-
သွက်လက်ပြေပြစ်စွာ တင်ဆက်ခြင်းသီအိုကရက်တစ်ကျောင်းပညာရေးမှ အကျိုးရယူ
-
-
သင်ခန်းစာ ၄
သွက်လက်ပြေပြစ်စွာ တင်ဆက်ခြင်း
အသံကျယ်ကျယ်ဖတ်ရှုရာတွင် စကားအသုံးအနှုန်းအချို့ကို ထစ်ထစ်ငေါ့ငေါ့ပြောမိပါသလော။ သို့မဟုတ် ဟောပြောချက်တစ်ခုပေးရန် ပရိသတ်ရှေ့ရပ်လိုက်သည့်အခါ စကားလုံးအမှန်များကို မကြာခဏ စမ်းတဝါးဝါးရှာရလေ့ရှိကြောင်း တွေ့ရပါသလော။ သို့ဖြစ်ပါက သင်သည် သွက်လက်ပြေပြစ်မှု၌ ပြဿနာရှိနေပေသည်။ သွက်လက်စွာပြောဆိုသူတစ်ယောက်သည် စကားလုံးများနှင့်ယူဆချက်များကို ရှောရှောရှူရှူ၊ နားလည်လွယ်သည့်နည်းဖြင့် ဖတ်ပြပြောဆိုကြသည်။ ယင်းက သူသည်တရစပ်ဟောပြောခြင်း၊ လျင်မြန်စွာစကားပြောခြင်း သို့မဟုတ် မစဉ်းစားဘဲပြောဆိုခြင်းကို မဆိုလိုပါ။ သူ၏ပြောဆိုပုံသည် နှစ်လိုစဖွယ် တင့်တယ်ပြေပြစ်သည်။ သီအိုကရက်တစ်ဓမ္မအမှုကျောင်းတွင် သွက်လက်ပြေပြစ်မှုကို အထူးအာရုံစိုက်စေသည်။
သွက်လက်ပြေပြစ်မှုမရှိအောင် ဖြစ်စေနိုင်သည့် အကြောင်းအချက်အမျိုးမျိုးရှိသည်။ အောက်ဖော်ပြပါထဲမှ တစ်ခုခုကို သင်အထူးဂရုပြုဖို့ လိုအပ်ပါသလော။ (၁) အခြားသူများကိုဖတ်ပြသည့်အခါ အကျွမ်းတဝင်မရှိသောစကားလုံးအချို့ကြောင့် မပြေမပြစ်ဖြစ်စေနိုင်သည်။ (၂) နေရာအတော်များများတွင် အနည်းငယ်ရပ်တန့်ခြင်းကြောင့် ဟောပြောပုံ ပြတ်တောင်းပြတ်တောင်းဖြစ်သွားနိုင်သည်။ (၃) ပြင်ဆင်မှုမရှိခြင်းကြောင့် ဤပြဿနာဖြစ်တတ်သည်။ (၄) လူအုပ်ရှေ့စကားပြောဆိုရာတွင် သွက်လက်ပြေပြစ်မှုမရှိခြင်း၏ ဖြစ်နေကျ အကြောင်းအချက်မှာ အကြောင်းအရာကို ကျိုးကြောင်းဆီလျော်စွာ မဖွဲ့စည်းထား၍ဖြစ်သည်။ (၅) ဝေါဟာရအကန့်အသတ်ရှိမှုကြောင့် စကားလုံးအမှန်များကို စမ်းတဝါးဝါးရှာရင်း လူတစ်ဦးကို တုံ့ဆိုင်းတုံ့ဆိုင်းဖြစ်စေနိုင်သည်။ (၆) အလေးပေးဖတ်သည့် စကားလုံးများပြားလွန်းပါက သွက်လက်ပြေပြစ်မှုကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ (၇) သဒ္ဒါနည်းစနစ်များနှင့် အကျွမ်းတဝင်မရှိခြင်းကြောင့် အခက်အခဲဖြစ်စေနိုင်သည်။
သွက်လက်ပြေပြစ်မှုမရှိလျှင် နိုင်ငံတော်ခန်းမရှိပရိသတ်သည် စာသားအတိုင်း ထွက်သွားမည်မဟုတ်သော်လည်း သူတို့၏စိတ်အာရုံပျံ့လွင့်သွားနိုင်သည်။ ရလဒ်အနေနှင့် သင်ပြောဆိုသည့်အရာ တော်တော်များများ အကျိုးမရှိနိုင်တော့ပေ။
