Leħja Mqaxxra Tajjeb

MINN KORRISPONDENT TAʼ STENBAĦ! FL-​AWSTRALJA

JEKK raġel iqattaʼ ħames minuti f’ġurnata jqaxxar il-​leħja u jagħmel dan kuljum għal 50 sena, ikun qattaʼ ftit iktar minn 63 ġurnata taʼ ħajtu jneħħi s-​suf minn maʼ wiċċu! L-​irġiel kif iħossuhom dwar dan ir-​ritwal taʼ kuljum?

Stħarriġ informali reċenti pproduċa dawn il-​kummenti fuq it-​tqaxxir tal-​leħja: “Jien veru niddejjaq.” “Nobgħod nagħmel dan.” “Wieħed mis-​sogri li fiha l-​ħajja.” “Xi ħaġa li jekk jistaʼ jkun tevitaha.” Jekk xi rġiel iħossuhom daqstant kontra taʼ li jqaxxru l-​leħja, għala jagħmluh dan? Ejja nitgħallmu xi ftit iktar dwar it-​tqaxxir tal-​leħja. Forsi nsibu t-​tweġiba.

Mill-​Arzell għal Xfafar li Tużahom u Tarmihom

Tistaʼ timmaġinak tqaxxar il-​leħja b’arzella? B’sinna taʼ kelb il-​baħar? Forsi b’xi biċċa żnied taqtaʼ? Il-​bniedem veru wera inġenwità rimarkevoli f’li jagħżel għodod biex jgħinuh iqaxxar! Fl-​Eġittu tal-​qedem l-​irġiel kienu jqaxxru l-​leħja billi jużaw xfafar tar-​ram li kienu jixbhu ras ċkejkna taʼ mannara. Fi żminijiet iktar reċenti, fis-​sekli 18 u 19, dawk li saru magħrufa bħala mwies li jaqtgħu l-​gerżuma, kienu jiġu manifatturati primarjament f’Sheffield, l-​Ingilterra. Taʼ spiss imżejnin b’mod elaborat, dawn l-​imwies kellhom xfafar taʼ l-​azzar ġejjin fit-​tond li kienu jintlewew lura u jidħlu fil-​manku tagħhom meta ma jkunux qed jiġu wżati. Dawn kont trid toqgħod b’sebaʼ għajnejn meta tużahom, u li wieħed jipprova jitgħallem jużahom taʼ spiss kien ifisser ħafna qtugħ u tqattir taʼ demm. Għal dawk li ma tantx kienu jinqalgħu għal dan, il-​bidu kien kemxejn taʼ trawma. Madankollu, is-​seklu 20 wiegħed ftit taʼ serħan.

Fl-1901 raġel fl-​Istati Uniti, li kien jismu King Camp Gillette ivvinta mus tal-​leħja mhux perikoluż b’xafra li tużaha u tarmiha. L-​idea tiegħu kellha suċċess enormi mad-​dinja kollha u eventwalment wasslet għal diversi għamliet li kienu jinkludu mwies tal-​leħja bil-​manku tal-​fidda jew tad-​deheb. Żviluppi reċenti jinkludu mwies tal-​leħja li tużahom u tarmihom kollha kemm huma, imwies tal-​leħja b’żewġ xfafar jew saħansitra bi tlieta, u mwies tal-​leħja bir-​ras flessibbli u li ddur.

Ma rridux ninsew, bla dubju, il-​magni taʼ l-​elettriku tal-​leħja, li dehru għall-​ewwel darba fis-​suq fl-​1931. L-​effiċjenza u l-​popolarità tagħhom dejjem tiżdied, imma x-​xifer jaqtaʼ tax-​xafra għadu l-​favorit maʼ ħafna li jridu tassew iqaxxru tajjeb il-​leħja.

