Imxi fil-​Biżaʼ taʼ Jehovah

“Fil-​waqt li [l-kongregazzjoni] mxiet fil-​biżaʼ taʼ Jehovah u fil-​faraġ tal-​ispirtu qaddis hija baqgħet timmoltiplika.”−ATTI 9:31.

1, 2. (a) X’ġara meta l-​kongregazzjoni Kristjana daħlet f’perijodu taʼ paċi? (b) Għalkemm Jehovah jippermetti l-​persekuzzjoni, hu x’jagħmel iżjed?

WIEĦED dixxiplu ffaċċja prova suprema. Kien se jżomm l-​integrità lejn Alla? Iva, tabilħaqq! Hu kien mexa fil-​biżaʼ t’Alla, mistagħġeb b’Dak li għamlu, u kien se jmut bħala xhud lejali taʼ Jehovah.

² Dak ir-​raġel taʼ integrità li kellu l-​biżaʼ t’Alla kien Stiefnu, “raġel mimli fidi u spirtu qaddis.” (Atti 6:5) Il-​qtil tiegħu qanqal mewġa taʼ persekuzzjoni, imma wara dan il-​kongregazzjoni fil-​Ġudea, fil-​Galilija, u fis-​Samarija daħlet f’perijodu taʼ paċi u nbniet spiritwalment. Barra minn hekk, “fil-​waqt li mxiet fil-​biżaʼ taʼ Jehovah u fil-​faraġ tal-​ispirtu qaddis hija baqgħet timmoltiplika.” (Atti 9:31) Bħala Xhieda taʼ Jehovah illum, nistgħu nkunu żguri li Alla se jberikna kemm jekk inġarrbu paċi jew persekuzzjoni, kif jidher f’Atti kapitli 6 sa 12. Mela ejjew nimxu f’biżaʼ taʼ reverenza lejn Alla meta niġu ppersegwitati jew nużaw kwalunkwe żamma mill-​persekuzzjoni għall-​bini spiritwali tagħna nfusna u għal iktar servizz attiv għalih.—Dewteronomju 32:11, 12; 33:27.

Lejali Sat-​Tmiem

3. Xi problema ġiet megħluba f’Ġerusalemm, u kif?

³ Saħansitra jekk iqumu xi problemi fi żminijiet taʼ paċi, organizzazzjoni tajba tgħin issolvihom. (6:1-7) Lhud li jitkellmu bil-​Grieg f’Ġerusalemm gergru li r-​romol tagħhom kienu qed jinqabżu fit-​tqassim tal-​ikel taʼ kuljum bi preferenza għal-​Lhud li jemmnu u li kienu jitkellmu bl-​Ebrajk. Din il-​problema ġiet solvuta meta l-​appostli ħatru sebaʼ rġiel biex jieħdu ħsieb “din il-​biċċa xogħol neċessarja.” Wieħed minnhom kien Stiefnu.

4. Stiefnu kif irreaġixxa għall-​akkużi foloz?

⁴ Madankollu, Stiefnu li kellu l-​biżaʼ t’Alla malajr iffaċċja prova. (6:8-15) Qamu ċerti rġiel li bdew jargumentaw maʼ Stiefnu. Xi wħud minnhom kienu tas-​“Sinagoga tal-​Irġiel Meħlusin,” forsi xi Lhud maqbuda mir-​Rumani u iktar tard illiberati jew xi prożeliti Lhud li darba kienu rsiera. Billi ma setgħux jieqfu kontra l-​għerf u l-​ispirtu li tkellem bihom Stiefnu, l-​egħdewwa tieghu ħaduh għand is-​Sinedriju. Hemm xhieda foloz qalu: ‘Aħna smajna lil dar-raġel igħid li Ġesù se jeqred it-​tempju u se jbiddel drawwiet li wassalhomlna Mosè.’ Madankollu, saħansitra l-​egħdewwa tiegħu setgħu jaraw li Stiefnu ma kienx raġel ħażin imma kellu serenità f’wiċċu bħal taʼ anġlu, messaġġier t’Alla ċert mill-​appoġġ tiegħu. Kemm kien differenti minn wiċċhom, mimli bix-​xewqa li jagħmlu l-​ħażen għaliex kienu taw lilhom infushom f’idejn Satana!

