“Sibna ’l-Messija”

“SIBNA ’l-Messija.” “Sibna lil dak li Mosè, fil-​Liġi, u l-​Profeti kitbu dwaru.” Żewġ Lhud devoti taʼ l-​ewwel seklu għamlu dawn l-​istqarrijiet sorprendenti. Fl-​aħħar, dak il-​Messija li kienu qed jittamaw għalih wasal. Huma kienu konvinti!—Ġwanni 1:​35-45.

Meta taħseb dwarha, jekk tqis l-​isfond storiku u reliġjuż taʼ dak iż-​żmien, il-​konvinzjoni tagħhom kienet saħansitra iktar sinifikanti. Kienu dehru għadd taʼ wħud li suppost kellhom iġibu ħelsien b’ħafna ffanfrar u wegħdi, imma t-​tamiet malajr ġew diżappuntati hekk kif dawn l-​uħud naqsu milli jeħilsu lil-​Lhud minn taħt il-​madmad tar-​Rumani.—Atti 5:​34-37.

Madankollu, dawk iż-​żewġ Lhud—Indrì u Filippu—qatt ma ddubitaw li kienu sabu l-​Messija veru. Minflok, fis-​snin taʼ wara, il-​fiduċja tagħhom żdiedet hekk kif personalment raw b’għajnejhom stess l-​għemejjel qawwija taʼ dan ir-​raġel meta wettaq dak li kien imbassar dwar il-​Messija.

Dawn it-​tnejn u ħafna oħrajn għala poġġew il-​fidi fih, konvinti li ma kienx sempliċi Messija falz jew bniedem ieħor li kien se jiddiżappuntahom? Liema kredenzjali għamluh il-​Messija ġenwin?

Skond ir-​rakkont storiku, Indrì u Filippu identifikaw lil Ġesù taʼ Nazaret, li qabel kien mastrudaxxa, bħala l-​Messija mwiegħed li kien tant mistenni. (Ġwanni 1:45) Wieħed li studja bir-​reqqa l-​istorja taʼ dak iż-​żmien, Luqa, qal li din il-​miġja tal-​Messija seħħet “fis-​sena ħmistax tar-​renju taʼ Tiberju Ċesari.” (Luqa 3:​1-3) Dik il-​15-il sena tal-​ħakma taʼ Tiberju bdiet f’Settembru tas-​sena 28 E.K. u spiċċat f’Settembru tas-​sena 29 E.K. Luqa kompla jgħid li l-​Lhud f’dan iż-​żmien “kienu qed jistennew” il-​wasla tal-​Messija. (Luqa 3:15) Għala kienu qed jistennewh f’dak iż-​żmien partikulari? Ħalli naraw.

Il-​Kredenzjali tal-​Messija

Meta tikkunsidra l-​irwol vitali tal-​Messija, int tistaʼ tifhem li l-​Ħallieq, Ġeħova, loġikament kien se jipprovdi evidenza ċara biex jgħin lil uħud attenti u leali jidentifikaw il-​Messija mwiegħed. Għala? Għaliex b’dan il-​mod, individwi attenti ma kinux se jitqarrqu mill-​impusturi, bħalma ġralhom ħafna nies.

Meta ambaxxatur jippreżenta ruħu lil xi gvern ieħor, huwa mistenni li jikkonferma l-​ħatra tiegħu permezz tad-​dokumenti bil-​kredenzjali neċessarji. Bl-​istess mod, Ġeħova niżżel bil-​miktub minn ħafna qabel dak li kellu jwettaq il-​Messija. Għalhekk, meta deher “l-​Aġent Ewlieni,” kien se jkun bħallikieku ġie bid-​dokumenti, jew il-​kredenzjali, li kienu se jikkonfermaw l-​identità tiegħu.—Ebrej 12:2.

Il-kredenzjali li l-​Messija veru kellu jkollu, kellhom jaqblu mal-​ħafna profeziji miktubin fil-​Bibbja ħafna sekli qabel. Dawn bassru bl-​akbar dettall kif kienet se tkun il-​wasla tal-​Messija, x’tip taʼ ministeru kellu jagħmel, it-​tbatija li kellhom jikkaġunawlu oħrajn, u x’tip taʼ mewt kellu jesperjenza. Għandu mnejn jinteressak tkun taf li dawk il-​profeziji taʼ min joqgħod fuqhom bassru li kellu jiġi rxoxtat, jiġi eżaltat fuq il-​leminija t’Alla, u fl-​aħħar li l-​ħakma tas-​Saltna tiegħu kellha ġġib barkiet fil-​futur. B’dan il-​mod, il-​profeziji tal-​Bibbja pprovdew serje unika taʼ ġrajjiet li tistaʼ tixxebbah maʼ marki tas-​swabaʼ li jistgħu jidentifikaw persuna waħda biss.

