“Kull Wieħed Iġorr it-​Tagħbija Tiegħu”

“Kull wieħed minna se jagħti kont tiegħu nnifsu lil Alla.” ​—RUMANI 14:12.

1. Liema responsabbiltà ffaċċjaw it-​tliet Ebrej?

TLIET żgħażagħ Ebrej li kienu jgħixu Babilonja ffaċċjaw deċiżjoni taʼ ħajja jew mewt. Għandhom huma jmilu quddiem ix-​xbieha immensa, kif talbet il-​liġi tal-​pajjiż? Jew għandhom jirrifjutaw li jqimuha u jintefgħu ġo forn taʼ nar iħeġġeġ? Sidrak, Mesak u Għabednegu ma kellhomx żmien biex jitolbu l-​parir taʼ xi ħadd; lanqas biss kellhom bżonn jagħmlu dan. Mingħajr ma qagħdu jaħsbuha huma ddikjaraw: “Kun af, sultan, li allatek m’aħniex se naqduhom, u l-​istatwa tad-​deheb li int waqqaft m’aħniex se nqimuha.” (Danjel 3:​1-18) It-​tliet Ebrej refgħu t-​tagħbija tar-​responsabbiltà tagħhom.

2. Min, fil-​fatt, ħa d-​deċiżjoni taʼ Pilatu dwar Ġesù Kristu, u ħeles dan lill-​gvernatur Ruman mir-​responsabbiltà?

² Xi sitt sekli wara, il-​gvernatur semaʼ lakkużi kontra r-​raġel. Wara li eżamina l-​każ, hu kkonvinċa ruħu li l-​akkużat huwa innoċenti. Xorta waħda, il-​folla riedet toqtlu. Wara li pprova jirrifjuta t-​talba tagħhom, il-​gvernatur ma riedx iġorr it-​tagħbija tar-​responsabbiltà tiegħu u ċeda għall-​pressjoni. Wara li ħasel idejh, hu qal: “Jien innoċenti mid-​demm taʼ dan ir-​raġel.” Imbagħad tahom ir-​raġel biex isammruh maʼ zokk. Iva, minflok ma ġarr ir-​responsabbiltà tiegħu biex jieħu deċiżjoni dwar Ġesù Kristu, Ponzju Pilatu ħalla lil oħrajn jiddeċiedu għalih. Ħasel kemm ħasel idejh, Pilatu xorta kien għadu responsabbli għas-​sentenza inġusta li ta lil Ġesù.​—Mattew 27:​11-26; Luqa 23:​13-25.

3. Għala m’għandniex inħallu lil ħaddieħor jiddeċiedi għalina?

³ Xi ngħidu għalik? Meta jkollok bżonn tieħu xi deċiżjonijiet, tagħmel bħat-​tliet Ebrej, jew tħalli lil ħaddieħor jiddeċiedi għalik? M’huwiex faċli meta tkun trid tieħu xi deċiżjoni. Hemm bżonn li wieħed ikun matur sabiex jagħmel għażliet tajbin. Per eżempju, il-​ġenituri jridu jieħdu deċiżjonijiet tajbin għaċ-​ċkejknin tagħhom. Ċertament li huwa diffiċli ħafna li tieħu deċiżjoni meta s-​sitwazzjoni hija komplikata u jridu jiġu kunsidrati diversi fatturi. Madankollu, ir-​responsabbiltà biex nieħdu d-​deċiżjonijiet m’hijiex tant diffiċli li għandha tiġi inkluża mat-​“toqol,” jew l-​affarijiet taʼ inkwiet, li dawk li għandhom “kwalifiki spiritwali” jistgħu jġorru għalina. (Galatin: 6:​1, 2) Għall-​kuntrarju, din hija tagħbija li għaliha “kull wieħed minna se jagħti kont tiegħu nnifsu lil Alla.” (Rumani 14:12) “Kull wieħed iġorr it-​tagħbija tiegħu,” tgħid il-​Bibbja. (Galatin 6:5) Allura, kif nistgħu aħna nieħdu deċiżjonijiet għaqlin fil-​ħajja? L-​ewwel, għandna nagħrfu l-​limitazzjonijiet umani tagħna u naraw x’hemm bżonn biex inpattu għalihom.