5. Liema punti għamel Stiefnu waqt li ta xiehda.

⁵ Mistoqsi mill-​Qassis il-​Kbir Qajfa, Stiefnu ta xiehda bla biżaʼ. (7:1-53) Il-​ħarsa b’lura tiegħu lejn l-​istorja taʼ Iżrael uriet li Alla kellu l-​iskop li jwarrab il-​Liġi u s-​servizz tat-​tempju meta jiġi l-​Messija. Stiefnu nnota li Mosè, il-​ħellies li kull Lhudi kien igħid li jonora, ġie miċħud mill-​Iżraeliti, saħansitra bħalma issa ma aċċettawx lil Dak il-​Wieħed li qed iġib ħelsien akbar. Billi qal li Alla ma jgħammarx fi djar magħmulin bl-​idejn, Stiefnu wera li t-​tempju u s-​sistema taʼ qima tiegħu kienu se jispiċċaw. Imma ladarba l-​imħallfin tiegħu la kellhom il-​biżaʼ t’Alla u lanqas riedu jkunu jafu r-​rieda Tiegħu, Stiefnu qal: ‘Irġiel stinati, intom dejjem tirreżistu lill-​ispirtu qaddis. Liema profeta ma ppersegwitawhx missirijietkom tal-​qedem? Huma qatlu lil dawk li bassru l-​miġja tal-​Wieħed Twajjeb, li tiegħu intom sirtu t-​tradituri u l-​qattiela.’

6. (a) Qabel mewtu, liema esperjenza li ssaħħaħ il-​fidi kellu Stiefnu? (b) Stiefnu għala setaʼ jgħid b’mod korrett: “Mulej Ġesù, irċievi l-​ispirtu tiegħi”?

⁶ L-​istqarrija bla biżaʼ taʼ Stiefnu wasslet għall-​qtil tiegħu. (7:54-60) L-​imħallfin imtlew bir-​rabja għal dan il-​kxif tal-​ħtija tagħhom fil-​mewt taʼ Ġesù. Imma kemm issaħħet il-​fidi taʼ Stiefnu meta ‘ħares fiss lejn is-​sema u lemaħ il-​glorja t’Alla u taʼ Ġesù bil-​wieqfa fuq il-​leminija Tiegħu’! Stiefnu issa setaʼ jiffaċċja lill-​egħdewwa tiegħu bil-​fiduċja li kien għamel ir-​rieda t’Alla. Għalkemm ix-​Xhieda taʼ Jehovah ma jkollhomx viżjonijiet, jistaʼ jkollna serenità simili mogħtija minn Alla meta niġu ppersegwitati. Wara li tefgħu lil Stiefnu ’l barra minn Ġerusalemm, l-​egħdewwa tiegħu bdew iħaġġruh, u hu għamel l-​appell: “Mulej Ġesù, irċievi l-​ispirtu tiegħi.” Dan kien xieraq għaliex Alla kien awtorizza lil Ġesù biex iqajjem oħrajn għall-​ħajja. (Ġwann 5:26; 6:40; 11:25, 26) Għar-​rkobbtejh, Stiefnu għajjat: “Jehovah, iżżommx dan id-​dnub kontra tagħhom.” Imbagħad raqad fil-​mewt bħala martri, bħalma għamlu ħafna segwaċi taʼ Ġesù minn dak iż-​żmien ’il hawn, saħansitra fi żminijiet moderni.

