Yãmb bee neb nins Wẽnnaam sẽn nongã sʋk bɩ?
“Ned ninga sẽn tar mam tõodã n sakd bãmba, yẽ soab nonga maam. Ned ninga sẽn nong maam m Ba na nong yẽnda.”—ZÃ 14:21.
1, 2. a) Wãn to la a Zeova wilg a nonglem ne ãdem-biisã? b) Bõe la a Zezi lugl yʋʋmd 33 T.W. Nizã rasem 14?
A ZEOVA nonga ãdem-biisã a sẽn naana. Sɩda, a nonga dũniyã “hal tɩ b kõ b Biiga sẽn-ka-to, tɩ ned ninga fãa sẽn tẽed bãmb kõn sãam ye, la a na paam vɩɩm sẽn-ka-sɛta.” (Zã 3:16) Kirist kũumã Tẽegr maaneg sẽn kolgdã yĩnga, kiris-neb hakɩkã segdame n bãng n yɩɩd pĩndã t’a Zeova “n nong tõndo n tʋm bãmb Biiga tɩ b yɩ maoong tõnd yel-wẽna yĩnga.”—1 Zã 4:10.
2 Yʋʋmd 33 T.W, Nizã rasem 14 yʋngã, a Zezi ne a tʋm-tʋmdb 12 wã tigma taab yĩngr do-pʋgẽ Zerizalɛm sẽn na yɩl n maan Pakã kibs n tẽeg Israɛll nebã fãagr Ezipt tẽngã. (Matɩe 26:17-20) B sẽn maan Zʋɩf rãmbã kibs n sa poore, a Zezi yiisa a Zida Iskariot la a lugl tẽegrã rɩɩb b sẽn waa n boondẽ tɩ Kirist kũumã Tẽegr kiris-nebã sẽn maandã.a A Zezi tũnuga ne bur sẽn ka rabɩll la divẽ miuug tɩ makd a yĩn-nemsã la a zɩɩmã, n kɩt t’a karen-biis 11 wã sẽn ketã lagem taab n dɩ rɩ-kãngã. A sẽn maan to-to wã gʋlsa Evãnzill gʋlsdb a Matɩe, a Mark la a Luk n paas tʋm-tʋmd a Poll sɛbẽ wã. Tʋm-tʋmd a Poll bool-a lame tɩ “Soaala zaabr dɩɩbo.”—1 Korẽnt dãmba 11:20, NW; Matɩe 26:26-28; Mark 14:22-25; Luk 22:19, 20.
3. Wãn to la a Zã sẽn wilg a Zezi sẽn zĩnd ne a karen-biisã a yaoolem lɛɛr dãmbã sasa yĩngr doogẽ wã yaa toor ne Evãnzill gʋlsdb a taabã kɩbaya?
3 Ges-y tɩ tʋm-tʋmd a Zã pa gom burã ne divẽ wã pɩʋʋgr yell ye. Tõe t’a sẽn wa n gʋlsd a Evãnzillã (yʋʋmd 98 T.W. sẽnẽ.) tɩ b ra zoe n maand-a-la sõma pipi kiris-nebã sʋka. (1 Korẽnt dãmba 11:23-26) Baasg zãnga, ne vʋʋsem sõng vẽnegre, yɩɩ a Zã bal n kõ vẽnegr sẽn tar yõod wʋsg sẽn tɩ loe ne a Zezi sẽn yeel la a maan bũmb ninga, sẽn deng bal t’a lugl a kũumã Tẽegre, la a poor bala. Yel-kãensã sẽn be yamleoog wʋsgã rɩka sags a nu a Zã Evãnzillã pʋgẽ. Sag-kãens wilgda neb buud nins Wẽnnaam sẽn nongã tɩ sãmbg ka be ye. Bɩ d ges Zã sak 13 n tɩ ta 17 neere.
A Zezi sẽn kõ mak-sõng nonglmã wɛɛngẽ wã kõta tõnd zãmsgo
4. a) Wãn to la a Zã wilg gom-zu-kãseng ning a Zezi sẽn wilg a karen-biisã a sẽn da wa n lugl Tẽegrã sasa? b) Bʋʋm kãseng bʋg yĩng n kɩt t’a Zeova nong a Zezi?
