“Raġel U Mara Ħalaqhom”
“Alla ħalaq il-bniedem fuq xbihietu fuq xbihat Alla ħalqu, raġel u mara ħalaqhom.”—ĠENESI 1:27.
1. Il-verità kif inhi barka għall-Kristjani rġiel u nisa?
KEMM hu pjaċevoli li tkun fost in-nies taʼ Jehovah u li tassoċja maʼ rġiel u nisa, kif ukoll maʼ subjien u bniet, li l-prijorità tagħhom fil-ħajja hi li jħobbu u li jobdu ’l Alla! Il-verità wkoll teħlisna minn attitudnijiet u kondotta li ma jogħġbux lil Alla Jehovah, u tgħallimna ngħixu kif suppost jgħixu l-Kristjani. (Ġwann 8:32; Kolossin 3:8-10) Per eżempju, in-nies kullimkien għandhom tradizzjonijiet jew kunċetti dwar il-mod kif l-irġiel għandhom jesprimu l-maskilità tagħhom, u n-nisa l-femminilità tagħhom. Huwa sempliċement li l-irġiel jitwieldu maskili, u n-nisa femminili? Jew hemm xi fatturi oħrajn li jridu jiġu kkunsidrati?
2. (a) X’għandu jiddetermina l-ħarsa tagħna dwar il-maskilità u l-femminilità? (b) Xi ġralhom l-opinjonijiet dwar is-sessi?
2 Għall-Kristjani, il-Kelma t’Alla hija l-awtorità li aħna noqogħdu għaliha, kienu x’kienu l-ideat persunali, kulturali, jew tradizzjonali li forsi stajna ksibna. (Mattew 15:1-9) Il-Bibbja ma telaborax fuq l-aspetti kollha tal-maskilità u l-femminilità. Minflok, tħalli l-wisaʼ għal varjetà, bħalma nsibu f’kulturi differenti. Biex ikunu kif Alla ħalaqhom li jkunu, l-irġiel iridu jkunu maskili, u n-nisa femminili. Għala? Għaliex minbarra li r-raġel u l-mara ntgħamlu biex jikkomplimentaw lil xulxin fiżikament, huma kellhom ukoll jikkomplimentaw lil xulxin permezz taʼ kwalitajiet maskili u femminili. (Ġenesi 2:18, 23, 24; Mattew 19:4, 5) Madankollu, l-opinjonijiet dwar is-sessi saru mgħawġin u mħawdin. Ħafna jassoċjaw il-maskilità maʼ dominanza ħarxa, severità, jew imġiba aggressiva fl-irġiel. F’ċerti kulturi jkun rari jew t’għajb għal raġel li jibki, fil-pubbliku jew saħansitra fil-privat. Madankollu, fil-folla quddiem il-qabar taʼ Lazzru, “Ġesù beka.” (Ġwann 11:35) Dak ma kienx barra minn loku għal Ġesù, li l-maskilità tiegħu kienet perfetta. Illum ħafna saru żbilanċjati dwar il-femminilità, billi jqisuha bħala sempliċi sbuħija fiżika u sesswali.
Maskilità Vera u Femminilità Vera
3. L-irġiel u n-nisa kif inhuma differenti?
3 X’inhi l-maskilità vera, u x’inhi l-femminilità vera? The World Book Encyclopedia tistqarr: “Il-biċċa l-kbira taʼ l-irġiel u n-nisa jvarjaw minn xulxin mhux biss fl-anatomija, imma wkoll fl-imġiba u fl-interessi. Xi ftit minn dawn id-differenzi huma ddeterminati bijoloġikament. . . . Imma ħafna differenzi li m’humiex anatomiċi jidhru li huma bbażati fuq irwoli sesswali li kull individwu jitgħallem. In-nies jitwieldu rġiel jew nisa, imma jitgħallmu jkunu maskili jew femminili.” Il-mod kif aħna magħmulin ġenetikament jistaʼ jeffettwa ħafna affarijiet, imma l-iżvilupp taʼ maskilità u femminilità xierqa jiddependi fuq li nitgħallmu dak li Alla jirrikjedi u fuq dak li nagħżlu li nsegwu fil-ħajja.
