Kõt-y taab sugri
“Bɩ y maan sũ-mar ne taaba, la y kõ taab sugri.”—KOL. 3:13.
Y NA N LEOKAME TƖ BÕE?
Bõe yĩng tɩ d segd n yɩ sug-kõtba?
Mak-bʋg la a Zezi rɩk n wilg tɩ d segd n sakd n kõta sugri?
D sã n kõt taab sugri, nafa bʋs la d paamda?
1, 2. Bõe yĩng tɩ y segd n bao n bãng y sã n yaa sugr soaba?
BIIBLÃ sẽn yaa a Zeova Gomdã sõng-d lame tɩ d bãng t’a Zeova kisa yel-wẽnde, la tɩ ned sã n maan yel-wẽnde, sãamda a sũuri. Biiblã wilgame me t’a Zeova yaa sugr soaba. Sõsg ning sẽn loogã sõng-d lame tɩ d bãng a sẽn kõ a Davɩɩd ne a Manase sugrã võore. B ned kam fãa wilgame t’a sũur sãama ne a sẽn maanã, n vẽneg a yel-wẽnã n togs la a tek yam ne a sũur fãa.
2 Masã, bɩ d bao n bãng tõnd ned kam fãa sã n sɩd yaa sugr soaba. Yãmb sã n da zĩnd a Manase wakatẽ wã, tɩ y ned naag a sẽn kʋ b rãmbã sʋka, y na n sak n kõ-a-la sugr bɩ? Sok-kãngã leokr tara yõodo. Bala, rũndã-rũndã nebã wʋsg yaa wẽnse, neb sẽn nong nen-kɛglem, la neb toor sẽn kae ne b taaba. La bõe yĩng tɩ kiris-ned segd n yɩ sugr soaba? B sã n wa maan yãmb bũmb sẽn pa segde, bõe n tõe n sõng-y tɩ y tõog y meng wa a Zeova sẽn datã la y sak n kõ sugri?
D SẼN SEGD N YƖ SUG-KÕTBÃ VÕORE
3-5. a) Mak-bʋg la a Zezi rɩk n na n wilg tɩ d segd n yɩɩ sug-kõtba? b) Sagl-bʋg la a Zezi kõ Matɩe 18:21-35 wã pʋgẽ?
3 D sã n sakd n kõt tigingã neb la neb a taabã sugri, zems-n-taar na n zĩnda tõnd ne d roagdba, d zo-rãmba, neb a taaba, la tõnd ne a Zeova sʋka. Biiblã yeelame tɩ baa yaa naoor wʋsg la ned beeg-do, d segd n kõ-a-la sugri. A Zezi rɩka makr n gom yamb sẽn da tar a zu-soab sam-kẽeng yelle, n na n wilg d sẽn tog n yɩ sug-kõtbã võore.
4 Yambã ra tara a zu-soabã samd sẽn ta denie milyõ 60. Denie a ye yaool n da yaa ra-n-yɛng tʋʋmd yaoodo. A zu-soabã zoe a nimbãaneg n bas samdã taale. La a sẽn yi a zu-soabã nengẽ wã, a sega yamb a to sẽn tar a samd sẽn zems rasem koabg tʋʋm yaood bala, n yeel t’a yao. A tʋmd-n-taagã kos-a lame t’a maan sũ-mar t’a na n yaoa samdã t’a tõdge, n kɩt tɩ b yõk-a n pag bãense. B zu-soabã sẽn wʋmã, a bool-a lame n sok-a woto: “A ka zems tɩ fo me zoe fo tʋmd-n-taagã nimbãaneg wa mam sẽn zoe fo nimbãanegã bɩ?” A “zu-soabã sũur yikame t’a ning-a bi-bees gũudbã nusẽ, n yeel t’a sã n ka yao a ka na n yi ye.”—Mat. 18:21-35.