Il-​Persekuzzjoni Tifrex l-​Aħbar Tajba

7. X’irriżulta mill-​persekuzzjoni?

⁷ Il-​mewt taʼ Stiefnu fil-​fatt irriżultat fit-​tixrid tal-​aħbar tajba. (8:1-4) Il-​persekuzzjoni ferrxet lid-​dixxipli kollha ħlief lill-​appostli mal-​Ġudea u s-​Samarija kollha. Sawlu, li kien qabel mal-​qtil taʼ Stiefnu, ħarbat lill-​kongregazzjoni qisu bhima, waqt li kien jinvadi dar wara l-​oħra biex ikaxkar ’il barra lis-​segwaċi taʼ Ġesù lejn il-​ħabs. Hekk kif id-​dixxipli mferrxin baqgħu jippridkaw, il-​pjan taʼ Satana li jwaqqaf lix-​xandara tas-​Saltna li kellhom il-​biżaʼ t’Alla billi jippersegwitahom safaʼ fix-​xejn. Illum, ukoll, il-​persekuzzjoni taʼ spiss ferrxet l-​aħbar tajba jew ġibdet l-​attenzjoni lejn ix-​xogħol taʼ ppridkar tas-​Saltna.

8. (a) X’ġara bħala riżultat tal-​ipppridkar li sar fis-​Samarija? (b) Pietru kif uża t-​tieni muftieħ li kien fdalu Ġesù?

⁸ Filippu l-​evanġelizzatur mar is-​Samarija “biex jippriedka l-​Kristu.” (8:5-25) Ferħ kbir waqaʼ f’dik il-​belt hekk kif l-​aħbar tajba kienet imxandra, spirti maħmuġin tkeċċew, u nies ġew imfejqin. L-​appostli f’Ġerusalemm bagħtu lil Pietru u lil Ġwanni lejn is-​Samarija, u meta huma talbu u poġġew idejhom fuq dawk imgħammdin, id-​dixxipli ġodda rċevew l-​ispirtu qaddis. Xmun li kien għadu kif tgħammed u li qabel kien saħħar ipprova jixtri din l-​awtorità, imma Pietru qal: ‘Jalla l-​fidda tiegħek tgħib miegħek. Qalbek mhix dritta fid-​dehra t’Alla.’ Meta ntqallu biex jindem u jitħannen maʼ Jehovah għall-​maħfra, hu qal lill-​appostli biex jitolbu għan-​nom tiegħu. Dan għandu jqanqal lil dawk kollha li jibżgħu minn Jehovah illum biex jitolbu għal għajnuna divina biex jissalvagwardjaw il-​qalb. (Proverbji 4:23) (Minn din il-​ġrajja ġiet il-​kelma “simonija,” “ix-​xiri jew il-​bejgħ taʼ pożizzjoni f’xi knisja jew preferenza ekkleżjastika.”) Pietru u Ġwanni xandru l-​aħbar tajba f’ħafna rħula Samaritani. B’hekk, Pietru uża t-​tieni muftieħ li tah Ġesù biex jiftaħ il-​bieb tal-​għarfien u tal-​opportunità biex tidħol fis-​Saltna tas-​sema.—Mattew 16:19.

9. Min kien l-​Etjopjan li Filippu kien tah xiehda, u għala r-​raġel setaʼ jitgħammed?

⁹ L-​anġlu t’Alla mbagħad ta lil Filippu biċċa xogħol oħra. (8:26-40) F’karru fit-​triq minn Ġerusalemm għal Gaża kien rikeb “ewnunku,” uffiċċjal fuq it-​teżor tar-​reġina Kandiċe tal-​Etjopja. Hu ma kienx ewnuku fiżiku, ipprojbit mill-​kongregazzjoni Lhudija, imma hu kien mar Ġerusalemm biex jagħti qima bħala prożelit ċirkonċiż. (Dewteronomju 23:1) Filippu sab lill-​ewnuku jaqra mill-​ktieb taʼ Isaija. Mistieden jitlaʼ fuq il-​karru, Filippu ddiskuta l-​profezija taʼ Isaija u “iddikjaralu l-​aħbar tajba dwar Ġesù.” (Isaija 53:7, 8) Malajr l-​Etjopjan esklama: “Ħares! Għadira ilma; xi jżommni milli nitgħammed?” Xejn ma żammu, ladarba kien jaf dwar Alla u issa kellu fidi fi Kristu. Mela Filippu għammed lill-​Etjopjan, li mbagħad mar fi triqtu mimli bil-​ferħ. Hemm xi ħaġa li żżomm lilek milli titgħammed?

