Ġie Disinjat?

Is-​Sistema tan-​Navigazzjoni tal-​Farfett

◼ Il-​farfett monarka jemigra ’l bogħod sa 3,000 kilometru mill-​Kanada għal foresta żgħira fil-​Messiku, billi juża moħħ li hu madwar id-​daqs taʼ ponta taʼ labra. Kif isib triqtu l-​insett?

Ikkunsidra dan: Il-​farfett monarka għandu boxxla solari li tiddetermina d-​direzzjonijiet ibbażati fuq ix-​xemx. Imma hemm iktar minn hekk. Dawn l-​insetti jużaw ukoll b’mod eżatt funzjoni bijoloġika bbażata fuq jum t’24 siegħa—biex jaġġustaw għaċ-​ċaqliq tax-​xemx. Dr. Steven Reppert, newrobijologu, jgħid li l-​friefet monarki “għandhom mod differenti għalkollox mill-​insetti u mill-​annimali l-​oħrajn li studjaw fuqhom s’issa taʼ kif iżommu kont tal-​ħin.”

Iktar ma x-​xjenzati jitgħallmu dwar il-​mod kif il-​friefet monarki jżommu kont tal-​ħin, iktar jistgħu jiġu megħjunin jitgħallmu dwar kif il-​bniedem u l-​annimali jagħmlu dan. Dan jistaʼ jwassal ukoll biex ikun hemm terapiji ġodda għall-​mard newroloġiku. “Irrid nifhem kif il-​moħħ jirċievi u juża l-​informazzjoni dwar il-​ħin u l-​ispazju,” jgħid Reppert, “u l-​farfett monarka hu eżempju spettakolari taʼ dan.”

X’taħseb? Ġiet b’kumbinazzjoni s-​sistema kumplessa tan-​navigazzjoni tal-​farfett monarka? Jew hija evidenza taʼ Disinjatur intelliġenti?

[Dijagramma/​Mappa f’paġna 14]

(Għall-formazzjoni sħiħa tat-​test, ara pubblikazzjoni)

Il-​farfett monarka jemigra ’l bogħod sa 3,000 kilometru mill-​Kanada għal foresta żgħira fil-​Messiku

[Mappa]

IL-​KANADA

L-​ISTATI UNITI TAʼ L-​AMERIKA

IL-​MESSIKU

IL-​BELT TAL-​MESSIKU

[Sors taʼ l-​Istampa f’paġna 14]

Sfond: © Fritz Poelking/age fotostock