“Kulmin hu bla esperjenza jafda f’kull kelma li jismaʼ”

IKTAR minn 200 sena ilu, in-​nies ma setgħux jemmnu kulma kien hemm miktub fil-​gazzetti. Illum ma nistgħux nemmnu kulma naqraw jew naraw fuq l-​Internet. Hemm ammont kbir taʼ informazzjoni fuq l-​Internet, u t-​teknoloġija moderna tagħmilhielna faċli biex insibuha. Ħafna informazzjoni hi vera, utli, u ma fiha xejn ħażin, imma ħafna informazzjoni oħra hi falza, bla siwi, u perikoluża. Hu għalhekk li rridu nagħżlu bir-​reqqa dak li naqraw. Meta xi wħud jibdew jużaw l-​Internet, għandhom mnejn jaħsbu li rapport tal-​aħbarijiet bilfors li hu minnu sempliċement għax qiegħed fuq l-​Internet jew għax bagħathulhom ħabib bl-​e-​mail. Jafu jemmnu storja anke jekk tinstemaʼ stramba ħafna. Imma l-​Bibbja twissina: “Kulmin hu bla esperjenza jafda f’kull kelma li jismaʼ, imma min hu prudenti jqis il-​passi tiegħu.”—Proverbji 14:15.

L-​oppost taʼ li nkunu bla esperjenza, jew li nibilgħu kollox, hu li nkunu prudenti, jew għaqlin. Meta nkunu prudenti, noqogħdu attenti u nemmnu biss dak li nafu li hu minnu. Mhux se nitqarrqu u nemmnu storja falza li naqraw fuq l-​Internet, hi kemm hi popolari. X’jistaʼ jgħinek tkun prudenti? L-​ewwel, saqsi lilek innifsek: ‘L-​istorja ġejja minn Websajt uffiċjali taʼ min joqgħod fuqha? Jew inkella hi minn Websajt li tippermetti lil kulħadd jikteb l-​opinjoni tiegħu, jew saħansitra minn sors mhux magħruf? Diġà ntwera li l-​istorja hi falza minn Websajt li tistaʼ toqgħod fuqha?’a (Ara n-​nota taʼ taħt.) Imbagħad, uża “d-​dehen.” (Proverbji 1:3) Jekk rapport tal-​aħbarijiet jidher li ma jitwemminx, mela probabbli mhux minnu. Ukoll, meta taqra xi aħbar negattiva dwar ħaddieħor, aħseb dwar min se jibbenefika jekk tinxtered l-​istorja u għala xi ħadd forsi jkun irid ixerred storja bħal din.

L-​E-​MAILS LI TIRĊIEVI DEJJEM TIBGĦATHOM LIL ĦADDIEĦOR?

Xi nies forsi jibagħtu xi aħbar lill-​kuntatti kollha tagħhom mingħajr ma jiċċekkjaw jekk l-​istorja hix minnha jew le jew mingħajr ma jaħsbu dwar x’jistaʼ jiġri wara li jibagħtuha. Forsi jagħmlu dan għax dejjem iridu l-​attenzjoni tan-​nies u jridu jkunu l-​ewwel nies li jxerrdu l-​aħbar. (2 Samwel 13:28-​33) Imma bniedem prudenti ma jarax biss sal-​ponta taʼ mnieħru iżda jaħseb dwar il-​ħsara li tistaʼ tiġi kkaġunata. Pereżempju, l-​istorja tistaʼ tħassar ir-​reputazzjoni taʼ xi ħadd jew taʼ organizzazzjoni.

Dak li jibgħat l-​aħbar jaf ma jiċċekkjax jekk hix minnha għax biex jagħmel dan jeħtieġ il-​ħin u l-​isforz. Hu sempliċement jaħseb li dawk li jirċievu l-​messaġġ tiegħu jistgħu jiċċekkjaw huma jekk iridu. Imma l-​ħin tagħhom hu prezzjuż ukoll. (Efesin 5:15, 16) Allura minflok ma nibagħtu affarijiet li m’aħniex ċerti minnhom, ikun aħjar jekk naħsbu, “La għandi d-​dubji, żgur mhux utli!”