အခြားတစ်ဖက်တွင်မူ အားနှင့်မာန်နှင့် သွက်လက်ပြေပြစ်စွာပြောဆိုခြင်းသည် ပရိသတ်အနေရခက်စေသည်အထိပင် ဖြစ်နိုင်သည့် ပိုင်စိုးပိုင်နင်းပြောမိခြင်းမျိုးမဖြစ်စေရန် ဂရုပြုရမည်။ အကယ်၍ နောက်ခံယဉ်ကျေးမှု ကွဲပြားသောကြောင့် လူတို့က သင့်ပြောဆိုပုံသည် ရိုင်းစိုင်းသည် သို့မဟုတ် စိတ်ရင်းမှန်မရှိဟုရှုမြင်လျှင် ၎င်းက သင့်ရည်ရွယ်ချက်ကို ပျက်ပြားစေလိမ့်မည်။ တမန်တော်ပေါလုသည် အတွေ့အကြုံရှိဟောပြောသူတစ်ဦးဖြစ်သော်လည်း မိမိကို မလိုအပ်ဘဲအာရုံစိုက်လာအောင် မဆွဲဆောင်မိစေရန် ကောရိန္သုမြို့သားများကို “အားနည်းခြင်း၊ အလွန်ကြောက်ရွံ့တုန်လှုပ်ခြင်းနှင့်” ချဉ်းကပ်ခဲ့သည်မှာ မှတ်သားဖွယ်ပင်။—၁ ကော. ၂:၃။
ရှောင်ကြဉ်ရမည့်အကျင့်ပါမှုများ။ လူများစွာတို့သည် သူတို့စကားပြောဆိုသည့်အခါ “အင်း၊ ဟို” အစရှိသည့် အကျင့်ပါသော စကားအသုံးအနှုန်းများ ထည့်ပြောဆိုကြသည်။ အခြားသူတို့မူ မကြာခဏ “ဒီတော့” ဖြင့် စကားစတတ်ကြသည်၊ သူတို့အဘယ်အရာပြောဆိုနေစေကာမူ “သိတယ်မဟုတ်လား” ကဲ့သို့သော စကားစုကို ထည့်ပြောတတ်ကြသည်။ ထိုသို့သောအသုံးအနှုန်းများကို ထပ်တလဲလဲအသုံးပြုခြင်းအား သင် သတိမထားမိဘဲဖြစ်နိုင်သည်။ သင့်အား နားထောင်ပေးကာ ထိုအသုံးအနှုန်းများကို သင် ထပ်တလဲပြောဆိုသည့်အချိန်တိုင်း ပြန်ရွတ်ပြပေးသူတစ်ဦးဦးနှင့် လေ့ကျင့်ဖို့ကြိုးစားနိုင်ပေသည်။ သင်အံ့သြသွားပေမည်။
အချို့သူတို့မူ အကြိမ်ကြိမ်နောက်ပြန်ကျော့ကာ ဖတ်ရှု၊ ဟောပြောတတ်ကြသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ သူတို့သည် ဝါကျတစ်ကြောင်းကိုစတင်လိုက်ကာ တစ်ဝက်တစ်ပျက်နှင့်ရပ်တန့်လိုက်ပြီး အနည်းဆုံး မိမိတို့ပြောခဲ့သောအရာ၏တစ်ပိုင်းကို ပြန်ကျော့ခြင်းဖြစ်သည်။
သို့တိုင် အခြားသူများမှာမူ အတော်အသင့် လျင်မြန်စွာပြောဆိုကြသည်၊ သို့သော် သူတို့သည် အယူအဆတစ်ခုဖြင့်စတင်ကာ ဝါကျအလယ်သို့ရောက်သော် နောက်အယူအဆတစ်ခုသို့ ကူးပြောင်းသွားသည်။ စကားလုံးများ ရှောရှောရှူရှူထွက်သွားသော်လည်း ယူဆချက် ရုတ်တရက် ပြောင်းလိုက်ခြင်းက သွက်လက်ပြေပြစ်မှုကို ထိခိုက်သွားသည်။
တိုးတက်စေနိုင်ပုံ။ သင့်အခက်အခဲမှာ စကားလုံးအမှန်ကို မကြာခဏ စမ်းတဝါးဝါးလိုက်ရှာရခြင်းဖြစ်လျှင် သင့်ဝေါဟာရကြွယ်လာစေရန် အပြင်းအထန် ကြိုးစားအားထုတ်ဖို့လိုသည်။ ကင်းမျှော်စင်၊ နိုးလော့!နှင့် အခြား သင်ဖတ်ရှုကောင်းဖတ်ရှုမည့်စာပေများရှိ သင်နှင့်အကျွမ်းတဝင်မရှိသော စကားလုံးများကို အထူးဂရုပြုမှတ်သားပါ။ ယင်းတို့ကို အဘိဓာန်တွင်ရှာဖွေလေ့လာကာ ၎င်းတို့၏အသံထွက်နှင့် အဓိပ္ပာယ်တို့ကို စစ်ဆေးပါ၊ ယင်းနောက် သင့်ဝေါဟာရတွင် ဤစကားလုံးအချို့ကို ထပ်ဖြည့်လိုက်ပါ။ အဘိဓာန်မရနိုင်လျှင် ဘာသာစကားတတ်ကျွမ်းသူတစ်ဦးဦးထံ အကူအညီတောင်းခံပါ။
ယင်းကို အလေ့အကျင့်အနေနှင့် မှန်မှန်အသံကျယ်ကျယ်ဖတ်ရှုပါက တိုးတက်လာပေမည်။ ခက်ခဲသောစကားလုံးများကို မှတ်သားထားပြီး ယင်းတို့ကို အကြိမ်ပေါင်းများစွာ အသံကျယ်ကျယ်ရွတ်ဆိုပါ။