Fattur Essenzjali

4. Liema lezzjoni importanti ferm dwar li nieħdu deċiżjonijiet għandna nitgħallmu mid-​diżubbidjenza taʼ l-​ewwel koppja umana?

⁴ Fil-​bidu taʼ l-​istorja tal-​bniedem, l-​ewwel koppja ħadet deċiżjoni li ġabet konsegwenzi diżastrużi. Huma għażlu li jieklu mill-​frott tas-​siġra taʼ tagħrif it-​tajjeb u l-​ħażin. (Ġenesi 2:​16, 17) Fuq liema ħaġa kienet ibbażata d-​deċiżjoni tagħhom? “Il-​mara rat li s-​siġra kienet tajba għall-​ikel u tiġbdek fil-​għajn, u s-​siġra tħajjrek,” tgħid il-​Bibbja. “U ħadet mill-​frott u kielet. Mbagħad tat ukoll lil żewġha, li kien magħha, u kiel.” (Ġenesi 3:6) L-​għażla t’Eva kienet ibbażata fuq xewqa egoistika. L-​azzjoni tagħha wasslet lil Adam biex jagħmel bħalha. B’riżultat taʼ dan, id-​dnub u l-​mewt ‘infirxu fuq il-​bnedmin kollha.’ (Rumani 5:12) Id-​diżubbidjenza taʼ Adam u Eva għandha tgħallimna lezzjoni importanti ħafna dwar il-​limiti tal-​bniedem: Sakemm ma jżommx mal-​gwida divina, il-​bniedem għandu t-​tendenza li jieħu deċiżjonijiet ħżiena.

5. Liema gwida pprovdielna Ġeħova, u x’għandna nagħmlu biex nibbenefikaw minnha?

⁵ Kemm għandna nkunu grati li Alla Ġeħova tana direzzjoni! L-​Iskrittura tgħidilna: “Minn warajk jisimgħu widnejk kliem li jwissik u jgħidlek: ‘Din hi t-​triq; għaddi minnha, sew jekk tikser lejn il-​lemin, sew lejn ix-​xellug.’” (Isaija 30:21) Ġeħova jkellimna permezz tal-​Kelma ispirata tiegħu, il-​Bibbja. Aħna għandna nistudjaw l-​Iskrittura u niksbu għarfien eżatt minnha. Sabiex nagħmlu għażliet tajbin, aħna għandna nieħdu mill-​“ikel solidu [li] hu għan-​nies maturi.” “Bl-​użu,” aħna wkoll ‘għandna s-​sensi tagħna mħarrġin biex nagħrfu nagħżlu kemm it-​tajjeb u kemm il-​ħażin.’ (Ebrej 5:14) Aħna nistgħu nħarrġu ssensi tagħna billi napplikaw dak li nitgħallmu mill-​Kelma t’Alla.

6. X’inhu meħtieġ sabiex il-​kuxjenza tagħna tiffunzjona b’mod xieraq?

⁶ Xi ħaġa li hija essenzjali fil-​proċess taʼ li nieħdu deċiżjonijiet hija l-​fakultà li writna tal-​kuxjenza. Din il-​fakultà għandha l-​abbiltà li tagħmel ġudizzju, u biha nistgħu niġu “akkużati jew skużati.” (Rumani 2:​14, 15) Però, sabiex il-​kuxjenza tagħna tiffunzjona b’mod xieraq għandha tiġi mħarrġa bl-​għarfien eżatt mill-​Kelma t’Alla u ssir sensittiva minħabba l-​applikar taʼ din il-​Kelma. Kuxjenza li mhix imħarrġa tistaʼ faċilment tiġi effettwata minn tradizzjonijiet u drawwiet lokali. L-​affarijiet taʼ madwarna u l-​opinjonijiet taʼ nies oħrajn jistgħu wkoll jiżvijawna. X’jiġrilha l-​kuxjenza tagħna jekk ninjorawha ripetutament meta tniggiżna u niksru l-​livelli divini? Maż-​żmien, din tistaʼ timmarka fil-​fond bħallikieku “b’ħadida mikwija,” u ssir bħal ġilda iebsa li jkollha farrett​—ma tibqax tħoss u ma tirreaġixxix. (1 Timotju 4:2) Mill-​banda l-​oħra, kuxjenza mħarrġa mill-​Kelma t’Alla hija gwida taʼ min joqgħod fuqha.