Daqqa Moda u Daqqa Le

Minn żminijiet bikrin, id-​daqna kienet daqqa moda u daqqa le. L-​Eġizzjani tal-​qedem, jgħid il-​ktieb Everyday Life in Ancient Egypt, “ma kinux magħrufa għax-​xagħar tal-​ġisem u kienu jħossuhom kburin bihom infushom meta kienu jqaxxru l-​leħja, billi kienu jużaw xfafar magħmulin tajjeb li kienu jżommuhom f’kaxxi żgħar u sbieħ tal-​ġilda.” Din id-​drawwa tistaʼ tispjega għala l-​priġunier Ebrajk Ġużeppi kellu jqaxxar xagħru u l-​leħja qabel ma deher quddiem il-​Fargħun.​—Ġenesi 41:14.

L-Assirjani kienu razza taʼ nies b’daqna splendida. Dawn kienu jaslu sal-​punt li jsiru vanitużi, għax kienu jieħdu ħsieb sew tad-​daqniet tagħhom u jagħtuhom attenzjoni stravaganti, billi kienu jinnokklawhom, jimmaljawhom, u jirranġawhom b’mod elaborat.

L-irġiel Iżraeliti tal-​qedem kienu jħallu d-​daqna sa tul moderat, u kienu jużaw xafra biex iħalluha mirquma tajjeb. Mela, il-​Liġi t’Alla x’riedet tfisser meta kkmandat lill-​irġiel Iżraeliti biex ma ‘jaqtgħux xagħarhom dawra tond’ jew ‘jaqtgħu truf leħjithom?’ Dan ma kienx kmand kontra li jittrimmjaw xagħarhom jew leħjithom. Minflok, din skuraġġit lill-​irġiel Iżraeliti milli jimitaw il-​prattiċi reliġjużi estremi tal-​ġnus pagani ġirien.a​—Levitiku 19:27; Ġeremija 9:​24, 25 [9:​25, 26, NW]; 25:23; 49:32.

Fis-​soċjetà Griega tal-​qedem, id-​daqniet kienu jitħallew normalment minn kulħadd ħlief min-​nobbli, li taʼ spiss kien ikollhom il-​leħja mqaxxra. F’Ruma, id-​drawwa tat-​tqaxxir tal-​leħja jidher li bdiet fit-​tieni seklu Q.E.K., u għal bosta sekli wara dan, id-​drawwa kienet li jqaxxru l-​leħja kuljum.

Mal-waqgħa taʼ l-​Imperu Ruman, madankollu, id-​daqna għal darb’oħra reġgħet saret komuni, u damet hekk għal kważi 1,000 sena sat-​tieni nofs tas-​seklu 17, meta t-​tqaxxir tal-​leħja reġa sar moda. Id-​dehra taʼ raġel bil-​leħja mqaxxra għalkollox kompliet sa matul is-​seklu 18. Imma mbagħad, san-​nofs jew sa l-​aħħar tas-​seklu 19, id-​daqna reġgħet saret moda. Madankollu, ir-​ritratti taʼ C. T. Russell, l-​ewwel president tal-​Watch Tower Society, u sieħbu Kristjan W. E. Van Amburgh juru liż-​żewġt irġiel b’daqna mirquma li kienet dinjituża u addattata għal dak iż-​żmien. Fil-​bidu tas-​seklu 20, madankollu, it-​tqaxxir tal-​leħja reġaʼ sar popolari u f’ħafna pajjiżi dan baqaʼ sal-​ġurnata tal-​lum.

Int wieħed minn dawk il-​miljuni taʼ rġiel li jużaw xi xafra biex jgħaddu minn dan ir-​ritwal taʼ kuljum quddiem il-​mera? Jekk inhu hekk, int bla dubju tixtieq tagħmel dan kemm jistaʼ jkun bla wġigħ, mingħajr dmija u b’mod effettiv. Biex tagħmel dan, forsi tixtieq tikkunsidra s-​suġġerimenti li ssib fil-​kaxxa “Pariri għal meta Tqaxxar il-​Leħja bix-​Xafra.” X’aktarx li int diġà tapplika xi ftit minn dawn is-​suġġerimenti. Hu x’inhu l-​każ​—ħu pjaċir b’leħja mqaxxra tajjeb u għalkollox!

