“L-​Iktar Epidemija Qerrieda u Mifruxa fl-​Istorja tal-​Bniedem”

MINN KITTIEB GĦAL STENBAĦ! FL-​AFRIKA T’ISFEL

“L-​ebda gwerra fuq wiċċ l-​art m’hija daqshekk qerrieda daqs il-​marda mifruxa taʼ l-​AIDS.”—COLIN POWELL, IS-​SEGRETARJU AMERIKAN TAʼ L-​ISTAT.

L-​EWWEL rapport uffiċjali dwar l-​AIDS (acquired immunodeficiency syndrome [sindromu akkwistat taʼ l-​immunodefiċjenza]) deher f’Ġunju taʼ l-​1981. “Ħadd minna involut fil-​jiem bikrin taʼ l-​Aids ma setaʼ jimmaġina sa liema skala l-​epidemija kellha tiżviluppa,” jgħid Peter Piot, direttur esekuttiv tal-​Programm Konġunt tal-​Ġnus Magħquda għall-​HIV/AIDS (UNAIDS). F’20 sena saret l-​iktar marda mifruxa li qatt kien hawn, u l-​affarijiet jindikaw li se tkompli tiżdied.

Huwa kalkulat li iktar minn 36 miljun ruħ huma infettati bl-​HIV (human immunodeficiency virus [virus taʼ l-​immunodefiċjenza umana]), u 22 miljun ruħ oħra mietu bl-​effetti taʼ l-​AIDS.a Fis-​sena 2000, tliet miljun ruħ mietu bl-​AIDS mad-​dinja kollha, l-​ogħla total f’sena waħda minn mindu bdiet l-​epidemija. Dan seħħ minkejja li ntużat it-​terapija bil-​mediċina li taħdem kontra r-​retrovirus, partikolarment f’pajjiżi iżjed sinjuri.

L-​AIDS Tinvadi l-​Afrika

Il-​pajjiżi fl-​Afrika ’l isfel mid-​deżert tas-​Saħara, fejn huwa kalkulat li hemm 25.3 miljun ruħ infettati, saru l-​epiċentru taʼ l-​epidemija. F’dan ir-​reġjun waħdu, 2.4 miljuni mietu bl-​effetti taʼ l-​AIDS fis-​sena 2000, u dan huwa 80 fil-​mija mit-​total tad-​dinja kollha. L-​AIDS hija l-​kaġun primarju tal-​mewt f’dan ir-​reġjun.b

L-​Afrika t’Isfel għandha l-​akbar numru taʼ nies infettati minn kull pajjiż ieħor fid-​dinja, u l-​kalkolu hu taʼ 4.7 miljun ruħ. Hawnhekk 5,000 tarbija kull xahar jitwieldu infettati bl-​HIV. Fid-​diskors tiegħu fit-​13-il Konferenza Internazzjonali dwar l-​AIDS, li nżammet f’Durban f’Lulju taʼ l-​2000, Nelson Mandela, li qabel kien il-​president taʼ l-​Afrika t’Isfel, qal: “Bqajna xxokkjati meta sirna nafu li fl-​Afrika t’Isfel 1 minn kull 2 taż-​żgħażagħ tagħna, jiġifieri nofshom, se jmutu bl-​AIDS. L-​iktar ħaġa tal-​biżaʼ hi li dawn l-​infezzjonijiet kollha, li l-​istatistiċi jgħidulna dwarhom, u t-​tbatija li tiġi magħhom fuq il-​bniedem . . . setgħu, u jistgħu, jiġu evitati.”

L-​Attakk Feroċi taʼ l-​AIDS f’Pajjiżi Oħrajn

Ir-​rata taʼ infezzjonijiet qed tiżdied bil-​ħeffa wkoll fl-​Ewropa tal-​Lvant, l-​Asja, u l-​Karibew. Fi tmiem is-​sena 1999, l-​għadd taʼ wħud infettati fl-​Ewropa tal-​Lvant kien taʼ 420,000. Sa l-​aħħar taʼ l-​2000, ġie kalkulat li dik iċ-​ċifra telgħet minn taʼ l-​inqas għal 700,000 ruħ.

Stħarriġ li sar f’sitt ibliet Amerikani wera li hemm rata taʼ 12.3 fil-​mija taʼ infezzjonijiet bl-​HIV fost l-​irġiel żgħażagħ omosesswali. Iktar minn hekk, 29 fil-​mija biss minn dawk li kienu infettati bl-​HIV kienu jafu b’dan. L-​epidemjologa li mexxiet l-​istħarriġ qalet: “Konna skuraġġiti ferm meta sibna li ftit ferm mill-​irġiel infettati bl-​HIV kienu jafu li huma infettati. Dan ifisser li nies li għadhom kif ġew infettati qed jgħaddu l-​virus lil ħaddieħor mingħajr ma jafu.”

F’laqgħa li kellhom l-​esperti taʼ l-​AIDS fl-​Isvizzera f’Mejju taʼ l-​2001, din il-​marda ġiet dikjarata bħala “l-​iktar epidemija qerrieda u mifruxa fl-​istorja tal-​bniedem.” Bħalma ġie notat, l-​AIDS attakkat bil-​qawwa b’mod partikulari fil-​pajjiżi taʼ l-​Afrika ’l isfel mid-​deżert tas-​Saħara. L-​artiklu tagħna li jmiss se jikkunsidra għala.

[Noti taʼ taħt]

[Kumment f’paġna 3]

“L-​iktar ħaġa tal-​biżaʼ hi li dawn l-​infezzjonijiet kollha . . . u . . . t-​tbatija fuq il-​bniedem . . . setgħu, u jistgħu, jiġu evitati.”​—NELSON MANDELA

[Stampa f’paġna 2, 3]

Ħafna nies li huma infettati bl-​HIV lanqas biss jafu b’dan

[Sors taʼ l-​Istampa f’paġna 3]

UN/DPI Photo 198594C/Greg Kinch