LIBRERIJA ONLAJN tat-Torri tal-Għassa
LIBRERIJA ONLAJN
tat-Torri tal-Għassa
Malti
@
  • ċ
  • ġ
  • ħ
  • ż
  • à
  • è
  • ò
  • ù
  • ʼ
  • BIBBJA
  • PUBBLIKAZZJONIJIET
  • LAGĦQAT
  • w00 11/15 pp. 28-31
  • “Ħares il-Kmandamenti Tiegħi u Jkollok il-ħajja”

M'hawnx video għall-għażla li għamilt.

Jiddispjaċina, kien hemm problema biex jillowdja l-vidjow.

  • “Ħares il-Kmandamenti Tiegħi u Jkollok il-ħajja”
  • It-Torri tal-Għassa Jħabbar is-Saltna taʼ Ġeħova—2000
  • Sottitli
  • Materjal Simili
  • ‘Orbot il-​Kmandamenti Tiegħi maʼ Subgħajk’
  • Iż-​Żagħżugħ Jiltaqaʼ maʼ ‘Mara Qarrieqa’
  • Bil-​Persważjoni Kollha
  • “Bħal Gendus Sejjer għall-​Qatla”
  • “Tilwix Lejn Triqatha”
  • Int Tistaʼ Tibqaʼ Safi f’Dinja Immorali
    It-Torri tal-Għassa Jħabbar is-Saltna taʼ Ġeħova—2000
  • Għidilhom li tħobbhom
    Esperjenzi tax-Xhieda taʼ Ġeħova
It-Torri tal-Għassa Jħabbar is-Saltna taʼ Ġeħova—2000
w00 11/15 pp. 28-31

“Ħares il-​Kmandamenti Tiegħi u Jkollok il-​ħajja”

KIEN għadu żgħir u intelliġenti, “taʼ sura sabiħa u wiċċu ħelu.” Il-​mara taʼ sidu kienet senswali u ma tistħix. Din tant inġibdet lejn iż-​żagħżugħ, li kuljum kienet tipprova tisseduċih. “Ġara li darba waħda bħal dari Ġużeppi daħal id-​dar jagħmel ix-​xogħol tiegħu u ma kien hemm ħadd min-​nies tad-​dar ġewwa. U hi qabditu minn ħwejġu u qaltlu: ‘Mtedd miegħi.’” Imma Ġużeppi, bin Ġakobb il-​patrijarka, ħalla l-​libsa warajh u ħarab mill-​mara taʼ Putifar.—Ġenesi 39:​1-12.

M’għandniex xi ngħidu, mhux kulħadd jaħrabha t-​tentazzjoni. Per eżempju, ikkunsidra l-​każ taʼ wieħed żagħżugħ li s-​Sultan Salamun taʼ Iżrael tal-​qedem ra fit-​toroq bil-​lejl. Dan ġie ttantat minn mara żienja u mill-​ewwel “mar warajha, bħal gendus sejjer għall-​qatla.”—Proverbji 7:​21, 22.

Il-Kristjani huma mwissijin biex ‘jaħarbu ż-​żína.’ (1 Korintin 6:18) L-​appostlu Pawlu kiteb lid-​dixxiplu Kristjan żagħżugħ Timotju: “Aħrab il-​ġibdiet taż-​żgħożija.” (2 Timotju 2:22) Meta nsibu ruħna f’xi sitwazzjoni li tħajjarna naqgħu fiż-​żína, nagħmlu adulterju jew xi ħażen morali ieħor, aħna wkoll irridu nkunu deċiżi f’li naħarbuha bħalma għamel Ġużeppi mal-​mara taʼ Putifar. X’se jgħinna nkunu determinati li nagħmlu hekk? Fis-​sebaʼ kapitlu tal-​ktieb Bibliku tal-​Proverbji, Salamun jagħtina pariri siewja. Hu ma jitkellimx biss dwar it-​tagħlim li jħarisna milli naqgħu fin-​nassa taʼ nies immorali, imma jikxef ukoll il-​metodu tagħhom taʼ kif jaħdmu. Dan jagħmlu billi jiddeskrivi xena li fiha wieħed żagħżugħ iċedi għal mara tat-​triq.

‘Orbot il-​Kmandamenti Tiegħi maʼ Subgħajk’

Is-​sultan jibda billi jagħti parir taʼ missier: “Ibni, ħares kliemi, u żomm ġo fik il-​kmandamenti tiegħi. Ħares il-​kmandamenti tiegħi u jkollok il-​ħajja, għożż tagħlimi bħal ħabbet għajnek.”—Proverbji 7:​1, 2.

