Kif Insolvu l-​Problemi fil-​Paċi

IL-​VJOLENZA fost il-​bnedmin ilha teżisti kważi daqs kemm ilu jeżisti l-​bniedem. Il-​Bibbja turi li l-​vjolenza bdiet minn Kajjin, ħu Abel u l-​iben il-​kbir taʼ l-​ewwel koppja umana. Meta Alla ffavorixxa l-​offerta taʼ Abel iktar minn tiegħu, Kajjin “saħan sewwa.” Kif ittratta s-​sitwazzjoni? “Kajjin qam għal ħuh Abel, u qatlu.” Wara, hu sab ruħu f’inkwiet serju ħafna m’Alla. (Ġenesi 4:5, 8-12) Il-​vjolenza ma solvietx il-​problema tal-​waqfa ħażina li kellu Kajjin quddiem il-​Ħallieq tiegħu.

Kif nistgħu nevitaw il-​korsa taʼ Kajjin li nirrikorru għall-​forza fiżika biex insolvu l-​problemi?

Mill-​Vjolenza għat-​Tolleranza

Ikkunsidra l-​każ taʼ raġel li qagħad iħares b’approvazzjoni waqt li kien qed jiġi maqtul Stiefnu, l-​ewwel martri Kristjan. (Atti 7:58; 8:1) Ir-​raġel, Sawl taʼ Tarsu, ma kienx jaqbel mal-​waqfa reliġjuża taʼ Stiefnu u appoġġa l-​qtil vjolenti tiegħu bħala mod iġġustifikat kif jitwaqqfu l-​attivitajiet taʼ Stiefnu. Veru, Sawl għandu mnejn ma kienx vjolenti f’kull aspett taʼ ħajtu. Madankollu, kien lest li jaċċetta l-​vjolenza bħala mod kif jiġu solvuti l-​problemi. Eżatt wara l-​mewt taʼ Stiefnu, Sawl beda “jagħmel ħerba mill-​Knisja [Kristjana]; kien jidħol minn dar għal oħra, jaqbad irġiel u nisa u jitfagħhom il-​ħabs.”—Atti 8:3.

Skond l-​istudjuż tal-​Bibbja Albert Barnes, il-​kelma Griega li hawnhekk ġiet tradotta ‘jagħmel ħerba minn’ tindika l-​ħerba li bhejjem salvaġġi, bħal iljuni u lupi, jistgħu joħolqu. “Sawl,” jispjega Barnes, “kien joħodha qatta bla ħabel kontra l-​knisja bħal bhima salvaġġa​—espressjoni qawwija, li tindika ż-​żelu u l-​furja li bihom kien jippersegwita.” Meta Sawl kien sejjer Damasku biex jiġbor iktar segwaċi taʼ Kristu, kien “għadu bil-​qawwa kollha jhedded bil-​mewt lid-​dixxipli tal-​Mulej [Kristu].” Waqt li kien fi triqtu, kellmu Ġesù rxoxtat, u dan irriżulta fil-​konverżjoni taʼ Sawl għall-​Kristjanità.—Atti 9:1-19.

Wara din il-​konverżjoni, il-​mod kif Sawl kien jittratta m’oħrajn inbidel. Ġrajja li seħħet xi 16-il sena wara wriet din il-​bidla. Grupp taʼ nies ġew fil-​kongregazzjoni taʼ fejn kien joqgħod f’Antjokja u ħeġġew lill-​Kristjani t’hemmhekk biex jikkonformaw mal-​Liġi Mosajka. Bħala riżultat taʼ dan, “qamu kontra tagħhom.” Sawl, li sa dan iż-​żmien kien sar magħruf aħjar bħala Pawlu, baqaʼ jżomm l-​opinjoni tiegħu fid-​disputa. Milli jidher, qamet tilwima sħuna. Imma Pawlu ma rrikorriex għall-​użu tal-​vjolenza. Pjuttost, hu qabel mad-​deċiżjoni tal-​kongregazzjoni biex jirreferu l-​kwistjoni lill-​appostli u l-​anzjani tal-​kongregazzjoni taʼ Ġerusalemm.—Atti 15:1, 2.

