တလွဲဖော်ပြခံရသည့် စာအုပ်
“ကမ္ဘာသည် မိမိဝင်ရိုးပေါ်တွင် လည်ကာ နေကိုလှည့်ပတ်နေသည်ဟူသည့် နှစ်မျိုးလည်ပတ်မှုအယူအဆသည် မှားသည်၊ သမ္မာကျမ်းစာနှင့် လုံးလုံးဖီလာသည်။” ၁၆၁၆ ခုနှစ်တွင် ထုတ်ပြန်သည့် အမိန့်ဒီကရီတစ်ခုတွင် ရိုမင်ကက်သလစ်ချာ့ချ်၏ စာအုပ်စာရင်းပြုစုရေး အစည်းအရုံးက ဤအတိုင်းပင် ဆိုခဲ့သည်။ ကျမ်းစာသည် သိပ္ပံအချက်အလက်များနှင့် အမှန်ပင် မကိုက်ညီသလော။ သို့မဟုတ် ယင်းသည် တလွဲဖော်ပြခံရပါသလော။
၁၆၀၉/၁၀ ဆောင်းရာသီတွင် ဂယ်လီလီယို ဂယ်လီလေသည် မိမိ၏အသစ်တီထွင်ထားသော အဝေးကြည့်မှန်ပြောင်းဖြင့် ကောင်းကင်ကို ကြည့်လိုက်ရာ ဂျူပီတာဂြိုဟ်ကို လလေးစင်းက လှည့်ပတ်နေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ သူ၏တွေ့မြင်ချက်ကြောင့် ကောင်းကင်ကြယ်တာရာအားလုံးသည် ကမ္ဘာကိုလှည့်ပတ်နေရမည်ဟူသည့် ရေပန်းစားနေသော အယူအဆကို ပျက်စီးစေခဲ့သည်။ စောစောပိုင်းဖြစ်သော ၁၅၄၃ ခုနှစ်တွင် ပိုလန်လူမျိုး နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် နစ်ကိုလတ်ကော့ပါးနိကတ်က ဂြိုဟ်များသည် နေကို လှည့်ပတ်နေသည်ဟု ယူဆခဲ့သည်။ အဆိုပါအယူအဆသည် သိပ္ပံဆိုင်ရာအမှန်တရားဖြစ်ကြောင်း ဂယ်လီလီယိုက ထောက်ခံခဲ့သည်။
ကက်သလစ်ဓမ္မဆရာများအတွက်မူ ယင်းသည် အယူမှားသာဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာသည် စကြဝဠာ၏ ဗဟိုဖြစ်ကြောင်း ချာ့ချ်က ရှေးကတည်းက ကိုင်စွဲလာခဲ့သည်။၂ ယင်းအမြင်သည် ကမ္ဘာကို “မည်သည့်ကာလမျှမလှုပ်နိုင်သော အမြစ်ပေါ်တွင်” အခိုင်အမာတည်ထားကြောင်း ဖော်ပြသည့်ကျမ်းပိုဒ်ကို စာသားအတိုင်း အနက်ပြန်ခြင်းအပေါ် အခြေခံသည်။ (ဆာလံ ၁၀၄:၅၊ သမ) ဂယ်လီလီယိုသည် ရောမသို့ ဆင့်ခေါ်ခံရကာ စစ်ကြောမေးမြန်းမှုတရားခွင်တွင် တရားဆိုင်ခဲ့ရသည်။ ရက်ရက်စက်စက်စစ်ကြောခံရကာ သူ၏တွေ့ရှိချက်များကို ရုပ်သိမ်းစွန့်လွှတ်လိုက်ရန် အတင်းအကြပ်ပြုခံရပြီး သေသည်တိုင်အောင် အကျယ်ချုပ်ဖြင့်နေသွားရသည်။