4. Il-Bibbja x’tirrivela dwar l-irwoli tar-raġel u l-mara?
4 L-istorja tal-Bibbja tirrivela li l-irwol t’Adam kien li jieħu l-inizjattiva bħala kap taʼ martu u wliedu. Kellu wkoll jikkonforma mar-rieda t’Alla li jimla l-art, irażżanha, u jkollu l-ħolqien inferjuri kollu taʼ l-art sottomess lejh. (Ġenesi 1:28) L-irwol femminil fil-familja għal Eva kien bħala “għajnuna” li tgħodd għal Adam, sottomessa lejh bħala l-kap tagħha, billi tikkopera miegħu fit-twettiq taʼ l-iskop li Alla ddikjara għalihom.—Ġenesi 2:18; 1 Korintin 11:3.
5. Ir-relazzjoni bejn ir-raġel u l-mara kif tħassret?
5 Imma Adam ma wettaqx ir-responsabbiltà tiegħu, u Eva wżat il-femminilità tagħha b’mod persważiv biex tħajjar lil Adam ħa jingħaqad magħha f’li ma jobdux lil Alla. (Ġenesi 3:6) Billi ħalla lilu nnifsu jagħmel dak li kien jaf li kien ħażin, Adam naqas li juri maskilità vera. B’mod dgħajjef għażel li jaċċetta l-kelma tas-sieħba mqarrqa tiegħu minflok dak li kien qal il-Missier u l-Ħallieq tiegħu. (Ġenesi 2:16, 17) L-ewwel koppja malajr bdew jesperjenzaw dak li Alla kien ra minn qabel bħala l-konsegwenza tad-diżubbidjenza. Adam, li kien qabel iddeskriva lil martu b’termini poetiċi mill-isbaħ, issa xott xott irrefera għaliha bħala “l-mara li inti tajtni għal miegħi.” L-imperfezzjoni tiegħu issa ċajpret u żvijat il-maskilità tiegħu, bir-riżultat li hu sar ‘jaħkem fuq martu.’ Eva, mill-banda l-oħra, kien se jkollha ‘xewqa’ għal żewġha, x’aktarx b’mod eċċessiv jew żbilanċjat.—Ġenesi 3:12, 16.
6, 7. (a) Liema tgħawwiġ tal-maskilità żviluppa qabel id-Dilluvju? (b) X’nistgħu nitgħallmu mis-sitwazzjoni taʼ qabel id-Dilluvju?
6 Użu ħażin tal-maskilità u l-femminilità sar jidher b’mod li jispikka qabel id-Dilluvju. Anġli li ċaħdu l-pożizzjoni oriġinali tagħhom fis-sema mmaterjalizzaw f’iġsma umani sabiex igawdu relazzjonijiet sesswali man-nisa. (Ġenesi 6:1, 2) Ir-rakkont isemmi li subjien biss twieldu minn dawn ir-relazzjonijiet mhux naturali. U donnu li n-nisel kollu kienu bgħula, mingħajr l-abbiltà li jirriproduċu. Saru magħrufin bħala wħud setgħanin, Nefilim, jew “Fellers” (uħud li jwaqqgħu), peress li kienu se jġagħlu lil oħrajn jaqgħu. (Ġenesi 6:4; ara nota taʼ taħt fin-New World Translation Reference Bible) Evidentement dawn kienu vjolenti, aggressivi, u ma wrew ebda mogħdrija tenera lejn oħrajn.
7 Huwa ċar li s-sbuħija fiżika, l-għamla tal-ġisem, id-daqs, jew is-saħħa minnhom infushom ma jipproduċux maskilità jew femminilità aċċettabbli. L-anġli li mmaterjalizzaw kienu x’aktarx attraenti. U n-Nefilim kienu kbar u mmuskolati, imma l-attitudni mentali tagħhom kienet mgħawġa. L-anġli diżubbidjenti u n-nisel tagħhom imlew l-art bl-immoralità sesswali u l-vjolenza. Għalhekk, Jehovah ġab it-tmiem fuq dik id-dinja. (Ġenesi 6:5-7) Id-Dilluvju, iżda, ma warrabx min-nofs l-influwenza demonika, lanqas ma elimina r-riżultati tad-dnub t’Adam. Riflessjoni mhix xierqa tal-maskilità u l-femminilità reġgħet feġġet wara l-Għarqa, u hemm eżempji fil-Bibbja, kemm tajbin u kemm ħżiena, li nistgħu nitgħallmu minnhom.