7. Liema fattur essenzjali jistaʼ jgħinna nieħdu deċiżjonijiet għaqlin?

⁷ Għalhekk, għandna bżonn għarfien eżatt taʼ l-​Iskrittura u l-​abbiltà li napplikawh sabiex inġorru r-​responsabbiltà li nieħdu deċiżjonijiet għaqlin. Minflok ma naqbdu u naslu għal konklużjonijiet meta niffaċċjaw xi għażliet, aħna għandna nieħdu l-​ħin biex infittxu dwar prinċipji Bibliċi u nużaw l-​abbiltà tal-​ħsieb hekk kif napplikawhom. Anki meta jkollna nieħdu deċiżjoni immedjata​—bħalma għamlu Sidrak, Mesak u Għabednegu​—aħna se nkunu preparati tajjeb jekk ikollna għarfien eżatt tal-​Kelma t’Alla u l-​kuxjenza tagħna tkun ġiet imħarrġa bih. Sabiex nifhmu kif il-​fatt li nirsistu lejn il-​maturità jistaʼ jtejjeb l-​abbiltà tagħna biex nieħdu deċiżjonijiet, ejja nikkunsidraw żewġ oqsma tal-​ħajja.

Maʼ Min Għandna Nissieħbu?

8, 9. (a) Liema prinċipji juru l-​bżonn li nevitaw sħubija ħażina? (b) Is-​sħubija ħażina tfisser biss li tissieħeb direttament maʼ nies li m’għandhomx prinċipji? Spjega.

⁸ “Titqarrqux,” kiteb l-​appostlu Pawlu. “Kumpanija ħażina tħassar id-​drawwiet siewja.” (1 Korintin 15:33) Ġesù Kristu qal lid-​dixxipli tiegħu: “M’intomx parti mid-​dinja.” (Ġwanni 15:19) Meta nitgħallmu dawn il-​prinċipji, aħna faċilment nifhmu l-​bżonn li nevitaw sħubija maż-​żienja, l-​adulteri, il-​ħallelin, is-​sakranazzi, u nies bħal dawn. (1 Korintin 6:​9, 10) Hekk kif nagħmlu progress fl-​għarfien tal-​verità tal-​Bibbja, madankollu, nirrealizzaw li meta nqattgħu ħin maʼ individwi bħal dawn billi narawhom fil-​films, fuq it-​televixin, jew fuq l-​iskrins tal-​kompjuter jew billi naqraw dwarhom fil-​kotba huwa daqstant ieħor taʼ ħsara. Jistaʼ jingħad l-​istess dwar sħubija fiċ-​chat rooms fuq l-​Internet “maʼ nies qarrieqa.”​—Salm 26:4.

⁹ Imma xi ngħidu dwar li nissieħbu mill-​qrib maʼ dawk li għandhom mnejn ikunu nodfa moralment imma li huma neqsin mill-​fidi fl-​Alla l-​veru? L-​Iskrittura tgħidilna: “Id-​dinja kollha qiegħda taħt il-​qawwa tal-​Ħażin.” (1 Ġwanni 5:19) Dan jgħinna nifhmu li sħubija ħażina m’hijiex biss dik taʼ nies li jħallu kollox għaddej jew li jkollhom morali baxxi. Għalhekk, inkunu għaqlin jekk nikkultivaw sħubija mill-​qrib maʼ dawk biss li jħobbu lil Ġeħova.