5 Bõe yĩng t’a Zezi rɩk mak-kãngã? A yeela woto: “Mam [saasẽ Ba wã, MN] na n maana yãmb woto, yãmb ned kam fãa sã n ka kõ a ba-biis sugr ne a sũur fãa.” (Mat. 18:35) A Zezi gomdã yaa vẽenega. Tõnd sẽn pa zems zãngã, d beegda a Zeova. D pa tõe n sak-a tɩ zems kɛpɩ ye. La d sã n kos-a sugri, a basda taale. Woto yĩnga, ned ning fãa sẽn dat n yɩ a Zeova zoa segd n kõta a taabã sugri. A Zezi sẽn wa n sõsd ne nebã tãngã zugã, a yeela woto: “Yãmb sã n kõ nebã sugr b beegr yĩnga, yãmb Ba sẽn be [saasẽ wã, MN] me na n kõo yãmb sugr y beegrã yĩnga. La yãmb sã n ka kõ nebã sugr b beegr yĩnga, yãmb Ba me kõn kõ yãmb sugr y beegrã yĩng ye.”—Mat. 6:14, 15.
6. Bõe yĩng tɩ sugr kũun tõe n yɩ toogo?
6 Tõe tɩ y yeel tɩ saglgã yaa sõma, la t’a tũub yaa toogo. Bala, naoor wʋsgo, ned sũur sã n puugi, yaa a sẽn get tɩ b sẽn maan-a wã pa zems ye. A tõe n datame tɩ b sɩbg sẽn beeg-a yẽ wã, wall a tʋll n doka a sũuri. Sã n wa yaa woto, bõe la y tõe n maan n tõog n kõ sugr wa a Zeova sẽn datã?
BAO-Y N BÃNG-Y Y SŨURÃ SẼN YIKÃ VÕORE
7, 8. Bõe n tõe n sõng-y tɩ y kõ sugri?
7 Ned sã n wa beeg-do, wall d tagsame tɩ bũmb b sẽn maan-d pa segde, tõe n yika d sũur wʋsgo. Bi-bɩɩg a ye bilga yẽ manesem sẽn yɩ to-to a sũur sẽn yik poore, n yeele: “Mam fãoome n yi zakã pʋgẽ, n wẽen tɩ m kõn le wa yir ye. Baraare, zĩigã ra bʋgsame, tɩ mam yi n dɩk sor neb wʋsg sẽn pa tũudi. Zĩigã sẽn da yaa neerã, n paas sẽn da yaa sɩɩ wã kɩtame tɩ m sũurã sɩng sigbu. Lɛɛr a wãn poore, mam lebg n kulame. M sũur sãama ne m menga, m sẽn bas tɩ m sũur yik wʋsgã yĩnga.” Wa kiba-kãngã sẽn wilgdã, y sũur sã n yik tɩ y tõog y menga, tõe n sõng-y lame tɩ y tags sõma, la y ra yɩ yãg-yãg n maan bũmbu, n wa maand y bãngẽ ye.—Yɩɩl 4:5; Yel. 14:29; Zak 1:19, 20.
8 La y sũur sã n yik n pa sigd yẽ? Sã n yaa rẽ, y segd n bao n bãnga bũmb ning sẽn yik y sũurã. Yaa b sẽn maan-y pãng wall b sẽn paoog-y yĩng bɩ? Yaa y sẽn tagsd t’a soabã maana pʋ-toog bɩ? Rẽ yĩnga a sẽn maanã yaa wẽng wʋsg bɩ? Y sã n bãng bũmb ning sẽn yik y sũurã, y na n bãnga Biiblã sagls nins sẽn tõe n sõng-y tɩ y tall manesem sẽn tat a Zeova yam. (Karm-y Yelbũn 15:28; 17:27.) Y sã n deng n bao n bãng yellã vɩʋʋgo, tõe n sõng-y lame tɩ y sak n kõ sugri. Y sã n maan woto, y na n basame tɩ Wẽnnaam Gomdã wilg-y y “sũurã tagsg la [a] ratem” sẽn yaa to-to, la a sõng-y tɩ y rɩk a Zeova togs-n-taar n kõ sugri.—Heb. 4:12.