4 Nonglmã yaa gom-zu-kãseng sag-kãensã pʋsẽ sẽn tar sagls nins a Zezi sẽn kõ a karen-biisã n yaool n loogã. Sɩda, gom-biig ning sẽn yaa “nonglmã” buud toor-toor pukda naoor 31. Nonglem kãseng ning a Zezi sẽn tar ne a Ba a Zeova la ne a karen-biisã yaa vẽeneg sags a nu kãensã pʋsẽ n yɩɩd zĩis a taabã fãa. Evãnzill dãmbã sẽn gomd a Zezi vɩɩmã yellã wilgdame t’a nonga a Zeova, la yaa a Zã bal n gʋls t’a Zezi yet vẽeneg woto: “Mam nonga m Ba.” (Zã 14:31) A Zezi yeelame me t’a Zeova nong-a lame, la a wilga sẽn yaa bũmb ning yĩnga. A yeelame: “A wa m Ba sẽn nong maama, mam me nonga yãmb woto. Bɩ y pa mam nonglem pʋgẽ. Yãmb sã n sak mam tõodã yãmb na n paa mam nonglem pʋgẽ wa mam sẽn sak m Ba tõodã n paad bãmb nonglem pʋgẽ [wã].” (Zã 15:9, 10) N-ye, a Zeova nonga a Biriblã, a sẽn sakd-a zãng-zãngã yĩnga. Ad woto sɩd yaa zãmsg n kõ a Zezi Kirist karen-biisã fãa!
5. Wãn to la a Zezi wilg a nonglem ne a karen-biisã?
5 Nonglem kãseng ning a Zezi sẽn tall ne a karen-biisã yɩɩ vẽeneg a Zã kɩbar ning sẽn gomd a Zezi yaoolem tigisgã ne a tʋm-tʋmdbã pʋgẽ. A Zã gʋlsame: “Pak kibsa sẽn nan ka ta, a Zezi sẽn nong b meng neba sẽn be dũniyã la b sẽn yã tɩ wakat taame tɩ b na n bas dũniyã n kẽng b Ba nengẽ, b pida ne nonglem kãseng b neba yĩnga.” (Zã 13:1) Zaab kãnga sẽn pa wõnd a taabã sasa, a kõo a tʋm-tʋmdbã zãmsg b sẽn pa yĩmd sã n yaa ne maan neb a taabã neer ne nonglmã wɛɛngẽ. A pɛgsa b nao wã. Woto yaa bũmb bãmb ned kam fãa sẽn da segd n tʋll n maan n kõ a Zezi la b saam-biisã, la b pa maan woto ye. A Zezi tʋma sik-m-meng tʋʋm kãngã, n yaool n yeel a karen-biisã tɩ: “Mam sẽn yaa yãmb Zusoaba la y karen-saamba n waas yãmb nao wã, yãmb me tog n waasa taab nao wã. Tɩ bõe, mam kõo yãmb mamsg tɩ y maan wa mam me sẽn maan yãmbã.” (Zã 13:14, 15) Kiris-neb hakɩkã segd n data ne sũ-noog n tʋm tʋʋm b taabã yĩnga.—Matɩe 20:26, 27, ges Sebr Sõngo lebgr me; Zã 13:17.
Tũ-y no-paalgã
6, 7. a) Yel-bʋg sẽn tar yõod la a Zã gʋls n paas Tẽegrã lugl wɛɛngẽ? b) No-paal bʋg la a Zezi kõ a karen-biisã, la bõe n da yaa paalg no-kãng wɛɛngẽ?
6 Ya a Zã kɩbar ning bal sẽn togsd bũmb ning sẽn zĩnd yĩngr do-pʋgẽ wã Nizã rasem 14 n gomd a Zida Iskariot yiibã yelle. (Zã 13:21-30) D sã n ges Evãnzill dãmbã fãa sẽn yetã, yaa zãmb soabã loogr poor bal la a Zezi maan a kũumã Tẽegre. Yaa rẽ poor la a gom n vẽneg a tʋm-tʋmdb nins sẽn tar kɩs-sɩdã, n kõ-b sagls la noy n yaool n looge. Tõnd sẽn segend d mens n na n kẽng Tẽegrã, d segdame n dat ne d sũur fãa n bãng bũmb nins a Zezi sẽn yeel sasa kãnga wã, la sẽn yɩɩd fãa, d sẽn dat n zĩnd neb nins Wẽnnaam sẽn nongã sʋkã.
