L-​Ilmijiet li Jagħtu l-​Ħajja Għaddejjin fl-​Andes

Il-​Muntanji Andes jinżlu maʼ nofs il-​Perù kollu u jaqsmu l-​pajjiż f’reġjun xott taʼ mal-​kosta fuq in-​naħa tal-​punent u ġungla fertili u sħuna fuq in-​naħa tal-​lvant. Fuq din is-​sinsla muntanjuża jgħixu iktar minn terz tas-​27 miljun ruħ li hemm fil-​Perù. Dawn jinsabu jew fuq l-​għoljiet watjin u l-​ġnub weqfin  tal-muntanji Andes jew f’xi ħondoq fond taʼ bejn l-​għoljiet u l-​widien fertili madwar dawn il-​muntanji.

BILLI l-​katina tal-​muntanji Andes hija mħarbta, m’huwiex faċli li xi ħadd jidħol fiha. Minħabba f’hekk, il-​miljuni taʼ nies li jgħixu hemmhekk huma pjuttost maqtugħin għalihom waħedhom, u l-​biċċa l-​kbira minnhom m’humiex effettwati mill-​ġrajjiet u l-​iżviluppi li jseħħu ’l barra mit-​territorju tagħhom.

Irħula żgħar ġew żviluppati tul in-​nixxigħat biex ikun jistaʼ jinkiseb l-​ilma għall-​uċuħ tar-​rabaʼ u l-​merħliet taʼ l-​iljami, l-​alpaki, il-​vicuña, u n-​nagħaġ. Madankollu, hemm ilma ieħor li jagħti l-​ħajja u li għaddej fl-​Andes—ilmijiet spiritwali li jiffriskaw u li ġejjin minn Jehovah, “l-​għajn taʼ l-​ilma ġieri.” (Ġeremija 2:13) Alla juża lix-​Xhieda tiegħu biex jgħinu lin-​nies li joqogħdu fil-​postijiet għoljin taʼ l-​Andes ħalli dawn jiksbu għarfien eżatt dwaru u dwar l-​iskopijiet tiegħu.—Isaija 12:3; Ġwann 17:3.

Peress li r-​rieda t’Alla hi li “l-​bnedmin kollha jsalvaw u jaslu biex jagħrfu l-​verità,” dawn il-​ministri jagħmlu kull sforz biex iżuru komunitajiet li diffiċli jintlaħqu u jagħtuhom il-​messaġġ tal-​Bibbja li jagħti l-​ħajja. (1 Timotju 2:4) Dan il-​messaġġ ibbażat fuq il-​Bibbja jagħti d-​dawl u huwa wieħed nobbli. Lin-​nies tal-​post li għandhom qalb onesta ħelishom mis-​superstizzjonijiet, id-​drawwiet, u l-​ideat li ġagħluhom jibżgħu mill-​mejtin, mill-​ispirti ħżiena, u mill-​forzi tan-​natura. Ħaġa iktar importanti hi li dan il-​messaġġ jagħtihom it-​tama glorjuża taʼ ħajja bla tmiem fuq art magħmula ġenna.

Kif Isir l-​Isforz

Il-​predikaturi tas-​Saltna li jżuru dawn ir-​reġjuni mbiegħda jkollhom jagħmlu ħafna tibdil f’ħajjithom. Biex jilħqu qalb in-​nies, l-​għalliema tal-​Bibbja għandhom bżonn ikunu jafu ftit Quechua jew Aymara, tnejn mil-​lingwi t’hemmhekk.

M’hijiex xi ħaġa faċli li wieħed jasal fl-​irħula taʼ l-​Andes. Dan għaliex m’hemmx ħafna linji tal-​ferrovija f’dawk l-​inħawi. It-​trasport huwa perikoluż u jiġi effettwat mit-​temp ikrah kif ukoll mill-​għamla stramba taʼ dan il-​post. Mela x-​Xhieda kif jilħquhom lin-​nies biex iwasslulhom il-​messaġġ tas-​Saltna?

Il-predikaturi kuraġġużi taʼ l-​aħbar tajba laqgħu l-​isfida u wieġbu bl-​ispirtu tal-​profeta Isaija: “Hawn jien: ibgħat lili!” (Isaija 6:8) Dawn użaw tliet karavani biex jivvjaġġaw lejn l-​inħawi tat-​tramuntana, taċ-​ċentru, u tan-​nofsinhar. Armati b’ħafna kaxxi mimlijin Bibbji u letteratura Biblika, il-​pijunieri (jew, ministri full-time) żelużi żergħu ż-​żrieragħ tal-​verità tal-​Bibbja fost in-​nies dħulin, ospitabbli, u taʼ qalb onesta li jgħixu hemmhekk.