Alla ta lill-​ġenituri, speċjalment lill-​missirijiet, ir-​responsabbiltà li jgħallmu lil uliedhom il-​livelli t’Alla dwar x’inhu tajjeb u x’inhu ħażin. Mosè ħeġġeġ lil kull missier: “Żomm f’qalbek dan il-​kliem u dawn il-​kmandamenti li qiegħed nagħtik illum. Tennihom lil uliedek, u tkellem fuqhom meta tkun f’darek, u meta tkun miexi fit-​triq, u meta timtedd, u meta tqum.” (Dewteronomju 6:​6, 7) U l-​appostlu Pawlu kiteb: “Intom il-​missirijiet, iġġarrbuhomx iżżejjed lil uliedkom; iżda rabbuhom fid-​dixxiplina u t-​twiddib tal-​Mulej.” (Efesin 6:4) Għaldaqstant, it-​tfal iridu jgħożżu jew jistmaw tajjeb l-​istruzzjonijiet tal-​ġenituri tagħhom. Bla dubju, dawn l-​istruzzjonijiet jinkludu wkoll it-​tfakkiriet, il-​kmandamenti, u l-​liġijiet li nsibu fil-​Kelma t’Alla, il-​Bibbja.

It-tagħlim tal-​ġenituri jistaʼ jinkludi wkoll regoli oħrajn, ir-​regoli tal-​familja. Dawn huma għall-​ġid tal-​membri tal-​familja. Huwa minnu li r-​regoli jistgħu jkunu differenti minn familja għal oħra, skond il-​bżonn taʼ dak li jkun. Iżda, huwa f’idejn il-​ġenituri li jiddeċiedu x’inhu l-​aqwa għall-​familja tagħhom. U ġeneralment, ir-​regoli li jagħmlu jesprimu l-​imħabba sinċiera u l-​interess ġenwin tagħhom. Il-​parir għaż-​żgħażagħ huwa li joqogħdu għal dawn ir-​regoli kif ukoll għat-​tagħlim minn fuq l-​Iskrittura li jirċievu mingħand il-​ġenituri tagħhom. Iva, hemm bżonn li nqisu dawn l-​istruzzjonijiet bħallikieku ‘ħabbet għajnejna’—billi nagħmlu ħilitna kollha biex inħarsuhom. B’dan il-​mod nistgħu nevitaw l-​iżball fatali taʼ li ninjoraw il-​livelli taʼ Jehovah, u b’hekk ‘ikollna l-​ħajja.’

“Orbothom [il-kmandamenti tiegħi] maʼ subgħajk,” ikompli Salamun, “iktibhom fuq qalbek.” (Proverbji 7:3) Is-​swabaʼ huma importanti ħafna biex iwettqu dak li nkunu rridu nagħmlu, u nistgħu narawhom tajjeb quddiemna. Bl-​istess mod, għandna dejjem infittxu li niftakru l-​lezzjonijiet li tgħallimna mill-​Bibbja sa minn tfulitna jew l-​għarfien Bibliku li ksibna u nimxu fuqhom f’kulma nagħmlu. Dawn il-​kmandamenti għandna nnaqqxuhom sew f’qalbna, u nagħmluhom parti min-​natural tagħna.

Is-sultan ma jinsiex l-​importanza taʼ l-​għerf u l-​fehma, u jħeġġeġ: “Lill-​għerf għidlu: ‘Inti oħti’, u . . . [“lill-​fehma sejħilha,” “NW”] ħabib tal-​qalb.” (Proverbji 7:4) L-​għerf huwa l-​abbiltà li tuża b’mod xieraq l-​għarfien mogħti minn Alla. Għandna ngħożżu l-​għerf bħallikieku kien xi oħt mill-​iktar għażiża. X’inhi l-​fehma? Hija l-​abbiltà li teżamina kwistjoni u tieħu s-​sens tagħha billi tifhem kif il-​fatti jorbtu wieħed maʼ l-​ieħor u jingħaqdu flimkien. Il-​fehma rridu nqisuha bħallikieku ħabib tal-​qalb.

