Iż-​Żgħażagħ Jistaqsu . . .

Għala Noqgħod Inweġġaʼ Lili Nnifsi?

“Tant għamilt qatgħa kbira fil-​polzi, li kellhom jagħmluli l-​punti. Dak iż-​żmien għedt lit-​tabib li weġġajt b’bozza, li kien minnu—imma m’għedtlux li għamilt dan apposta.”​—Sasha, 23.

“Il-​ġenituri tiegħi indunaw li kelli l-​qatgħat f’ġismi, imma nnotaw biss dawk li ma kinux daqshekk gravi u li kienu jidhru qishom brix. . . . Kultant jaraw qatgħa li ma jkunux rawha qabel, allura nivvinta xi skuża. . . . Ma rridhomx ikunu jafu.”​—Ariel, 13.

“Ili nweġġaʼ lili nnifsi minn meta kelli 11-il sena. Kont naf li Alla għandu stima kbira għall-​ġisem uman, imma dan xorta ma żammnix lura.”​—Jennifer, 20.

JISTAʼ jkun li int taf lil xi ħadd bħal Sasha, Ariel, jew Jennifer.a Forsi xi ħadd fl-​iskola tiegħek. Jew xi ħadd minn ħutek. Jew forsi int. Fl-​Istati Uniti biss, huwa kalkulat li miljuni taʼ nies​—ħafna minnhom żgħażagħ—minn jeddhom iweġġgħu lilhom infushom b’diversi modi, fosthom billi jaqtgħu, jaħarqu, ibenġlu, jew joborxu l-​ġilda tagħhom.b

Il-fatt li wieħed iweġġaʼ lilu nnifsu m’għandux jitħallat mal-​body piercing jew mat-​tpinġija fuq il-​ġisem. Ġeneralment, dawn huma iktar konnessi mal-​moda milli maʼ impuls irreżistibbli biex wieħed jagħmel hekk. Ara Stenbaħ! tat-​8 t’Awissu, 2000, paġni 18-9.

Iweġġgħu lilhom infushom minn jeddhom? Fil-​passat ħafna kienu jassoċjaw imġiba bħal din maʼ moda jew kult stramb. Però, f’dawn l-​aħħar snin, sirna nafu ħafna iżjed dwar il-​kundizzjoni taʼ meta wieħed iweġġaʼ lilu nnifsu—li jinkludi li wieħed jagħmel qtugħ fuq ġismu. Jidher ċar li l-​għadd taʼ dawk li qed jistqarru li għandhom din il-​problema kiber ukoll. “It-​tobba kollha qed jgħidu li qed tiżdied,” jgħid Michael Hollander, direttur taʼ ċentru għall-​kura fl-​Istati Uniti.

Min iweġġaʼ lilu nnifsu rari jmut, però dan hu perikoluż. Per eżempju, ikkunsidra lil Beth. “Jien nuża xafra biex inweġġaʼ lili nnifsi,” tgħid hi. “Darbtejn kellhom jiħduni l-​isptar. Darba kellhom jiħduni l-​emerġenza minħabba qatgħa fonda.” Bħal ħafna wħud li jbatu b’dan, Beth baqgħet tweġġaʼ lilha nfisha anki meta saret adulta. “Ili nagħmel dan minn meta kelli 15-il sena, u issa għandi 30 sena,” tgħid hi.

Int, jew xi ħadd li taf, waqajt fin-​nassa taʼ li tweġġaʼ lilek innifsek? Jekk iva, taqtax qalbek. Hemm għajnuna disponibbli.c L-​ewwel, però, ikun tajjeb li niddiskutu kif in-​nies jiżviluppaw din il-​kundizzjoni mhix normali u għala jipprattikawha.

 Levitiku 19:28 jgħid: “Tqattgħux ġisimkom għall-​mejjet.” Din id-​drawwa pagana—li milli jidher kienet issir biex tikkalma lill-​allat li suppost kienu qed jgħassu fuq il-​mejtin—hija differenti minn dak li qed niddiskutu f’dan l-​artiklu dwar il-​vizzju li wieħed iweġġaʼ lilu nnifsu.

Karatteristiki Differenti

Huwa diffiċli li tpoġġi lil dawk li jweġġgħu lilhom infushom f’kategorija waħda. Xi wħud ġejjin minn familji b’ħafna inkwiet, oħrajn minn familji stabbli u henjin. Għadd minnhom qed imorru ħażin l-​iskola, imma ħafna huma studenti mill-​aqwa. Spiss, dawk li jweġġgħu lilhom infushom ftit li xejn jagħtu indikazzjoni li għandhom problema, għaliex persuna mifnija blinkwiet mhux dejjem turi dan minn barra. Il-​Bibbja tgħid: “Mqar fid-​daħk titnikket il-​qalb.”—Proverbji 14:13.