Il-liwjiet li hemm fit-​toroq tal-​muntanji huma perikolużi b’mod speċjali. Biex jirnexxilhom jgħaddu minn ċerti partijiet bħal dawn, il-​karozzi jkollhom jużaw toroq forma taʼ żigużajg. F’post bħal dan, missjunarju li kien bil-​qiegħda fuq in-​naħa taʼ wara taʼ karozza tal-​linja kien qed iħares barra mit-​tieqa u nnota li waħda mir-​roti taʼ wara kienet fit-​tarf eżatt taʼ l-​irdum li kien fond iktar minn 190 metru! Għalaq għajnejh sakemm il-​karozza tal-​linja mxiet ’il quddiem.

Ftit mit-​toroq jinsabu fi stat ikrah u huma dojoq ħafna. Waqt li kienet qed tipprova tgħaddi minn dawn it-​toroq imħarbtin, waħda mill-​karavani kienet nieżla minn triq dejqa meta f’daqqa waħda ltaqgħet maʼ trakk tielaʼ ’l fuq. Il-​karavana kellha treġġaʼ lura ’l fuq sakemm it-​tnejn li huma sabu post fejn setgħu jgħaddu żbrixx minn ħdejn xulxin.

Minkejja dan, ir-​riżultati taʼ dawn l-​isforzi persistenti kienu taʼ l-​għaġeb. Tixtieq tkun taf iżjed dwar dawn l-​isforzi?

“It-​Tisqija” tal-​Lag Titicaca

Il-​Lag Titicaca—li jinsab f’parti fejn l-​art titbaxxa fil-​Muntanji Andes għal 3,800 metru ’l fuq mil-​livell tal-​baħar—huwa ġabra taʼ ilma magħluq fl-​iktar post għoli fid-​dinja minfejn jistgħu jgħaddu l-​bastimenti. Mill-​qċaċet tal-​muntanji miksijin bis-​silġ, li xi wħud minnhom huma għoljin iktar minn 6,400 metru, joħorġu l-​biċċa l-​kbira mill-​25 xmara li jagħtu l-​ilma lil-​Lag Titicaca. Minħabba dan l-​għoli kollu, il-​klima hija kiesħa, u dawk li m’humiex tal-​post ikollhom isofru mid-​deni li jaqbadhom minħabba l-​għoli.

Ftit żmien ilu, grupp taʼ pijunieri li jitkellmu bil-​Quechua u l-​Aymara vvjaġġaw lejn il-​gżejjer t’Amantani u Taquile fil-​Lag Titicaca. Ħadu magħhom preżentazzjoni bis-​slajds intitolata “Ħarsa Iktar mill-​Qrib Lejn il-​Knejjes,” eżami bla ħabi tal-​gideb tal-​Kristjaneżmu. Din intlaqgħet tajjeb. Wieħed raġel laqaʼ lill-​aħwa u offrielhom kamra spazjuża fid-​dar tiegħu fejn setgħu joqogħdu u jgħallmu l-​Bibbja.

Għall-ewwel laqgħa f’Amantani nġabru 100 ruħ; għal-​laqgħa f’Taquile attendew 140. Il-​preżentazzjoni saret bil-​Quechua. Koppja minnhom li qabel kienet toqgħod fl-​art prinċipali qalet: “Fl-​aħħar intom ix-​Xhieda taʼ Jehovah ftakartu fina. Ilna nitolbu biex tiġu.”

Minbarra dawn iż-​żewġ gżejjer kbar, xi ftit mill-​40 gżira “f’wiċċ l-​ilma” li huma kalkulati li jinsabu fuq il-​Lag Titicaca wkoll intlaħqu bl-​aħbar tajba. Gżejjer f’wiċċ l-​ilma? Iva, dawn huma magħmulin mit-​totoras, qasab li jikber f’xi partijiet iktar baxxi tal-​lag. It-​totoras jitilgħu mill-​ilma u jibqgħu ħerġin ’il barra fil-​wiċċ. Biex jagħmlu gżira, in-​nies tal-​post jilwu l-​qasab, li jkun għadu bl-​għeruq tiegħu f’qiegħ il-​lag, u jinsġuh biex jagħmlu pjattaforma. Imbagħad jimlew il-​pjattaforma bit-​tajn u jsaħħuha b’iktar qasab maqtugħ. In-​nies jgħixu fl-​għerejjex tal-​qasab mibnijin fuqhom.

Ix-​Xhieda taʼ Jehovah iddobbaw dgħajsa biex jippridkaw lin-​nies tal-​gżejjer fil-​Lag Titicaca. Id-​dgħajsa tesaʼ 16-il ruħ. Wara li jieqfu ħdejn il-​gżejjer taʼ fuq wiċċ l-​ilma, ix-​Xhieda jimxu fuq il-​pjattaforma tal-​qasab minn għarix għal ieħor. Dawn jgħidu li ġeneralment iħossu l-​art taħt saqajhom kemm kemm tiċċaqlaq. Ma tantx huwa post addattat għal dawk li l-​baħar jagħmlilhom id-​deni!