သွက်လက်ပြေပြစ်စွာဖတ်ရှုနိုင်ရန် ဝါကျတွင် စကားလုံးများ မည်သို့ပေါင်းစည်းလုပ်ဆောင်ပုံကို နားလည်ထားရန် လိုအပ်သည်။ များသောအားဖြင့် စာရေးသူ ဖော်ပြပေးထားသည့်ယူဆချက်ကို နားလည်နိုင်ရန် စကားလုံးများကို အုပ်စုလိုက်ဖတ်ရှုဖို့ လိုအပ်သည်။ ထိုစကားစုများကို အထူးဂရုပြုမှတ်သားထားပါ။ ၎င်းသည် သင့်ကိုထောက်ကူပေးလျှင် ယင်းတို့ကို မှတ်သားထားလိုက်ပါ။ သင့်ဦးတည်ချက်သည် စကားလုံးများကို မှန်မှန်ကန်ကန် ဖတ်ရှုရုံမျှသာမဟုတ်ဘဲ ယူဆချက်များကိုလည်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိရှိနားလည်စေရန်လည်း ဖြစ်သည်။ ဝါကျတစ်ကြောင်းကို ဆန်းစစ်လေ့လာပြီးသည့်နောက် စာပိုဒ်တစ်ခုလုံးလေ့လာပြီးသည့်အထိ တစ်ကြောင်းပြီးတစ်ကြောင်းဆက်သွားပါ။ ယူဆချက်အဆင့်ဆင့်တင်ပြသွားပုံနှင့် အကျွမ်းဝင်လာစေပါ။ ထို့နောက် အသံထွက်ဖတ်ရှုခြင်းကို လေ့ကျင့်ပါ။ စာပိုဒ်ကို ထစ်ငေါ့ခြင်း၊ အဖြတ်အရပ်မှားခြင်းတို့မရှိဘဲ ဖတ်နိုင်သည်အထိ ထပ်ခါတလဲလဲဖတ်ပါ။ ၎င်းနောက် အခြားအပိုဒ်များသို့ဆက်သွားပါ။
နောက်တစ်ဆင့်တွင် မိမိ၏ဖတ်နှုန်းကို တိုးမြှင့်ပေးပါ။ အကယ်၍ ဝါကျတစ်ကြောင်းအတွင်း စကားလုံးများ မည်သို့ပေါင်းစည်းလုပ်ဆောင်သည်ကို နားလည်သဘောပေါက်လာပါက တစ်ခါကြည့်လျှင် စကားလုံးတစ်လုံးထက်မက ပိုမိုမြင်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး နောက်မည်သည့်စကားလုံးလာသင့်သည်ကို ကြို၍မြင်လာနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ယင်းက သင့်ဖတ်ရှုမှုကို များစွာထိရောက်မှု ဖြစ်စေမည်။
မြင်သည်နှင့်ဖတ်နိုင်အောင် မှန်မှန်ကျင့်ပေးခြင်းသည် အဖိုးမဖြတ်နိုင်သောလေ့ကျင့်မှု ဖြစ်နိုင်သည်။ ဥပမာ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုမလုပ်ထားဘဲ နေ့စဉ်ကျမ်းချက်နှင့် မှတ်ချက်များကို အသံထွက်ဖတ်ပါ; ယင်းကို ပုံမှန်ပြုလုပ်ပါ။ စကားလုံးများကို တစ်ကြိမ်တွင် တစ်လုံးသာကြည့်မြင်မည့်အစား အယူအဆများကို အပြည့်အဝဖော်ပြသည့် စကားစုလိုက်ကြည့်မြင်တတ်သည့်အကျင့်ကို မွေးမြူပါ။
စကားလက်ဆုံပြောဆိုရာ၌ သွက်လက်ပြေပြစ်မှုရှိရန် မပြောမီစဉ်းစားဖို့လိုအပ်သည်။ ၎င်းကို သင်၏နေ့စဉ်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်မှုတွင် အကျင့်တစ်ခုဖြစ်စေပါ။ သင်တင်ပြလိုသောအယူအဆနှင့် ပြောဆိုမည့်အဆင့်ဆင့်ကို ဆုံးဖြတ်ပါ; ထို့နောက် စတင်စကားပြောဆိုပါ။ မမြန်စေပါနှင့်။ သဘောတရားတစ်ခု ရုပ်လုံးမပေါ်သေးဘဲ အကြောင်းအရာများကို တစ်ဝက်တစ်ပျက်နှင့် ရပ်လိုက်ခြင်း၊ ပြောင်းလိုက်ခြင်းမျိုးမလုပ်မိရန် ကြိုးစားပါ။ တိုတုတ်ပြီး ရိုးရှင်းသောဝါကျများကို အသုံးပြုခြင်းသည် အထောက်အကူပြုကြောင်း သင်တွေ့ရှိပေမည်။