10. X’se jgħinna nieħdu deċiżjonijiet maturi fejn jidħlu kuntatti li jkollna mad-​dinja?

¹⁰ M’huwiex possibbli u lanqas ma hemm bżonn li nevitaw kompletament kuntatti maʼ dawk tad-​dinja. (Ġwanni 17:15) Kemm jekk nieħdu sehem fil-​ministeru Kristjan, nattendu l-​iskola, jew immorru għax-​xogħol, f’kull każ ikollna kuntatti mad-​dinja. Kristjan li huwa miżżewweġ lil xi ħadd li ma jemminx għandu mnejn li jkollu kuntatti mad-​dinja iktar minn oħrajn. Madankollu, meta nħarrġu s-​sensi tagħna aħna nifhmu li hemm baħar jaqsam bejn li jkollna kuntatt bilanċjat u neċessarju mad-​dinja għal li nifformaw rabtiet mill-​qrib magħha. (Ġakbu 4:4) Għalhekk, aħna nistgħu nieħdu deċiżjonijiet maturi dwar jekk irridux nipparteċipaw f’attivitajiet żejda fl-​iskola, bħal avvenimenti taʼ l-​isports u ż-​żfin, u nattendu parties u ikliet li jiġu rranġati għall-​impjegati.

L-​Għażla taʼ l-​Impjieg Tagħna

11. X’għandna nikkunsidraw l-​ewwel meta nieħdu deċiżjonijiet dwar l-​impjieg?

¹¹ Meta napplikaw il-​prinċipji tal-​Bibbja b’maturità se niġu megħjunin biex nieħdu deċiżjonijiet dwar kif inwettqu l-​obbligu tagħna ħalli ‘nipprovdu għall-​membri taʼ darna.’ (1 Timotju 5:8) L-​ewwel m’għandna nikkunsidraw huwa t-​tip taʼ xogħol innifsu​—x’jitlobna nagħmlu. Jekk nagħżlu tip taʼ xogħol li jappoġġa dak li hu kundannat direttament fil-​Bibbja, dan żgur li jkun ħażin. Għalhekk, il-​Kristjani veri ma jaċċettawx impjiegi li għandhom mnejn jinkludu idolatrija, serq, użu ħażin tad-​demm, jew xi prattiċi oħrajn li m’humiex Skritturali. Aħna m’aħniex se nigdbu jew inqarrqu, anki jekk min jimpjegana jitlobna nagħmlu hekk.​—Atti 15:29; Rivelazzjoni 21:8.

12, 13. Liema huma xi fatturi minbarra x-​xogħol innifsu li huma importanti meta niġu biex nieħdu deċiżjonijiet dwar l-​impjieg?

¹² Xi ngħidu jekk l-​impjieg ma jmurx kontra xi ħtieġa divina speċifika? Hekk kif aħna nikbru fl-​għarfien tal-​verità u ntejbu s-​sensi tagħna biex nagħżlu, aħna naslu biex nagħrfu fatturi oħrajn li għandna nikkunsidraw. Xi ngħidu jekk ix-​xogħol jinvolvina f’xi prattika mhux Skritturali, bħal li nwieġbu t-​telefon fi stabbiliment tal-​logħob taʼ l-​ażżard? Is-​sors minfejn ġejja l-​paga u l-​post taʼ l-​impjieg huma fatturi li għandna nikkunsidraw ukoll. Per eżempju, sejjer Kristjan, li hu kuntrattur li jaħdem għal rasu, jaċċetta li jitħallas biex ibajjad xi waħda mill-​knejjes tal-​Kristjaneżmu, u b’hekk ikun qed jappoġġa r-​reliġjon falza?​—2 Korintin 6:​14-16.

¹³ Xi ngħidu jekk f’okkażjoni minnhom il-​wieħed li jħaddimna jaċċetta kuntratt biex ibajjad xi post taʼ qima falza? F’dan il-​każ, aħna jkollna bżonn nikkunsidraw fatturi bħal kemm għandna awtorità fuq dak li qiegħed isir u safejn nistgħu ninvolvu ruħna. U xi ngħidu jekk inwettqu xi servizz leġittimu, bħal ngħidu aħna li nwasslu l-​posta f’komunità, inkluż f’postijiet li jippromwovu prattiċi ħżiena? M’għandux il-​prinċipju li nsibu f’Mattew 5:45 jeffettwana meta niġu biex nieħdu deċiżjoni? Ma rridux ninsew kif il-​kuxjenza tagħna tistaʼ tiġi effettwata jekk nagħmlu dan ix-​xogħol ġurnata wara l-​oħra. (Ebrej 13:18) Tabilħaqq, meta nġorru t-​tagħbija tar-​responsabbiltà tagħna biex nieħdu deċiżjonijiet maturi dwar l-​impjieg jeħtieġ li min-​naħa tagħna nsinnu s-​sensi tagħna biex nagħżlu u nħarrġu l-​fakultà tal-​kuxjenza li tana Alla.

