat a yamã sʋka.—Zã 1:51.
TƲƲLG RASEM 30–TƲƲL-NIF RASEM A 5
D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | SƖNGRE 29-30
“A Zakoob kẽe kãadem”
Sɩngre 29:18-20; w03 15/10 29 6
A Zakoob ra nanda tũudmã yɛlã
Pʋg-pʋʋsmã sasa, b ra segd n kõo pʋg-sadã roagdbã ligdi. B wa n wilga a Moyiiz Toogã pʋgẽ tɩ ned sã n yõk pʋg-sad sẽn ka mi rao n gãande, a segd n yaoo wanzuri wakɩ-koeems 50. Bãngd yʋʋr sẽn boond t’a Gordon Wenham wilgame tɩ “yi-kãadem kũun” ra pa segd n yɩɩg wanzuri wakɩ-koeems 50, la tɩ naoor wʋsgo, nebã sẽn kõtã “pa kolg woto ye.” (Tõodo 22:28, 29) A Zakoob ra pa tar ligd n na n yao ye. A yeela a Labã t’a na n tʋma yʋʋm a yopoe n kõ-a. Bãngd a Gordon Wenham paasame tɩ sẽn mik tɩ pĩnd wẽndẽ Babilondã, tʋm-tʋmd sẽn tʋmd pʋʋg pʋgẽ ra paamda wakɩ-koɛɛng kiuug pʋgẽ, wall wakɩ-koɛɛng pʋɩ-sʋkã (yʋʋm a yopoe wã yaa wakɩ-koeems 42 n tõe n ta hal 84), dẽnd a Zakoob sẽn pʋlem a Labã ligd ning n na n paam a Rasɛll n maan a pagã yɩɩ wʋsgo. A Labã saka zĩig pʋgẽ.—Sɩngre 29:19.
Pag ne a yao-bi-pugl sẽn mao ne sũ-sãamse, la sẽn “yalg Israyɛll buudã”
A Leya naag n sõngame tɩ b belg a Zakoob bɩ, bɩ a ba wã modg-a lame t’a sak a raabã? A Rasɛll yẽ? A ra mii b sẽn dat n maanã bɩ? A sã n da miime, a tagsg yɩɩ wãna? A ra tõe n kɩɩsa a ba wã sẽn yaa dem-demã noor bɩ? Biiblã pa yet baa fʋɩ rẽ wɛɛngẽ ye. Baa a Rasɛll ne a Leya tagsg sẽn yɩɩ a soab fãa, yellã yika a Zakoob sũur wʋsgo. La pa ne pʋg-sadb a yiibã la a yik a sũur ye. Yaa ne b ba wã. A Zakoob soka a Labã yaa: “Mam sẽn tʋm n kõ yãmbã ka a Rasɛll yĩnga la? Bõe yĩng tɩ yãmb zãmb maam?” A Labã leokame: “Tõnd zamaanẽ wã, b ka rengd n kuils bi-pugl-yao n bas a kẽemã ye. Kell n baas f rasem a yopoe wã ne a Leya. Rẽ poore, f na yaool n leb n tʋm yʋʋm a yopoe n kõ maam tɩ d yaool n dɩk a yao wã n kõ-fo.” (Sɩngre 29:25-27) Dẽnd b belga a Zakoob t’a kẽ kãadem ne pagb a yiibu, tɩ wa ne sũ-kiiri.
it-2 222 5
Kãadem
Yi-kãadem kibsa. Israyɛlle, kãadem kõom sasa, b ra pa tar yel-maandɩ woto n maandẽ ye. La b ra maanda kibs yi-kãadmã yĩnga, hal tɩ yaa sũ-noog meng-meng wakate. Yi-kãadmã daare, pagã maanda bũmb toor-toor n na n maneg a mengã. A na n deng n soo koom, la a zɛ kaam sẽn tar yũ-noogo. (Ges-y Rut 3:3; Eze. 23:40) Tʋm-tʋmd-pogs n mi n sõng-a t’a yelg roob-pɛɛlga, la a ning fuug buud n paase. Naoor wʋsgo, yaa roob sẽn borod tɩ yaa neere, la sẽn zems a tõogo. (Zer. 2:32; Vẽn. 19:7, 8; Yɩɩn. 45:14, 15) A sã n tara tõogo, a nagsda a meng ne fan-teedo. (Eza. 49:18; 61:10; Vẽn. 21:2) Rẽ poore, a na n pila a meng ne fuug sẽn yaa faasenga, tɩ sig n tãag a naoã. (Eza. 3:19, 23) Yaa rẽ yĩng la a Labã sẽn tõog n belg a Zakoob nana-nana wã. Bala fuugã kɩtame t’a Zakoob pa bãng tɩ yaa a Leya la a Labã sẽn dɩk n kõ-a wã. (Sɩng. 29:23, 25) A Rebeka sẽn wa n kẽnd n segd a Izaakã, a pila a zugã ne peende. (Sɩng. 24:65) Woto ra wilgdame t’a sakda a sɩdã zu-sobendã.—1 Kor. 11:5, 10.
D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:
Sɩngre 30:3; it-1 48
Reeg biig n wubi
A Rasɛll ne a Leya fãa ra geta kamb nins b yem-pogsã sẽn dog n kõ a Zakoobã wa bãmb mensã kom-dibli, wa kamb sẽn ‘dog bãmb naoã zutu.’ (Sɩng. 30:3-8, 12, 13, 24) Wa a Zakoob pagb a yiibã kamba, bãmb me paama rogem-pʋɩɩre. B ra yaa a Zakoob kamba. La sẽn mik tɩ yem-pogsã ra yaa a Rasɛll ne a Leya yem-pogsã, ra yaa bãmb me kamba.
Sɩngre 30:14, 15; w04 2/1 16 s. a 7
Sɩngr sebrã tags-kãsemse—II
30:14, 15—A Rasɛll sẽn da tar sor n na n kẽ ne a sɩdã, tõe tɩ yaa bõe yĩng la a sẽn tek rẽ ne mandragoor tɩɩg biis a wãnã? Pĩnd wẽndẽ wã, b ra tũnugda ne mandragoor biis n tɩbsd bãase. B ra tẽedame me t’a ra tõe n paasa pag ne rao lageng tʋlsem pãnga, la a paas rogem, bɩ a sõng n kõ rogem. (A Salomo Yɩɩllã 7:14) Baa ne Biiblã sẽn pa wilg bũmb ning sẽn kɩt t’a Rasɛll tek a sɩdã gãagã ne mandragoor dãmbã, tõe t’a tagsame tɩ mandragoor dãmbã na n sõng-a lame t’a rɩk pʋga, tɩ b ra ye tar-a n yaandẽ t’a yaa pʋg-kir ye. La maana yʋʋma, t’a Zeova yaool n na n “kõ yẽ rogem.”—Sɩngre 30:22-24.