Wãn-wãn la neb a taabã tõe n sõnge?

BŨMB sã n be m sẽn tõe n maan bɩ f wee n wilg-ma.” Yaa woto la tõnd wʋsg yet d zoa bɩ d roagd ned sẽn maan kaalem paalem. Sɩda, d yeta woto ne pʋ-peelem. D ra na n maanẽ-la d sẽn tõe fãa n sõng-a. La sẽn be-a sũ-sãoong pʋgẽ wã boonda tõnd n yeele: “M yõd n tagsame la ad bũmb f sẽn tõe n maan n sõng-m” bɩ? Pa mi n yaa woto ye. Vẽenega, d segd n maana bũmbu, sã n sɩd mikame tɩ d rat n sõnga sẽn be-a sũ-sãoongã pʋgẽ wã la d bels-a.

Biiblã yel-bũnd a ye yetame: “B sã n togs goam a wakate, a yaa sõama wa sãnem tʋblondo.” (Yelbũna 15:23; 25:11) F tog n paama yam n bãng sẽn zems togsgo la sẽn pa zems togsgo, sẽn zems maanego, la sẽn pa zems maanego. Ad Gʋlsgã sagls a wãn sẽn tar yõod ne sẽn be-b sũ-sãoong pʋgẽ wã.

D Sẽn Segd n Maanega . . .

Kelg-y-yã: Bɩ y “wɩng ne kelgre,” woto la Zak 1:19 yeta. Bõn-kãsems nins sẽn tar yõod sẽn sõngd n yɩɩdã a yembr y sẽn tõe n maan yaa y sẽn na n maan sũ-sãoong ne toogã sẽn tar ned ningã y sẽn na n kelg-a. Neb kẽer sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ tõe n datame tɩ b gom bãmb nin-nongrã sẽn kayã, fãoobã bɩ bãagã sẽn wa ne a kũumã, bɩ b yĩn-sidsã kũumã tɛkã yelle. Rẽ bɩ y sok woto: “F ratame tɩ d gom a yell bɩ?” Bas-y-b tɩ b wilg b sẽn datã. Bi-bɩɩg a ye a ba sẽn ki tẽra woto: “Sɩd sõnga maam wʋsgo, neb a taabã sẽn sok maam tɩ maana wãna, la b kelg-m sõama wã.” Kelg-y ne sũmar la ninbãan-zoeere, n da tags tɩ yaa tɩlae tɩ y kõ leoor bɩ y wilg yellã tɩɩm ye. Bas-y-b tɩ b wilg bũmb ning fãa b sẽn datã.

Kõ-y-b bas-m-yam: Kɩt-y tɩ b tall bas-m-yam tɩ b maana b sẽn da tõe fãa (bɩ bũmb a taab fãa y sẽn mi sẽn yaa sɩd la sõama). Kɩt-y tɩ b tall bas-m-yam tɩ yĩn-sids nins b sẽn tarã—sũ-sãoongã, sũ-yikrã, taalã, bɩ yĩn-sids a taabã—yaa bũmb sẽn wɛ. Bɩ y gom neb a taab y sẽn mi sẽn tõog n yi sũ-sãoong a woto buud pʋgẽ yelle. “Gom-nood” a woto “paasda yĩns keelem,” woto la Yelbũna 16:24 yeta.—1 Tesalonik rãmba 5:11, 14.

Zĩnd-y b yĩnga: Wilg-y tɩ y bee b yĩnga, pa pipi rayã zo-rãmbã la roagdbã sẽn wat n be be wã bal ye, la yaa kiis wʋsg poor me, neb a taabã sẽn wat n leb b daar fãa tʋʋmẽ wã. Yaa woto la y wilgd tɩ y yaa “zoa [hakɩɩka, NW],” zoa buud ning sẽn kõt a sõngr “toog” wakatã. (Yelbũna 17:17) “Tõnd zo-rãmbã gesame tɩ d zaaba wã tall yamleoogo, la woto kɩtame tɩ d pa zĩnd d yembr yir ye,” woto la a Terɛɛze, pag ning biig sẽn maan kaalem mubill fãoob wakatã yeel-yã. “Woto sõnga tõnd tɩ d mao ne vɩʋʋgã yĩn-sidg sẽn da tar-dã.” Yʋʋm loogr poore, yʋʋmd-yʋʋmd tẽegrã sasa, wa kãadmã yʋʋmd-yʋʋmd tẽegrã bɩ kũumã wakatã tõe n yɩɩ yam-ka-m-meng sasa n kõ kiidã neba. Bõe yĩng tɩ y pa na n gʋls wakat kãens y kalãndirie wã zugu, tɩ b sã n wa gilg n ta bɩ y kõ y sõngrã, tɩ sã n yaa tɩlae bɩ y kõ belsg tɩ yɩ teelgo?