Wieħed li Jippersegwita Ikkonvertit

10, 11. Xi ġralu Sawlu taʼ Tarsu fit-​triq lejn Damasku u ftit wara dan?

¹⁰ Sadattant, Sawlu fittex li jġiegħel lis-​segwaċi taʼ Ġesù jiċħdu l-​fidi tagħhom taħt it-​thedhida taʼ priġunerija jew mewt. (9:1-18a) Il-​qassis il-​kbir (wisq probabbli Qajfa) tah ittri għal sinagogi f’Damasku li jawtorizzawh biex iġib marbutin lejn Ġerusalemm irġiel u nisa li jappartjenu lill-​“Mogħdija,” jew manjiera taʼ ħajja bbażata fuq l-​eżempji taʼ Kristu. Madwar nofs in-​nhar ħdejn Damasku, dawl idda mis-​sema u leħen staqsa: “Sawlu, għala qed tippersegwitani?” Dawk li kienu maʼ Sawlu semgħu “l-​ħoss taʼ leħen” imma ma fehmux x’kien intqal. (Qabbel Atti 22:6, 9.) Dik ir-​rivelazzjoni parzjali taʼ Ġesù gglorifikat kienet biżżejjed biex tagħmi lil Sawlu. Alla uża lid-​dixxiplu Ananija biex jagħtih lura d-​dawl.

¹¹ Wara l-​magħmudija tiegħu, dak li qabel kien jippersegwita sar il-​mira tal-​persekuzzjoni. (9:18b-25) Il-​Lhud f’Damasku riedu joqtlu lil Sawlu. Bil-​lejl, madankollu, id-​dixxipli niżżluh minn fetħa fil-​ħajt, wisq probabbli ġo basket kbir immaljat magħmul mill-​ħabel jew zkuk mibruma. (2 Korintin 11:32, 33) Il-​fetħa setgħet kienet xi tieqa taʼ dar taʼ wieħed mid-​dixxipli mibnija ġol-​ħajt. Ma kienx att taʼ djufija li tinganna lill-​egħdewwa u tibqaʼ tippriedka.

12. (a) Xi ġralu Sawlu f’Ġerusalemm? (b) Il-​kongregazzjoni kif kienet sejra?

¹² F’Ġerusalemm, Barnabas għen lid-​dixxipli biex jaċċettaw lil Sawlu bħala seħibhom fit-​twemmin. (9:26-31) Hemm Sawlu bla biżaʼ ddisputa maʼ Lhud li kienu jitkellmu bil-​Grieg, li wkoll ippruvaw joqtluh. Billi għarfu dan, l-​aħwa ħaduh f’Ċesarija u bagħtuh lejn Tarsu, pajjiżu fiċ-​Ċiliċja. Il-​kongregazzjoni mal-​Ġudea, il-​Galilija, u s-​Samarija kollha mbagħad “daħlet ġewwa perijodu taʼ paċi, billi kienet qed tinbena” spiritwalment. Hekk kif ‘imxiet fil-​biżaʼ taʼ Jehovah u l-​faraġ tal-​ispirtu qaddis, hi kompliet timmoltiplika.’ X’eżempju mill-​aħjar hu dan għall-​kongregazzjonijiet kollha llum jekk iridu jirċievu l-​barka taʼ Jehovah!

Ġentili Jsiru Wħud li Jemmnu!

13. Liema mirakli ġiegħel Alla lil Pietru biex iwettaq f’Lidda u Ġoppa?

¹³ Pietru wkoll kien qed iżomm ruħu attiv. (9:32-43) F’Lidda (issa Lod) fil-​Pjanura taʼ Saron, hu fejjaq lil Aneas li kien ipparalizzat. Dan il-​fejqan ġiegħel lil ħafna jduru lejn il-​Mulej. F’Ġoppa, id-​dixxipla maħbuba Tabita (Dorkas) mardet u mietet. Meta Pietru wasal hemm, romol imbikkija wrewh xi lbiesi li Dorkas kienet għamlet u li forsi kienu fuqhom. Hu ġab lil Dorkas lura għall-​ħajja, u meta l-​aħbar dwar dan infirxet, ħafna saru jemmnu. Pietru qagħad f’Ġoppa maʼ Xmun il-​kunzatur, li kellu d-​dar tiegħu ħdejn il-​baħar. Il-​kunzaturi kienu jgħaddsu l-​ġlud tal-​annimali fil-​baħar u jgħadduhom bil-​ġir qabel iqaxxrulhom il-​pil. Il-​ġlud kienu jinbidlu f’ġilda billi jikkonzawhom b’likwidu minn ċertu pjanti.