Barra minn hekk, mhux kulħadd iweġġaʼ lilu nnifsu ndaqs. Per eżempju, studju wieħed sab li xi wħud jaqtgħu lilhom infushom darba fis-​sena biss, waqt li oħrajn jagħmlu dan b’medja taʼ darbtejn kuljum. Huwa interessanti li hemm iktar irġiel li jweġġgħu lilhom infushom milli konna naħsbu darba. Xorta waħda, il-​problema tinsab l-​iktar fost it-​tfajliet adoloxxenti.d

 Għal din ir-​raġuni, se nirreferu għal dak li jweġġaʼ lilu nnifsu fil-​femminil. Però, il-​prinċipji li se niddiskutu japplikaw kemm għan-​nisa u kemm għall-​irġiel.

Anki b’karatteristiki differenti bħal dawn, xi wħud minn dawk li jweġġgħu lilhom infushom donnhom li għandhom ċerti affarijiet simili. Enċiklopedija dwar iż-​żgħażagħ tosserva: “L-​adoloxxenti li jweġġgħu lilhom infushom spiss iħossuhom bla saħħa, isibuha diffiċli biex jafdaw lill-​oħrajn bis-​sentimenti tagħhom, iħossuhom iżolati jew mhux maħbubin, jibżgħu, u għandhom stima baxxa tagħhom infushom.”

M’għandniex xi ngħidu, xi wħud jistgħu jgħidu li dan il-​kliem jiddeskrivi kważi lil kull żagħżugħ u żagħżugħa li qed jiffaċċjaw il-​biżaʼ u n-​nuqqas taʼ sigurtà għaliex qed jikbru. Però, għal dik li tweġġaʼ lilha nfisha, il-​ġlieda hija intensa b’mod partikulari. Peress li ma tkunx kapaċi tlissen is-​sentimenti taʼ niket u ma tkunx tistaʼ tesprimihom maʼ xi ħadd li tafdah, il-​pressjoni mill-​iskola, il-​pressjonijiet tax-​xogħol, jew il-​ġlied fid-​dar jistgħu jidhru kbar wisq. Hi ma tara ebda soluzzjoni u tħoss li m’għandha lil ħadd maʼ min tiftaħ qalbha. Il-​pressjoni tidher insapportabbli. Fl-​aħħar, tiskopri xi ħaġa: Jekk tweġġaʼ lilha nfisha fiżikament, donnha li tħoss ftit serħan mill-​uġigħ emozzjonali tagħha, u tħoss li tistaʼ tibqaʼ għaddejja b’ħajjitha—għallinqas għalissa.

Għala ttaffi ftit mill-​uġigħ emozzjonali billi tweġġaʼ lilha nfisha fiżikament? Biex nagħtu eżempju, ikkunsidra x’jiġri meta tkun għand it-​tabib qabel ma tieħu tilqima. Hekk kif jibda l-​proċess, qatt ġralek li tibda toqros lilek innifsek jew forsi tagħfas il-​ġilda b’difrejk, sempliċement biex taljena ruħek mit-​tingiża tal-​labra? Dak li tagħmel il-​waħda li tweġġaʼ lilha nfisha huwa simili, għalkemm hu iktar serju. Għaliha, meta taqtaʼ ġisimha tkun tistaʼ taljena rasha u tħoss serħan mill-​uġigħ tan-​niket emozzjonali. U n-​niket tant ikun kbir li meta tqabblu maʼ l-​uġigħ fiżiku tkun tippreferi dan taʼ l-​aħħar. Forsi dan hu għala waħda li taqtaʼ lilha nfisha tirreferi għall-​qtugħ bħala “mediċina għall-​biżaʼ tiegħi.”

“Mezz biex Ikampaw maʼ l-​Istress”

Għal dawk li ma jafux dwar din il-​kundizzjoni, min iweġġaʼ lilu nnifsu jidher qisu qed jipprova jagħmel suwiċidju. Imma ġeneralment dan ma jkunx il-​każ. “Ġeneralment, dawn in-​nies ikunu qed jipprovaw sempliċement itemmu l-​uġigħ tagħhom, imma mhux itemmu ħajjithom,” tikteb Sabrina Solin Weill, editriċi esekuttiva taʼ rivista għaż-​żgħażagħ. Għalhekk, ktieb wieħed jgħid li min iweġġaʼ lilu nnifsu jkun qisu qed juża oġġett li ‘jsalvah mill-​għarqa’ minflok ifittex mezz kif imut. Isejjaħ ukoll il-​prattika bħala “mezz biex ikampaw maʼ l-​istress.” Liema tip taʼ stress?