8. Ġużeppi liema eżempju taʼ maskilità xierqa ħalla?
8 Ġużeppi u mart Putifar jippreżentaw kuntrast qawwi rigward maskilità xierqa kkonfrontata minn femminilità dinjija. Mart Putifar, billi kienet tilfet rasha wara Ġużeppi, li kien raġel attraenti, ipprovat tisseduċih. Dak iż-żmien ma kien hemm ebda liġi miktuba mingħand Alla li tipprojbixxi ż-żína jew l-adulterju. Madankollu, Ġużeppi ħarab minn dik il-mara immorali u ta prova li kien tabilħaqq raġel t’Alla, wieħed li wera maskilità li kellha l-approvazzjoni t’Alla.—Ġenesi 39:7-9, 12.
9, 10. (a) Ir-reġina Vasti kif abbużat mill-femminilità tagħha? (b) Ester liema eżempju mill-aħjar taʼ femminilità pprovditilna?
9 Ester u r-Reġina Vasti jipprovdu kuntrast rimarkabbli għan-nisa. Vasti evidentement ħasbet li kienet tant sabiħa li s-Sultan Assweru kien dejjem se jċedi għax-xewqat tagħha. Imma s-sbuħija tagħha ma kinitx tinżel fil-fond, bħall-ħafna kremi tal-wiċċ li jinbiegħu llum. Kienet nieqsa mill-modestja u l-femminilità, għax naqset li turi sottomissjoni lejn żewġha, li kien ukoll is-sultan tagħha. Is-sultan warrabha u għażel mara verament femminili li, fil-fatt, kellha l-biżaʼ taʼ Jehovah biex tkun ir-reġina tiegħu.—Ester 1:10-12; 2:15-17.
10 Ester isservi t’eżempju mill-aqwa għan-nisa Kristjani. Hi “kienet sabiħa fis-sura tagħha u ġmielha kien jolqot l-għajn,” madankollu wriet ‘it-tiżjin li ma jitħassarx moħbi f’qalbha’ taʼ spirtu kwiet u ġwejjed. (Ester 2:7; 1 Pietru 3:4) Ma qisitx it-tiżjin li jidher bħala li jiġi l-ewwel. Ester uriet tattika u kontroll fuqha nfisha, billi kienet sottomessa lejn żewġha, Assweru, saħansitra meta l-ħajjiet taʼ niesha kienu fil-periklu. Ester baqgħet siekta meta kien għaqli li tagħmel hekk imma tkellmet bil-qlubija u bla biżaʼ meta kien hemm bżonn u meta kien il-waqt. (Ester 2:10; 7:3-6) Aċċettat il-pariri taʼ Mordekaj, il-kuġin matur tagħha. (Ester 4:12-16) Uriet imħabba u lealtà lejn niesha.
L-Apparenza Minn Barra
11. X’għandna nżommu f’moħħna rigward l-apparenza minn barra?
11 X’inhi ċ-ċavetta għal femminilità xierqa? Waħda omm stqarret: “Qarrieqa l-ħlewwa tal-mara, fiergħa sbuħitha; mara li tibżaʼ mill-Mulej taʼ min ifaħħarha.” (Proverbji 31:30) Mela biżaʼ reverenzjali lejn Alla hu essenzjali, u qalb tajba bl-imħabba, ħlewwa, modestja, u użu ħlejju taʼ l-ilsien jikkontribwixxu ħafna iktar lejn il-femminilità milli tagħmel is-sbuħija fiżika.—Proverbji 31:26.
12, 13. (a) B’sogħba, biex inhu mmarkat il-kliem taʼ ħafna? (b) X’ifisser Proverbji 11:22?