14. (a) Min kien Kornelju? (b) X’kien minnu dwar it-​talb taʼ Kornelju?

¹⁴ F’dak iż-​żmien (36 E.K.), kien hemm żvilupp notevoli f’post ieħor. (10:l-8) F’Ċesarija kien igħix il-​Ġentil devot Kornelju, ċenturjun Ruman li kien jikkmanda madwar mitt raġel. Hu kien il-​kap taċ-​“ċorma Taljana,” li milli jidher kienet iffurmata minn rekluti minn fost ċittadini Rumani u rġiel meħlusa fl-​Italja. Għalkemm Kornelju kellu l-​biżaʼ t’Alla, hu ma kienx prożelita Lhudi. Permezz taʼ viżjoni, anġlu qallu li t-​talb tiegħu kien “telaʼ bħal tfakkira quddiem Alla.” Għalkemm Kornelju f’dak iż-​żmien ma kienx iddedikat lil Jehovah, hu rċieva tweġiba għat-​talba tiegħu. Imma bħalma indikalu l-​anġlu, hu bagħat għal Pietru.

15. X’ġara waqt li Pietru kien qed jitlob fuq il-​bejt tad-​dar taʼ Xmun?

¹⁵ Sadattant, Pietru kellu viżjoni waqt li kien qed jitlob fuq il-​bejt tad-​dar taʼ Xmun. (10:9-23) F’estasi, hu ra nieżel mis-​sema oġġett bħal liżar mimli bi ħlejjaq maħmugin taʼ erbaʼ saqajn, affarijiet li jitkaxkru, u għasafar. Ordnat biex joqtol u jiekol, Pietru qal li qatt ma kien kiel xi ħaġa mniġġsa. “Ieqaf milli ssejjaħ imniġġsin l-​affarijiet li Alla naddaf,” intqallu. Il-​viżjoni ħawditu lil Pietru, imma hu segwa d-​direzzjoni tal-​ispirtu. B’hekk, hu u sitt aħwa Lhud akkompanjaw lill-​irġiel mibgħutin minn Kornelju.—Atti 11:12.

16, 17. (a) X’qal Pietru lil Kornelju u lil dawk miġburin f’daru? (b) X’ġara waqt li Pietru kien għadu qed jitkellem?

¹⁶ Issa l-​ewwel Ġentili kienu waslu biex jisimgħu l-​aħbar tajba. (10:24-43) Meta Pietru u sħabu waslu f’Ċesarija, Kornelju, qrabatu, u l-​ħbieb intimi tiegħu kienu jistennewhom. Kornelju ntefaʼ f’riġlejn Pietru, imma l-​appostlu bl-​umiltà rrifjuta din il-​qima. Hu tkellem dwar kif Jehovah dilek lil Ġesù bl-​ispirtu qaddis u l-​qawwa bħala l-​Messija u spjega li kulmin ipoġgi fidi fih jaqlaʼ l-​maħfra tad-​dnubiet.

¹⁷ Jehovah issa aġixxa. (10:44-48) Waqt li Pietru kien għadu jitkellem, Alla tefaʼ spirtu qaddis fuq dawk il-​Ġentili li emmnu. F’dak il-​ħin stess, huma ġew imnisslin bl-​ispirtu t’Alla u ġew imnebbħin biex jitkellmu lingwi barranin u jfaħħruh bil-​kbir. Għaldaqstant, huma kif jixraq ġew imgħammdin fl-​isem taʼ Ġesù Kristu. B’hekk kien li Pietru uża t-​tielet muftieħ biex jiftaħ għal Ġentili li jibżgħu minn Alla l-​bieb tal-​għarfien u tal-​opportunità biex jidħlu fis-​Saltna tas-​sema.—Mattew 16:19.