7 Pipi noor ning a Zezi sẽn kõ a karen-biisã a kũumã Tẽegrã maaneg poorã ra yaa bõn-paalga. A togsame: “Mam kõta yãmb tõog paalga. Bɩ yãmb nong taaba. Bɩ y nong taab wa mam sẽn nong yãmbã. Yãmb sã n nong taaba, neba fãa na n bãngame tɩ yãmb yaa mam karen-biisi.” (Zã 13:34, 35) Yaa bõe n da yaa paalg no-kãngã pʋgẽ? Kaoosg bilf poore, a Zezi waa ne vẽnegr yɛlã zut n yeele: “Ad mam tõogo: Bɩ y nong taab wa mam sẽn nong yãmbã. Nonglem ka be sẽn yɩɩd woto ye, tɩ ned sak kũum a zo-rãmb yĩnga.” (Zã 15:12, 13) A Moiiz Tõogã ra kõo Israɛll nebã noor tɩ b ‘nong b to wala b menga.’ (Maankʋʋre 19:18, Sebr Sõngo) La noor ning a Zezi sẽn kõ wã zãaga zĩiga. Kiris-nebã ra segd n nonga taab wa Kirist sẽn nong-bã, n dat n gẽneg b yõyã b saam-biisã yĩnga.
8. a) Nonglem sẽn naag ne mong-m-meng baoodame tɩ d maan bõe? b) Wãn to la a Zeova Kaset rãmba wilgd nonglem sẽn naag ne mong-m-meng rũndã-rũndã?
8 Tẽegrã sasa n zems tɩ d na n vaees d mense, tõnd ned kam fãa la tigingã tõre, sẽn na yɩl n gese tõnd sã n tara Kirist nonglmã buudu, sẽn yaa bãnd sẽn welgd tõnd toor wala kiris-nedemd hakɩkã tũudba. Mong-m-meng nonglem kãngã buudã tõe n dat n yeela wakat ning tɩ kiris-ned gẽnegda a yõor a saam-biisã yĩnga, la a pa zãmbd-b b bɛɛbã taoor ye. La naoor wʋsgo, rẽ baoodame tɩ d mong d mengã n sõng d saam-biisã la neb a taabã. Rẽ wɛɛngẽ, tʋm-tʋmd a Poll da yaa mak-sõngo. (2 Korẽnt dãmba 12:15; Filip rãmba 2:17) Dũniyã gill zugu, b mii a Zeova Kaset rãmbã wa neb sẽn nong n mongd b mense, neb sẽn sõngd b saam-biisã la b taabã, la b modgd n dɩkd sɩd ning sẽn be Biiblã pʋgẽ wã n taasd b taabã.b—Galat dãmba 6:10.
Zems-n-taar d sẽn segd n tall naneb ne
9. Sẽn na yɩl n kell n tall zems-n-taar sẽn tar yõod wʋsg ne Wẽnnaam la a Biriblã, d sũur yaa noog tɩ d maan bõe?
9 Bũmb pa tõe n tall yõod n yɩɩg d sẽn na n paam t’a Zeova la a Biribl a Zezi Kirist nong-d ye. La sẽn na yɩl n paam nonglem kãng la d sɩd bãng tɩ b nong-d lame, d segd n maana bũmbu. Yaoolem yʋʋn-kãng a sẽn zĩnd ne a karen-biisã a Zezi yeelame: “Ned ninga sẽn tar mam tõodã n sakd bãmba, yẽ soab nonga maam. Ned ninga sẽn nong maam m Ba na nong yẽnda. La mam na n nonga yẽnda n vẽneg m meng ne-a.” (Zã 14:21) Tõnd sẽn nand d zems-n-taarã ne Wẽnnaam la ne a Biriblã yĩnga, d sakda a noyã ne sũ-noogo. No-paalg b sẽn kõ tɩ d wilg nonglem sẽn naag ne mong-m-mengã, n paas noor ning Kirist sẽn kõ a vʋʋgrã poor n yeel tɩ d “moon nebã la d kõ kasetã neerã” (NW ), n modgd n sõngd neb nins sẽn sakd koe-noogã tɩ b lebg ‘karen-biisã’ bee rẽ sʋka.—Tʋʋma 10:42; Matɩe 28:19, 20.
