သမိုင်းဝင်ဆေးရုံမှထူးခြားသည့်ဘုရားသခင့်နိုင်ငံတော်ခန်းမသို့
၁၇၇၀ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလိပ်လူမျိုးလှည့်လည်စူးစမ်းရှာဖွေသူ ဗိုလ် ဂျိမ်းစ်ကွတ်ခ်သည် ၃၆၉ တန်ရှိသောရွက်သင်္ဘောဖြင့် ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုမရှိခဲ့သေးသည့် ဩစတြေးလျအရှေ့ဘက်ကမ်းခြေတစ်လျှောက်သို့ ရွက်လွှင့်လာခဲ့သည်။ ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့ညနေပိုင်းသို့ရောက်သောအခါ သင်္ဘောသည် တိုက်၏မြောက်ဘက်ကမ်းနှင့်ဝေးလံသည့်နေရာတစ်ခုတွင် သန္တာကျောက်တန်းဖြင့်ဝင်တိုက်မိပြီး သင်္ဘောဝမ်းဗိုက်သည် ကြီးမားစွာပျက်စီးသွားသည်။ သင်္ဘောသားများလွတ်မြောက်နိုင်ရန် အဆောတလျင်ပြင်ဆင်မှုလိုအပ်နေသည်။ အနီးရှိမြစ်ဝတစ်ခုသည် သင်္ဘောကိုပြင်ဆင်ရန်နေရာဖြစ်ခဲ့ရာ ခြောက်ပတ်ကြာခဲ့သည်။ နောက်တစ်ရာ့သုံးနှစ်ကြာသောအခါ ဤဒေသတွင် ရွှေများကိုရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ရွှေတွင်းလုယက်ရှာဖွေမှုများဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထောင်နှင့်ချီသောလူများတို့သည် မိမိတို့၏အနာဂတ်ရေးအတွက် လာရောက်ရှာဖွေခဲ့ကြသည်။ ဤတွင် ကွတ်ခ်တောင်းပေါ်ထွန်းခဲ့သည်။
၁၈၇၉ ခုနှစ်တွင် အစိုးရသည် ဖျားနာသူများနှင့် မိုင်းတွင်ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသောသူများကို ကုသစောင့်ရှောက်ပေးရန် အတည်တကျဖြစ်မည့်ဆေးရုံတစ်ရုံကို တည်ဆောက်ခွင့်ပြုလိုက်သည်။ ထိုနှစ်အတွင်း၌ပင် အခြားလောကတစ်ခု၌ ပထမဆုံးအကြိမ်ထုတ် ဇိအုန်ကင်းမျှော်စင် စာစောင်သည် ဇူလိုင် ၁ ရက်နေ့တွင်ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ထိုမဂ္ဂဇင်းသည် ဘုရားကိုကြောက်ရွံ့သူသန်းပေါင်းများစွာအတွက် ဝိညာဏကျန်းမာမှုအစီအစဉ်ကို ပေးကမ်းလာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က ကွတ်ခ်တောင်းရှိဆေးရုံသည် တစ်နေ့တွင် ထိုမဂ္ဂဇင်းနှင့်နီးနီးကပ်ကပ်ဆက်စပ်မှုရှိလာလိမ့်မည်ဟု မသိရှိခဲ့ရသေးပေ။
နှစ်ရာစုတစ်ခုကျော်လွန်သောအခါ ကွတ်ခ်တောင်းဆေးရုံသည် အစားထိုးရန်လိုအပ်လာသည်။ အဆောက်အအုံသစ်အတွက်အစိုးရ ရန်ပုံငွေများရရှိထားသဖြင့် ဆေးရုံအဆောက်အအုံဟောင်းကိုပြောင်းရွှေ့ပေးရန်တင်ဒါခေါ်ယူလိုက်သည်။ ကွင်းစ်လဲန်ရှိအမျိုးသားယဉ်ကျေးမှုထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့က ဤသမိုင်းဝင်အဆောက်အအုံကို အလွန်စိတ်ဝင်စားခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အဆောက်အအုံကိုပုံစံမပျက်ပြောင်းရွှေ့ရန်မှာ ကုန်ကျစရိတ်အလွန်ကြီးမားလှသဖြင့် မည်သည့်တင်ဒါမှမရရှိခဲ့ချေ။