12 B’dispjaċir, ħafna rġiel u nisa ma jiftħux fommhom bil-għerf, lanqas m’għandhom il-qalb tajba bl-imħabba fuq ilsienhom. Id-diskors tagħhom hu abbużiv, sarkastiku, vulgari, u b’nuqqas taʼ ħsieb. Xi rġiel jaħsbu li l-kliem oxxen hu prova tal-maskilità, u xi nisa bi bluha jimitawhom. Madankollu, jekk mara hi ħelwa iżda hi bla sens u argumentattiva, sarkastika, jew arroganti, tistaʼ verament tkun ħelwa fil-veru sens tal-kelma, verament femminili? “Bħal ħolqa tad-deheb fi mnieħer ħanżir, hi mara sabiħa imma bla għaqal.”—Proverbji 11:22.
13 Is-sbuħija msieħba maʼ diskors maħmuġ, sarkażmu, jew nuqqas t’għaqal tkun inkompatibbli, bla ebda armonija maʼ kwalunkwe dehra femminili li persuna tistaʼ tagħti l-impressjoni li għandha. Fil-fatt, kondotta ħażina bħal din tistaʼ saħansitra tagħmel lil persuna attraenti fiżikament tidher kerha. Nistgħu faċilment napprezzaw li d-dehra fiżika taʼ raġel jew taʼ mara ma tistax fiha nfisha tpatti għal, jew tiġġustifika, tfaqqigħ taʼ korla, twerżiq, jew diskors abbużiv. Il-Kristjani kollha jistgħu, u għandhom, jagħmlu lilhom infushom attraenti għal Alla u għal bnedmin sħabhom permezz tad-diskors u l-kondotta tagħhom imħarrġin fuq il-Bibbja.—Efesin 4:31.
14. Liema tip taʼ tiżjin hu mfaħħar fl-1 Pietru 3:3-5, u kif tħossok dwar dan?
14 Fil-waqt li femminilità u maskilità ġenwini huma bbażati fuq kwalitajiet spiritwali, il-komportament u d-dehra fiżiċi, inklużi l-ħwejjeġ li nilbsu u l-mod kif nilbsuhom, jagħtu messaġġ dwarna. L-appostlu Pietru bla dubju kellu f’moħħu ċerti stili taʼ lbies u moda tax-xagħar fl-ewwel seklu, meta lin-nisa Kristjani tahom il-parir: “Ħa tkun is-sbuħija tagħkom mhux dik li tidher minn barra bħad-dafra tax-xagħar u t-tiżjin tad-deheb u l-ilbies ilellex, imma dik li hi moħbija f’qalbkom, mlibbsa b’tiżjin li ma jitħassarx; hi l-qalb ħelwa u twajba tagħkom; dan hu li Alla jgħożż ħafna. Hekk dari kienu jiżżejjnu dawk in-nisa qaddisa li kienu jittamaw f’Alla; kienu joqogħdu għas-setgħa taʼ żwieġhom.”—1 Pietru 3:3-5.
15. In-nisa Kristjani x’għandhom jirsistu biex juru fi lbieshom?
15 Fl-Ewwel Timotju 2:9, 10, insibu l-kummenti taʼ Pawlu dwar l-ilbies femminili: “Nixtieq li n-nisa jiżżejjnu bi lbies xieraq, bil-modestja u bl-għaqal . . . bl-għemil it-tajjeb, kif jixraq lil nisa li jridu jkunu twajbin.” Hu hemmhekk enfasizza l-ħtieġa għall-modestja u lbies addattat li jirrifletti l-għaqal.
16, 17. (a) L-ilbies kif ġie wżat ħażin minn ħafna rġiel u nisa llum? (b) X’għandna nikkonkludu dwar il-parir misjub f’Dewteronomju 22:5?
16 Li raġel jew mara, tifel jew tifla, jaġixxu jew jilbsu b’mod li jkun sesswalment provokattiv ma jsebbaħx il-maskilità jew il-femminilità veri, u ċertament li ma jonorax lil Alla. Ħafna nies fid-dinja jmorru fl-estrem biex jesponu s-sesswalità maskili jew femminili fl-ilbies u fil-kondotta. Oħrajn jaħbu d-differenzi taʼ bejn is-sessi minħabba skopijiet immorali. Kemm nistgħu nkunu grati aħna l-Kristjani li l-Bibbja tirrivela l-ħsieb t’Alla! Jehovah ddikjara lil Iżrael tal-qedem: “Ebda mara ma għandha tilbes ħwejjeġ taʼ raġel, anqas raġel ma jxidd libsa taʼ mara; għax il-Mulej ma jaħmilx lil min jagħmel ħwejjeġ bħal dawn.”—Dewteronomju 22:5.