18. L-​aħwa Lhud kif irreaġixxew meta Pietru spjega li Ġentili ġew “imgħammdin fl-​ispirtu qaddis”?

¹⁸ Iktar tard, f’Ġerusalemm, dawk li jappoġġaw iċ-​ċirkonċiżjoni tlewmu maʼ Pietru. (11:1-18) Meta hu spjega kif il-​Ġentili ġew “imgħammdin fl-​ispirtu qaddis,” ħutu Lhud baxxew rashom u gglorifikaw lil Alla, billi qalu: “Sewwa, mela, Alla laqaʼ l-​indiema bil-​għan taʼ ħajja għal nies tal-​ġnus ukoll.” Aħna wkoll għandna naċċettaw meta r-​rieda divina tiġi ċċarata lilna.

Kongregazzjoni tal-​Ġentili Stabbilita

19. Id-​dixxipli kif saru jissejħu Kristjani?

¹⁹ L-​ewwel kongregazzjoni tal-​Ġentili issa ġiet iffurmata. (11:19-26) Meta d-​dixxipli tferrxu bit-​tribulazzjoni li qamet fuq Stiefnu, xi wħud marru Antijokija, is-​Sirja, magħrufa għall-​qima maħmuġa u l-​korruzzjoni morali. Hekk kif tkellmu l-​aħbar tajba man-​nies hemm li jitkellmu bil-​Grieg, “l-​id taʼ Jehovah kienet magħhom,” u ħafna saru jemmnu. Barnabas u Sawlu għallmu hemm għal sena, u “kien l-​ewwel f’Antijokija li d-​dixxipli kienu bi providenza divina msejħin Kristjani.” Jehovah bla dubju mexxa l-​affarijiet biex huma jissejħu hekk, peress li l-​kelma Griega khre·ma·ti’zo tfisser “li tkun imsejjaħ bi providenza divina” u hi dejjem użata skritturalment f’konnessjoni maʼ dak li hu minn Alla.

20. X’bassar Agabus, u l-​kongregazzjoni f’Antijokija kif irreaġixxiet?

²⁰ Profeti li jibżgħu minn Alla wkoll ġew Antijokija minn Ġerusalemm. (11:27-30) Wieħed kien Agabus, li indika “permezz tal-​ispirtu li ġuħ kbir kien wasal biex jiġi fuq l-​art abitata kollha.” Dik il-​profezija twettqet matul ir-​renju tal-​imperatur Ruman Klawdjus (4l-54 E.K.), u l-​istoriku Ġosefus jirreferi għal dan il-​“ġuħ kbir.” (Jewish Antiquities, XX, 51 [ii, 5]; XX, 101 [v, 2]) Imqanqla bl-​imħabba, il-​kongregazzjoni f’Antijokija bagħtet kontribuzzjoni lill-​aħwa fil-​bżonn fil-​Ġudea.—Ġwann 13:35.

Il-​Persekuzzjoni Ma Swiet Għal Xejn

21. X’azzjoni ħa Erodi Agrippa I kontra Pietru, imma b’liema riżultat?

²¹ Il-​perijodu taʼ paċi ntemm meta Erodi Agrippa I beda jippersegwita lil dawk li kellhom il-​biżaʼ taʼ Jehovah f’Ġerusalemm. (12:1-11) Erodi qatel lil Ġakbu bis-​sejf, forsi qatagħlu rasu bħala l-​ewwel appostlu martri. Billi ra li dan għoġob lil-​Lhud, Erodi tefaʼ lil Pietru fil-​ħabs. L-​appostlu milli jidher kien marbut bil-​ktajjen maʼ suldat kull naħa, fil-​waqt li tnejn oħra għassew iċ-​ċella tiegħu. Erodi ppjana li joqtlu wara l-​Qbiż u l-​jiem tal-​ftajjar (Nisan 14-21), imma t-​talb tal-​kongregazzjoni għan-​nom tiegħu ġie mwieġeb eżatt fil-​ħin, saħansitra bħalma taʼ spiss jiġri lilna. Dan seħħ meta l-​anġlu t’Alla b’mod mirakoluż ħeles lill-​appostlu.