Rigward in-​nies li jitkellmu bl-​Aymara, dawn jgħixu f’diversi komunitajiet u rħula max-​xtut u fuq il-​peniżoli li joħorġu għal ġol-​lag. Huwa iktar faċli li jintlaħqu bid-​dgħajsa milli mill-​art. B’kollox, huwa kalkulat li hemm qrib l-​400,000 ruħ jgħixu f’dan ir-​reġjun fejn il-​messaġġ tas-​Saltna jitwassal bid-​dgħajsa. Id-​dgħajjes se jkollhom ħafna x’jagħmlu fiż-​żmien li ġej.

Jinqataʼ l-​Għatx Spiritwali

Flavio kien jgħix fir-​raħal taʼ Santa Lucía, ħdejn Juliaca, fl-​Andes. Il-​Knisja Evanġelika tiegħu kienet għallmitu d-​duttrina tan-​nar taʼ l-​infern. Għal snin twal hu għex fil-​biżaʼ taʼ dan il-​kastig etern bin-​nar. Taʼ spiss kien jistaqsi bejnu u bejn ruħu kif Alla taʼ mħabba setaʼ jittortura lill-​bnedmin fin-​nar għal żmien bla limitu. Meta Tito, ministru full-time tax-​Xhieda taʼ Jehovah, żar dak ir-​raħal, mar għand Flavio.

Waħda mill-​ewwel mistoqsijiet li staqsa Flavio kienet, “Ir-​reliġjon tagħkom tgħallem li n-​nies imorru jbatu fin-​nar taʼ l-​infern?” Tito wieġeb li idea bħal din hija mistkerrha mill-​Ħallieq u ġġib tmaqdir fuq l-​isem taʼ Jehovah, dak Alla taʼ mħabba. Waqt li uża l-​verżjoni tal-​Bibbja li kellu Flavio stess, Tito wrieh li l-​mejtin ma jafu xejn u li qed jistennew irxoxt fuq l-​art taħt is-​Saltna t’Alla. (Koħèlet 9:5; Ġwann 5:28, 29) Dan fetaħ għajnejn Flavio. Minnufih aċċetta studju tal-​Bibbja u malajr sar Kristjan mgħammed.

Raħal li Juri l-​Apprezzament

Immaġina kemm huwa eċċitanti li tieħu l-​Iskrittura lil raħħala li qatt qabel ma jkunu raw kopja tal-​Bibbja jew li tippriedka fi rħula fejn in-​nies qatt ma jkunu semgħu bix-​Xhieda taʼ Jehovah jew bl-​aħbar tajba li jippridkaw! Din kienet l-​esperjenza taʼ tliet aħwa pijunieri—Rosa, Alicia, u Cecilia—li ppridkaw fl-​irħula taʼ Izcuchaca u Conayca, li jinsabu f’għoli taʼ iktar minn 3,600 metru fil-​parti ċentrali tal-​Perù.

Malli waslu fl-​ewwel raħal, ma kellhom imkien fejn jorqdu. Kellmu lill-​kmandant tal-​pulizija lokali u spjegawlu għala kienu qed iżuru l-​post. X’kien ir-​riżultat? Dan ħalliehom iqattgħu l-​lejl fl-​għassa tal-​pulizija. L-​għada, il-​pijunieri rnexxielhom isibu post fejn joqogħdu iktar permanenti li sar iċ-​ċentru tal-​ħidma tagħhom.

Ma damx wisq ma wasal iż-​żmien għall-​Mafkar tal-​mewt taʼ Kristu li jsir kull sena. Il-​pijunieri kienu żaru d-​djar kollha fir-​raħal taʼ Izcuchaca, qassmu ħafna Bibbji, u bdew għadd taʼ studji tal-​Bibbja. Qabel il-​Mafkar, bagħtu inviti għal din il-​ġrajja, u spjegaw l-​iskop taċ-​ċelebrazzjoni u t-​tifsir taʼ l-​emblemi li jintużaw matul din it-​tifkira. Grupp taʼ aħwa rġiel ġew mistidnin biex jgħinu f’din l-​okkażjoni, u wieħed minnhom ta t-​taħdita. Kemm kienet ħaġa taʼ ferħ li tara 50 ruħ minn dak ir-​raħal żgħir preżenti għal dan l-​avveniment speċjali! Għall-​ewwel darba setgħu jifhmu eżatt xi tfisser l-​Ikla taʼ Fil-​Għaxija tal-​Mulej. Ukoll, kemm għożżewh il-​fatt li kellhom il-​Kelma t’Alla f’idejhom!