“Fih Aħseb f’Kull Ma Tagħmel”

14. Meta niġu biex nieħdu deċiżjonijiet, liema miżuri għandna nieħdu?

¹⁴ Xi ngħidu għad-​deċiżjonijiet li nieħdu dwar affarijiet oħrajn, bħal li nfittxu edukazzjoni sekulari u naċċettaw jew nirrifjutaw ċerta kura medika? Meta niġu biex nieħdu kwalunkwe deċiżjoni, għandna naċċertaw ruħna dwar liema prinċipji Bibliċi japplikaw, u mbagħad nużaw l-​abbiltà tagħna biex nirraġunaw sabiex napplikawhom. “Ittama fil-​Mulej b’qalbek kollha, u tafdax fl-​għaqal tiegħek,” qal l-​għaref Sultan Salamun taʼ Iżrael tal-​qedem. “Fih aħseb f’kull ma tagħmel, u hu jwittilek triqatek.”​—Proverbji 3:​5, 6.

15. Aħna x’nitgħallmu mill-​Kristjani taʼ l-​ewwel seklu dwar li nieħdu deċiżjonijiet?

¹⁵ Ħafna drabi, l-​għażliet li nagħmlu jeffettwaw lil oħrajn, u dan għandna nikkunsidrawh. Per eżempju, il-​Kristjani taʼ l-​ewwel seklu ma baqgħux iżjed taħt il-​ħafna restrizzjonijiet tal-​Liġi Mosajka fuq l-​ikel. Huma setgħu jagħżlu li jieklu ċertu ikel li kien kunsidrat imniġġes taħt il-​Liġi u li ma kienx oġġezzjonabbli b’modi oħra. Madankollu, l-​appostlu Pawlu kiteb dwar il-​laħam t’annimal li setaʼ kien konness maʼ xi tempju taʼ l-​idoli: “Jekk l-​ikel ifixkel lil ħija, qatt iktar ma nerġaʼ niekol laħam, biex ma nfixkilx lil ħija.” (1 Korintin 8:​11-13) Il-​Kristjani tal-​bidu ġew imħeġġin jikkunsidraw il-​kuxjenza t’oħrajn sabiex ma jfixkluhomx. Bid-​deċiżjonijiet tagħna m’għandniex ‘inkunu taʼ tfixkil.’​—1 Korintin 10:​29, 32.

Fittex l-​Għerf Divin

16. It-​talb kif jistaʼ jgħinna nieħdu deċiżjonijiet?

¹⁶ Għajnuna li m’hemmx prezzha biex tgħinna nieħdu deċiżjonijiet hija t-​talb. “Jekk xi ħadd minnkom jonqsu l-​għerf,” jgħid id-​dixxiplu Ġakbu, “ħa jibqaʼ jitlob lil Alla, għax hu jagħti b’mod ġeneruż u mingħajr ma jċanfar lil ħadd; u jingħatalu.” (Ġakbu 1:5) B’fiduċja, aħna nistgħu nduru lejn Ġeħova bit-​talb u nistaqsu għall-​għerf li għandna bżonn sabiex nieħdu deċiżjonijiet xierqa. Meta nitkellmu maʼ l-​Alla l-​veru dwar x’jikkonċernana u nfittxu l-​gwida tiegħu, l-​ispirtu qaddis jistaʼ jgħinna nifhmu aħjar l-​iskritturi li nkunu qed nikkunsidraw u niftakru f’dawk li forsi konna nsejniehom.

