Ħarsa Lejn id-​Dinja

Il-​Krema Protettiva taʼ l-​Ippopotami

“L-​ippopotami jipproteġu mix-​xemx il-​ġilda tagħhom, li hi bla xagħar, billi jegħrqu għaraq li għandu żjut protettivi li huma simili għall-​prodotti kummerċjali użati mill-​bnedmin,” tirrapporta The Independent taʼ Londra. Wara li ttestjaw il-​likwidu li ħareġ mill-​ġilda t’annimal fi ġnien żooloġiku f’Tokyo, xjenzati fi Kyoto, il-​Ġappun, tgħallmu kif dan il-​likwidu jipproteġi l-​ġilda taʼ l-​ippopotamu mill-​ħsara li tiġi mix-​xemx tropikali u mill-​ħmieġ. Dan il-​likwidu magħqud u jwaħħal ikun trasparenti għall-​ewwel u bil-​mod il-​mod isir ħamrani, u mbagħad isir kannella u qisu plastik. X’ħin jibda jsir kannella, jinbidel minn alkalin għal aċiduż ħafna, u b’hekk jaġixxi bħala antisettiku qawwi. Il-​kisja kannella sservi wkoll bħala protezzjoni mix-​xemx billi tassorbi d-​dawl ultraviolet, bħalma jagħmlu l-​kremi protettivi kummerċjali. Iżda l-​gazzetta kkonkludiet li ma tantx hemm ċans li fil-​futur qarib il-​kumpaniji kummerċjali tal-​kosmetika jipproduċu krema protettiva taʼ l-​ippopotami, l-​ewwelnett għax fid-​dinja hawn ftit wisq ippopotami, u t-​tieni għax il-​likwidu għandu riħa tinten wisq.

Il-​Weight Lifting Inaqqas id-​Dipressjoni tal-​Pensjonanti

Fi studju li sar intwera li l-​“weight lifting jistaʼ jnaqqas id-​dipressjoni fl-​anzjani b’50 fil-​mija,” tirrapporta l-​gazzetta The Australian. B’hekk, il-​weight lifting jistaʼ jħabbatha mal-​kura bid-​drogi biex jikkumbatti d-​dipressjoni fil-​kbar, skond Dr. Nalin Singh mir-​Royal Prince Alfred Hospital taʼ Sydney. Fl-​istudju, li kien jinvolvi 60 raġel u mara li kellhom medja taʼ 72 sena, anki dawk li għamlu eżerċizzji ħfief esperjenzaw “30 fil-​mija taʼ serħan mid-​dipressjoni, l-​istess bħal dawk li ma kinux jagħmlu l-​weight lifting iżda kienu jirċievu kura medika normali,” tgħid The Australian. Minbarra li jikkumbatti d-​dipressjoni, il-​weight lifting isaħħaħ “l-​għadam u l-​muskoli li jkunu qed jixjieħu, u b’hekk jgħin lill-​anzjani jevitaw xi waqgħa. Jgħin ukoll biex jiġu kontrollati l-​artrite, id-​dijabete, u l-​pressjoni għolja tad-​demm,” tgħid il-​gazzetta. Singh jissuġġerixxi li l-​weight lifting “għandu jiġi offrut bħala l-​kura primarja għad-​dipressjoni, speċjalment lill-​anzjani.”

It-​TV Jgħallem l-​Aggressività

“Meta jaraw it-​telenovelli, it-​tfal jiġu inkuraġġiti biex iġibu ruħhom b’mod antisoċjali, li jinkludi li jgħidu fuq in-​nies, iqasqsu, ixerrdu l-​qlajja’, ikissru r-​relazzjonijiet taʼ oħrajn, jheddu u jgħajru,” skond studju deskritt fil-​gazzetta taʼ Londra, The Times. L-​istudju li kien preżentat lill-​British Psychological Society, sab li hemm “rabta sinifikanti” bejn l-​imġiba antisoċjali taʼ l-​adoloxxenti u l-​aggressività indiretta li jaraw fuq it-​TV, tgħid il-​gazzetta. L-​agħar telenovelli kien fihom bejn wieħed u ieħor 14-il każ taʼ qasqis fis-​siegħa. Sarah Coyne, lecturer tal-​psikoloġija fil-​University of Central Lancashire, l-​Ingilterra, tinkwieta li x-​xeni kontinwi taʼ aggressività indiretta li jintgħamlu jidhru bħala tajbin, sbieħ, jew premjati b’riżultati pożittivi, jagħtu liż-​żgħażagħ eżempji ħżiena biex jimitawhom.