သင်ပြောလိုသည့်အကြောင်းကို အတိအကျသိရှိထားမည်ဆိုလျှင် စကားလုံးများ အလိုအလျောက်ထွက်လာမည်ဖြစ်သည်။ ယေဘုယျပြောရလျှင် သင်အသုံးပြုမည့်စကားလုံးများကို ရွေးချယ်ဖို့ မလိုအပ်ချေ။ အမှန်မှာ၊ လေ့ကျင့်ရန်အတွက် အယူအဆကို စိတ်ထဲတွင် ပီပြင်ရှင်းလင်းနေမနေ သေချာစေပြီးနောက် ပြောဆိုသွားရင်းစကားလုံးများကို စဉ်းစားခြင်းသည် သာ၍ကောင်းသည်။ ထိုသို့သင်ပြုပြီး သင့်စိတ်ကို ပြောနေသည့်စကားလုံးများပေါ်တွင် မဟုတ်ဘဲ အယူအဆပေါ်တွင် စွဲထားမည်ဆိုလျှင် စကားလုံးများသည် အလိုအလျောက်ဆိုရမလောက် ထွက်လာပြီး ခံစားချက်အတိုင်း စဉ်းစားထားရာများကို သင်တင်ပြနိုင်ပေမည်။ သို့သော် အယူအဆများအစား စကားလုံးများကို သင်စ၍စဉ်းစားလိုက်သည်နှင့် သင့်အပြောအဆိုသည် အထစ်ထစ်အငေါ့ငေါ့ဖြစ်လာမည်။ ထိရောက်စွာ ပြောဆိုဖတ်ရှုခြင်းတွင် အရေးပါသော အရည်အချင်းတစ်ခုဖြစ်သော သွက်လက်ပြေပြစ်မှုကို တိုးတက်စေရာတွင် လေ့ကျင့်မှုဖြင့် အောင်မြင်နိုင်သည်။
ယေဟောဝါ၏ကိုယ်စား ဣသရေလလူမျိုးတို့ထံနှင့် အီဂျစ်ဘုရင်ဖာရောရှေ့မှောက်သွားရန် တာဝန်ပေးခံရသည့်အခါ မိမိ၌အစွမ်းမရှိဟု မောရှေခံစားခဲ့ရသည်။ အဘယ်ကြောင့်နည်း။ သူသည် စကားပြောသွက်လက်ပြေပြစ်သူတစ်ယောက် မဟုတ်ပါ; သူသည် စကားကို မသဲမကွဲပြောတတ်ခဲ့ဖွယ်ရှိပေမည်။ (ထွ. ၄:၁၀; ၆:၁၂) မောရှေသည် အကြောင်းအမျိုးမျိုးပြခဲ့သော်လည်း တစ်ခုကိုမှ ဘုရားသခင်လက်မခံခဲ့ပါ။ ယေဟောဝါသည် အာရုန်ကို ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူအဖြစ် သူနှင့်အတူထည့်ပေးလိုက်သော်လည်း မောရှေလည်းစကားပြောဆိုရန် ကိုယ်တော်ကူညီပေးခဲ့သည်။ မောရှေသည် တစ်ဦးချင်းစီနှင့်အုပ်စုငယ်များကိုသာမက လူမျိုးတစ်မျိုးလုံးကိုပါ ကြိမ်ဖန်များစွာ ထိထိရောက်ရောက် စကားပြောဆိုခဲ့သည်။ (တရား. ၁:၁-၃; ၅:၁; ၂၉:၂; ၃၁:၁၊ ၂၊ ၃၀; ၃၃:၁) သင်သည် ယေဟောဝါအား ယုံကြည်ကိုးစားလျက် မိမိကဏ္ဍကို အသိစိတ်ရှိရှိ တာဝန်သိသိဖြင့်လုပ်ဆောင်ပါက သင်လည်း ဘုရားသခင်ကိုဂုဏ်တင်ရန် သင့်အပြောအဆိုကိုသုံးနိုင်သည်။
-
-
သင့်လျော်သော ရပ်တန့်မှုသီအိုကရက်တစ်ကျောင်းပညာရေးမှ အကျိုးရယူ
-
-
သင်ခန်းစာ ၅
သင့်လျော်သော ရပ်တန့်မှု
စကားပြောဆိုရာတွင် သင့်လျော်သောနေရာတွင် ရပ်တန့်ထားမှုများသည် အရေးပါသည်။ သင်သည် ဟောပြောချက်ပေးနေသည်ဖြစ်စေ သို့မဟုတ် လူတစ်ယောက်နှင့် စကားပြောဆိုနေသည်ဖြစ်စေ ယင်းက မှန်ပေသည်။ ထိုကဲ့သို့သော ရပ်တန့်မှုများမပါဘဲပြောဆိုလျှင် ပြောဆိုခဲ့သည့်အရာသည် ယူဆချက်ကို ရှင်းလင်းစေမည့်အစား ဗလုံးဗထွေးဖြစ်သွားပေမည်။ သင့်လျော်သောရပ်တန့်ခြင်းသည် သင်၏စကားပြောဆိုမှုကို ရှင်းလင်းစေရန် ထောက်ကူပေးသည်။ သင်၏အဓိကအချက်များကို တာရှည်စွဲမှတ်သွားစေမည့်နည်းဖြင့်လည်း ယင်းကိုအသုံးပြုနိုင်ပါသည်။