[Nota taʼ taħt]

[Kaxxa/Stampi f’paġna 23]

Pariri għal meta Tqaxxar il-​Leħja bix-​Xafra

Il-​ktieb Men’s Hair jagħmel is-​suġġerimenti li ġejjin biex tqaxxar il-​leħja b’mod effettiv bix-​xafra.b

1. Rattab il-​leħja: L-​uniku mod li verament irattab b’mod tajjeb is-​suf tal-​wiċċ huwa li tbaħbaħ wiċċek sew bil-​misħun. Jekk inhu possibbli, qaxxar wara li tieħu doċċa, peress li dan jippermetti iktar ħin għall-​ilma biex irattab il-​leħja.

2. Uża prodotti għal qabel ma tqaxxar: Il-​prodotti varji kollha bħas-​sapun, ragħwa tas-​sapun, kremi, u ġellijiet jagħmlu bażikament tliet affarijiet. (1) Huma jżommu l-​leħja milli tixxotta, (2) iżommuha wieqfa, u (3) jillubrikaw il-​ġilda sabiex ix-​xafra tkun tistaʼ tgħaddi fuqha b’iktar faċilità. Għażel il-​prodott li jaħdem l-​aħjar għalik. Bil-​ħaqq, qatt ipprovajt xi conditioner tax-​xagħar? Dan ukoll huwa disinjat biex irattab lix-​xagħar.

3. Uża x-​xafra li suppost tuża u wżaha kif suppost: Ix-​xafra li suppost tuża hija xafra li taqtaʼ. Xfafar li ma jkunux jaqtgħu jistgħu jkunu taʼ ħsara għall-​ġilda. Qaxxar skond id-​direzzjoni taʼ kif tikber is-​sufa. Jekk tqaxxar kontra forsi jkollok tqaxxira tajba, imma jistaʼ jiġri li s-​suf jinqataʼ taħt il-​livell tal-​ġilda u b’hekk jibda jikber għal ġol-​ġilda taʼ madwar minflok mill-​pori tal-​ġilda għal barra. Skond xi sorsi, drawwiet traskurati taʼ tqaxxir​—minn irġiel u nisa—​jistgħu jikkawżaw infezzjonijiet minn viruses li jwasslu għal felul.

4. Protezzjoni tal-​ġilda wara li tqaxxar: Kull darba li tqaxxar, tkun qed tneħħi saff mikroskopiku taʼ ġilda, u b’hekk il-​ġilda ssir vulnerabbli. Għalhekk, huwa importanti li tbaħbaħ dak kollu li jibqaʼ fuq il-​wiċċ b’ilma nadif​—naqra fietel għall-​ewwel, imbagħad ftit iktar kiesaħ sabiex tagħlaq il-​pori u tissiġilla xi ftit taʼ l-​ilma fihom. Jekk trid, tistaʼ tuża moisturizing after-​shave biex tipproteġi u tiffriska l-​ġilda tiegħek.

[Nota taʼ taħt]

[Kaxxa/Stampa f’paġna 24]

X’Inhi l-​Leħja?

Il-​leħja hija s-​suf li jikber fuq il-​wiċċ. Hija magħmula mill-​keratina u proteini relatati. Il-​keratina hija proteina li fiha l-​kubrit u l-​fibra, li jagħmilha l-​ġisem tal-​bniedem u taʼ l-​annimal u li hija l-​element bażiku tax-​xagħar, ­id-dwiefer, ir-​rix, il-​qran, u d-​dwiefer taʼ l-​annimali. Mix-​xagħar kollu taʼ fuq il-​ġisem uman, is-​suf tal-​leħja huwa fost l-​iktar elastiku u b’saħħtu, billi huwa iebes biex taqtgħu daqs wajer tar-​ram taʼ l-​istess ħxuna. Hemm daqs 25,000 sufa fuq wiċċ raġel kwalunkwe, u dawn jikbru b’rata taʼ madwar nofs millimetru kull 24 siegħa.

[Sors]

L-​irġiel: A Pictorial Archive from Nineteenth-Century Sources/Dover Publications, Inc.

[Stampi f’paġna 24]

It-​tqaxxir tal-​leħja fl-​istorja kien daqqa moda u daqqa le

Eġizzjana

Assirjana

Rumana

[Sorsi]

Museo Egizio di Torino

Ritratti meħudin bil-​korteżija tal-​British Museum