Għala għandna nżommu sod mat-​taħriġ Skritturali u nrawmu fina l-​għerf u l-​fehma? “Biex huma jħarsuk mill-​mara żienja, mill-​mara barranija li ssaħħar bi kliemha.” (Proverbji 7:5) Iva, li nagħmlu dan se jipproteġina miż-​żegħil u l-​persważjoni taʼ waħda barranija—persuna żienja jew immorali.a

Iż-​Żagħżugħ Jiltaqaʼ maʼ ‘Mara Qarrieqa’

Is-​sultan taʼ Iżrael imbagħad jiddeskrivi xena li ra b’għajnejh stess: “Kont qiegħed fit-​tieqa taʼ dari, nħares mill-​grada tat-​tieqa, u rajt fost il-​boloh [“dawk taʼ bla esperjenza,” “NW”], lmaħt fost iċ-​ċkejknin, żagħżugħ bla moħħ, għaddej mit-​triq ħdejn il-​kantuniera taʼ darha, miexi lejn in-​naħa tad-​dar tagħha, fil-​għaxija, fi tmiem il-​jum, xħin kien dieħel il-​lejl u joktor id-​dlam.”—Proverbji 7:​6-9.

It-tieqa li kien qed jittawwal minnha Salamun għandha grada. Milli jidher din hija struttura taʼ l-​injam li forsi għandha wkoll xi skulturi maħdumin b’sengħa kbira. Fit-​toroq barra jonqos id-​dawl hekk kif bil-​mod il-​mod taqaʼ d-​dalma tal-​lejl. Salamun jilmaħ lil żagħżugħ li hu partikolarment dgħajjef. Hu bla moħħ għaliex m’għandux għaqal, jiġifieri, hu nieqes mill-​abbiltà li jagħraf bejn it-​tajjeb u l-​ħażin. X’aktarx, hu jaf f’liema nħawi kien u x’jistaʼ jiġrilu hemmhekk. Iż-​żagħżugħ jiġi ħdejn “il-​kantuniera taʼ darha,” fit-​triq li tagħti għad-​dar tagħha. Min hi l-​mara? X’kienet qegħda tberren f’moħħha?

Is-sultan ikompli josserva: “U ħarġet mara tiltaqaʼ miegħu, liebsa taʼ żienja, qalbha kollha qerq. Kollha storbju u bla sabar; m’għandhomx kwiet f’darha riġlejha; issa fit-​triq, issa fil-​pjazez, f’kull rokna ssibha tistenna.”—Proverbji 7:​10-12.

Il-mod taʼ kif inhi liebsa din il-​mara juri biċ-​ċar min hi u x’inhi. (Ġenesi 38:​14, 15) L-​ilbies tagħha huwa indiċenti, bħal dak taʼ prostituta. Iktar minn hekk, “qalbha kollha qerq,” jiġifieri, hija “malizzjuża” (Saydon) u moħħha jilħqilha. Hija storbjuża u bla sabar ukoll, lablaba u taʼ rasha, frattarjuża u rasha iebsa, insolenti u wiċċha joqogħdilha. Minflok ma toqgħod id-​dar, tippreferi tmur f’postijiet pubbliċi, titlajja fil-​kantunieri biex tagħżel il-​priża tagħha. Hi qed tistenna lil xi ħadd bħal dan iż-​żagħżugħ.

Bil-​Persważjoni Kollha

B’hekk, wieħed żagħżugħ jiltaqaʼ maʼ mara tat-​triq li għandha ħsieb malizzjuż. Ħaġa bħal din żgur ġagħlet lil Salamun iħares u jerġaʼ jħares! Hu jirrakkonta: “Qabditu u bisitu, u bil-​wiċċ tost kollu qaltlu: ‘Kelli noffri sagrifiċċju tas-​sliem, u llum raddejt il-​wegħdiet tiegħi; għalhekk ħriġt niltaqaʼ miegħek, ħriġt infittxek, u issa sibtek.’”​—Proverbji 7:​13-15.