TÕE T’A SOABÃ PA MAAN NE PƲ-TOOG YE
9, 10. a) Ned sã n maan-y bũmb tɩ y sũur yiki, y manesem segd n yɩɩ wãna? b) Y sã n pa yikd y sũur tao-tao la y sakd n kõt sugri, wãn to la na n naf-yã?
9 Yɛl wʋsg n be n tõe n yik sũuri. Wala makre, yãmb sã n zao y montɛɛr tɩ ned wa kors-yã, y manesem yɩta wãna? Neb kẽer b sẽn maan woto sũy yikame tɩ b kaoog zabre. La y sẽn yaa kiris-nedã, yaa vẽeneg tɩ y pa na n maan a buud ye.
10 Y na n deng n tagsa neere. Tõe n yaa yãmb n bas tɩ bũmb tiis-yã. Wall tõe tɩ sẽn kors-a yãmbã montɛɛrã tara zu-loɛɛga. D sã n maag d yĩng n bao n wʋm yell võore, tõe n sõng-d lame tɩ d ra yik d sũur wʋsgo, la d sak n kõ sugri. Koɛɛg Soab 7:9 yeta woto: “Ra sak tɩ f sũur yik tao-tao ye. Tɩ bõe, sũ-yikr paada yalembã pʋsẽ.” Ra n tags-y tɩ yaa pʋ-toog ye. Naoor wʋsgo, y tõe n tagsame tɩ bũmb b sẽn maan-y yaa pʋ-toogo, tɩ yaool n yaa a soabã pãn-komsem n kɩt t’a yõsge, wall y sẽn pa wʋm yellã võor yĩnga. Rẽnd ned sã n maan-y bũmb wall a yeel-y gomd tɩ y sũur yiki, yɩta sõma tɩ y reng n bao n bãng yellã vɩʋʋgo, la y mao n kõ-a sugri. Y sã n tõogd n maand woto, y na n paama sũ-noogo.—Karm-y 1 Pɩɛɛr 4:8.
“BƖ Y TALL Y LAAFƖ”
11. Koe-moonegã sasa, d manesem segd n yɩɩ wãn ne ned buud fãa?
11 Koe-moonegã sasa, ned sũur sã n yik ne-do, bõe n tõe n sõng-d tɩ d tall sũ-mare? A Zezi sẽn wa n tʋm koe-moondb 70 wã, a yeel-b lame tɩ b sã n ta zak noor bɩ b yeel woto: “Bɩ laafɩ zĩnd yi-kãngã pʋgẽ.” La a paase: “Ned sẽn nong laafɩ sã n be be, yãmb laafɩ na zĩnd a zugu, la a sã n ka beẽ, bɩ y tall y laafɩ.” (Luk 10:1, 5, 6) D sã n seg ned sẽn sɩd rat n kelg koe-noogã, noom-d lame, bala d miime tɩ na n naf-a lame. La d mi n sega neb sẽn pa rat n kelg-do. Sã n yaa rẽ, d maanda wãna? A Zezi yeelame tɩ d tall d laafɩ wã. Woto rat n yeelame tɩ d sã n ta zak noore, baa zakã rãmb manesem sẽn yɩ to-to, d tõe n looga ne laafɩ. Ned sã n bao d noor tɩ d leok-a ne sũ-yikri, d pa loog ne laafɩ ye.