Bao-y y toorẽ yam: Tʋʋm kẽer la b segd n tɩ maan bɩ? Ned la b segd n paam n belg kambã bɩ? Zo-rãmbã la roagdbã sẽn waa n na n gesã rata zĩig n zĩnd bɩ? Naoor wʋsgo, neb nins sẽn paam sũ-sãoong paalma yam yuusdame hal tɩ b pa mi b sẽn segd n maaneg meng ye, tɩ pa gomd b yeel neb a taabã b sẽn tõe n sõng to-to ye. Woto, yãmb sã n yã ratem hakɩɩk bɩ y ra gũ tɩ b kos-y ye. Maan-y-yã. (1 Korẽnt dãmba 10:24; mak ne 1 Zã 3:17, 18.) Pag a yembr sɩd sẽn da ki tẽega woto: “Neb wʋsg yetame, ‘Bũmb sã n beẽ m sẽn tõe n maan bɩ f wee n wilg-ma.’ La zoa-poak a ye pa sok ye. A kẽe ro-gãagẽ wã n pilg gadgã, n pek futã a sẽn dẽgem a kũumã wakatã. A to rɩka so ne koom la sãnfãnd n du tɩʋʋdg ning zug mam sɩdã sẽn da wʋbẽ wã. Semen a wãn poore, tigengã kẽem soab a yembr waa ne a tʋʋm fut la a tʋʋm-teed n yeele, ‘Mam miime tɩ bũmb n be ka n dat manegre. Yaa bõe?’ M ka noor n pʋʋsd rao kãngã barka, ne a sẽn maneg kʋɩlengã sẽn da kɩlã, la a maneg kuurã wã.”—Mak ne Zak 1:27.

Yɩ-y sãamb-reegdba: “Bɩ y ra yĩm tɩ maan sãamba sãand ye,” woto la Biiblã tẽegd tõndo. (Hebre dãmba 13:2) Sẽn yɩɩd fãa, d segdẽ lame n tẽeg n yɩ sãmb-reegdb ne neb nins sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã. Wall tɩ d yeel tɩ “wa fo sẽn dat wakat ninga,” d yãk wakat la lɛɛr takɩ. B sã n tõdg me bɩ d pẽdge. Raoolg bilf tõe n yaa tɩlae. Tõe tɩ b zãgsda boolgã, bala b yɛɛsda b kõn wa n tõog b yĩn-sidsã neb a taab taoor ye. Bɩ b tõeeme n tall taal yĩn-sidga, ne rɩɩb rɩɩb la tũud-n-taar maaneg wakat a woto wã yĩnga. Tẽeg-y pag a Lidi sẽn yaa sãamb-reegdã yell b sẽn gom Biiblẽ wã. A sẽn bool-a a yirã poore, a Luk yetame: “La yẽ pẽdga tõnd wʋsgo.”—Tʋʋma 16:15.

Tall-y sũmar la y yɩ wʋmda: Ra bas-y tɩ neb nins sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã sẽn tõe n yeel bũmb ningã ling-y tɩ loog noor ye. Tẽeg-y tɩ b tõe n talla sũ-yikr la taal yĩn-sidsi. B sã n wilg sũ-yikr yĩn-sidg wʋsg ne yãmba, bɩ y wilg yam-welgr la sũmar poeer n da leok ne sũ-yikr ye. “Bɩ y paas ninbãan-zoeer wʋsgo la neerlem ne sik-m-menga la sũ-bʋgsem ne sũmare,” woto la Biiblã sagenda.—Kolos rãmba 3:12, 13.