အဘယ်အချိန်၌ ရပ်တန့်သင့်သည်ကို သင်မည်သို့ဆုံးဖြတ်နိုင်မည်နည်း။ ရပ်တန့်မှုများသည် မည်မျှရှည်ကြာသင့်သနည်း။
ဖြတ်ရပ်ရန် ရပ်တန့်ခြင်း။ အဖြတ်အရပ်မှတ်တို့သည် အရေးအသားဘာသာစကား၏ အရေးပါသောကဏ္ဍတစ်ရပ်ဖြစ်လာသည်။ ၎င်းသည် အဆိုပြုချက် သို့မဟုတ် မေးခွန်း၏အဆုံးကို ရည်ညွှန်းနိုင်ပေမည်။ ဘာသာစကားအချို့တွင် ကိုးကားချက်များကို ထင်ရှားစေရန် ယင်းကို အသုံးပြုကြသည်။ အချို့သော အဖြတ်အရပ်မှတ်တို့သည် ဝါကျတစ်ခု၏အပိုင်းတစ်ပိုင်းနှင့် အခြားအပိုင်းများ၏ဆက်နွှယ်မှုကို ညွှန်ပြကြသည်။ မိမိဘာသာဖတ်ရှုနေသူတစ်ဦးသည် အဖြတ်အရပ်သင်္ကေတများကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။ သို့ရာတွင် အခြားသူများအကျိုးအတွက် အသံထွက်ဖတ်သည့်အခါ ရေးသားထားသော အကြောင်းအရာတွင်တွေ့ရသည့် အဖြတ်အရပ်မှတ်တိုင်း၏အဓိပ္ပာယ်ကို သူ၏အသံတွင် ပေါ်နေစေရမည်။ (ထပ်ဆင့်အသေးစိတ်အချက်အလက်များအတွက်၊ သင်ခန်းစာ ၁၊ “တိကျသောဖတ်ရှုခြင်း” ကိုရှု။) အဖြတ်အရပ်လိုအပ်သည့်အခါ ရပ်တန့်ရန်ပျက်ကွက်ခြင်းက သင်ဖတ်ရှုသည့်အရာကို နားလည်ရန် အခြားသူများအတွက် ခက်ခဲစေနိုင်သည် သို့မဟုတ် စာ၏အဓိပ္ပာယ်ပင် လွဲသွားစေနိုင်သည်။
အဖြတ်အရပ်မှတ်တို့အပြင် ယူဆချက်များကို ဝါကျတစ်ကြောင်းအတွင်း၌ ဖော်ပြထားသည့်နည်းကလည်း မည်သည့်နေရာတွင် ရပ်တန့်သင့်သည်ကို ဆုံးဖြတ်ပေးမည်။ တစ်ခါက နာမည်ကျော်ဂီတပညာရှင်တစ်ဦး ဤသို့ဆိုခဲ့သည်– “ကျွန်တော်တီးခတ်တဲ့ ဂီတသင်္ကေတတွေဟာ များပြားလှတဲ့ စန္ဒရားပညာရှင်တွေထက်မသာပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဂီတသင်္ကေတတွေကြားက အဖြတ်အရပ်တွေဟာ အစွမ်းအစပြရတဲ့ နေရာပါပဲ။” စကားပြောဆိုခြင်းသည်လည်း ထိုနည်းထပ်တူပင်။ ရပ်တန့်မှုကို လျောက်ပတ်စွာအသုံးပြုခြင်းက ကောင်းစွာပြင်ဆင်ထားသော သင်၏အကြောင်းအရာကို ပိုမိုလှပစေပြီး အဓိပ္ပာယ်လည်းတိုးစေမည်။
လူထုရှေ့ဖတ်ရှုရန်ပြင်ဆင်ရာ၌ သင်ဖတ်ရှုမည့် ပုံနှိပ်ထားသောအကြောင်းအရာတွင် အမှတ်အသားပြုခြင်းသည် အထောက်အကူပြုကြောင်း သင်တွေ့ရှိပေမည်။ ခေတ္တရပ်တန့်ရန် ဖြစ်နိုင်သည်မှာ တစ်ခဏ ရပ်တန့်ရမည့်နေရာတွင် မျဉ်းမတ်တိုတစ်ကြောင်းဆွဲပါ။ ပို၍ကြာကြာရပ်တန့်ဖို့အတွက် မျဉ်းမတ်တိုနှစ်ကြောင်းကို ကပ်လျက်အသုံးပြုပါ။ စကားလုံးစီထားပုံတစ်ခုသည် သင့်အတွက် ကိုးလိုးကန့်လန့်နိုင်ပြီး မရပ်သင့်သောနေရာများတွင် မကြာခဏရပ်တန့်မိလျှင် ခက်ခဲသောစကားစုတစ်စုအဝင် စကားလုံးအားလုံးကို ခဲတံဖြင့်ဆွဲကာ တွဲထားပေးလိုက်ပါ။ ထို့နောက် စကားစုကို အစမှအဆုံးထိဖတ်ပါ။ အတွေ့အကြုံရင့်ကျက်သော ဟောပြောသူများစွာတို့ ဤသို့ပြုလုပ်ကြသည်။