12. Wãn to la d tõe n tũ a Poll saglg ning sẽn be Efɛɛz rãmb 4:31, 32 pʋgẽ wã?
12 Pa koe-moonegã sasa bal la d segd n baood laafɩ ne nebã ye. D bao laafɩ wakat fãa. La sak n kõ f to sugrã pa rat n yeel tɩ f mum f nin a manesem-wẽng taoore, wall f tags t’a sẽn maanã pa maneg n yaa wẽng ye. Rat n yeelame tɩ f segd n basa taale, n da tall sũ-kẽk ye. Y segd n talla y laafɩ wã. B sã n maan nina bũmb t’a sũur yiki, a pa yĩmd tao-tao ye. A tara rẽ yell tagsg t’a sũur sãamdẽ. Y sũur sã n yik bɩ y ra bas tɩ kaoos ye. Tẽeg-y tɩ y sã n tagsd bũmb ning sẽn yik y sũurã yelle, y pa tõe n kell n tall sũ-noog ye. Rẽ n so tɩ y segd n kõt sugrã.—Karm-y Efɛɛz rãmb 4:31, 32.
D TALL MANESEM SẼN TAT A ZEOVA YAM
13. a) ‘Rʋʋg bug-saal’ f bɛ zugã rat n yeelame tɩ bõe? b) Ned sã n beeg-y tɩ y tõog y sũur n pa maan-a wẽnga, tõe n waa ne nafa bʋse?
13 Ned sẽn pa d tẽed-n-taag tõe n wa beeg-d lame, tɩ d getẽ tɩ d tõe n tũnuga ne rẽ n sõng-a t’a tʋlg n bãng Biiblã sẽn yetã. Tʋm-tʋmd a Poll yeela woto: “Kom sã n tar f bɛ, bɩ f kõ-a t’a rɩ. Ko-yũud sã n tar-a bɩ f kõ-a t’a yũ. Tɩ bõe, fo sã n maan woto, fo rʋʋgda bug-saal a zugu. Da sak tɩ wẽng tõog foom ye, maan sõma n tõog wẽnga.” (Rom 12:20, 21) Ned sã n maan-y wẽng tɩ y tõog y meng n pa lebs-a wẽnga, tõe n kɩtame t’a bʋke. Y sã n wilg sẽn beeg-a yãmbã tɩ y yaa wʋmd la y zoe a nimbãanega, tõe n kɩtame t’a tʋlg n zãms Biiblã. Baa a sã n pa bao n na n zãms Biiblã, y sũ-marã la y maan-neerã tõe n kɩtame t’a rat n bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ y yaa toorã.—1 Pɩɛ. 2:12; 3:16.
14. Baa ned sã n maan-y bũmb tɩ zabd-y wʋsgo, bõe yĩng tɩ y segd n kõ sugri?
14 La neb n be tɩ d pa segd n bao b tũud-n-taar ye. Wala makre, ned sẽn maan yel-wẽn-kãsenga, n tõdg t’a kõn tek yam tɩ b yiis-a tigingã pʋgẽ. Sã n yaa tõnd la a sẽn beegã, tõe n yɩɩ toog tɩ d kõ-a sugri. Baa a sã n wa teka yam, a sẽn maanã tõe n ket n zabd-d lame. Sã n wa yaa rẽ, yɩta sõma tɩ d kos a Zeova t’a sõng-d tɩ d tõog n kõ bɛɛgdã sugri. Woto tara yõodo, bala d pa tõe n bãng bũmb ning sẽn be d to wã sũurẽ, la a Zeova miime. Yẽ n feesd ninsaal sũur n mi a tagsgo, la a maand sũ-mar ne yel-wẽn-maanda. (Yɩɩl 7:10; Yel. 17:3) Rẽ n so tɩ Biiblã yet woto: “Da lebs-y ned wẽng wẽng yĩng ye. Bɩ y maan sẽn zems pẽgr nebã fãa nifẽ. Bɩ y maan yãmb sẽn tõe tɛka, t’a sã n tõe, bɩ laafɩ zĩnd yãmb ne nebã fãa sʋka. Mam zo-nongdse, da tug-y beem ye, bas-y taale. Tɩ bõe, a gʋlsame: ‘Zusoabã yetame yaa: Sũ-dokr yaa maam n so, la mam na keo.’” (Rom 12:17-19) Tõnd pa tõe n bãng bũmba fãa wa a Zeova ye. Sẽn paase, Biiblã yeelame tɩ d ra kao d taabã bʋʋd ye. (Mat. 7:1, 2) La y tõe n basa y yam tɩ Wẽnnaam na n kaoa bʋʋdã tɩrga.