Saqsi lilek innifsek: ‘Dejjem nibgħat l-​e-​mails li nirċievi lil ħaddieħor? Qatt kelli niskuża ruħi mal-​kuntatti tiegħi talli bgħattilhom xi informazzjoni żbaljata jew saħansitra gideb? Xi ħadd ġieli saqsieni biex nieqaf nibgħatlu l-​e-​mails?’ Tinsiex li jekk il-​ħbieb tiegħek għandhom e-​mail, huma wkoll jistgħu jużaw l-​Internet u m’għandhomx bżonn l-​għajnuna tiegħek biex ifittxu għal affarijiet li jinteressawhom. Ma jridux jirċievu ħafna e-​mails li jinkludu stejjer, vidjows, jew stampi tad-​daħq. Ukoll, ma jkunx għaqli li tibgħat rekordings jew noti dettaljati taʼ taħditiet Bibliċi.b (Ara n-​nota taʼ taħt.) U ftakar li dak li jkun se jibbenefika l-​iktar jekk jagħmel ir-​riċerka tiegħu, ifittex l-​iskritturi, jew jipprepara t-​tweġibiet tiegħu stess għal-​laqgħat, milli jekk tibgħatlu din l-​informazzjoni int.

X’għandek tagħmel jekk tara xi ħaġa fuq l-​Internet li tgħid gideb sfaċċat dwar l-​organizzazzjoni taʼ Ġeħova? Irrifjuta dak il-​gideb mill-​ewwel! Temmnux. Ma jkunx għaqli li taqsam dak li taqra m’oħrajn u ssaqsihom għall-​opinjoni tagħhom għax dan se jservi biss biex tkompli tinxtered din l-​informazzjoni li tagħmel ħsara. Jekk xi ħaġa li rajt fuq l-​Internet tkiddek, itlob lil Ġeħova għall-​għerf u tkellem m’aħwa maturi. (Ġakbu 1:5, 6; Ġuda 22, 23) M’għandniex niskantaw li n-​nies jgħidu l-​gideb dwarna. In-​nies qalu l-​gideb dwar Ġesù, u hu wissa lid-​dixxipli tiegħu li l-​għedewwa tagħhom kienu se jippersegwitawhom u “bil-​gideb jgħidu kull xorta taʼ ħażen” kontrihom. (Mattew 5:11; 11:19; Ġwanni 10:19-​21) Għalhekk, jekk int għaqli u taħseb sew, se tkun tistaʼ tagħraf meta xi ħadd qed jigdeb u jipprova jqarraq b’ħaddieħor.—Proverbji 2:10-​16.

URI RISPETT GĦAL OĦRAJN

Irridu noqogħdu attenti wkoll meta naqsmu xi aħbar dwar ħutna rġiel u nisa jew meta naqsmu xi esperjenza li smajna m’oħrajn. Xi kultant ma jkunx sew jew taʼ mħabba li naqsmu ċerta informazzjoni, anke jekk din tkun minnha. (Mattew 7:12) Pereżempju, ma jkunx taʼ mħabba jew inkuraġġanti li taqsam maʼ ħaddieħor informazzjoni negattiva dwar xi ħadd. (2 Tessalonikin 3:11; 1 Timotju 5:13) U xi affarijiet jafu jkunu kunfidenzjali. Dak li jkun forsi jrid jgħid din l-​informazzjoni iktar tard jew b’xi mod speċifiku. Għalhekk, għandna nirrispettaw id-​dritt tiegħu li jiddeċiedi meta u kif se jaqsam l-​informazzjoni. Infatti, jekk naqsmu din l-​informazzjoni m’oħrajn qabel ma jkun il-​waqt, jistaʼ jkun li nagħmlu ħafna ħsara.

Illum il-​ġurnata, malajr tiġri l-​kelma, kemm jekk hi minnha u kemm jekk le, kemm jekk hi utli u kemm jekk mhijiex, kemm jekk ma fiha xejn ħażin u kemm jekk hi perikoluża. Anke jekk tibgħat messaġġ lil persuna waħda biss, dik il-​persuna tistaʼ tibagħtu lil ħafna nies madwar id-​dinja fi ftit sekondi biss. Għalhekk, irreżisti t-​tentazzjoni li malajr tibgħat informazzjoni li rċivejt lil kull min taf. Għalkemm l-​imħabba “kollox temmen” u ma tissuspettax ħażin, m’għandniex inkunu bla esperjenza u nemmnu kull storja ġdida u eċċitanti li nisimgħu. (1 Korintin 13:7) U qatt ma rridu nemmnu gideb jew affarijiet mill-​agħar li jintqalu dwar l-​organizzazzjoni taʼ Ġeħova u ħutna, li tant inħobbu. Ftakar li dawk li jibdew u jxerrdu dan il-​gideb ikunu qed jogħġbu lil Satana x-​Xitan, “missier il-​gidba.” (Ġwanni 8:44) Għalhekk, jalla nkunu prudenti u dejjem naħsbu bis-​serjetà dwar kif nużaw l-​ammont kbir taʼ informazzjoni li hu disponibbli għalina kuljum. Kif tgħid il-​Bibbja: “Dawk taʼ bla esperjenza jiksbu l-​bluha, imma dawk li huma prudenti se jkollhom l-​għarfien.”—Proverbji 14:18.