တစ်ချိန်တည်းလိုလိုလောက်တွင် ကွတ်ခ်တောင်းရှိယေဟောဝါသက်သေများ၏အသင်းတော်ငယ်ကလေးသည် သူတို့၏ခရစ်ယာန်အစည်းအဝေးများကိုကျင်းပရန်အတွက် အတည်တကျနေရာကို ရှာဖွေနေကြသည်။ သူတို့တွင်မြေပိုင်မရှိ၊ ငွေမှာလည်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၀၀ သာရှိသည်။ အစည်းဝေးခန်းမကို သူတို့မည်သို့ဆောက်လုပ်နိုင်ကြမည်နည်း။ ဒေသခံအသင်းတော်ကိုယ်စားလှယ်များက အခကြေးငွေမယူဘဲ ဆေးရုံအဆောက်အအုံကိုပြောင်းရွှေ့နေရာချပေးရန် တာဝန်ယူလိုက်သည်။ ယေဟောဝါမည်သို့လမ်းညွှန်မည်နည်း။ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်သတင်းပါတကား။ သူတို့၏တင်ဒါလက်ခံခြင်းခံခဲ့ရသည်။
ယခု နောက်ကိစ္စတစ်ခုမှာ အဆောက်အအုံအတွက်မြေနေရာပင်ဖြစ်သည်။ ထိုအဆောက်အအုံကို ပြန်လည်ပြုပြင်မွမ်းမံရန်နှင့် ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းရန် သူတို့တာဝန်ယူပါက အစိုးရမြေကွက်တွင် အခမဲ့ပြုလုပ်နိုင်ခွင့်ရှိကြောင်း သူတို့သိရှိလာခဲ့ရသည်။ သို့သော် ထိုအသိုင်းအဝိုင်းရှိ ထိုစီမံကိန်းကို မလိုလားသူအချို့ထံမှ ဆန့်ကျင်မှုများရှိလာသည်။ သက်သေခံများ၏အစီအစဉ်ရပ်ဆိုင်းစေရန်ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် လျှောက်လဲချက်တစ်ခုပြင်ဆင်တင်ပြလာသည်။ ယေဟောဝါသက်သေများသည် ကွတ်ခ်တောင်းကိုအပိုင်သိမ်းပြီး ဟိုတယ်များ၊ လောင်းကစားဝိုင်းများကိုပိတ်ပစ်ကာ ဆေးရွက်ကြီးရောင်းချခြင်းကိုလည်းပိတ်ပင်မည်ဟူသော ကောလာဟလသတင်းများပျံ့နှံ့နေသည်။ ယင်းသို့ဘယ်တော့မျှမဖြစ်ခဲ့ပါ။ သို့သော် မြေနေရာကွက်ရရှိရေးနှင့် ဆောက်လုပ်မှုအတွက်လိုအပ်သည့်လက်ခံအတည်ပြုချက်များရရှိရေးတို့သည် တိုး၍တိုး၍ခက်ခဲလာသည်။ အဆောက်အအုံကိုပြောင်းရွှေ့ရမည့်ကန့်သတ်ရက်သည်လည်း တရွေ့ရွေ့နီးလာသည်။ ဤတွင်ကွင်းစ်လဲန်ပြည်နယ်အစိုးရကြားဝင်ဆောင်ရွက်တော့သည်။ (ရောမ ၁၃:၂ နှိုင်းယှဉ်။) အစိုးရမြေကွက်ကိုအသုံးပြုခွင့်အလျင်အမြန်ရရှိလာခဲ့သည်။ အဆောက်အအုံဆောက်လုပ်ခွင့်လည်းကျလာသည်။ သူတို့လက်ဝယ် အဆောက်အအုံကောမြေကွက်ပါရှိပြီဖြစ်၍ နောက်ထပ်ဘာလိုတော့သနည်း။
ဘုရားသခင့်နိုင်ငံတော်ခန်းမအမြန်ဆုံးဆောက်လုပ်ပြီးစီးနိုင်ရေးအတွက် မိမိတို့၏အချိန်နှင့်ကျွမ်းကျင်မှုကို အခမဲ့စေတနာ့ဝန်ထမ်းရာတွင်သုံးကြမည့် အတွေ့အကြုံရှိသည့်စီးပွားရေးပညာရှင်များ၊ ကွင်းစ်လဲန်ပြည်နယ်အရပ်ရပ်ရှိ အကူအညီပေးမည့်သူများပါဝင်သည့် သက်သေခံရာပေါင်းများစွာတို့တဖွဲဖွဲရောက်ရှိလာကြသည်။ ဤစီမံကိန်းသည် အထူးစိန်ခေါ်မှုများကိုရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ နှစ်ထပ်အဆောက်အအုံ၏အစိတ်အပိုင်းများကို နေရာသစ်သို့ရွှေ့ပြီး အဆောက်အအုံကို ပြန်လည်ပေါင်းစည်းတည်ဆောက်ရန်ဖြစ်သည်။ မုတ်သုန်ရာသီချဉ်းကပ်လာပြီဖြစ်ရာ သည်းထန်သည့်မိုးရိပ်များကလည်း ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။ အချိန်မီလုပ်ငန်းပြီးစီးပါမည်လောဟု မြို့နေလူအချို့သံသယဖြစ်ကြသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေ ၁၉၈၆ ခုနှစ်၊ ဧပြီလတွင် အဆောက်အအုံသည် ပြောင်းရွှေ့နေရာချထားပြီး ယင်း၏နဂိုအလှအပများမပျက်ဘဲ ပြန်လည်မွမ်းမံပြီးစီးခဲ့သည်။