10. Zems-n-taar sẽn tar yõod bʋg la sẽn zae-bã la “piis a taaba” tõe n paame?
10 Yʋʋn-kãng kaoosg pʋgẽ, a Zezi leoka sʋkr tʋm-tʋmd a Zida (Tade) sẽn yaa kɩs-sɩd soabã sẽn maan-a, n yeele: “Ned sã n nong maam, a na n saka mam goama, la m Ba na n nonga yẽnda, la tõnd na n waa yẽ nengẽ n pa ne-a.” (Zã 14:22, 23) Baa kiris-neb nins sẽn zae b sẽn bool tɩ b na n tɩ rɩ naam ne Kirist saasẽ wã sẽn da ket n be tẽng zugu, b tara zood sõma-sõma ne a Zeova la ne a Biriblã. (Zã 15:15; 16:27; 17:22; Hebre dãmba 3:1; 1 Zã 3:2, 24) La b tũud-n-taasã sẽn be ‘piis a taabã’ neb sʋkã sẽn tar saagr n na n vɩɩmd wakat sẽn kõn sa tẽng zugã me tara zood sẽn tar yõod wʋsgã ne b ‘pe-kɩɩm-yɛng’ a Zezi Kirist, la ne b Wẽnnaam a Zeova, b sã n ket n yaa sakdba.—Zã 10:16; Yɩɩl Sõamyã 15:1-5; 25:14.
“Yãmb ka dũniyã rẽnd ye”
11. Keoog-bʋg sẽn kɩtd tɩ d tags la a Zezi maan a karen-biisã?
11 Yaoolem tigisg ning a Zezi sẽn maan ne a karen-biis nins sẽn tar kɩs-sɩdã t’a nan pa ki wã, a maan-b-la keoog-kãngã sẽn kɩtd tɩ d tagsã: Wẽnnaam sã n nong neda, dũniyã na n kisg-a lame. A togsame: “Dũniyã sã n kisg yãmba, bɩ y bãng t’a reng n kisga maam. Yãmb sã n yaa dũniyã rẽnda, dũniyã na nong a meng rẽnda. La yãmb ka dũniyã rẽnd ye, la mam tũusa yãmb dũniyã neba sʋka; yaa woto n kɩt tɩ dũniyã kis yãmba. Tẽeg-y goam nins mam sẽn da togs yãmbã. Tʋm-tʋmd ka yɩɩd a zu-soab ye. Bãmb sã n nams maam, b na n namsa yãmb me. Bãmb sã n da sak mam goama, b na n saka yãmb me rẽnda.”—Zã 15:18-20.
12. a) Bõe yĩng t’a Zezi keoog a karen-biisã tɩ dũniyã ra na n kisg-b lame? b) Tẽegrã sẽn kolgdã, tara yõod tɩ d tags bõe zugu?
12 A Zezi maana keoog-kãngã, sẽn na yɩl tɩ tʋm-tʋmdb 11 kãensã ne kiris-neb hakɩkã fãa sẽn da na n wa bãmb poorã ra koms raood n base, dũniyã kisgr yĩng ye. A paasame: “Mam togsa yãmb bõn-kãense tɩ y reng n bãng tiir t’a ra wa [lak-y, NW ] ye. Bãmb na n yiisa yãmb karenga pʋgẽ. La wakat watame tɩ neb na n kʋ yãmba n tẽed tɩ b maanda Wẽnnaam tʋʋmde. La bãmb na n maana yãmb woto; tɩ bõe, bãmb ka mi m Ba tɩ b gomd maam ye.” (Zã 16:1-3) Sebr a yembr sẽn wilgd Biiblã goam võor wilgdame tɩ “lak” rat n yeelame tɩ “kɩt tɩ ned sɩng n kong bas-yard la a bas ned ning a sẽn da segd n teeg bɩ a sakã; kɩt tɩ ned lʋɩ.” Tẽegrã maaneg sẽn kolgã yĩnga, nebã fãa segd n tagsa neb nins sẽn loog la sẽn be wã sẽn tall kɩs-sɩdã vɩɩm zugu, n dɩk togs-n-taar ne b kɩs-sɩd sẽn pa vigsd makrã pʋgẽ wã. Ra bas-y tɩ kɩɩsgã bɩ namsgã d sẽn deegd d tẽebã yĩngã kɩt tɩ y bas a Zeova la a Zezi ye, la rɩk-y sard sõma ne y meng n teeg-b la y sak-ba.