ဂယ်လီလီယို ကွယ်လွန်ပြီး အနှစ် ၃၅၀ ခန့်အကြာဖြစ်သည့် ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် ဂယ်လီလီယို လုံးဝမှန်ကြောင်း နောက်ဆုံးတွင် ကက်သလစ်ချာ့ချ်က အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။၃ သို့သော် ဂယ်လီလီယိုမှန်ခဲ့သည်ဆိုလျှင် ကျမ်းစာမှားသလော။
ကျမ်းပိုဒ်များ၏ အဓိပ္ပာယ်မှန်ကို ရှာခြင်း
ဂယ်လီလီယိုက ကျမ်းစာမှန်ကြောင်း ယုံကြည်သည်။ သူ၏သိပ္ပံဆိုင်ရာရှာဖွေတွေ့ရှိချက်များသည် ကျမ်းပိုဒ်အချို့နှင့်ပတ်သက်သည့် ရေပန်းစားနေသော အနက်ပြန်ဆိုချက်နှင့် သဘောကွဲလွဲနေသည့်အခါ ခရစ်ယာန်ဓမ္မဆရာများသည် ကျမ်းပိုဒ်များ၏ အဓိပ္ပာယ်မှန်ကို သဘောမပေါက်ဘဲဖြစ်နေကြသည်ဟု သူဆင်ခြင်ခဲ့သည်။ အမှန်မှာ “အမှန်နှစ်ခုသည် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု မည်သည့်အခါမျှ မကွဲလွဲနိုင်” ဟုသူရေးသားခဲ့သည်။၄ တိကျသောသိပ္ပံပညာရပ်ဝေါဟာရများသည် ကျမ်းစာ၏နေ့စဉ်သုံးစကားလုံးများနှင့် မဆန့်ကျင်ပါဟု သူဆိုခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ခရစ်ယာန်ဓမ္မပညာရှင်များသည် ဖျောင်းဖျမခံကြပါ။ သူတို့က ကမ္ဘာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကျမ်းစာပါဖော်ပြချက်အားလုံးကို စာသားအတိုင်းယူရမည်ဟု တစ်ဇွတ်ထိုးငြင်းကြသည်။ ရလဒ်အနေနှင့် ဂယ်လီလီယို၏ရှာဖွေတွေ့ရှိချက်များကို သူတို့ ငြင်းပယ်ကြရုံသာမက အဆိုပါကျမ်းစာအသုံးအနှုန်းများ၏ အဓိပ္ပာယ်မှန်ကိုပါ သဘောမပေါက်ခဲ့ကြပါ။
အမှန်မှာ၊ ကျမ်းစာက “မြေ၏ လေးမျက်နှာ” ဟုဖော်ညွှန်းသောအခါ ကျမ်းရေးသူများက မြေကြီးသည် စာသားအတိုင်းပင် လေးထောင့်အဖြစ်နားလည်ကြသည်ဟု ဆိုလိုခြင်းမဟုတ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့၏သာမန်အသိဉာဏ်ဖြင့် တွေးကြည့်နိုင်သင့်သည်။ (ဗျာဒိတ် ၇:၁) ကျမ်းစာကို လူပြိန်းနားလည်သည့် ဘာသာစကားဖြင့်ရေးသားထားရာ များသောအားဖြင့် ကွင်းကွင်းကွက်ကွက်နားလည်စေသော ဥပစာအသုံးများကို အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် မြေကြီးတွင် “လေးမျက်နှာ၊” ခိုင်ခံ့သော “အုတ်မြစ်၊” ‘အောက်ခံဖိနပ်များ’ နှင့် “ထောင့်စွန်းကျောက်” ရှိသည်ဟုဆိုသောအခါ ကျမ်းစာသည် မြေကြီးအကြောင်း သိပ္ပံနည်းကျရုပ်လုံးဖော်ပြနေခြင်းမဟုတ်ပါ; ယင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့နေ့စဉ် ပြောကြဆိုကြသကဲ့သို့ တင်စားပြောဆိုနေခြင်းဖြစ်သည်မှာ ရှင်းနေပါသည်။a—ဟေရှာယ ၅၁:၁၃၊ ကဘ; ယောဘ ၃၈:၆၊ ၇၊ သမ္မာ။