M’għandniex xi ngħidu, meta Ġesù daħal fix-​xena fis-​sena 29 E.K., il-​profeziji Messjaniċi ma twettqux kollha f’ħakka t’għajn. Per eżempju, hu kien għadu ma nqatilx u ġie rxoxtat. Minkejja dan, Indrì, Filippu, u ħafna oħrajn poġġew il-​fidi f’Ġesù minħabba dak li għallimhom u għamel. Huma raw evidenza abbundanti li, fil-​fatt, hu kien il-​Messija. Kieku int kont tgħix dak iż-​żmien u stajt tistudja b’moħħ miftuħ l-​evidenza li taraha b’għajnejk stess, probabbilment int ukoll kont tkun konvint li Ġesù kien il-​Messija.

Diversi Evidenzi Jagħtu Stampa Ċara

X’kien se jgħinek tasal għal din il-​konklużjoni? Tul is-​sekli, il-​profeti Bibliċi semmew affarijiet speċifiċi li kien se jkollu l-​Messija u li kienu se jidentifikawh mingħajr ebda dubju. Hekk kif il-​profeti pprovdew dawn id-​dettalji tul is-​sekli bdiet tiġi fformata stampa ċara tal-​Messija. Henry H. Halley osserva: “Ejja ngħidu li għadd taʼ rġiel minn Pajjiżi Differenti, li qatt ma raw lil xulxin, u lanqas qatt ma kkomunikaw bejniethom b’xi mod, kellhom jidħlu f’kamra, u kull wieħed ipoġġi biċċa Rħama Mnaqqxa, u dawn il-​biċċiet, meta Jitpoġġew Flimkien, jifformaw statwa Perfetta—kif nistgħu naslu għal konklużjoni oħra ħlief li Xi Individwu kien għamel l-​Ispeċifikazzjonijiet, u bagħat lil kull raġel il-​biċċa tiegħu?” Imbagħad hu jistaqsi: “Kif jistgħu dawn il-​biċċiet t’Evidenza Meraviljuża tal-​Ħajja u l-​Għemejjel taʼ Ġesù, impoġġijin flimkien minn Kittieba Diversi minn Kulturi Diversi, Żmien Twil Qabel ma Ġie Ġesù, jiġu spjegati b’mod ieħor għajr li MOĦĦ SOVRUMAN idderieġa l-​Kitba?” Halley ikkonkluda li dan kien “Il-​Miraklu taż-​Żminijiet!”

Dan il-​“miraklu” beda mill-​ewwel ktieb tal-​Bibbja. Minbarra l-​ewwel profezija Biblika li indikat l-​irwol tal-​Messija, il-​kittieb tal-​Ġenesi niżżel bil-​miktub li l-​Messija kellu jiġi mil-​linja tad-​dixxendenza t’Abraham. (Ġenesi 3:15; 22:​15-18) Tagħrif ieħor wera li l-​Messija kellu jiġi mit-​tribù taʼ Ġuda. (Ġenesi 49:10) Alla qal lill-​Iżraelin permezz taʼ Mosè li l-​Messija kellu jkun kelliemi u ħellies akbar minn Mosè.—Dewteronomju 18:18.

Matul iż-​żmien tas-​Sultan David, il-​profezija wriet li l-​Messija kellu jkun il-​werriet taʼ David għat-​tron u li s-​saltna Tiegħu kellha tkun ‘imsaħħa għal dejjem.’ (2 Samwel 7:​13-16) Il-​ktieb taʼ Mikea wera li l-​Messija kellu jitwieled fir-​raħal taʼ David, Betlehem. (Mikea 5:1 [5:​2, NW]) Isaija bassar li Hu kellu jitwieled minn xebba. (Isaija 7:14) Il-​profeta Malakija bassar li l-​miġja Tiegħu kellha tiġi dikjarata minn xi ħadd bħal Elija.—Malakija 3:​23, 24 (4:​5, 6, NW).