Xofftejn din il-​mara mimlijin ħlewwa. Hi titkellem b’mod kunfidenti, u b’wiċċha minn quddiem. Kulma tgħid hu maħsub bir-​reqqa biex jisseduċi liż-​żagħżugħ. Biex tagħtih impressjoni taʼ tjieba, u b’hekk tagħtih x’jifhem li hi spiritwali, tgħidlu li offriet is-​sagrifiċċji tas-​sliem u ħallset il-​wegħdi tagħha. Is-​sagrifiċċji tas-​sliem li kienu jsiru fit-​tempju taʼ Ġerusalemm kienu jikkonsistu f’laħam, dqiq, żejt, u nbid. (Levitiku 19:​5, 6; 22:21; Numri 15:​8-10) Min kien joffri s-​sagrifiċċju setaʼ jieħu sehem minnu għalih u għall-​familja tiegħu. B’hekk, il-​mara qed tissuġġerixxi li fid-​dar tagħha kien hemm ħafna ikel u xorb. It-​tifsira hija ċara: Iż-​żagħżugħ kien se jieħu pjaċir ħafna għandha. Hi kienet ħarġet mid-​dar tagħha apposta biex tiltaqaʼ miegħu. Kieku kellek temminha, din l-​istorja tmisslek qalbek tabilħaqq! “Huwa veru li hi ħarġet tfittex lil xi ħadd,” jgħid wieħed studjuż tal-​Bibbja, “imma tassew ġiet tfittex lil dan il-​wieħed speċjali u partikulari? Min jemminha jrid ikun veru baħnan forsi bħal dan il-​wieħed.”

Wara li tipprova tiġbdu bid-​dehra taʼ lbiesha, bil-​ħoss taʼ kliemha mimli żegħil, bit-​tgħanniqa tagħha, u bit-​togħma taʼ xofftejha, is-​seduttriċi issa tipprova tħajru bis-​sens tax-​xamm. Hi tgħid: “Frixt l-​għata fuq is-​sodda tiegħi, lożor tal-​kulur b’ħajt taʼ l-​Eġittu; fewwaħt soddti bil-​mirra, u friexi bis-​sabbâra u l-​kannella.” (Proverbji 7:​16, 17) B’mod li jolqot l-​għajn, hi ppreparat is-​sodda tagħha b’lożor kuluriti mill-​Eġittu u raxxet fuqha fwejjaħ differenti, mirra, sabbara, u kannella.

Hi tkompli: “Ejja, ħa niskru bl-​għaxqa taʼ l-​imħabba, nitpaxxew bl-​imħabba sa filgħodu.” L-​istedina m’hijiex biss għal sempliċi ikla bejn tnejn. Il-​wegħda tagħha hi li jgawdu intimità sesswali. Għaż-​żagħżugħ, dan kollu jidher avventura eċċitanti! Biex tkompli tħajru, iżżid: “Żewġi mhux qiegħed id-​dar, telaq għal vjaġġ fil-​bogħod; ħa miegħu borża bil-​flus; ma jiġix id-​dar qabel il-​qamar mimli.” (Proverbji 7:​18-20) Il-​mara taċċertah li ma kien se jkollhom l-​ebda periklu, għax żewġha kien mar ’il bogħod fuq xogħol u kien se jdum sew ma jiġi lura. Kemm kienet taf tidħaq b’wieħed li għadu żgħir! “Bi kliemha qarrieqi [bil-persważjoni kollha tagħha] ħajjritu, bil-​kliem ħelu tagħha waqqgħetu.” (Proverbji 7:21) Irid ikollok kwalitajiet morali sodi bħal dawk taʼ Ġużeppi biex ma ċċedix għal tentazzjoni eċċitanti bħal din. (Ġenesi 39:​9, 12) Iżda, għandu dawn l-​istess kwalitajiet dan iż-​żagħżugħ?

“Bħal Gendus Sejjer għall-​Qatla”

“Iblah li hu, mar warajha, bħal gendus sejjer għall-​qatla, bħal ċerv marbut rabta sewwa [“sewwa sew bħallikieku mqiegħed fil-​qjud għad-​dixxiplina taʼ raġel iblah,” “NW”] sakemm vleġġa tinfidlu fwiedu; bħal għasfur jittajjar lejn ix-​xibka, bla ma jaf li hemm ħajtu fin-​nofs.”—Proverbji 7:​22, 23.

