Goam b sẽn da pĩnd n togse, tɩ sɩd wa pidsi
D zoe n togsa yãmb Dɛlf no-rɛɛsã sẽn belg a Kerezis t’a tɩ zab ne Pɛrs rĩmã, n kong zabrã. La Biiblã yẽ reng n togsa yɛl Pɛrs rĩmã zugu, tɩ sɩd wa pids kɛpɩ.
Na maan yʋʋm 200 nand tɩ Pɛrs rĩm a Siruus roge, Israyɛll no-rɛɛs a Ezayi ra zoe n togsa rĩm-kãnga sẽn na n maan to-to n tõog n deeg Babilond sẽn yaa tẽn-kãsengã. A togsa rĩmã yʋʋr menga.
Ezayi 44:24, 27, 28 yetame: “Mam yaa Sẽn-Ka-Saabo. . . . Mam yeela ko-zulumsã yaa: ‘kʋɩ-y-yã!’ Mam na n kʋɩɩsa yãmb kʋɩlsã koom. Mam goma a Siruus wɛɛngẽ n yeel yaa: ‘A Siruus yaa mam pe-kɩɩma! Yẽnda na n pidsa mam datmã fãa. Yẽnda na n yeelame: Bɩ y lebs n me Zeruzalɛm, bɩ y yẽbg Wẽnnaam doogã!’”
Kʋdemd yel-mit a Herodot sẽn yaa gɛrkã yeelame t’a Siruus sodaasã gõdga Efarat kʋɩlgã koom sẽn da zoet n pasgd tẽngã. A Siruus sodaasã sẽn maan woto wã, b tõog n pasga kʋɩlgã n kẽ, n deeg Babilond tẽngã. Rẽ poore, a Siruus kõo zʋɩf-rãmbã sẽn da yaa yembs be wã sor tɩ b na n leb Zerizalɛm n tɩ lebs n me tẽngã. Rẽ tɩ b sẽn sãam Zerizalɛmmã taa yʋʋm 70.
Ad Ezayi 45:1 sẽn yete: “Sẽn-Ka-Saab gomda ne bãmb nin-tũusdg a Siruus bãmb sẽn gãd a soab nug-rɩtgã n yetẽ: ‘Mam na n kɩtame tɩ f tõog bu-zẽmse, la m kɩt tɩ f kao rĩm-dãmb sɛɛg sẽbdse, la m pags tẽms noy kʋɩlems fo taoore, n kɩt tɩ tẽmsã ra tol n leb n pag abada.’”
Pɛrs sodaasã tũu tẽngã rignoor sẽn da tar kʋɩlen-bɛdã n kẽ, bala ra pa pag ye. Babilond nebã sã n da bãngẽ-la a Siruus sẽn da magd n na n maanã, b ra na n paga kʋɩlens nins sẽn tees kʋɩlgã. La baraarã, b ra pa segl b mens n na n zab n kogl b tẽngã ye.
Pa bãngr-gom-kãnga bal la b togs Biiblã pʋgẽ tɩ sɩd pids kɛpɩ ye. Waoogame.a Biiblã bãngr-goamã pa wa ninsaalbã sẽn mi n yet tɩ b togsda beoog yellã ye. Naoor wʋsgo, bãmb teegda b wẽn-faadã. La Biiblã sẽn yetã yita a soab ning sẽn yeel t’a “dengd n togsa bũmb ning sẽn na n wa zĩndã,” la t’a “togsda bũmb hal wakat sẽn zãr t’a nan ka maanã.”—Ezayi 46:10.
Yaa Wẽnnaam sɩd-sɩdã yʋʋr sẽn yaa a Zeova wã bal n tõe n yeel woto. Sɩd me, a yʋʋrã võor yaa: “A kɩtdame tɩ yɩ.” Rat n yeelame t’a tara tõog n na n bãng sẽn wat beoogo, la a kɩt meng tɩ yɛlã yɩ wa yẽ sẽn datã, sẽn na yɩl t’a raabã pidsi. Woto kɩtame tɩ d miẽ tɩ Wẽnnaam mengã kɩsa sɩd t’a na n pidsa a sẽn pʋlmã fãa.
BÃNGR-GOAM SẼN PIDSD RŨNDÃ-RŨNDÃ
Yãmb dat n bãnga Biiblã sẽn da pĩnd n yeel tõnd wakatã wɛɛngẽ bɩ? Na maan yʋʋm 2000, b ra togsa Biiblã pʋgẽ tɩ “yaoolem wakate, tood na n zĩndame.” B sẽn yeel tɩ yaoolem wakatã, rat n yeelame tɩ tẽn-gãongã na n wa sãamame, tɩ ãdem-biisã fãa menem fasɩ bɩ? Ayo. Yaa zabã ne wẽgbã la zu-loɛɛg buud fãa sẽn namsd ãdem-biisã hal yʋʋm ka tɛkã n na n sa. Ad bũmb a wãn Biiblã sẽn togse, tɩ sɩd pidsd “yaoolem wakatã.”