Ħelsien minn Tagħbijiet Ibsin

Dejjem iġib ferħ li twassal l-​ilma tal-​verità tal-​Bibbja li jiffriska għand l-​ilsiera tar-​reliġjon falza. Pisac kien post b’saħħtu fl-​imperu antik taʼ l-​Inka. Illum, il-​biċċa l-​kbira min-​nies li jgħixu hemmhekk ġew mgħallmin it-​tagħlim mhux skritturali tan-​nar taʼ l-​infern. Il-​qassisin tagħhom jgħidulhom li permezz taʼ l-​interċessjonijiet tal-​qassisin biss jistgħu jmorru fis-​sema.

Nistgħu nifhmu għala dawn in-​nies huma għatxana għall-​ilmijiet tal-​verità tal-​Bibbja li jiffriskawhom. Waqt li kien qed jippriedka minn dar għal dar, Santiago, ministru full-time tax-​Xhieda taʼ Jehovah, kellu l-​opportunità li jispjega lil wieħed raġel li l-​uħud ġwejdin kellhom jgħixu fuq art magħmula ġenna. (Salm 37:11) Santiago wrieh mill-​Bibbja li l-​mejtin se jiġu rxoxtati u li l-​bnedmin se jiġu mgħallmin fit-​triqat perfetti taʼ Jehovah bil-​prospett taʼ ħajja taʼ dejjem. (Isaija 11:9) Sa dakinhar, ir-​raġel kien Kattoliku devot, kien involva ruħu fl-​ispiritiżmu, u kien iħobb jixrob iżżejjed. Issa kellu tama bbażata fuq il-​Bibbja u mira f’ħajtu—li jgħix fil-​Ġenna taʼ l-​art. Qered l-​affarijiet spiritistiċi kollha li kellu u qataʼ x-​xorb żejjed. Laqqaʼ lill-​familja tiegħu u aċċetta studju tal-​Bibbja. Maż-​żmien, il-​membri kollha tal-​familja tiegħu ddedikaw ruħhom lil Alla Jehovah u tgħammdu.

L-​Ospitalità—Merħba Biha

In-​nies taʼ fuq il-​muntanji tgħidx kemm huma ospitabbli. Għalkemm id-​djar tagħhom huma sempliċi u n-​nies huma fqar, dawn joffru milli jkollhom lil min iżurhom. Qabel ma jitgħallem il-​livelli għoljin tal-​Bibbja, l-​inkwilin għandu mnejn joffri xi weraq tal-​koka lil min iżuru biex jomogħdu waqt li jkunu qed jitkellmu. Imma meta jsir Xhud, jistaʼ joffri kuċċarina zokkor, li għandha l-​istess valur f’dawn il-​provinċji mwarrbin.

Wieħed ħu talab lil missjunarju biex imur miegħu fuq żjara lura. Wara li għaddew minn telgħa iebsa f’mogħdija wieqfa fuq il-​muntanja, dawn ċapċpu idejhom biex javżaw lill-​inkwilin li kienu waslu. Ġew mistidnin jidħlu ġewwa d-​dar li kellha s-​saqaf tat-​tiben, filwaqt li kellhom ibaxxu rashom biex jidħlu mill-​bieb baxx. Daħlu bl-​attenzjoni kollha u qagħdu mdawrin maċ-​ċentru tal-​kamra bl-​art tal-​ħamrija, fejn l-​omm kienet ħaffret ħofra, poġġiet kutra, u qiegħdet lit-​tarbija tagħha fiha. Billi t-​tarbija ma setgħetx toħroġ minn hemmhekk, kienet kuntenta li toqgħod tidħaq waħedha waqt li l-​kbar kienu qed jitkellmu. Wara li kellhom diskussjoni sabiħa dwar il-​barkiet tas-​Saltna, il-​mara ħarġet reċipjent twil bix-​xarba lokali. Wara ftit l-​aħwa bdew neżlin mill-​muntanja ħalli jagħmlu iktar żjajjar.

Ħsad Abbundanti

Issa f’dan ir-​reġjun, hemm iktar minn mitt grupp imbegħdin minn xulxin b’iktar minn elf ruħ jistudjaw il-​Bibbja max-​Xhieda taʼ Jehovah. Il-​gradwati mill-​Iskola tat-​Taħriġ Ministerjali f’Lima qed jintbagħtu biex jiżviluppaw dawk il-​gruppi f’kongregazzjonijiet. Individwi b’qalb retta li għal żmien twil kienu lsiera tar-​reliġjon falza u tas-​superstizzjonijiet issa sabu l-​ħelsien permezz taʼ l-​aħbar tajba tas-​Saltna! (Ġwann 8:32) L-​għatx li għandhom għall-​ilmijiet tal-​verità qed jinqataʼ.

[Stampa f’paġna 10]

Għoti taʼ xiehda fuq il-​gżejjer taʼ “fuq wiċċ l-​ilma” fil-​Lag Titicaca