အတ္ထုပ္ပတ္တိပညာရှင် အယ်လ်. ဂေမွန်နက်ပြုစုသည့် ဂယ်လီလီယို ဂယ်လီလေ စာအုပ်တွင် သူက “သိပ္ပံပညာရပ်ကို ကျမ်းစာဆိုင်ရာ ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်ခြင်းအခြေခံဖြင့် ဘောင်ခတ်ထားလိုသော အမြင်ကျဉ်းသည့် ခရစ်ယာန်ဓမ္မပညာရှင်များသည် ကျမ်းစာကိုယ်နှိုက်ကို အသရေဖျက်ခြင်းသာဖြစ်ပေသည်” ဟုတင်ပြထားသည်။ သူတို့သည် အမှန်ပင် ကျမ်းစာကို အသရေဖျက်ခဲ့ကြသည်။ အမှန်မှာ ကျမ်းစာကိုယ်နှိုက်ကမဟုတ်ဘဲ ခရစ်ယာန်ဓမ္မပညာရှင်များ၏ အနက်ပြန်ဆိုချက်က သိပ္ပံပညာကို အကျိုးသင့်အကြောင်းသင့်သဘောကင်းမဲ့စွာ ကန့်သတ်ချုပ်ကိုင်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။
အလားတူစွာ ယနေ့ ဘာသာရေးရှိရင်းစွဲဝါဒီများက မြေကြီးကို ၂၄ နာရီကြာသော ခြောက်ရက်အတွင်း ဖန်ဆင်းခဲ့သည်ဟု ဇွတ်ပြောကြသောအခါ ကျမ်းစာ၏ဆိုလိုချက်ကို အဓိပ္ပာယ်လွဲချော်စေသည်။ (ကမ္ဘာဦး ၁:၃-၃၁) အဆိုပါအယူအဆသည် သိပ္ပံပညာနှင့်ဖြစ်စေ၊ ကျမ်းစာနှင့်ဖြစ်စေ မကိုက်ညီပါ။ နေ့စဉ်သုံးစကားကို ကျမ်းစာထဲတွင် “နေ့” ဟူသည့် စကားလုံးသည် အချိန်အတိုင်းအတာအမျိုးမျိုး၏ ယူနစ်များကိုဖော်ပြသည့် အပြောင်းအလဲရှိသော ဝေါဟာရဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာဦး ၂:၄ တွင် ဖန်ဆင်းရာရက် ခြောက်ရက်စလုံးကိုပေါင်းစု “နေ့” တစ်နေ့အဖြစ် ရည်ညွှန်းထားသည်။ ကျမ်းစာပါ “နေ့” ဟူ၍ပြန်ဆိုသည့် ဟေဗြဲစကားလုံးသည် “ရှည်လျားသောကာလတစ်ခု” ဟူသည့် အဓိပ္ပာယ်ထွက်နိုင်သည်။၆ ထို့ကြောင့် ဖန်ဆင်းရာနေ့ရက် တစ်ရက်စီသည် ၂၄ နာရီကြာရှည်ကြောင်း ဇွတ်ပြောဖို့ ကျမ်းစာဆိုင်ရာအကြောင်းရင်းမရှိပါ။ ရှိရင်းစွဲဝါဒီများသည် အဆိုပါအတိုင်းမသွန်သင်ခြင်းအားဖြင့် ကျမ်းစာကို တလွဲဖော်ပြကြသည်။—၂ ပေတရု ၃:၈ လည်းရှု။
