Ignaz Semmelweis

Ġew proposti diversi teoriji għall-​kaġun taʼ din il-​marda, iżda ħadd ma solva l-​misteru. L-​attentati kollha li saru biex inaqqsu r-​rata tal-​mewt kienu għalxejn. Semmelweis, li kien ikkonċernat bin-​numru inkwetanti taʼ ħafna ommijiet ittorturati b’mewta bil-​mod u agonizzanti, kien determinat li jsib il-​kaġun tal-​marda u jwaqqafha.

L-​isptar li fih kien jaħdem Semmelweis kellu żewġ kliniki tal-​maternità separati, u ħaġa tal-​iskantament, ir-​rata tal-​mewt fl-​ewwel klinika kienet ħafna ogħla mit-​tieni waħda. L-​unika differenza bejn iż-​żewġ kliniki kienet li fl-​ewwel waħda kienu jiġu mgħallmin l-​istudenti tal-​mediċina u fit-​tieni waħda l-​qwiebel. Mela, għala dik id-​differenza kollha fir-​rati tal-​imwiet? Hu u janalizza din il-​mistoqsija, Semmelweis b’mod sistematiku beda jelimina xi kaġuni li setaʼ kien hemm għall-​marda, imma l-​veru kaġun baqaʼ ma nstabx.

Kmieni fl-​1847, Semmelweis sab ħjiel kruċjali. Jakob Kolletschka, kollega u ħabib tiegħu, miet b’avvelenament tad-​demm wara li kellu ferita kkaġunata waqt li kien qed jagħmel awtopsja. Hekk kif Semmelweis qara r-​rapport tal-​awtopsja li saret fuq Kolletschka, hu rrealizza li f’xi aspetti, dak li sab kien identiku għal dak tal-​vittmi tal-​marda tad-​deni taʼ wara l-​ħlas. Għalhekk, Semmelweis ħaseb li forsi dak li sejjaħlu “velenu” mill-​katavri kien qed jinfetta lin-​nisa tqal, u b’hekk jikkaġuna l-​marda tad-​deni taʼ wara l-​ħlas. Tobba u studenti tal-​mediċina, li spiss għamlu l-​awtopsji qabel imorru fis-​sala tal-​maternità, bla ma ntebħu kienu qed jittrasmettu l-​marda lil ommijiet tqal waqt li dawn kienu jkunu qed jiġu eżaminati jew waqt it-​twelid! Il-​mortalità fit-​tieni sala kienet iktar baxxa għaliex l-​istudenti li kienu jistudjaw biex isiru qwiebel ma kinux jagħmlu awtopsji.

Semmelweis fil-​pront introduċa regola stretta taʼ ħasil tal-​idejn, li inkludiet l-​isterilizzazzjoni tal-​idejn f’taħlita taʼ trab tal-​bliċ (chlorinated lime) qabel jinbdew l-​eżamijiet mediċi fuq nisa tqal. Ir-​riżultati kienu drammatiċi: ir-​rati tal-​imwiet niżlu malajr minn 18.27 fil-​mija f’April għal 0.19 fil-​mija sal-​aħħar tas-​sena.

Mhux kulħadd ħa pjaċir bis-​suċċess taʼ Semmelweis. Ir-​riżultati miksubin sfidaw it-​teoriji dwar id-​deni taʼ wara l-​ħlas li kien jemmen fihom is-​superjur tiegħu, li wkoll sab l-​insistenza taʼ Semmelweis irritanti. Semmelweis fl-​aħħar tilef l-​impjieg tiegħu fi Vjenna u mar lura l-​Ungerija. Hemm ħa ħsieb id-​dipartiment ostetriku (li għandu x’jaqsam mat-​twelid tat-​tfal) f’St. Rochus Hospital f’Pest, fejn il-​metodi tiegħu baxxew ir-​rata tal-​mewt minħabba d-​deni taʼ wara l-​ħlas għal inqas minn wieħed fil-​mija.

Fl-​1861, Semmelweis ippubblika x-​xogħol li għamel f’ħajtu, The Cause, Concept, and Prophylaxis of Childbed Fever. Sfortunatament, l-​importanza tas-​sejbiet tiegħu ma ġietx rikonoxxuta qabel xi snin wara. Sadanittant, ħajjiet bla għadd li setgħu ġew salvati ntilfu traġikament.

Semmelweis fl-​aħħar ġie rikonoxxut bħala wieħed mill-​fundaturi tat-​teknika moderna tal-​iġjene. Xogħlu għen biex jiġi stabbilit li materjal li hu ċkejken wisq biex tarah jistaʼ jikkaġuna l-​mard. Semmelweis hu parti mill-​istorja tat-​teorija tal-​mikrobi li jġibu l-​mard u li ssejħet “l-​iktar kontribut importanti għax-​xjenza u l-​prattika medika.” Hu interessanti li iktar minn 3,000 sena qabel, il-​Liġi li Alla ta lil Mosè, li iżjed tard ġiet inkluża fil-​Bibbja, kienet diġà tat gwida għaqlija fuq it-​trattament xieraq taʼ nies mejtin.