17 F’dan ir-rigward, x’aktarx tieħu pjaċir tirrevedi dak li qal It-Torri tal-Għassa tal-15 taʼ Novembru, 1988, f’paġna 13: “Il-kwistjoni mhix jekk ċertu stil hux tal-moda b’mod estrem imma jekk jixraqx lil wieħed li jgħid li hu ministru t’Alla. (Rumani 12:2; 2 Korintin 6:3) Ilbies każwali jew issikkat iżżejjed jistaʼ jnaqqas mill-messaġġ tagħna. Stili li b’mod ċar u maħsub lill-irġiel jagħmluhom jidhru qishom nisa jew lin-nisa jagħmluhom jidhru qishom irġiel huma definittivament barra minn posthom. (Qabbel Dewteronomju 22:5.) Naturalment, drawwiet lokali jistgħu jvarjaw, skond it-temp, il-ħtiġijiet tax-xogħol, u nibqgħu sejrin, u b’hekk il-kongregazzjoni Kristjana ma tagħmilx regoli stretti biex tkopri l-fratellanza mad-dinja kollha.”
18. X’passi nistgħu nieħdu biex napplikaw il-pariri tal-Bibbja dwar l-ilbies u d-dehra tagħna?
18 X’parir ibbilanċjat u li jixraq! B’dispjaċir, xi Kristjani, irġiel u nisa, isegwu bl-amment dak kollu li tippromwovi d-dinja fl-ilbies u fid-dehra persunali mingħajr ma jikkunsidraw kif dan jistaʼ jirrifletti fuq Jehovah u fuq il-kongregazzjoni Kristjana. Kull wieħed minna jistaʼ jeżamina ftit lilu nnifsu biex naraw jekk ġejniex influwenzati minn kif taħsibha d-dinja. Jew nistgħu navviċinaw lil xi ħu jew oħt irrispettati u t’esperjenza u nistaqsuhom jekk jinnotawx xi ħaġa rigward tibdil li għandna nagħmlu fl-istil taʼ l-ilbies tagħna u mbagħad niżnu serjament is-suġġerimenti tagħhom.
Irġiel u Nisa Kristjani—Irġiel u Nisa Taʼ Veru
19. Liema influwenza mhix mixtieqa jeħtieġ li niġġieldu kontrieha?
19 L-alla taʼ din id-dinja huwa Satana, u l-influwenza tiegħu tistaʼ tidher fil-konfużjoni rigward is-sessi, u dan ma jidhirx biss fl-ilbies. (2 Korintin 4:4) F’xi pajjiżi ħafna nisa jikkompetu maʼ l-irġiel fuq l-istat taʼ kap, u b’hekk jinjoraw il-prinċipji Bibliċi. Min-naħa l-oħra, għadd kbir taʼ rġiel sempliċement jabbandunaw ir-responsabbiltajiet tagħhom taʼ kapijiet, bħalma għamel Adam. Hemm dawk li saħansitra jipprovaw ibiddlu l-irwol sesswali tagħhom fil-ħajja minn wieħed għall-ieħor. (Rumani 1:26, 27) Il-Bibbja ma tistabbilixxix stili taʼ ħajja alternattivi li huma approvati minn Alla. U dawk li, qabel ma saru Kristjani, kienu konfużi dwar l-identità jew il-preferenzi sesswali tagħhom, jistgħu jkunu fiduċjużi li se jkun għall-benefiċċju dejjiemi tagħhom li jgħixu fi qbil mal-livell t’Alla, livell li ċertament se jkun apprezzat minn dawk kollha li jilħqu l-perfezzjoni umana.
20. Galatin 5:22, 23 x’konnessjoni għandu jkollu mal-ħarsa tagħna dwar il-maskilità u l-femminilità?
20 L-Iskrittura turi li rġiel u nisa Kristjani jeħtieġu li jiżviluppaw u juru l-frott taʼ l-ispirtu t’Alla—l-imħabba, il-ferħ, il-paċi, is-sabar fit-tul, il-qalb tajba, it-tjubija, il-fidi, il-ħlewwa, u l-kontroll fuqna nfusna. (Galatin 5:22, 23) Alla, fl-għerf kbir tiegħu, għamel li l-irġiel jistgħu jsebbħu l-maskilità tagħhom, u n-nisa jsebbħu l-femminilità tagħhom, billi jikkultivaw dawn il-kwalitajiet. Huwa faċli li tirrispetta lil raġel li juri l-frott taʼ l-ispirtu, u faċli li tħobb mara li tagħmel dan.