13. A Zezi pʋʋsa a Ba wã n kos bõe a karen-biisã yĩnga?
13 A Zezi baasg pʋʋsg ning a sẽn maan n yaool n yi yĩngr do-pʋgẽ Zerizalɛmã, a yeela a Ba wã yaa: “Mam kõo bãmb yãmb goama, la dũniyã kisga bãmba bãmb sẽn ka dũniyã rẽnda a wa mam sẽn ka dũniyã rẽnda yĩnga. Mam ka kot yãmb tɩ y yiis bãmb dũniyã pʋgẽ ye, m kotame tɩ y gũ-b tɩ wẽng soaba ra tõog-b ye. Bãmb ka dũniyã rẽnd wa mam sẽn ka dũniyã rẽndã.” (Zã 17:14-16) D tõe n kɩsa sɩd t’a Zeova geta neb nins a sẽn nongã yelle, sẽn na yɩl n keng-ba, b sẽn welgd b mens ne dũniyã.—Ezai 40:29-31.
Pa-y Ba wã la Biriblã nonglem pʋgẽ
14, 15. a) Ne bõe la a Zezi mak a menga, tɩ yaa lebend ne ‘viyn tɩ-yookã’? b) Ãnd dãmb n yaa ‘viyn tɩɩg mengã wila’?
14 Zood sõsg ning a Zezi sẽn tall ne a karen-biis sẽn yaa kɩs-sɩd dãmbã Nizã rasem 14, a maka a mengã ne “viyn tɩɩg menga,” tɩ yaa lebend ne Israɛll sẽn pa tall kɩs-sɩd sẽn yɩ ‘viyn tɩ-yookã’ (NW ). A yeelame: “Mam yaa viyn tɩɩg menga, la m Ba yaa viyn wã gũuda.” (Zã 15:1) Yʋʋm kob-gĩn sẽn denge, no-rɛɛs a Zeremi gʋlsa a Zeova gom-kãensã a nin-buiidã sẽn yɩ kɩɩsdbã wɛɛngẽ wã: “Mam yaool n da sela foom wala bugsuntungu sẽn yaa sõmbo . . . La maana a wãn marsã tɩ fo lebg bugsuntung yooko, n womd biis sẽn ka lebd be?” (Zeremi 2:21, Sebr Sõngo) La no-rɛɛs a Oze gʋlsame: “Israɛll yaa vɩyn tɩ-yooko. A ket n womda biis a meng yĩnga. . . . B sũyã lebga sũy sẽn tar zãmbo.”—Oze 10:1, 2, NW.
15 Israɛll pa wom sɩd balengã biis ye, a kẽe wẽn-kɩɩsg pʋgẽ, n wom biis a meng yĩnga. Rasem a tãab sẽn deng yaoolem tigisg ning a Zezi sẽn maan ne a karen-biis sẽn yaa kɩs-sɩd rãmbã, a yeela Zʋɩf rãmbã taoor dãmb sẽn da yaa zãmb rãmba tɩ: “Yaa woto yĩnga mam yeta yãmba, tɩ b na n deega Wẽnnaam soolem yãmb nengẽ n kõ buud ninga sẽn na n maan tʋʋm sẽn zemse.” (Matɩe 21:43) Bu-paalgã yaa “Israɛll sẽn yaa Wẽnnaam dẽnda,” sẽn tar kiris-neb 144 000 sẽn zae ne vʋʋsem sõngã, b sẽn mak ne “viyn tɩɩg menga,” sẽn yaa Kirist Zezi wã.—Galat dãmba 6:16; Zã 15:5; Wilgri 14:1, 3.
16. Bõe la a Zezi sagl tʋm-tʋmdb 11 sẽn tar kɩs-sɩdã tɩ b maane, la bõe la d tõe n yeel kellã sẽn zae n tar kɩs-sɩd saabã wakat kãngã wã wɛɛngẽ?
16 A Zezi yeela a tʋm-tʋmdb 11 wã sẽn da be ne-a yĩngr do-pʋgẽ wã tɩ: “Mam will ninga fãa sẽn ka womd biisi, b na n kɛ-a lame n lobe. La will ninga fãa sẽn womd biisi, b na n yos-a lame n maneg-a t’a wom biis n paase. Bɩ y pa ne maam tɩ mam me pa ne yãmba. A wa will sẽn ka tõe n wom biis a toore t’a ka be ne viyn tɩɩga, woto me yãmb ka tõe n wom biis tɩ y ka be ne maam ye.” (Zã 15:2, 4) A Zeova Kaset rãmbã rũndã-rũndã yɛl wilgdame tɩ kiris-neb nins sẽn zae sẽn tar kɩs-sɩdã kell paa zems-n-taar pʋgẽ ne b Zugã sẽn yaa Kirist Zezi wã. (Efɛɛz rãmba 5:23) B sakame tɩ b yɩlg-b la b maneg-ba. (Malaki 3:2, 3) Yʋʋmd 1919 tɛka, b woma biis wʋsg Rĩungã tʋʋmd pʋgẽ, pipi yaa kiris-neb a taab sẽn zae, la yʋʋmd 1935 tɛkã, yaa tũud-n-taas “kʋʋng kãseng” (NW ) sõor sẽn tar paasgo.—Wilgri 7:9; Ezai 60:4, 8-11.