Gʋls-y lɛtre: Naoor wʋsgo b pa ne belsg sɛb nins b sẽn taas neb nins sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã yõod ye. B yõodã yaa bõe? A ma wã sẽn maan kaalem kãnsɛɛr poore, a Sindy leokda woto: “Mam zoa a yembr n gʋls maam lɛtr sẽn pid ne sõmblem. A sõnga maam wʋsgo, bala m da tõe n dɩk-a lame n karem n yɩlem naoor wʋsgo.” B tõe n gʋlsa raoolg lɛtr bɩ kart a woto “goam a wãn pʋsẽ,” la a segd n yii sũurẽ. (Hebre dãmba 13:22, NW) A tõe n wilgame tɩ y maanda yɩɩr la y tẽegda kiidã yell zalle, bɩ y tõe n wilga nedã sẽn ki wã sẽn tuk yãmb vɩɩmã wʋsg to-to.

Pʋʋs-y ne-ba: Ra yĩm-y tɩ tara yõod tɩ d lagem n pʋʋs ne neb nins sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã la b yĩng ye. Biiblã yetame: “Nin-tɩrg pʋʋsgo . . . tõogda bũmb wʋsgo.” (Zak 5:16) Wala makre, b sã n wʋm yãmb sẽn pʋʋsd b yĩnga, tõe n sõng-b lame tɩ b tõog yĩn-sids sẽn pa sõama wala taal yĩn-sidgã.—Mak ne Zak 5:13-15.

D Sẽn Pa Segd n Maanega . . .

Ra lak-y y menga, y sẽn pa mi y sẽn na n yeel bɩ n maan bũmb ningã yĩng ye. ‘M miime tɩ b rat n zĩnda b yen-yen masã,’ woto la d tõe n yeel d mense. La tõe tɩ sɩd-sɩda, tõnd sẽn lakd d mensã yaa d sẽn yɛɛsd d ra wa yeel bɩ n maan bũmb sẽn pa zemsã yĩnga. La, a zo-rãmbã, a roagdbã bɩ a kiris-nin-taasã sã n gind-a, tõe n yãdga ned ning sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã yembr-sidgr yĩn-sidgã, tɩ rẽ paasd toogã. Tẽeg-y tɩ naoor wʋsgo, sõmblem goam la a tʋʋmã yaa sẽn yaa b nana n yɩɩdã. (Efɛɛz rãmba 4:32) Yãmb belmã a yembr tõe n yɩɩ raoolg yẽgre. (Mak ne Tʋʋma 28:15.) A sẽn tẽr daar ning a bipuglã sẽn ki wã yelle, a Terɛɛz yetame: “Lɛɛr a yembr pʋgẽ bal tɩ logtor-yirã ra pida ne mam zo-rãmbã. Kẽem dãmbã fãa ne b pagbã ra be be lame. Pagb kẽer ra ket n tara b zoob-pũngdsã b zutẽ wã, t’a taab ra yer b tʋʋm futu. Tao-tao bala b basa b sẽn da maandã fãa n wa. Bãmb wʋsg yeela tõnd tɩ b ra pa mi b sẽn na n yeel bũmb ning ye, la rẽ ra pa yell ye, bala b belmã meng ra zoe n yaa sõama.”

Ra pẽdg-y-b tɩ b ra yãb ye: ‘Sĩndi, sĩnd la f ra le yãb ye,’ d tõeeme n dat n yeel woto. La tõe n yɩɩ sõama n yɩɩd tɩ d bas-a t’a yãbe. “M tagsdame tɩ tara yõod tɩ d bas neb nins sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã tɩ b wilg b yĩn-sidgã n puk b sũ-sãoongã,” woto la a Katerin sẽn tagsd a sɩdã kũum yellã yeta. Kɩɩs-y tʋlsem ning sẽn yaa yeel neb a taabã b sẽn segdẽ n tall yĩn-sidg ninga. La y ra mak n wilg tɩ y segd n solga y yĩn-sidsã sẽn na yɩl n kogl bãmb dẽndã ye. Sẽn yaa lebende, “bɩ y yãb ne neb nins sẽn yãbdã,” woto la Biiblã sagenda.—Rom dãmba 12:15.