2 Tɩmote 3:1-5 yetame: “Yaoolem wakate, . . . nebã na n yɩɩ beed-rãmba, ligd-noangdba, yʋ-baoodba, wilg-m-mens rãmba, wẽn-paoogdba, ba-rãmb kɩɩsdba, zɩ-beoog-rãmba, neb toog sẽn ka be ne sõmblem, sẽn ka mi nimbãan-zoeere, nen-kegems rãmba, tẽn-kãn-nebã, sẽn ka tar yõk-m-menga, nin-wẽnse, nin-sõamyã bɛɛba, zãmb-rãmba, sũ-tʋʋls rãmba, tɩ wuk-m-meng leo b ninã, tɩ b nong b sũ-noogã n yɩɩd b sẽn nong Wẽnnaamã. B na n maanda wa b sakda Wẽnnaam, la b yaool n na n kɩɩsa sakrã pãnga.”
Yãmb meng pa ne tɩ nebã wʋsg zʋg sɩd yaa woto rũndã-rũndã, la tɩ tara kengr sɩda? Y pa ne tɩ nebã nonga b mens tɩ looge, n nong ligdã, la tɩ yaa wuk-m-mengã n tolg n so-b sɩda? Rẽ yĩnga, y pa gũus n ges tɩ nebã lebgda dem-dem wʋsg b sẽn dat tɩ b taabã maanã wɛɛngẽ, la tɩ yɩlẽ tɩ b wʋm taabã lebgda toogo? Yaa vẽeneg tɩ y neeme me tɩ zĩig fãa, kambã kɩɩsda b roagdbã, la tɩ nebã wʋsg nonga sũ-noogã n yɩɩd b sẽn nong Wẽnnaamã. Yaa yɛl sẽn tar kengr daar ne a to fãa.
Matye 24:6, 7 yetame: “Yãmb na n wʋmame tɩ b gomd zab yelle, la y wʋm zab rãamde. . . . Soolem na n yika zabr ne soolem a to, tɩ rĩung yik ne rĩung a to.”
Neb kẽer geelame n mik tɩ yʋʋmd 1914 tɛkã, zabã sẽn kʋ nebã sõor yɩɩda milyõ 100. Woto yɩɩda tẽns wʋsg nin-buiid sõore. Tags-y n ges-y neb wʋsg woto sẽn ki wã sẽn kɩt tɩ nebã raag nintãm ninsã, b sũ-sãamsã la b naongã. La rẽ yĩnga, soolem toɛy-toɛyã neb rɩka yam, n bas zabã bɩ?
Matye 24:7 yetame: “Kom . . . na n zĩnda zĩig-zĩiga.”
Nasiõzĩni wã tʋʋmd noor ning sẽn get naong rãmbã rɩlgr yellã yeelame: “Rũndã-rũndã, koodã nebã sẽn paamd dũniyã gill zugã sekda ned fãa na rɩ tɩ seke. La na maan neb milyõ 815 n gãe kom daar fãa, rat n yeel tɩ neb a 9 sʋka, nin-yɛng n gãe kom. La sẽn yaa wẽng n yɩɩda, yaa tɩ neb a tãab zugu, nin-yɛng n pa rɩt sõma.” B geelame n mik tɩ yʋʋmd fãa, na maan kamb milyõ a tãab n kiid komã yĩnga.
Luk 21:11 yetame: “Tẽn-digimdg kãsems na n zĩndame.”
Yʋʋmd fãa, tẽn-digimds sẽn sek ãdem-biisã na bãng tata bãmb tus 50. Na maan bãmb 100 n tar pãng n tõe n sãam roto. Yʋʋmd fãa la bala, a yembr n yaa tẽn-digimdg kãsenga. Neb n geel n mik tɩ yʋʋmd 1975 n tãag yʋʋmd 2000, tẽn-digimdsã kʋʋ neb tus 471.
Matye 24:14 yetame: “Wẽnnaam soolmã koe-no-kãngã na n moona dũni gill fãa, tɩ yɩ kaset soolem toay-toayã fãa nebã yĩnga. Dẽ, wakat sɛɛb na yaool n ta.”
A Zeova kaset rãmbã sẽn yɩɩd milyõ a nii wã moonda Wẽnnaam soolmã bɩ a Rĩungã koe-noog na maan tẽns 240 pʋgẽ sẽn na yɩl tɩ yɩ kaseto. B moonda koe-noogã tẽn-bɛdẽ la tẽn-bõonesẽ, wetẽ la baa tãmsẽ wã. Bãngr-gomdã wilga bũmb ning sẽn na n pʋgle, Wẽnnaam sã n wa ges tɩ tʋʋmdã taa a tɛka. Ad b sẽn yeele: “Dẽ, wakat sɛɛb na yaool n ta.” Woto rat n yeelame tɩ bõe? Rat n yeelame tɩ ninsaalbã goosneema-rãmbã pa na n le rɩ naam ye. Yaa Wẽnnaam Rĩungã n na n deeg b zĩiga. Bõe la Wẽnnaam pʋlem-yã, tɩ na n pids a Rĩungã naam sasa? D na n goma rẽ yell taoorã.
a Ges-y sõsg ning gom-zug sẽn yet tɩ “Bõn-muk sẽn kõt kaset tɩ Biiblã bãngr-gomd pidsdame” wã.