Dettall speċifiku ieħor dwar il-​Messija deher fil-​ktieb taʼ Danjel. Waqt li tenfasizza s-​sena stess li fiha kellu jidher il-​Messija, il-​profezija tgħid: “Kun af u ifhem, li minn meta ħarġet il-​kelma biex jerġgħu jiġu u jibnu lil Ġerusalemm sa ma jasal [il-“Messija, il-​Prinċep,” “Karm Żammit”], għad iridu jgħaddu sebaʼ ġimgħat. U fi tnejn u sittin ġimgħa terġaʼ tinbena għal darb’oħra, bil-​pjazez u l-​fossijiet tagħha; imma dan jiġri fi żmien taʼ diqa.”—Korsiv tagħna; Danjel 9:25.

Is-Sultan Persjan Artasersi ħareġ “il-​kelma” biex Ġerusalemm terġaʼ tiġi restawrata u mibnija fl-​20 sena tal-​ħakma tiegħu. Il-​ħakma tiegħu bdiet fl-​474 Q.E.K., u allura l-​20 sena tiegħu kellha tkun l-​455 Q.E.K. (Neħemija 2:​1-8) Għalhekk, perijodu taʼ 69 (7 u 62) ġimgħa profetika kellhom jgħaddu minn meta joħroġ il-​kmand biex Ġerusalemm terġaʼ tiġi mibnija u restawrata sa ma jidher il-​Messija. M’għandniex xi ngħidu, disgħa u sittin ġimgħa letterali fihom biss 483 jum, jew inqas minn sentejn. Imma meta tiġi applikata r-​regola profetika taʼ “jum għal kull sena,” din turi li l-​Messija kellu jidher 483 sena wara, fis-​sena 29 E.K.—Eżekjel 4:6.a

Għalkemm għadd taʼ wħud sostnew li kienu l-​Messija fi snin oħra, kien Ġesù taʼ Nazaret li deher fix-​xena dinjija fis-​sena 29 E.K. (Luqa 3:​1, 2) F’dik l-​istess sena, Ġesù mar għand Ġwanni l-​Għammied u tgħammed fl-​ilma. Imbagħad, Ġesù ġie midluk bl-​ispirtu qaddis bħala l-​Messija. Iktar tard, Ġwanni, il-​wieħed bħal Elija li ġie mbassar li kellu jwitti t-​triq, introduċa lil Ġesù maʼ Indrì u dixxiplu ieħor, u sejjaħlu “l-​Ħaruf t’Alla li jneħħi d-​dnub tad-​dinja.”—Ġwanni 1:29; Luqa 1:​13-17; 3:​21-23.

Il-​Ġenealoġija u l-​Identifikazzjoni tal-​Messija

Il-​profeziji ispirati rabtu lill-​Messija maʼ xi familji Lhud partikulari. Allura hu raġunevoli li l-​Ħallieq li jaf kollox kien se jirranġa biex il-​miġja tal-​Messija sseħħ fi żmien meta d-​dokumenti ġenealoġiċi jkunu disponibbli biex id-​dixxendenza tiegħu tiġi konfermata.

Is-Cyclopedia taʼ McClintock u Strong tgħid: “M’hemmx dubju li r-​reġistri tat-​tribujiet u l-​familji Lhud ma baqgħux jeżistu wara l-​qerda taʼ Ġerusalemm [fis-sena 70 E.K.], u mhux qabel.” Hemm indikazzjonijiet ċari li Mattew u Luqa kitbu l-​Evanġelji tagħhom qabel is-​sena 70 E.K. Għalhekk, huma setgħu jikkonsultaw dawn ir-​reġistri meta ġabru r-​rakkonti tagħhom dwar id-​dixxendenza taʼ Ġesù. (Mattew 1:​1-16; Luqa 3:​23-38) U żgur li fuq kwistjoni taʼ importanza daqshekk sinifikanti, ħafna mill-​kontemporanji tagħhom riedu jikkonfermaw id-​dixxendenza taʼ Ġesù għalihom infushom.

Twettiq b’Kumbinazzjoni Permezz taʼ Ġesù?