Ra yɩ-y tao-tao n sagl tɩ b kõ kiidã fut bɩ a teed tɩ b nan pa segl n sa ye. D tõeeme n tags tɩ sãoome tɩ b kõ teed nins fãa sẽn tẽegd kiidã yellã, tɩ bala b wogenda sũ-sãoongã. La togsg ning sẽn yaa “F nif sẽn pa ne wã pa wat f yamẽ wã” tõeeme n pa zems ka ye. Nedã sẽn be sũ-sãoongã pʋgẽ wã tõe n dat n yĩma kiidã yell bilf-bilfu. Biiblã bilgda zak soab a Zakoob manesmã b sẽn waa n kɩt t’a tẽ tɩ ra yaa we-rũng n kʋ a biribl a Zozɛf sẽn yaa bi-bɩɩgã. B sẽn wa n tall a Zozɛf fu-wookã sẽn mis ne zɩɩmã n wilg a Zakoobã poore, a “yãba rasem wʋsg a biiga yĩnga. Yẽ komdibli wã ne a kompugli wã fãa waa n belsa yẽnda. La yẽ zãgsame n ka sak bãmb fãa belsga ye.”—Sɩngre 37:31-35.

Ra yeel-y tɩ, ‘Fo tõe n paama biig a to’ ye: “Nebã sã n da yetẽ tɩ m da tõe n paama biig a to, ra pa noom maam ye,” woto la ma tẽra a biig sẽn maan kaalem poore. B yam-tusdi wã tõe n yaa sõama, la sã n yaa ne roagd ning sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã, gom n wilg tɩ b tõe n ledga biig ning sẽn maan kaalma tõe n ‘zabda wa sʋʋg sẽn wãag neda.’ (Yelbũna 12:18) Biig pa tõe n ledg a to abada. Bõe yĩnga? Bala biig fãa pa wẽnd a taab ye.

Ra zãgs-y fasɩ tɩ y kõn gom kiidã yell ye: “Nebã wʋsg ra pa rat n pʋd a Zimmy yʋʋrã menga, bɩ n gom a yell ye,” woto la ma a yembr tẽra. “M tõe n yeelame tɩ neb a taabã sẽn maan woto wã nams-m-la bilfu.” Bɩ y ra bao tɩlae n toeem sõasgã, b sã n wa pʋd kiidã yʋʋr ye. Sok-y nedã n ges a sã n datame tɩ b gom a nin-nongrã yelle. (Mak ne Zoob 1:18, 19 la 10:1.) Neb kẽer sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ nanda zo-rãmb sã n gom kiidã zʋg-sõama sẽn yaa zall ne-bã yelle.—Mak ne Tʋʋma 9:36-39.

Ra yɩ-y tao-tao n yeel tɩ ‘Woto meng n da são’ ye: Pa wakat fãa la bao n yã bõn-sõng ned kũumẽ ‘belsd sũ-sãoong rãmbã’ sẽn be toog pʋgẽ wã ye. (1 Tesalonik rãmba 5:14) Pag a yembr sẽn tẽr a ma wã kũum yeelame: “Neb a taab ra yetame: ‘A pa le namsd ye,’ bɩ ‘A vʋʋsda ne laafɩ.’ La woto ra pa noom maam ye.” Goam a woto wilgda kiidã neb tɩ b pa segd n sãam b sũyã, bɩ tɩ nedã kaalem pa yel-kãseng ye. La b tõe n talla sũ-sãoong kãseng yĩn-sidga, bala ned b sẽn nong wʋsg n maan kaalem.