22. X’ġara meta Pietru mar fid-​dar taʼ Marija, omm Mark?

²² Pietru malajr wasal ħdejn id-​dar taʼ Marija (omm Ġwanni Mark) li milli jidher kien post fejn isiru l-​laqgħat Kristjani. (12:12-19) Fid-​dlam, il-​qaddejja Rhoda għarfet leħen Pietru imma ħallietu barra wara l-​kanċell imsakkar. Għall-​ewwel id-​dixxipli forsi ħasbu li Alla kien bagħat xi messaġġier anġeliku li jirrappreżenta lil Pietru u jitkellem b’leħen bħal tiegħu. Meta daħħlu lil Pietru ġewwa, madankollu, hu qalilhom biex jirrapportaw il-​ħelsien tiegħu lil Ġakbu u lill-​aħwa (forsi anzjani). Hu mbagħad telaq u mar jistaħba mingħajr ma kixef id-​destinazzjoni tiegħu sabiex jevita li jpoġġi fil-​periklu lilhom jew lilu nnifsu f’każ taʼ interrogazzjoni. It-​tfitxija taʼ Erodi għal Pietru kienet bla frott, u l-​għassiesa ġew ikkastigati, probabbli saħansitra mogħtijin il-​mewt.

23. Kif intemmet il-​ħakma taʼ Erodi Agrippa I, u x’nistgħu nitgħallmu minn dan?

²³ Fil-​44 E.K. il-​ħakma taʼ Erodi Agrippa I intemmet ħesrem f’Ċesarija meta kellu 54 sena. (12:20-25) Hu kien f’burdata taʼ ġlied kontra l-​Feniċi taʼ Tir u Sidon, li xaħħmu lill-​qaddej tiegħu Blastus biex jirranġalhom seduta li fiha setgħu jappellaw għall-​paċi. Fil-​“jum magħżul” (li nzertat ukoll festa ad unur Ċesri Klawdjus), Erodi libes ilbies irjali, poġġa fuq il-​bank tal-​ġudizzju, u beda jagħti taħdita pubblika. Bi tweġiba l-​udjenza għajtet: “Vuċi taʼ alla, u mhux taʼ bniedem!” Minnufih, l-​anġlu taʼ Jehovah laqtu “għaliex ma tax il-​glorja lil Alla.” Erodi ġie “mikul mid-​dud u spiċċa.” Jalla dan l-​eżempju taʼ twissija jqanqalna biex inkomplu nimxu fil-​biżaʼ taʼ Jehovah, billi naħarbu l-​kburija u nagħtuh il-​glorja għal dak li nagħmlu bħala l-​poplu tiegħu.

24. Artiklu fil-​futur x’se juri rigward iż-​żjieda?

²⁴ Minkejja l-​persekuzzjoni minn Erodi, “il-​kelma taʼ Jehovah kompliet tikber u tinfirex.” Fil-​fatt, bħalma se juri artiklu li għad irid jiġi, id-​dixxipli setgħu jistennew iktar żjieda. Għala? Għaliex huma ‘mxew fil-​biżaʼ taʼ Jehovah.’

Kieku Kif Tweiġeb?

◻ Stiefnu kif wera li hu kellu l-​biżaʼ taʼ Jehovah, bħalma għamlu ħafna mill-​qaddejja t’Alla minn dak iż-​żmien ’il hawn?

◻ X’effett kellha l-​mewt taʼ Stiefnu fuq l-​attività taʼ ppridkar tas-​Saltna, u għandu dan xebh fiż-​żmien modern?

◻ Sawlu taʼ Tarsu li kien jippersegwita kif sar wieħed li jibżaʼ minn Jehovah?

◻ Min kienu l-​ewwel Ġentili li saru jemmnu?

◻ Atti kapitlu 12 kif juri li l-​persekuzzjoni ma twaqqafx lil dawk li jibżgħu minn Jehovah?

[Stampa f’paġna 12]

Dawl idda mis-​sema u leħen staqsa: “Sawlu, Sawlu, għala qed tippersegwitani?”