Xorta waħda, huwa possibbli li t-​twettiq tal-​profeziji Messjaniċi permezz taʼ Ġesù seħħ b’kumbinazzjoni? F’intervista, wieħed studjuż wieġeb: “Ma jistax ikun. In-​nuqqas taʼ probabbiltà tant hu kbir li ma jistax ikun b’kumbinazzjoni. Xi ħadd għamel il-​kalkoli u wasal għall-​konklużjoni li l-​probabbiltà li tmien profeziji biss jitwettqu hi ċans wieħed f’mitt miljun biljun.” Biex juri kemm hu kbir dan in-​numru taʼ nuqqas taʼ probabbiltà, hu qal: “Kieku tieħu dan l-​għadd f’dollari tal-​fidda, kieku tgħatti l-​istat kollu taʼ Texas [post li fih 690,000 kilometru kwadru] b’saff għoli taʼ 60 ċentimetru. Kieku timmarka dollaru tal-​fidda minnhom u mbagħad tgħatti l-​għajnejn taʼ individwu u tħallih idur fl-​istat u jitbaxxa biex jaqbad munita waħda, x’ċans għandu li se jagħżel dik il-​waħda mmarkata?” Imbagħad hu qal li “daqstant ieħor m’huwiex probabbli li xi ħadd fl-​istorja setaʼ jwettaq biss tmien profeziji [Messjaniċi].”

Madankollu, matul il-​ministeru tiegħu taʼ tliet snin u nofs, Ġesù mhux biss wettaq tmien profeziji Bibliċi imma ħafna iktar. Minħabba daqstant evidenza ċara, l-​istudjuż ikkonkluda: “Ġesù—u Ġesù biss tul l-​istorja kollha—għamel ħaġa bħal din.”

Il-​“Miġja” tal-​Messija

Jidher ċar li l-​Messija ġie fis-​sena 29 E.K. bħala Ġesù taʼ Nazaret. Din kienet il-​miġja tiegħu bħala Ħellies umli li għadda minn tbatija. Hu ma ġiex bħala Sultan li jirbaħ lil kulħadd biex ikisser il-​madmad tal-​moħqrija tar-​Rumani, bħalma dehru li kienu qed jistennew ħafna mil-​Lhud u saħansitra ħafna mis-​segwaċi tiegħu. (Isaija, kapitlu 53; Żakkarija 9:9; Atti 1:​6-8) Il-​miġja tiegħu fil-​futur, però, ġiet imbassra li se tkun b’qawwa u b’awtorità kbira.—Danjel 2:44; 7:13, 14.

Madwar id-​dinja, studju bir-​reqqa tal-​profeziji tal-​Bibbja kkonvinċa lin-​nies li jirraġunaw li l-​Messija ġie fl-​ewwel seklu u li kellu jerġaʼ jiġi. L-​evidenza tistabbilixxi li r-​ritorn tiegħu li ġie mbassar, il-​bidu tal-​“preżenza” tiegħu, seħħ fl-​1914.b (Mattew 24:​3-​14) F’dik is-​sena, Ġesù b’mod inviżibbli telaʼ fuq it-​tron fis-​smewwiet bħala s-​Sultan tas-​Saltna t’Alla. Dalwaqt, hu se jaġixxi biex jeħles lill-​art mill-​effetti tar-​ribelljoni fl-​Għeden. Ir-​Renju tiegħu t’Elf Sena li se jiġi wara, se jkun taʼ barka għal dawk kollha li juru l-​fidi fih bħala n-​Nisel imwiegħed, il-​Messija, li “jneħħi d-​dnub tad-​dinja.”—Ġwanni 1:29; Rivelazzjoni 21:​3, 4.

Ix-​Xhieda taʼ Ġeħova huma lesti jiddiskutu miegħek din l-​evidenza u juruk mill-​Bibbja x’tistaʼ tfisser il-​ħakma tal-​Messija għalik u għall-​maħbubin tiegħek.

[Noti taʼ taħt]

[Tabella/Stampi f’paġna 6, 7]

455 Q.E.K., “il-​kelma biex jerġgħu . . . jibnu lil Ġerusalemm”

▸ 29 E.K., jasal il-​Messija

◀ 483 sena (69 ġimgħa profetika)​—Danjel 9:​25 ▸

▸ 1914, il-​Messija jitlaʼ fuq it-​tron fis-​sema

▸ Il-Messija dalwaqt se jtemm il-​ħażen u jbiddel l-​art f’ġenna