L-​Effetti fit-​Tul taʼ Dieta Nieqsa mill-​Karboidrati

Għalkemm in-​nies għandhom mnejn jonqsu permezz taʼ dieti neqsin mill-​karboidrati, ftit għandna informazzjoni dwar l-​effetti fit-​tul taʼ dawn id-​dieti. Xi riċerkaturi jinkwetaw li dieta bbażata fuq il-​proteini tistaʼ twassal għal problemi fil-​fwied u l-​kliewi, l-​osteoporożi, u problemi serji tas-​saħħa oħra. “Ħafna mill-​ikel li jħajrek fid-​dieti neqsin mill-​karboidrati​—bħal xi biċċa laħam imħawra b’xi zalza rikka—ikun mimli b’xaħmijiet li jsoddu l-​arterji. . . , fattur taʼ riskju ewlieni għall-​mard tal-​qalb u l-​puplesija,” tinnota r-​rivista Time. B’kuntrast maʼ dan, Dr. David Katz tal-​Yale University School of Public Health jgħid: “Dieti abbundanti fil-​fiber u varjetà taʼ karboidrati, li jinsabu fil-​frott, il-​ħaxix, il-​fażola, u l-​whole grains, intwerew f’għadd kbir taʼ studji li huma assoċjati maʼ ħajja twila, kontroll fit-​tul tal-​piż, riskju inqas taʼ kanċer, riskju inqas taʼ mard tal-​qalb, riskju inqas taʼ dijabete, riskju inqas taʼ problemi gastrointestinali, u avanz ġenerali taʼ saħħa.”

Kamaleonti bi Lsien Ħafif

Kif jagħmel il-​kamaleont biex joħroġ ilsienu b’tant ħeffa biex jaqbad il-​vittma tiegħu? “Is-​sigriet jinsab f’mekkaniżmu bħal molla li jaħżen l-​enerġija bħal-​lastku taʼ wadab qabel ma jintelaq,” tirrapporta l-​gazzetta New Scientist. Ix-​xjenzati kienu jafu li l-​ilsien tal-​kamaleont fih tessuti mdawrin b’“muskolu tal-​veloċità.” Issa, permezz taʼ vidjo bis-​slow-motion, xi riċerkaturi Olandiżi skoprew li fi frazzjoni taʼ sekonda qabel jattakka, “kamaleont juża l-​muskolu tal-​veloċità biex jimla t-​tessuti taʼ lsienu bl-​enerġija, billi jibnihom fuq xulxin bħal sezzjonijiet taʼ teleskopju. Meta l-​kamaleont jattakka, l-​enerġija miġbura tistaʼ toħroġ fi frazzjon taʼ sekonda u titfaʼ b’saħħa l-​ilsien ’il barra” biex jaqbad l-​ikla tiegħu.

Britanniċi bla Twemmin

Fi stħarriġ li sar fuq 10,000 persuna f’għaxar pajjiżi, il-​Britannja nstabet “fost l-​iktar waħda li għandha nies li ma jemmnux b’Alla. . . , bl-​iktar livelli baxxi taʼ twemmin u attivitajiet reliġjużi,” issostni The Times taʼ Londra. Filwaqt li 46 fil-​mija mill-​Britanniċi qalu li minn dejjem kienu jemmnu b’Alla, żewġ pajjiżi biss, ir-​Russja u r-​Repubblika tal-​Korea t’Isfel, kellhom inqas kredenti. Iktar minn 90 fil-​mija min-​nies fin-​Niġerja, l-​Indoneżja, u l-​Libanu jemmnu li l-​alla tagħhom hu l-​uniku Alla veru, iżda fil-​Britannja tlieta minn kull għaxra biss iħossuhom b’dan il-​mod. Fil-​biċċa l-​kbira mill-​pajjiżi iktar minn 80 fil-​mija qalu li t-​twemmin f’Alla jagħmlek persuna aħjar, iżda 56 fil-​mija biss mill-​Britanniċi qablu maʼ dan. Filwaqt li 85 fil-​mija fl-​Istati Uniti, 99 fil-​mija fl-​Indoneżja, u 83 fil-​mija fil-​Messiku jemmnu li Alla ħalaq l-​univers, fil-​Britannja 52 fil-​mija biss jemmnu dan. Meta ġew mistoqsijin jekk id-​dinja jkollhiex iktar paċi mingħajr reliġjon, sitta fil-​mija fl-​Istati Uniti, disgħa fil-​mija fl-​Indja, u 11 fil-​mija fl-​Iżrael qalu iva, iżda fil-​Britannja l-​figura kienet 29 fil-​mija.