17, 18. a) A Zezi gom-bʋs n sõng sẽn zae-bã la piis a taabã tɩ b pa a Zeova nonglmã pʋgẽ? b) Wãn to la Tẽegrẽ wã kẽnd na n sõng tõndo?
17 A Zezi gom-kãensã paka kiris-neb nins fãa sẽn zaeyã ne b tũud-n-taasã: “Yãmb sã n wom biis wʋsgo, m Ba na n paama waoogre, la woto yãmb na n yɩɩ mam karen-biisi. A wa m Ba sẽn nong maama, mam me nonga yãmb woto. Bɩ y pa mam nonglem pʋgẽ. Yãmb sã n sak mam tõodã yãmb na n paa mam nonglem pʋgẽ wa mam sẽn sak m Ba tõodã n paad bãmb nonglem pʋgẽ [wã].”—Zã 15:8-10.
18 Tõnd fãa rat n paa Wẽnnaam nonglmã pʋgẽ, la rẽ tusda tõnd tɩ d yɩ kiris-neb sẽn womd biisi. D maanda woto, d sã n tũnugd ne sor d sẽn paam fãa n moond “Wẽnnaam soolem koe-noog kãngã.” (Matɩe 24:14) D leb n maanda d sẽn tõe tɛk sẽn na yɩl n puk “Vʋʋsem sõng sẽn womd biis niynsi” d vɩɩmã pʋgẽ. (Galat dãmba 5:22, 23, Sebr Sõngo) D sã n kẽng Kirist kũumã Tẽegrẽ na n kenga sard ning d sẽn dɩk ne d meng n na n maan woto wã, bala b na n tẽega tõnd Wẽnnaam la Kirist nonglem kãsengã b sẽn tall ne tõndã.—2 Korẽnt dãmba 5:14, 15.
19. Sõngr a to bʋg yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?
19 A Zezi sẽn lugl Tẽegrã poore, a kãabame t’a Ba wã ra na n wa tʋma “sõngda, vʋʋsem sõngã” tɩ wa sõng a karen-biis nins sẽn tar kɩs-sɩdã. (Zã 14:26, NW ) Sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ, d na n vaeesa vʋʋsem sõng kãng sẽn sõngd sẽn zae-bã la piis a taabã to-to tɩ b pa a Zeova nonglmã pʋgẽ.
[Tẽngr not rãmbã]
a Yʋʋmd 2002, sã n yaa ne b sẽn sõd wakatã to-to tɩ zems ne Biiblã, Nizã rasem 14 sɩngda wĩndg lʋɩɩse, lamusa, tʋʋlg kiuug rasem 28. Zaab-kãnga, a Zeova Kaset rãmbã sẽn be dũniyã gill zugã na n tigma taab n tẽeg Soaal a Zezi Kirist kũumã.
b Ges-y Les Témoins de Jéhovah : Prédicateurs du Royaume de Dieu sebrã a Zeova Kaset rãmbã sẽn yiisã, sak 19 la 32.
Lebg-n-ges sʋgsgo
• Zãms-bʋg sẽn zemse, la a Zezi kõ a karen-biisã sã n yaa ne maan neb a taabã neer ne nonglmã wɛɛngẽ?
• Tẽegrã wakat zemsa ne vaees-m-meng bõe wɛɛngẽ?
• Bõe yĩng tɩ d pa segd n bas t’a Zezi sẽn yeel tɩ d bãng tiir tɩ dũniyã na n kisg-d lame la a nams-dã kɩt tɩ d lake?
• “Viyn tɩɩg menga” yaa ãnda? Ãnd dãmb la “wila,” la bõe la b gũud b nengẽ?
[Foto, seb-neng 23]
A Zezi kõo a tʋm-tʋmdbã zãmsg b sẽn pa yĩmd sã n yaa ne sõng neb a taabã ne nonglmã wɛɛngẽ
[Foto rãmba, seb-neng 24, 25]
Kirist karen-biisã sakda noor ning a sẽn kõ tɩ d tall nonglem sẽn naag ne mong-m-mengã