Pa sõama wakat fãa tɩ d yeel tɩ, ‘Mam mii f sẽn tar yĩn-sids ninsã’ ye: Y sɩd miime bɩ? Wala makre, y tõe n bãnga roagd yĩn-sids biig kũum poore, yãmb mengã biig sã n nan pa maan kaalem bɩ? La baa sã n yɩɩ woto, bɩ y bãng tɩ yãmb yĩn-sidsã ne neb a taabã rẽnd tõeeme n pa yɩ a yembr ye. (Mak ne Wiisgu 1:12.) Sẽn paase, sã n mikame tɩ zemsame, a tõe n talla nafr tɩ y wilg y sẽn tõog toog to-to ned y sẽn nong kaalem yĩnga. Pag a yembr bipugl sẽn da ki yãame tɩ yaa kengr ne-a, bipugl a to sẽn da ki ma sẽn togs-a, yẽ mengã sẽn mao ne yel-kãngã n tõog to-to. “Bipugl ning sẽn ki wã ma pa sɩng a kɩbarã ne ‘Mam mii fo sẽn tar yĩn-sids ninsã’ ye. A wilga maam yɛlã sẽn da yaa to-to ne yẽ bala, la a bas maam tɩ m dɩk-b n loe ne taaba.”

Sõng ned sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ ratame tɩ f tall ninbãan-zoeere, yam-welgre, la nonglem wʋsgo. Ra gũ-y tɩ ned ning sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã wa y nengẽ ye. Ra yeel-y bal tɩ, “Bũmb sã n beẽ m sẽn tõe n maane . . . ” Bɩ yãmb mengã yã “bũmb ning fãa” wã, rẽ poor bɩ y maan-a.

Sogsg a wãn n ket n be: La sã n yaa ne Biiblã saagr sẽn tɩ loe ne vʋʋgrã wɛɛngẽ? Woto rat n yeelame tɩ bõe n kõ yãmb la y nin-nongrã sẽn ki wã? Wãn-wãn la d tõe n kɩs sɩd tɩ saagr kãngã zemsa ne bas-yardo?

Sogs sẽn wat ne bʋgsgo

Bõe yĩng tɩ yaa sõngr bũmb tɩ d maan sũ-sãoong ne kiidã ned n kelg-a?

Yel-bʋs a wãn la d tõe n maan n bels ned sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ?

Bõe la d segd n gũus n da yeel bɩ n da maan ne ned sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ?

[Zĩ-gũbri, seb-​neng 25]

Sõng kambã tɩ b mao ne kũumã sũ-sãoongã

Kũum sã n wa kẽ zaka, naoor wʋsgo, roagdbã ne zakã neb a taabã n paas zo-rãmbã pa mi b sẽn na n yeel bɩ n maan bũmb ning n sõng kambã tɩ b tõog bũmb ning sẽn maana ye. La kambã ratame tɩ kãsembã sõng-b tɩ b mao ne kũum sũ-sãoongã. D ges sogsg kẽer b sẽn nong n maan la b leok sẽn tɩ loe ne sõng kambã tɩ b wʋm kũumã võor wɛɛngẽ.

Wãn-wãn la yãmb wilgd kambã kũumã võore? Tara yõod tɩ y wilg yɛlã ne gom-nana. La y modg tɩ yɩ sɩd me. Ra maan-y yam-yoog ne y tũnug ne gom-biisã meng-mengã, wala “kiime” bɩ “kũum” ye. Wala makre y tõe n zĩnda ne biigã n mobg-a n yeele: “Sũ-sãoong meng-meng n wa. A papa lʋɩɩ bã-kɛgeng sẽn nan pa paam neb wʋsgo [bɩ a to fãa y sẽn mi tɩ yaa sɩda], la a kiime. A kũumã pa ned ba a yembr yell ye. A kaalmã sɩd tuk-d-la wʋsgo, bala d ra nong-a lame, la a ra nong-d lame.” La tõe n yɩɩ sõngr bũmb tɩ d wilg tɩ rẽ pa wilgd tɩlae tɩ biigã bɩ kiidã ba bɩ ma sẽn keta na n kii woto, a sã n wa lʋɩt bãag wakat-wakat yĩng bal ye.