F’Ġerusalemm, għal darb’oħra reġaʼ kien hemm “diskussjoni [“disputa,” Karm Żammit] twila” waqt il-​laqgħa taʼ l-​anzjani. Pawlu stenna sa ma “waqaʼ skiet fuq il-​ġemgħa kollha” u mbagħad irrapporta l-​ħidma kbira taʼ l-​ispirtu t’Alla fost il-​kredenti li ma kinux ċirkonċiżi. Wara diskussjoni Skritturali, l-​appostli u l-​anzjani f’Ġerusalemm ‘qablu lkoll bejniethom’ li ma jgħabbux bla bżonn lill-​kredenti li ma kinux ċirkonċiżi imma li jwissuhom biex “[j]itbiegħdu mill-​ikel issagrifikat lill-​idoli, mid-​demm, mil-​laħam taʼ l-​annimali fgati u miż-​żwieġ ħażin.” (Atti 15:3-29) Tabilħaqq, Pawlu kien inbidel. Kien tgħallem isolvi l-​kwistjonijiet mingħajr ma juża l-​vjolenza.

Inkampaw maʼ Tendenzi Vjolenti

“Min hu qaddej tal-​Mulej m’għandux joqgħod jitlewwem,” wissa Pawlu iktar tard, “imma għandu jkun ħlejju maʼ kulħadd, jinqalaʼ biex jgħallem, kollu sabar; iwiddeb bil-​ħlewwa lil dawk li ma jaqblux miegħu [“m’humiex disposti b’mod favorevoli,” NW].” (2 Timotju 2:24, 25) Pawlu ħeġġeġ lil Timotju, indokratur iżgħar, biex jittratta sitwazzjonijiet diffiċli bil-​kalma. Pawlu kien realistiku. Kien jaf li l-​emozzjonijiet setgħu jitqanqlu anki fost il-​Kristjani. (Atti 15:37-41) Bir-​raġun, hu ta l-​parir: “Tinkurlaw? Imma tidinbux; tħallux ix-​xemx tgħib fuq il-​korla tagħkom.” (Efesin 4:26) Li wieħed jikkontrolla r-​rabja mingħajr ma jinfexx f’dagħdigħa bla kontroll huwa l-​mod xieraq kif wieħed jittratta emozzjonijiet bħal dawn. Imma dan kif jistaʼ jsir?

Illum, m’huwiex faċli li wieħed jikkontrolla r-​rabja. “Li wieħed ikun malizzjuż hija xi ħaġa popolari,” qalet Dr. Deborah Prothrow-Stith, assistent dekan fil-​Harvard School of Public Health. “Fil-​fatt, il-​kwalitajiet neċessarji biex wieħed iżomm relazzjoni tajba m’oħrajn​—il-​ftehim, il-​kompromess, l-​empatija, il-​maħfra—​huma dawk li normalment jiġu assoċjati maʼ nies taʼ karattru dgħajjef.” Madankollu, dawn huma kwalitajiet li juru rġulija, u huma fundamentali biex wieħed jikkontrolla tendenzi vjolenti li jistgħu jkunu jbaqbqu ġewwa fina.

