Mistoqsijiet mill-Qarrejja
Jindika l-kliem taʼ Stiefnu f’Atti 7:59 li t-talb għandu jkun dirett lil Ġesù?
Atti 7:59 jgħid: “Baqgħu jwaddbu l-ġebel lil Stiefnu hu u jitlob bil-ħrara u jgħid: ‘Mulej Ġesù, ilqaʼ l-ispirtu tiegħi.’” Dan il-kliem qajjem ħafna mistoqsijiet fl-imħuħ taʼ xi wħud, ladarba l-Bibbja tgħid li Ġeħova hu Semmiegħ it-talb. (Salm 65:3 [65:2, NW]) Kien Stiefnu tassew qed jitlob lil Ġesù? Jindika dan li Ġesù hu l-istess bħal Ġeħova?
Il-Bibbja Mqaddsa taʼ Karm Żammit tgħid li Stiefnu kien qed “isejjaħ ’l Alla.” Mhux taʼ b’xejn, mela, li ħafna jaslu għall-konklużjoni li wasal għaliha l-kummentatur tal-Bibbja Matthew Henry, li qal: “Stiefnu hawn qed jitlob lil Kristu, u hekk għandna nagħmlu aħna.” Madankollu, din il-ħarsa hija żbaljata. Għala?
Barnes’ Notes on the New Testament jammetti b’mod sinċier: “Il-kelma Alla m’hijiex fl-oriġinal, u mhux suppost li qiegħda fit-traduzzjoni. Ma tinsab fl-ebda wieħed mill-[manuskritti] jew mill-verżjonijiet antiki.” Il-kelma “Alla” kif spiċċat imdaħħla fil-vers? L-istudjuż Abiel Abbot Livermore sejħilha “eżempju taʼ preġudizzju settarju tat-tradutturi.” Għal din ir-raġuni, ħafna traduzzjonijiet moderni jeliminaw din ir-referenza falza għal Alla.
Minkejja dan, ħafna verżjonijiet jgħidu li Stiefnu “talab” lil Ġesù. U n-nota taʼ taħt fin-New World Translation bl-Ingliż turi li t-terminu “jitlob bil-ħrara” jistaʼ jfisser ukoll “sejħa, talba.” Ma jindikax dan li Ġesù hu Alla li Jistaʼ Kollox? Le. Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words jispjega li f’dan l-isfond, il-kelma oriġinali Griega, epikaleo, tfisser: “Issejjaħ lil xi ħadd, tissupplika, . . . tappella lill-awtorità.” Pawlu uża l-istess kelma meta ddikjara: “Nappella għal quddiem Ċesari!” (Atti 25:11) B’mod xieraq, allura, The New English Bible tgħid li Stiefnu “sejjaħ” lil Ġesù.
X’qanqal lil Stiefnu biex jagħmel appell bħal dan? Skond Atti 7:55, 56, Stiefnu, “mimli bl-ispirtu qaddis, ħares fiss lejn is-sema u ra l-glorja t’Alla u lil Ġesù fuq il-leminija t’Alla.” Normalment, Stiefnu kien se jindirizza t-talb tiegħu lil Ġeħova f’isem Ġesù. Imma peress li fil-viżjoni ra lil Ġesù rxoxtat, milli jidher Stiefnu ħassu liberu jappella direttament lilu, billi qal: “Mulej Ġesù, ilqaʼ l-ispirtu tiegħi.” Stiefnu kien jaf li Ġesù ngħata l-awtorità biex iqajjem lill-mejtin. (Ġwanni 5:27-29) Għalhekk, hu talab lil Ġesù biex jiħodlu ħsieb l-ispirtu tiegħu, jew il-forza tal-ħajja, sakemm jasal il-jum meta Ġesù kellu jqajmu għal ħajja immortali fis-smewwiet.
Il-ftit kliem li qal Stiefnu jagħti bażi biex it-talb isir lil Ġesù? Lanqas xejn. Raġuni waħda hi li Stiefnu għaraf biċ-ċar id-differenza bejn Ġesù u Ġeħova, għax ir-rakkont jgħid li hu ra lil Ġesù “fuq il-leminija t’Alla.” Ukoll, dawn iċ-ċirkustanzi ma kinux xi ħaġa tas-soltu. L-uniku każ ieħor taʼ sejħa diretta lil Ġesù hu dak taʼ l-appostlu Ġwanni, li b’mod simili indirizza lil Ġesù direttament meta rah f’viżjoni.—Rivelazzjoni 22:16, 20.
Għalkemm b’mod xieraq illum il-Kristjani jindirizzaw it-talb kollu tagħhom lil Alla Ġeħova, huma wkoll għandhom fidi li ma titħarrikx li Ġesù hu “l-irxoxt u l-ħajja.” (Ġwanni 11:25) Bħalma saħħet lil Stiefnu, il-fidi fl-abbiltà taʼ Ġesù li jqajjem is-segwaċi tiegħu mill-mewt tistaʼ tgħin u ssaħħaħ lilna fi żmien taʼ prova.