သမိုင်းတစ်လျှောက်တွင် ခရစ်ယာန်ဓမ္မပညာရှင်များသည် ကျမ်းစာ၏ဆိုလိုရင်းကို မကြာခဏ အဓိပ္ပာယ်လွဲချော်စေခဲ့ကြပြီ။ ကျမ်းစာပြောသည့်အချက်ကို ခရစ်ယာန်ဘောင်ဘာသာတရားများက တလွဲဖော်ပြခဲ့ကြသည့် အခြားနည်းတချို့ကို သုံးသပ်ကြည့်ပါလေ။
ဘာသာတရားကြောင့် တလွဲဖော်ပြခံရ
ကျမ်းစာအတိုင်းလိုက်ပါသည်ဟု ဆိုကြသူတို့၏အပြုအမူများသည် အလေးအမြတ်ထားပါသည်ဟု သူတို့ပင်ဆိုကြသည့်စာအုပ်၏အသရေကို ညစ်စွန်းပျက်ပြားစေလေ့ရှိသည်။ ခရစ်ယာန်ပါဟု အခေါ်ခံသူများသည် ဘုရားသခင်၏နာမဖြင့် တစ်ယောက်အသွေး တစ်ယောက်သွန်းခဲ့ကြပြီ။ သို့သော် ကျမ်းစာက “အချင်းချင်း တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် ချစ်ကြ” ရန် ခရစ်တော်၏နောက်လိုက်များကို ဆုံးမထားသည်။—ယောဟန် ၁၃:၃၄၊ ၃၅; မဿဲ ၂၆:၅၂။
ခရစ်ယာန်ဓမ္မဆရာအချို့ဆိုလျှင် “အဖိုးမပေးဘဲ ကျေးဇူးတော်ကို ခံရကြပြီဖြစ်၍ အဖိုးမခံဘဲပေးကမ်းကြလော့” ဟူသည့် ကျမ်းစာပါညွှန်ကြားချက်နှင့် လားလားကြီးဆန့်ကျင်လျက် နှုတ်ချိုသွေးကာ မိမိတို့၏သိုးစုများပင်ပင်ပန်းပန်းရှာဖွေထားသောငွေကို ညစ်ယူကြသည်။—မဿဲ ၁၀:၈; ၁ ပေတရု ၅:၂၊ ၃။
ရှင်းနေသည်ကား ကျမ်းစာကို ကိုးကားရုံကိုးကားသူ သို့မဟုတ် ယင်းနှင့်အညီ အသက်ရှင်နေထိုင်ပါသည်ဟုဆိုသူများ၏ စကားနှင့်အပြုအမူများဖြင့် အကဲဖြတ်၍ မရခြင်းပင်တည်း။ ထို့ကြောင့် အမြင်ကျယ်သောလူတစ်ဦးသည် ကျမ်းစာနှင့်ပတ်သက်သမျှ စုံစုံစိစိကိုလည်းကောင်း၊ အဘယ့်ကြောင့် ဤမျှထူးခြားသည့်စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ရကြောင်းကိုလည်းကောင်း ကိုယ်တိုင်ရှာဖွေချင်စိတ်ရှိပေမည်။
[အောက်ခြေမှတ်ချက်]
a ဥပမာ၊ ယနေ့ခေတ်ရှိ အနက်ရင်းအတိုင်းအလိုက်တတ်ဆုံး နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင်များပင် နေနှင့် ကြယ်တာရာများ “ထွက်ခြင်း၊” “ဝင်ခြင်း” အကြောင်း ပြောဆိုလေ့ရှိကြသော်လည်း အမှန်မှာ ကမ္ဘာလည်ခြင်းကြောင့်သာ ယင်းတို့ ရွေ့လျားနေသယောင် ထင်ရခြင်းသာဖြစ်သည်။
[စာမျက်နှာ ၄ ပါ ရုပ်ပုံ]
ဂယ်လီလီယို၏ အဝေးကြည့်မှန်ပြောင်းနှစ်ခု
[စာမျက်နှာ ၅ ပါ ရုပ်ပုံ]
ဂယ်လီလီယိုသည် မိမိအားစစ်ကြောမေးမြန်းသူများကို ရင်ဆိုင်နေ