Meta sar Kristjan, Pawlu tgħallem mod aħjar kif jittratta differenzi fl-​opinjoni. Dan kien ibbażat fuq it-​tagħlim tal-​Bibbja. Bħala studjuż mgħallem sewwa tal-​Ġudaiżmu, Pawlu kien familjari maʼ l-​Iskrittura Ebrajka. Żgur li kien jafhom skritturi bħal: “Tgħirx għall-​bniedem vjolenti, u titħajjarx timxi fuq xi mġiba tiegħu.” “Min għandu s-​sabar aħjar mill-​qalbieni, min jitrażżan aħjar mir-​rebbieħ taʼ belt.” “Bħal belt miftuħa u bla ħitan, hekk hu l-​bniedem li ma jitrażżanx.” (Proverbji 3:31; 16:32; 25:28) Madankollu, dan l-​għarfien ma kienx żammu lura lil Pawlu, qabel il-​konverżjoni tiegħu, milli juża l-​vjolenza kontra l-​Kristjani. (Galatin 1:13, 14) Imma x’kien li għen lil Pawlu, bħala Kristjan, biex isolvi kwistjonijiet kontroversjali billi juża r-​raġuni u l-​persważjoni minflok il-​vjolenza?

Pawlu tana ħjiel meta qal: “Ixbhu lili bħalma jien nixbah lil Kristu.” (1 Korintin 11:1) Hu apprezza ħafna dak li Ġesù Kristu kien għamel għalih. (1 Timotju 1:13, 14) Għalih, Kristu sar il-​mudell li kellu jsegwi. Kien jaf kemm Ġesù kien sofra għan-​nom taʼ l-​umanità midinba. (Lhud 2:18; 5:8-10) Pawlu setaʼ jivverifika li l-​profezija taʼ Isaija dwar il-​Messija kienet twettqet f’Ġesù: “Ħaqruh, u hu qagħad għalihom bla biss ma fetaħ fommu; bħal ħaruf meħud għall-​qatla, u bħal nagħġa mbikkma f’id min iġiżżha, ma fetaħx fommu.” (Isaija 53:7) L-​appostlu Pietru kiteb: “Meta għajjruh [lil Ġesù] ma weġibx bit-​tagħjir; meta bata ma heddidx imma ħalla f’idejn l-​Imħallef ġust.”—1 Pietru 2:23, 24.

L-apprezzament taʼ Pawlu għall-​mod kif Ġesù Kristu ttratta sitwazzjonijiet taʼ tensjoni qanqlu biex jinbidel. B’hekk setaʼ jwissi lil sħabu l-​kredenti: “Stabru b’xulxin, u, jekk xi ħadd minnkom ikollu xi jgħid maʼ ħaddieħor, aħfru lil xulxin; bħalma l-​Mulej ħafer lilkom, hekk agħmlu intom ukoll.” (Kolossin 3:13) Li nirrikonoxxu l-​bżonn li ma nkunux vjolenti m’huwiex biżżejjed. Apprezzament għal dak li Jehovah u Ġesù Kristu għamlu għalina jgħin biex jipprovdi l-​motivazzjoni meħtieġa biex negħlbu tendenzi vjolenti.

Huwa Dan Possibbli?

Wieħed raġel mill-​Ġappun kellu bżonn motivazzjoni qawwija bħal din. Missieru, li kien suldat li jitlagħlu malajr, kien jiddomina lill-​familja tiegħu bil-​vjolenza. Billi hu kien vittma tal-​vjolenza u kien jara lil ommu ssofri bħalu, dan ir-​raġel żviluppa temperament vjolenti. Kien iġorr żewġ xwabel tas-​samuraj taʼ tul differenti u dawn kien jużahom biex isolvi l-​problemi kif ukoll biex jhedded lin-​nies.

Meta l-​mara tiegħu bdiet tistudja l-​Bibbja, kien joqgħod għall-​istudju imma ma kienx jieħdu bis-​serjetà. Madankollu, meta qara ktejjeb jismu This Good News of the Kingdom,a hu nbidel. Għala? “Meta qrajt il-​materjal taħt is-​sottitli, ‘Ġesù Kristu’ u ‘Ir-​Rahan,’ ħassejtni nistħi,” hu jispjega. “Għalkemm kont ngħix ħajja xxellerata, xorta kont inħobb nuri qalb tajba maʼ dawk li kont ningwala magħhom. Kont nieħu pjaċir inferraħ lil ħbiebi imma biss sal-​punt li dan ma kienx jeffettwali ħajti. Sewwa, Iben Alla, Ġesù, kien lest li jagħti ħajtu għall-​umanità, inkluż uħud bħali. Jien bqajt imbellah, bħallikieku xi ħadd tani daqqa taʼ martell fuq rasi.”