21, 22. (a) Ġesù x’mudell ħallielna rigward stili taʼ ħajja? (b) Ġesù kif wera l-maskilità tiegħu?
21 L-aqwa bniedem li qatt għex kien Ġesù Kristu, u huwa l-mod taʼ ħajja tiegħu li l-Kristjani għandhom jimitaw. (1 Pietru 2:21-23) Bħal Ġesù, kemm l-irġiel u kemm in-nisa għandhom ikunu leali lejn Alla u ubbidjenti lejn il-Kelma Tiegħu. Ġesù wera kwalitajiet mill-aqwa taʼ mħabba, tenerezza, u ħniena. Bħala Kristjani veri, hu mistenni minna li nimitawh biex nagħtu prova li aħna d-dixxipli tiegħu.—Ġwann 13:35.
22 Ġesù Kristu kien raġel taʼ veru, u nistgħu naraw il-kwalitajiet maskili tiegħu hekk kif nistudjaw ir-rakkont taʼ ħajtu kif imniżżel fl-Iskrittura. Hu baqaʼ ma żżewwiġx, imma l-Bibbja turi li kien igawdi sħubija bbilanċjata man-nisa. (Luqa 10:38, 39) Ir-relazzjonijiet tiegħu maʼ l-irġiel u man-nisa kienu dejjem nodfa u onorabbli. Hu l-mudell perfett tal-maskilità. Ma ħalla lil ħadd—la raġel, la mara, jew lanqas lil xi anġlu diżubbidjenti—jisraqlu l-maskilità kif iridha Alla u l-fedeltà tiegħu lejn Jehovah. Ma qagħadx jaħsibha biex jaċċetta r-responsabbiltajiet tiegħu, u għamel dan mingħajr tgergir.—Mattew 26:39.
23. Rigward l-irwoli tas-sessi, il-veri Kristjani kif inhuma mberkin b’mod distint?
23 X’għaxqa li nkunu fost il-poplu taʼ Jehovah u li nassoċjaw maʼ rġiel u nisa, kif ukoll maʼ subjien u bniet, li l-prijorità tagħhom fil-ħajja hi li jħobbu u li jobdu lil Alla Jehovah! M’aħniex ristretti talli nobdu l-Kelma t’Alla. Minflok, aħna meħlusin minn din id-dinja u t-triqat tagħha li jbaxxu s-sbuħija, l-iskop, u l-irwoli distinti tas-sessi. Nistgħu nesperjenzaw l-hena ġenwin li jiġi milli nwettqu l-pożizzjoni tagħna mogħtija minn Alla fil-ħajja, kemm jekk aħna rġiel u kemm jekk aħna nisa. Iva, kemm aħna grati lejn Alla Jehovah, il-Ħallieq, għall-provvedimenti taʼ mħabba kollha tiegħu għalina u talli ħalaqna rġiel u nisa! (w97 6/15)
Kif Twieġeb Int?
◻ Il-Bibbja liema rwoli xierqa għall-irġiel u għan-nisa tiddeskrivi?
◻ Il-maskilità kif ġiet mgħawġa qabel id-Dilluvju, u din flimkien mal-femminilità kif ġew mgħawġin fi żmienna?
◻ Liema parir tal-Bibbja dwar l-apparenza se tfittex int li tapplika?
◻ Irġiel u nisa Kristjani kif jistgħu jagħtu prova li huma rġiel u nisa taʼ veru?
[Stampa f’paġna 12]
Għalkemm kienet mara sabiħa, lil Ester niftakruha partikolarment għall-modestja u għall-karattru kwiet u ġwejjed tagħha
[Stampa f’paġna 13]
Agħti attenzjoni raġonevoli lid-dehra tiegħek fil-waqt li tagħti enfasi akbar lis-sbuħija ġewwinija