Minn riċerka li saret, deher li ħafna minn dawk li jweġġgħu lilhom infushom batew minn xi tip taʼ trawma, bħal li ġew trattati ħażin jew traskurati fi tfulithom. Għal oħrajn, il-​kaġun ikun il-​ġlied fil-​familja jew l-​alkoħoliżmu taʼ wieħed mill-​ġenituri. Għal xi wħud, il-​problema tkun ġejja minħabba taqlib mentali.

Jistaʼ jkun hemm ukoll problemi oħrajn. Per eżempju, Sara tgħid li tant kienet perfezzjonista li kienet il-​ħin kollu tikkritika lilha nfisha. Filwaqt li kienet għamlet żbalji serji u ngħatat għajnuna mill-​anzjani Kristjani, hi ħassitha ħatja żżejjed minħabba l-​imperfezzjonijiet tagħha taʼ kuljum. “Ħassejt li kelli niħrax miegħi nnifsi,” tgħid Sara. “Għalija, li nweġġaʼ lili nnifsi kien sempliċement dixxiplina persunali. Id-​‘dixxiplina persunali’ tiegħi kienet tinkludi li naqlaʼ xagħri, naqtaʼ l-​polzi tiegħi u dirgħajja, insawwat lili nnifsi u nikkaġuna tbenġil kbir, u nikkastiga lili nnifsi billi nżomm idi taħt ilma jagħli, noqgħod bil-​qiegħda barra f’kesħa qawwija mingħajr ġakketta, jew nagħmel ġurnata sħiħa ma nikolx.”

Sara kienet tweġġaʼ lilha nfisha minħabba li kienet tobgħod ħafna lilha nfisha. “Ġieli kont inħoss li Ġeħova ħafirli għall-​iżbalji tiegħi,” tgħid hi, “imma ma ridtux jaħfirli. Ridt inbati għaliex verament kont nobgħod lili nnifsi. Għalkemm kont naf li Ġeħova lanqas biss jgħaddilu minn rasu li jagħmel post taʼ turment bħall-​infern tal-​Kristjaneżmu, jien ridtu jivvinta wieħed speċjalment għalija.”

“Żminijiet Kritiċi”

Xi wħud għandhom mnejn jaħsbu dwar għala prattika daqshekk tal-​biżaʼ saret magħrufa biss f’dawn l-​aħħar snin. Madankollu, l-​istudenti tal-​Bibbja jafu li dawn huma “żminijiet kritiċi li diffiċli biex issib tarfhom.” (2 Timotju 3:1) Għalhekk, huma ma jiskantawx meta jaraw li n-​nies—inkluż iż-​żgħażagħ—jispiċċaw iġibu ruħhom b’mod li diffiċli biex tispjegah.

Il-Bibbja tirrikonoxxi li “l-​moħqrija tħawwad moħħ l-​għaref.” (Koħèlet 7:7) L-​isfidi taʼ l-​adoloxxenza—kultant, akkumpanjati minn esperjenzi traġiċi tal-​ħajja—jistgħu jipprovdu pedament għal vizzju li jkun taʼ ħsara, inkluż li wħud iweġġgħu lilhom infushom. Żagħżugħa li tħossha iżolata u li temmen li m’għandha lil ħadd maʼ min titkellem tistaʼ tibda taqtaʼ lilha nfisha biex issib ftit serħan. Imma kwalunkwe serħan li jidher li jħoss min iweġġaʼ lilu nnifsu ma jkunx serħan dejjiemi. Xi darba l-​problemi se jerġgħu jiġu lura, u terġaʼ tibda tweġġaʼ lilha nfisha.

Ġeneralment dawk li jweġġgħu lilhom infushom ikunu jridu jieqfu, imma jsibuha tassew diffiċli. Xi wħud kif waqqfu din il-​prattika? Dan se niddiskutuh fl-​artiklu “Iż-​Żgħażagħ Jistaqsu . . . ” intitolat “How Can I Stop Hurting Myself?” (Kif Nistaʼ Nieqaf Inweġġaʼ Lili Nnifsi?) fil-​ħarġa taʼ l-​Awake! taʼ Frar 2006.

AĦSEB DWAR DAN

◼ Xi żgħażagħ għala jispiċċaw iweġġgħu lilhom infushom?

◼ Issa li qrajt dan l-​artiklu, tistaʼ taħseb dwar modi aħjar kif tkampa maʼ sentimenti taʼ dwejjaq?

[Noti taʼ taħt]

[Kumment f’paġna 11]

“Mqar fid-​daħk titnikket il-​qalb.”​—Proverbji 14:13

[Kumment f’paġna 11]

“Ġeneralment, dawn in-​nies ikunu qed jipprovaw sempliċement itemmu l-​uġigħ tagħhom, imma mhux itemmu ħajjithom”

[Kumment f’paġna 12]

Qed ngħixu fi “żminijiet kritiċi li diffiċli biex issib tarfhom.”​—2 Timotju 3:1