Hu waqaf jagħmilha mal-​ħbieb li kellu qabel u malajr inkiteb fl-​Iskola tal-​Ministeru Teokratiku f’kongregazzjoni tax-​Xhieda taʼ Jehovah. Din l-​iskola tgħin lil dawk li jkunu miktubin fiha biex jitgħallmu l-​arti taʼ kif jgħallmu l-​Bibbja lil oħrajn. Dan il-​kors ġablu benefiċċju ieħor lil dan ir-​raġel. Hu jiftakar: “Meta kont għadni żgħir, kont nirrikorri għat-​theddid u l-​vjolenza għax ma kontx naf nesprimi s-​sentimenti tiegħi lil oħrajn. Hekk kif bdejt nitgħallem nikkomunika l-​ħsibijiet tiegħi lil oħrajn, bdejt nirraġuna magħhom minflok ma nuża l-​vjolenza.”

Adotta hu, bħal Pawlu, il-​mod taʼ ħajja taʼ Kristu? Il-​fidi tiegħu ġiet ittestjata meta wieħed li qabel kien ħabibu u li miegħu kien marbut b’ħalfa taʼ fratellanza pprova jwaqqfu milli jsir Kristjan. “Ħabibu” beda jsawtu u jidgħi b’Alla tiegħu, Jehovah. Ir-​raġel li qabel kien vjolenti kkontrolla lilu nnifsu u talab maħfra talli ma setax jibqaʼ jżomm il-​ħalfa. Iddiżappuntat, “ħabibu” ħallieh bi kwietu.

Billi ġab fix-​xejn it-​tendenzi vjolenti tiegħu, dan ir-​raġel li qabel kien dejjem irrabjat kiseb ħafna aħwa spiritwali, li huma magħqudin bl-​imħabba għal Alla u għal ġârhom. (Kolossin 3:14) Fil-​fatt, iktar minn 20 sena wara li sar Kristjan iddedikat, hu issa jaqdi bħala indokratur li jivvjaġġa tax-​Xhieda taʼ Jehovah. Kemm iġiblu ferħ il-​fatt li jistaʼ juri mill-​Bibbja li nies b’dispożizzjonijiet bħal tal-​bhejjem jistgħu jitgħallmu jsolvu d-​differenzi mingħajr vjolenza l-​istess bħalma tgħallem hu! U xi privileġġ huwa għalih li jistaʼ juri t-​twettiq grandjuż tal-​kliem profetiku: “Ma jagħmlux aktar deni u anqas ħsara fuq il-​muntanja qaddisa kollha tiegħi, għax mimlija hi l-​art bl-​għarfien tal-​Mulej bħalma l-​baħar hu miksi bl-​ilmijiet.”!—Isaija 11:9.

Bħall-appostlu Pawlu u dan ir-​raġel li qabel kien vjolenti, int ukoll tistaʼ titgħallem tittratta sitwazzjonijiet li jipprovokawk, u ssolvi l-​problemi fil-​paċi. Ix-​Xhieda taʼ Jehovah fil-​lokalità tiegħek se jkunu ferħanin li jgħinuk.

[Nota taʼ taħt]

[Kumment f’pagna 5]

Pawlu kien realistiku. Kien jaf li l-​emozzjonijiet setgħu jitqanqlu anki fost il-​Kristjani

[Stampa f’paġna 7]

Apprezzament għal dak li Alla għamel għalina jikkontribwixxi għal relazzjonijiet paċifiċi