ဤအဖြစ်အပျက်အားလုံးသည် တိုးတိုးတိတ်တိတ်ဖြစ်သွားသည့်ကိစ္စမဟုတ်ပါ။ ကွတ်ခ်တောင်းတွင်ထုတ်ဝေသော Anglican Newsletter စာစောင်၏မှတ်ချက်က သက်သေဖြစ်သည်။ ယင်းဖော်ပြချက်တစ်စိတ်တစ်ဒေသမှာ “ကျွန်တော်ဝေဖန်ခံရမှာတော့သေချာပါတယ်။ ဒါပေမယ့် . . . ကျွန်တော်တို့ချာ့ချ်မှာလူတွေဘယ်လောက်လျော့နည်းနေတာကိုလှည့်လည်ကြည့်လိုက်ပါ။ တခြားလူအုပ်စုတစ်ခု [ယေဟောဝါသက်သေများ] ကိုကြည့်လိုက်ပါ။ သူတို့ဘယ်လောက်ပြည့်နေသလဲဆိုတာ . . . [တခြားအသင်းသား] တွေနဲ့ပြည့်နေတာပဲ။ . . . အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက . . . ဆေးရုံအဟောင်းကိုဝယ်လိုက်ပြီး သူတို့ရဲ့ချာ့ချ်အဆောက်အအုံလို့ခေါ်နိုင်တဲ့အဆောက်အအုံကို ပြန်ဆောက်လုပ်ကြတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုရင် သူတို့ရဲ့ကျောင်းက သူတို့အားလုံးမဆံ့တော့အောင်သေးသွားပြီ။ . . . ဒီလိုဖြစ်ခွင့်ပြုတာ ကျုပ်တို့ဘယ်လောက်ညံ့ကြသလဲ” ဟူ၍တည်း။
နှစ်စဉ်ထောင်ပေါင်းများစွာသောကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များသည် ကွတ်ခ်တောင်းကို လည်ပတ်ကြည့်ရှုကြသည်။ လှပသည့်မိုးသစ်တောနှင့် ကျောက်တောင်တန်းကြီးများကို သူတို့သဘောကျကြပြီး ဒေသခံသမိုင်းကိုလေ့လာကြသည်။ ဧည့်သည်အများစုအတွက် ထင်ရှားသည့်ဆွဲဆောင်မှုအရှိဆုံးအရာမှာ ဗိုလ်ကြီးကွတ်ခ်ပြတိုက်ပင်ဖြစ်သည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှစ၍ ယေဟောဝါသက်သေများ၏စည်းဝေးခန်းမတစ်ဖြစ်လဲ သမိုင်းတွင်သည့်ကွတ်ခ်တောင်းဆေးရုံသည်လည်း ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များကိုအဓိကဆွဲဆောင်သည့်အရာတစ်ခုတွင်ပါဝင်သည်။ အမှတ်တရပစ္စည်းဆိုင်များက ကွတ်ခ်တောင်းဆေးရုံ-စည်းဝေးခန်းမရုပ်ပုံပါသော ပန်းကန်သုတ်အဝတ်နှင့် တီရှပ်များကို ရောင်းချကြသည်။ ကမ္ဘာလှည့်ရာသီအတွင်း အပတ်စဉ်လူပေါင်း ခြောက်ရာမှတစ်ထောင်အထိတို့သည် ၁၈၇၉ ခုနှစ်ကတည်းကမူရင်းလက်ရာမပျက် ထူးခြားလှသည့်ဗိသုကာလက်ရာများကို လာရောက်ကြည့်ရှုလေ့လာကြသည်။
ယခု ကင်းမျှော်စင် ခေါ်မဂ္ဂဇင်းကို ဧည့်သည်များလွတ်လပ်စွာရယူနိုင်သည်။ ၁၈၇၉ ခုနှစ်မှစ၍ ထုတ်ဝေလာခဲ့သောဤမဂ္ဂဇင်းသည် စောင်ရေ ၁၅ သန်းနှင့် ဘာသာစကားပေါင်း ၁၁၁ ဘာသာအထိတိုးတက်များပြားလာခဲ့သည်။ ၁၉၁၄ ခုနှစ်တွင်အသက်ရှင်သည့်လူမျိုးဆက်မှ အချို့တို့သည် လူသားများပြန်လည်ခံစားရမည့် ကာယနှင့်ဝိညာဏကျန်းမာရေးကို ခံစားရမည်ဟူသောကျမ်းစာကတိတော်ကို လူများအားလမ်းညွှန်သည်။ (ဟေရှာယ ၃၃:၂၄) သန်းပေါင်းများစွာသောစေတနာ့ဝန်ထမ်းများအားဖြင့် ကမ္ဘာတစ်ခွင်လုံးသည် ပရဒိသုအဖြစ်ပြောင်းလဲသွားမည်။ (ဆာလံ ၃၇:၂၉) သင့်အနီးအနားပတ်ဝန်းကျင်ရှိဘုရားသခင့်နိုင်ငံတော်ခန်းမကို အဘယ်ကြောင့်သွားရောက်မလည်ပတ်သနည်း။ ကွတ်ခ်တောင်းဒေသတစ်ဝိုက်တွင်တူးဖော်ရရှိသောရွှေများထက် များစွာသာ၍တန်ဖိုးရှိသောအရာကို သင်ရရှိပေမည်။—သု၊ ၁၆:၁၆။