နေ့စဉ်စကားပြောဆိုရာတွင် ရပ်တန့်မှုသည် သင်အသိပေးလိုသည့် အယူအဆများကို သင်သိထားသောကြောင့် များသောအားဖြင့် ယင်းသည် အခက်အခဲမရှိတတ်ပါ။ သို့ရာတွင် အကြောင်းအရာ၌ မလိုအပ်ဘဲ ပုံမှန်ခြား၍ရပ်တန့်သည့်အကျင့် သင်၌ရှိနေပါက သင့်အပြောအဆိုတွင် ရှင်းလင်း၍နားလည်လွယ်သည့်အစွမ်း ကင်းမဲ့နေလိမ့်မည်။ တိုးတက်လာစေရန် အကြံပြုချက်များကို သင်ခန်းစာ ၄၊ “သွက်လက်ပြေပြစ်စွာတင်ဆက်ခြင်း” တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
အကြောင်းအရာပြောင်းလဲရန် ရပ်တန့်ခြင်း။ အဓိကအချက် တစ်ခုမှတစ်ခုသို့ ကူးပြောင်းချိန်တွင် ရပ်တန့်ပေးခြင်းအားဖြင့် ပရိသတ်အား ပြန်စဉ်းစားခွင့်၊ အလိုက်သင့်ချိန်ညှိခွင့်၊ ဦးတည်မှုပြောင်းကြောင်းသိရှိခွင့်ရစေကာ တင်ဆက်မည့် နောက်အကြောင်းသစ်တစ်ခုကို ပို၍ရှင်းလင်းစွာ သဘောပေါက်ခွင့်ရစေသည်။ လမ်းထောင့်တစ်ကွေ့မှတစ်ကွေ့သို့ချိုးရာတွင် အရှိန်သတ်ဖို့အရေးကြီးသကဲ့သို့ အယူအဆတစ်ခုမှတစ်ခုသို့ပြောင်းလဲသည့်အချိန်၌လည်း ရပ်တန့်ဖို့အရေးကြီးသည်။
ဟောပြောသူအချို့တို့သည် အယူအဆတစ်ခုမှနောက်တစ်ခုသို့ မရပ်တန့်ဘဲ အလျင်စလို ကူးပြောင်းရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းတစ်ရပ်မှာ များလွန်းသောအကြောင်းအရာတို့ကို အပြီးပြောရန် ကြိုးစားသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ အချို့မှာမူ မိမိတို့၏နေ့စဉ်စကားပြောပုံစံတွင် ဤအကျင့်ပါနေသည်ကို တွေ့ရသည်။ သူတို့ပတ်ဝန်းကျင်ရှိလူတိုင်းကလည်း ဤပုံစံအတိုင်းပြောဆိုနေခြင်း ဖြစ်ဖွယ်ရှိသည်။ သို့သော် ထိုပုံစံသည် ထိရောက်သောသွန်သင်ခြင်းမဖြစ်စေပါ။ ကြားထိုက်ပြီး မှတ်သားထိုက်သည့်စကားတစ်ခွန်း သင်၌ပြောစရာရှိလျှင် အကြောင်းအရာကို ကွင်းကွင်းကွက်ကွက်ပေါ်လွင်စေရန် အချိန်လုံလုံလောက်လောက်ယူပါ။ အယူအဆများကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းနားလည်စေသည့် ပြောဆိုမှုဖြစ်ရန် ရပ်တန့်မှုများသည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ကြောင်း သိမှတ်ပါ။
အောက်လိုင်းတစ်ခုမှနေ၍ ဟောပြောချက်ပေးမည်ဆိုလျှင် အဓိကအချက်များစပ်ကြား မည်သည့်နေရာတွင် ရပ်တန့်ရမည်ကို သိသာထင်ရှားစေသည့်နည်းဖြင့် အကြောင်းအရာကိုဖွဲ့စည်းသင့်သည်။ စာမူဟောပြောချက်ကို ဖတ်၍ဟောမည်ဆိုပါက အဓိကအချက်တစ်ခုမှနောက်တစ်ခုသို့ ပြောင်းသွားသည့်နေရာများကို မှတ်သားထားပါ။