15. Ned sã n beeg-do, bõe n tõe n sõng tɩ d sũurã sigi?
15 Ned sẽn beeg-y sã n tek yam tɩ y baas n getẽ tɩ yaa toog tɩ y kõ-a sugri, yɩta sõma tɩ y tẽeg tɩ yẽ me pa zems zãng ye. (Rom 3:23) A Zeova zoeta ãdem-biisã sẽn yaa yel-wẽn-maandbã nimbãanega. Rẽnd segdame tɩ d pʋʋs bɛɛgdã yĩnga. D sã n maan woto, tõe n sigsa d sũurã. A Zezi wilga vẽeneg tɩ d pa segd n tall sũ-kẽk ne baa sẽn namsd-b tõndã ye. A yeela woto: “Mam yeta yãmb tɩ y nong yãmb bɛɛba, . . . la y pʋʋs neb nins sẽn maand yãmb wẽngã, la sẽn namsd yãmbã yĩnga.”—Mat. 5:44.
16, 17. Kãsem-dãmbã sã n wa wilg tɩ ned sẽn maan yel-wẽnd teka yam, y manesem segd n yɩɩ wãna, la bõe yĩnga?
16 A Zeova kõo kãsem-dãmbã sor tɩ tigingã ned sã n maan yel-wẽn-kãseng bɩ b welg yellã. Kãsem-dãmbã pa mi bũmbã fãa wa Wẽnnaam ye. La b basdame tɩ Wẽnnaam vʋʋsem sõngã wilg-b sor tɩ b tik Biiblã sẽn yet bũmb ningã n dɩk b sardã. Rẽnd b sã n wa rɩk sardo, d tõe n kɩsa sɩd tɩ zemsa ne a Zeova raabã, bala b pʋʋsa a Zeova n kos a sõngre.—Mat. 18:18.
17 Yell a woto taoore, y segd n yɩɩ wẽn-sakda. Kãsem-dãmbã sã n yeel tɩ ned sẽn maan yel-wẽnd teka yam, rẽ yĩnga yãmb me na n kõ a soabã sugr la y wilg tɩ y ket n nong-a lame bɩ? (2 Kor. 2:5-8) Sã n yaa yãmb wall y ned la a sẽn beegã, tõe n yɩɩ toogo. La sẽn são yaa y sẽn na n teeg a Zeova n wilg tɩ y saka a sẽn tũnug ne kãsem-dãmbã n welg yellã. Woto, y wilgdame tɩ y yaa sugr soaba.—Yel. 3:5, 6.
18. D sã n kõt d taabã sugri, nafa bʋs la d paamda?
18 Logtoɛɛmbã wilgame tɩ ned sã n yaa sugr soaba, paasda a yĩnsã laafɩ. D sã n nong n basd taale, d sũur na n yaa noogo, bala d pa na n yɩ sũ-kẽk soab ye. Na n sõngame me tɩ tõnd ne d taabã moor noome. La d sã n pa kõt sugri, tõe n waa ne bãas la sũ-sãamse. Tõe n sãama tõnd ne d taabã zems-n-taar me. La sẽn yɩɩd fãa, d sã n kõt d taabã sugri, paasda tõnd ne d saasẽ Ba a Zeova zoodã pãnga.—Karm-y Kolos rãmb 3:12-14.
[Foto seb-neng 29]
Makr ning a Zezi sẽn dɩkã wilgda tõnd bõe?
[Foto seb-neng 32]
Kiris-nebã segd n yɩɩ sug-kõtba