Idejk Aħsilhom u Ixxottahom!

AĦNA kif inlaqqtuhom l-​irjiħat u infezzjonijiet oħrajn? Skond il-​U.S. Association for Professionals in Infection Control and Epidemiology (Assoċjazzjoni fl-​Amerka għall-​Professjonisti fil-​Kontroll taʼ l-​Infezzjonijiet u l-​Epidemjoloġija), minn taʼ l-​inqas 80 fil-​mija taʼ mard simili jiġi trasmess b’idejna, u mhux mill-​arja. Fil-​fatt, il-​ħasil taʼ l-​idejn huwa ġeneralment meqjus bħala l-​iktar mod effettiv li jżomm il-​mard milli jinfirex. Madankollu, ħafna nies mhux dejjem jaħslu jdejhom wara li jużaw it-​tojlit jew inaddfu mneħirhom jew qabel ma jmissu xi ikel. M’għandniex xi ngħidu, ħafna nies dejjem jaħslu jdejhom f’każi bħal dawn. Imma r-​riskju taʼ infezzjoni ma jgħibx wara li taħsel idejk fuq fuq u taʼ malajr.

Li tixxotta jdejk sew jistaʼ jkun daqstant importanti. Riċerkaturi fl-​Università taʼ Westminster fl-​Ingilterra sabu li ħafna nies ma jixxottawx idejhom sew wara li jaħsluhom, speċjalment meta jużaw l-​apparat li jitfaʼ r-​riħ sħun. Ħafna jkomplu jixxottaw idejhom billi jimsħuhom maʼ ħwejjiġhom. Dan jistaʼ jxerred kwalunkwe mikroorganiżmi perikolużi li jkun għad baqaʼ fuq l-​idejn. Skond ir-​riċerkaturi, l-​aħjar ħaġa hija li tixxotta jdejk għalkollox, preferibbilment billi tuża s-​srievet tal-​karti li jintużaw darba u tarmihom, jew xi xugaman li ma jkunx intuża u jkun għadu nadif.

Il-U.S. Centers for Disease Control and Prevention (Ċentru fl-​Amerka għall-​Kontroll u l-​Prevenzjoni tal-​Mard) joffri dawn il-​pariri li ġejjin rigward il-​ħasil taʼ l-​idejn:

• Uża dejjem ilma fietel nieżel mill-​vit, u sapuna normali. Jekk ikollok tuża friskatur minflok l-​ilma nieżel mil-​vit, aħslu u iddiżinfettah kull darba li tużah. Is-​srievet nedjin tal-​pakkett ma jnaddfux l-​idejn b’mod effettiv.

• Ogħrok idejk flimkien sewwa sakemm tagħmel ir-​ragħwa, u kompli ogħrokhom minn taʼ l-​inqas għal 15-il sekonda. Ogħrok sewwa s-​swabaʼ u l-​pala taʼ jdejk u kif ukoll bejn is-​swabaʼ, u taħt id-​dwiefer.

• Laħlaħ idejk fl-​ilma fietel nieżel mill-​vit.

• Ixxottahom b’xugaman li jintuża darba u jintrema, jew li ma jkun għadu wżah ħadd, u evita li tmiss b’idejk nodfa l-​vit jew fejn jiddendel ix-​xugaman.

• Agħlaq l-​ilma billi tuża x-​xugaman ħalli ma tmissx il-​vit b’idejk.

• It-tfal għandhom jaħslu jdejhom b’tali mod li jlaħħqu sew maʼ l-​ilma nieżel mill-​vit. Għin lit-​tifel jew lit-​tifla biex jagħmlu dan kollu li għedna, u mbagħad aħsel idejk int ukoll.