သဘောတရားပြောင်းလဲခြင်းအတွက် ရပ်တန့်ခြင်းသည် အဖြတ်အရပ်အတွက် ရပ်တန့်ခြင်းထက် ပိုကြာလေ့ရှိသည်—သို့သော် ဟောပြောချက် လေးတွဲသွားသည်အထိ မကြာလွန်းပေ။ ရပ်တန့်မှုကြာလွန်းလျှင် သင့်ကို ပြင်ဆင်မှုမဲ့ပြီး နောက်ဘာပြောရမည်ကို ဆုံးဖြတ်ဖို့ ကြိုးစားနေသည့်သဘောသက်ရောက်သွားစေသည်။
လေးနက်စေရန် ရပ်တန့်ခြင်း။ လေးနက်စေရန် ရပ်တန့်ခြင်းသည် သိသာသော အကျိုးသက်ရောက်မှုတစ်ခုကို ဖြစ်စေလေ့ရှိသည်၊ အတော်အတန် ထက်သန်ပြင်းပြစွာဟောသည့် အဆိုပြုဝါကျတစ်ခု သို့မဟုတ် မေးခွန်းတစ်ခု မတိုင်မီဖြစ်စေ၊ အပြီးတွင်ဖြစ်စေ ရပ်တန့်သည်။ ထိုသို့သောရပ်တန့်မှုက ပြောပြီးစအကြောင်းကို ပရိသတ်အား ပြန်ပြောင်းစဉ်းစားခွင့်ပေးသည်၊ သို့မဟုတ် မည်သည့်အရာဆက်လာမည်ကို မျှော်လင့်စေသည်။ ယင်းတို့သည် မတူညီကြချေ။ အဘယ်နည်းစနစ်ကို အသုံးပြုရန်သင့်လျော်ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ပါ။ သို့ရာတွင် အလွန်ထူးခြားသော အဆိုပြုချက်များကို တင်ပြရာ၌ လေးနက်စေရန် ရပ်တန့်ခြင်းကိုအသုံးပြုဖို့ ကန့်သတ်ထားသင့်ကြောင်းကို စိတ်တွင်စွဲမှတ်ထားပါ။ သို့မဟုတ်လျှင် အဆိုပါအဆိုပြုချက်များ၏တန်ဖိုး ပျောက်သွားမည်။
နာဇရက်မြို့တရားဇရပ်တွင် ယေရှုသည် ကျမ်းစာကိုအသံထွက်ဖတ်ရွတ်သည့်အခါ ရပ်တန့်မှုကို ထိရောက်စွာအသုံးပြုခဲ့သည်။ ဦးဆုံးအနေနှင့် ပရောဖက်ဟေရှာယ၏ကျမ်းလိပ်မှ သူ၏တာဝန်ကို ဖတ်ပြခဲ့သည်။ သို့သော် ကျမ်းချက်သက်ဆိုင်ပုံကို ကိုယ်တော်ရှင်းမပြမီ ကျမ်းစာကိုလိပ်၍ ဇရပ်စောင့်အားပေးပြီး ထိုင်တော်မူ၏။ ထို့နောက် တရားဇရပ်၌ရှိသောသူအပေါင်းတို့သည် ကိုယ်တော်ကိုစေ့စေ့ကြည့်ရှုနေစဉ် “ယနေ့ပင် ဤကျမ်းစာချက်သည် သင်တို့ကြားသည်အတိုင်းပြည့်စုံလေပြီ” ဟုမိန့်တော်မူခဲ့သည်။—လု. ၄:၁၆-၂၁။
အခြေအနေများကလိုအပ်လာစေပါက ရပ်တန့်ခြင်း။ အခါအားလျော်စွာ အနှောင့်အယှက်များပေါ်လာတတ်၍လည်း သင့်စကားကိုရပ်တန့်ရပေမည်။ ယာဉ်ဖြတ်သွားသံ သို့မဟုတ် ကလေးငိုသံတို့က လယ်ကွင်းဓမ္မအမှု၌ တွေ့ဆုံခဲ့ရသည့်အိမ်ရှင်နှင့် စကားလက်ဆုံပြောဆိုခြင်းကို ကြားဖြတ်ရပ်တန့်ပေးရပေမည်။ အစည်းအဝေး၌ အနှောင့်အယှက်သည် အသေးအမွှားသာဖြစ်လျှင် သင့်အသံပမာဏကိုတိုးမြှင့်ပေးကာ ဆက်လက်ဟောပြောနိုင်သည်။ သို့သော် အနှောင့်အယှက်သည် ကျယ်လောင်ပြီးကြာရှည်လျှင် ရပ်တန့်ရမည်။ သင့်ပရိသတ်ကလည်း နားထောင်နေမည်မဟုတ်သောကြောင့်ပင်။ ထို့ကြောင့် ပရိသတ်အား သင်သိစေလိုသည့် အကြောင်းမွန်များမှ အကျိုးအပြည့်အဝရရှိစေရန်ရည်မျှော်လျက် ရပ်တန့်ခြင်းကို ထိရောက်စွာအသုံးပြုပါ။