17. Oħrajn kif jistgħu jgħinuna fil-​proċess taʼ li nieħdu deċiżjoni?

¹⁷ Jistgħu oħrajn jgħinuna nieħdu deċiżjonijiet? Iva, Ġeħova pprovda wħud maturi fil-​kongregazzjoni. (Efesin 4:​11, 12) Huma jistgħu jintalbu jagħtu pariri, b’mod partikulari jekk id-​deċiżjoni hija waħda serja. Uħud li għandhom dehen spiritwali profond u esperjenza fil-​ħajja jistgħu jiġbdu l-​attenzjoni tagħna lejn prinċipji Bibliċi oħrajn li jistgħu jeffettwaw id-​deċiżjoni tagħna u jgħinuna ‘naċċertaw ruħna minn dak li hu iktar importanti.’ (Filippin 1:​9, 10) Madankollu, din it-​twissija hija importanti: Għandna noqogħdu attenti li ma nħallux lil ħaddieħor jieħu deċiżjonijiet għalina. It-​tagħbija tar-​responsabbiltà għandna nġorruha aħna.

Dejjem Se Jkun Tajjeb ir-​Riżultat?

18. X’nistgħu ngħidu dwar ir-​riżultat taʼ deċiżjoni tajba?

¹⁸ Id-​deċiżjonijiet li huma bbażati b’mod sod fuq prinċipji Bibliċi u meħudin b’kuxjenza tajba, dejjem se jwasslu għal riżultat tajjeb? Maż-​żmien, iva. Imma, xi drabi, għall-​ewwel l-​effett jistaʼ ma jkunx favorevoli. Sidrak, Mesak, u Għabednegu kienu jafu li l-​mewt setgħet tirriżulta mid-​deċiżjoni tagħhom li ma jqimux ix-​xbieha immensa. (Danjel 3:​16-19) Bl-​istess mod, wara li l-​appostli qalu lis-​Sinedriju Lhudi li huma riedu jobdu lil Alla bħala ħakkiem iktar milli lill-​bnedmin, huma ġew imsawtin qabel ma nħelsu. (Atti 5:​27-29, 40) Iktar minn hekk, “iż-​żmien u ċ-​ċirkustanzi” jistgħu jeffettwaw ħażin ir-​riżultat taʼ kwalunkwe deċiżjoni li nkunu ħadna. (Koħèlet 9:11) Jekk b’xi mod ikollna nbatu minkejja li nkunu ħadna deċiżjoni tajba, nistgħu nkunu fiduċjużi li Ġeħova se jgħinna nissaportu u se jberikna fil-​futur.​—2 Korintin 4:7.

19. Kif nistgħu aħna b’kuraġġ inġorru t-​tagħbija tar-​responsabbiltà tagħna biex nieħdu deċiżjonijiet?

¹⁹ Għalhekk, meta nieħdu deċiżjonijiet għandna nfittxu prinċipji Skritturali u nużaw l-​abbiltà tal-​ħsieb tagħna biex napplikawhom. Kemm aħna grati li Ġeħova tana l-​għajnuna tiegħu billi pprovda l-​ispirtu tiegħu u lil uħud maturi fil-​kongregazzjoni! Permezz taʼ gwida u provvedimenti bħal dawn, ejja b’kuraġġ inġorru t-​tagħbija tar-​responsabbiltà tagħna biex nieħdu deċiżjonijiet għaqlin.

X’Tgħallimt?

• Liema fattur essenzjali jistaʼ jgħinna nieħdu deċiżjonijiet tajbin?

• Kif jistaʼ l-​fatt li nagħmlu progress lejn il-​maturità jeffettwa l-​għażla tas-​sħubija tagħna?

• Liema huma xi fatturi importanti li għandna nikkunsidraw meta niġu biex nieħdu deċiżjonijiet dwar xi impjieg?

• Liema għajnuna hija disponibbli biex nieħdu deċiżjonijiet?

[Stampa f’paġna 22]

Id-​diżubbidjenza taʼ Adam u Eva tgħallimna lezzjoni importanti

[Stampa f’paġna 24]

Qabel ma tieħu xi deċiżjoni importanti, fittex prinċipji divini