In-​Nagħaġ Jiftakru l-​Uċuħ

“Skoprejna li n-​nagħaġ jistgħu jagħrfu l-​uċuħ taʼ minn taʼ l-​inqas 50 nagħġa oħra u taʼ 10 persuni,” jikteb in-​newrobijologu Keith Kendrick fi New Scientist. Kendrick u t-​tim tiegħu sabu li wara li n-​nagħaġ kienu raw l-​uċuħ għal ftit ġimgħat, dawn baqgħu jiftakru s-​60 wiċċ “għal minn taʼ l-​inqas sentejn.” Mhux talli n-​nagħaġ għarfu l-​uċuħ iżda, bħall-​bnedmin, kienu kapaċi ‘jagħrfu ċerti sinjali li jidentifikaw l-​istat emozzjonali taʼ l-​individwu mill-​espressjonijiet taʼ wiċċu.’ Ir-​rivista tirrapporta li n-​nagħaġ “jistgħu jagħmlu distinzjoni bejn l-​espressjonijiet differenti tal-​bnedmin, u jistgħu jinnotaw bidliet fil-​wiċċ taʼ nagħġa ansjuża. Jippreferu wkoll uċuħ taʼ bnedmin jitbissmu minn dawk irrabjati.” Ir-​riċerkaturi sabu li “l-​uċuħ taʼ bnedmin li jieħdu ħsieb in-​nagħaġ jistgħu jiġu meqjusin bħala nagħġa li jafu sew fil-​merħla tagħhom.” Kendrick jgħid: “Bnedmin dħulin isiru aċċettati bħala nagħaġ. Dan juri li n-​nagħaġ iħossu relazzjoni mill-​qrib mar-​ragħaj tagħhom.”

Il-​Ġlieda biex Jiksbu Figura Aċċettabbli

“Iż-​żgħażagħ​—u b’mod partikulari t-​tfajliet​—għandhom ġlieda biex jiksbu figura aċċettabbli saħansitra minn età dejjem iżgħar, u dan jistaʼ jkollu konsegwenzi serji fuq is-​saħħa,” tgħid il-​gazzetta Kanadiża Globe and Mail. Sar studju fuq tfajliet taʼ bejn l-​10 u l-​14-il sena dwar kif iqisu l-​ikel, u iktar minn 2,200 wieġbu għal dan l-​istudju. Il-​Globe tirrapporta: “Inqas minn sebgħa fil-​mija mit-​tfajliet kellhom piż żejjed, imma iktar minn 31 fil-​mija ddeskrivew lilhom infushom bħala li għandhom ‘piż żejjed’ u 29 fil-​mija qalu li kienu bid-​dieta.” Tfajliet li huma f’saħħithom għala jridu jonqsu? Skond il-​gazzetta, ħafna mit-​tort għandu jingħata lil ċerti adulti li huma stess il-​ħin kollu jagħmlu d-​dieta u jwaqqgħu għaċ-​ċajt lil uħud li għandhom piż żejjed. “Il-​mezzi tax-​xandir ukoll għandhom tort għax jinfluwenzaw l-​imġiba taʼ l-​adoloxxenti, billi l-​ħin kollu juru mudelli rqaq iżżejjed,” tgħid il-​Globe. Dr. Gail McVey, xjenzata tar-​riċerka fl-​Isptar għat-​Tfal Morda f’Toronto, turi li t-​tfal, il-​ġenituri, u l-​għalliema kollha għandhom bżonn jirrealizzaw li “ż-​żjieda fil-​piż hija ħaġa normali u neċessarja biex it-​tfal isiru adoloxxenti.”