Għaż-żagħżugħ, l-​istedina kienet waħda irreżistibbli. Hu jitlef għaqlu warajha u jsegwiha “bħal gendus sejjer għall-​qatla.” Bħal raġel fil-​qjud li ma jistax jiskansa l-​kastig tiegħu, bl-​istess mod iż-​żagħżugħ jaqaʼ fid-​dnub. Hu ma jarahx il-​periklu taʼ dan kollu sakemm “vleġġa tinfidlu fwiedu,” jiġifieri, sakemm iweġġaʼ b’tali mod li jistaʼ jmut. Il-​mewt tistaʼ tkun waħda fiżika għax jissogra li jlaqqat xi marda trasmessa sesswalment li ġġib il-​mewt.b Il-​ferita tistaʼ twasslu wkoll għal mewta spiritwali; għax “hemm ħajtu fin-​nofs.” L-​effett fuqu bħala persuna u fuq ħajtu huwa wieħed serju, u d-​dnub tiegħu kontra Alla huwa wieħed gravi. Għaldaqstant, hu jgħaġġel fi ħdan il-​mewt bħal għasfur lejn ix-​xibka!

“Tilwix Lejn Triqatha”

Is-​sultan għaref jislet lezzjoni minn dak li ra, u jħeġġeġ: “Għalhekk, issa, ibni, ismaʼ minni, agħti widen għal kliem fommi. Tħallix qalbek titħajjar minn imġibitha, tilwix lejn triqatha; għax ħafna huma li rebħet u waqqgħet, bla għadd dawk li hi qatlet. Triq lejn qiegħ l-​art hi darha, tieħdok lejn għamajjar il-​mewt.”—Proverbji 7:​24-27.

Il-parir taʼ Salamun huwa ċar daqs il-​kristall. Qed jgħidilna biex inwarrbu mit-​triqat taʼ persuna immorali li jġibu l-​mewt, u ‘jkollna l-​ħajja.’ (Proverbji 7:2) Kemm hu f’waqtu dan il-​parir fi żmienna! Żgur li rridu nevitaw dawk il-​postijiet li fihom ikun hemm uħud li qed jitlajjaw biex jagħżlu l-​priża tagħhom. Għala għandek iċċedi għat-​tattika tagħhom billi tmur f’postijiet bħal dawn? Tabilħaqq, għala għandek tkun wieħed “bla moħħ” u tħuf fit-​triqat taʼ “mara barranija”?

Il-“mara barranija” li ra s-​sultan, ħajret liż-​żagħżugħ billi stidnitu ‘ħa jitpaxxew bl-​imħabba sa fil-​għodu.’ Ma spiċċawx ħafna żgħażagħ, speċjalment tfajliet, abbużati b’dan il-​mod? Imma kkunsidra ftit: Meta xi ħadd jipprova jiġbdek f’kondotta laxka sesswalment, tkun din imħabba vera jew passjoni egoista? Jekk raġel ikun iħobb mara tassew, għala għandu jġagħalha tmur kontra t-​taħriġ Kristjan u l-​kuxjenza tagħha? Jalla ‘qalbek ma titħajjarx’ minn dawn l-​affarijiet, iwissi Salamun.

Fil-biċċa l-​kbira, il-​kliem li juża min jisseduċi jkun ħelu u maħsub bir-​reqqa. Billi jkollna l-​għerf u l-​fehma nistgħu nifhmu x’hemm moħbi wara kliem bħal dan. Il-​fatt li nżommu f’moħħna l-​kmandamenti taʼ Jehovah se jħarisna. Għalhekk, jalla nistinkaw dejjem biex ‘inħarsu l-​kmandamenti t’Alla u jkollna l-​ħajja,’ saħansitra għall-​eternità.—1 Ġwann 2:17.

[Noti taʼ taħt]

a Il-kelma “barranija” kienet tintuża biex tapplika għal dawk li jkunu tbegħdu minn Jehovah billi ma baqgħux taħt il-​Liġi. Għalhekk, wieħed kien jirreferi għal mara immorali bħal prostituta, bħala “mara barranija.”

b Xi mard trasmess sesswalment jistaʼ jagħmel ħsara lill-​fwied. Per eżempju, f’każi meta s-​sifilis tkun daħlet ’il ġewwa sew, l-​organiżmi tal-​batterji jinfirxu mal-​fwied kollu. U l-​organiżmu li jikkawża l-​gonorrea jistaʼ jikkaġuna infjammazzjoni tal-​fwied.

[Stampi f’paġna 29]

Kif tħares lejn ir-​regoli tal-​ġenituri tiegħek?

[Stampa f’paġna 31]

Jekk inħarsu l-​kmandamenti t’Alla jkollna l-​ħajja

    Pubblikazzjonijiet bil-Malti (1990-2025)
    Oħroġ
    Illoggja
    • Malti
    • Ixxerja
    • Preferenzi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kundizzjonijiet għall-Użu
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Illoggja
    Ixxerja