Raool-y-b tɩ b maan sogsgo. ‘Kũum yaa bõe?’ woto la b tõe n soke. Y tõe n leoka woto: “ ‘Kũum’ dat n yeelame tɩ yĩngã le pa tʋmde, la a le pa tõe n maan bũmb nins a sẽn da minim n maandẽ wã ba a yembr ye—a pa tõe n gom, n yã bɩ n wʋme, la a pa tõe n wʋm baa fɩ ye.” Roagd sẽn tẽed Biiblã kãabg sẽn tɩ loe ne vʋʋgrã tõe n tũnuga ne yel-kãngã n wilg t’a Zeova Wẽnnaam tẽra sẽn ki-a wã yelle, la a tõe n waa ne-a vɩɩm pʋgẽ beoog-daar tẽng zug Arzãnẽ wã. (Luk 23:43; Zã 5:28, 29)—Ges babg ning sẽn yaa “Saagr Hakɩɩk Sẽn Ki-bã Yĩnga.”

Bũmb n be y sẽn pa segd n yeel bɩ? A pa sõngr bũmb tɩ y yeel tɩ kiidã toga so-wook ye. Basg yĩn-sidg n na n nams biigã n yɩɩda, sẽn yɩɩd fãa a ba bɩ a ma sã n ki. Yeel tɩ kiidã toga sor tõeem bal n keng biigã basg yĩn-sidga, la a tõe n tagsa woto: ‘M yaab-poak loogame, la a pa yeel tɩ Wẽnd na wĩneg-d taab meng ye!’ Gũus-y ne kambã me, y sã n wa yetẽ tɩ kiidã gõeeme. Kambã nong n tẽedame tɩ sɩd yaa woto. Biig sã n pa bãng gõeem ne kũum n welge, a baasda ne rabeem yʋng gãagã sasa.

Kambã segd n kẽnga mumbẽ wã bɩ? Roagdbã pa segd n yĩm b kambã yĩn-sids yell ye. B sã n pa rat n kẽnge, bɩ y ra modg-a, bɩ n kɩt tɩ b tall taal yĩn-sidg b sẽn pa kẽngã yĩng baa bilf ye. B sã n dat n kẽnge, bɩ y bilg-b bũmb nins sẽn na n zĩnd be wã n welge, la y paase, kũum-koglg sã n na n zĩndame, la b sã n na n pak-a lame bɩ n pag-a. Wilg-y me tɩ b tõe n yãa neb wʋsg sẽn yãbde, b sẽn be sũ-sãoong pʋgẽ wã yĩnga. Bas-y-b me tɩ b maan sogsgo. La y wilg-b tɩ b sã n dat fãa b tõe n loogame.

Kambã manesem yaa wãn-wãn kũum taoore? Naoor wʋsgo kambã tẽedame tɩ nin-nongr kũum yaa bãmb yelle. Biig sũur sẽn tõe n yik wakat-wakat ne kiidã yĩnga, biigã tõe n wa tẽedame tɩ yaa sũ-yikrã tagsa bɩ a goamã n wa ne kũumã. Tõe tɩ y segd n kõo belsgo: ‘Pa fo tagsa wã la f goamã n kɩtd tɩ nebã lʋɩ bãas ye, la pa bãmb n kʋʋd nebã ye.’ Biig tõeeme n dat tɩ b togs-a bas-m-yam kãensã n yɩlem.

Y segd n solga kambã y sũ-sãoongã bɩ? Yãb kamb taoor zemsame la a leb n kõta yĩns-laafɩ. Lebr menga, naoor wʋsgo, y pa tõe n solg y yĩn-sidsã zãng ne kambã ye. B nong n bãngda yɛlã n welge, la naoor wʋsgo b miime tɩ bũmb n pa zemse. Y sã n yɩ pʋ-peelem dãmb ne y sũ-sãoongã, kɩtdame tɩ b bãng tɩ zemsame tɩ f maan sũ-sãoong la f wilg f yĩn-sidsã wakat ninga.

[Foto, seb-​neng 21]

Y sã n yã ratem hakɩɩka, ra gũ-y tɩ b kos-y ye—bɩ y maan-a

[Foto, seb-​neng 22]

Yãmb belmã logtor-yirã tõe n daoola sẽn be-b sũ-sãoong pʋgẽ wã