တုံ့ပြန်မှုကိုစောင့်ရန် ရပ်တန့်ခြင်း။ ပကတိပရိသတ်ပါဝင်ခြင်းမရှိသော ဟောပြောချက်တစ်ခုကို သင် ပေးနေခြင်းဖြစ်နိုင်သော်လည်း ပရိသတ်ဘက်မှ အသံဖြင့်မဟုတ်ဘဲ စိတ်ဖြင့် တုံ့ပြန်ခွင့်ရစေရန် အရေးကြီးသည်။ ပရိသတ်အား စဉ်းစားစေမည့် မေးခွန်းများကို မေးပြီး စဉ်းစားဖို့အချိန်အလုံအလောက်မရပ်တန့်ပေးလျှင် ယင်းမေးခွန်းများသည် တန်ဖိုးအကြီးအကျယ်လျော့သွားမည်။
မှန်ပေသည်၊ စင်မြင့်ပေါ်မှဟောပြောရာတွင်သာမက အခြားသူများကိုသက်သေခံရာတွင်လည်း ရပ်တန့်ခြင်းသည် အရေးကြီးသည်။ အချို့သူတို့သည် လုံးဝရပ်တန့်ခြင်းရှိပုံမရချေ။ ထိုအရာသည် သင့်အခက်အခဲဖြစ်ပါက ဤစကားပြောအရည်အသွေးကို ပြုစုပျိုးထောင်ရန် အားသွန်ခွန်စိုက် ကြိုးပမ်းအားထုတ်ပါ။ သင်နှင့်အခြားသူတို့ဆက်သွယ်ရေးတွင် တိုးတက်လာမည့်အပြင် လယ်ကွင်းဓမ္မအမှု၌ ထိရောက်မှုတွင်ပါ တိုးတက်လာမည်။ ရပ်တန့်ခြင်းသည် ခေတ္တခဏတိတ်ဆိတ်ခြင်းဖြစ်ပြီး အမှန်အတိုင်းဆိုရလျှင် တိတ်ဆိတ်မှုက ဖြတ်ရပ်ပေးသည်၊ လေးနက်စေသည်၊ အာရုံစိုက်စေပြီး အကြားအာရုံကို နိုးကြားစေသည်။
နေ့စဉ်စကားလက်ဆုံပြောဆိုခြင်းတွင် အကြောင်းအရာကို အပြန်အလှန်ဖလှယ်ခြင်းပါဝင်သည်။ သင်သည် သူတို့စကားကို နားထောင်ပေးပြီး စိတ်ဝင်စားမှုပြပေးလျှင် သူတို့ဘက်မှလည်း သင့်စကားကို ပို၍နားထောင်ပေးတတ်သည်။ ယင်းက သူတို့ထုတ်ဖော်ပြောရန် အခွင့်အလမ်းပေးဖို့ အချိန်အလုံအလောက်ရပ်တန့်ပေးရန် လိုအပ်သည်။
လယ်ကွင်းဓမ္မအမှုတွင် စကားလက်ဆုံပြောဆိုမှုပုံစံဖြင့် ပြုသည့်အခါ၌ ကျွန်ုပ်တို့၏သက်သေခံခြင်း ပိုထိရောက်လေ့ရှိသည်။ အပြန်အလှန်နှုတ်ဆက်ပြီးနောက် မိမိတို့ပြောမည့်အကြောင်းအရာကိုသိစေပြီး မေးခွန်းထုတ်ပါက ထိရောက်မှုရှိကြောင်း များစွာသောသက်သေခံတို့ တွေ့ရှိကြသည်။ သူတို့သည် အခြားသူကို ပြန်ပြောခွင့်ပေးရန် ရပ်တန့်ကြပြီး အိမ်ရှင်ပြောသည့်အရာကို အသိအမှတ်ပြုကြသည်။ ဆွေးနွေးနေစဉ်အတွင်း အိမ်ရှင်ကို မှတ်ချက်ပေးရန် အခွင့်အရေး အတော်အတန်ပေးကြပေမည်။ ဆွေးနွေးနေသည့်ကိစ္စအပေါ် ထိုသူ၏အမြင်များကို သူတို့သိထားလျှင် များသောအားဖြင့် ထိုသူကို ပို၍ကူညီပေးနိုင်ကြောင်း သူတို့သိကြသည်။—သု. ၂၀:၅။
မေးခွန်းများကို လူတိုင်း အကောင်းဘက်မှ တုံ့ပြန်ကြမည်မဟုတ်သည်မှာ မှန်ပါသည်။ သို့သော် ယင်းက ဆန့်ကျင်သူများကိုပင် စကားပြောဆိုဖို့အခွင့်အရေးပေးရန် အချိန်အလုံအလောက်ပေးခြင်းမှ ယေရှုကို မဟန့်တားစေခဲ့ပါ။ (မာ. ၃:၁-၅) အခြားသူအား စကားပြောခွင့်ပြုခြင်းက စဉ်းစားစေရန် သူ့ကိုအားပေးပြီး၊ ရလဒ်အနေနှင့် သူ့နှလုံး၌ရှိသောအရာကို ထုတ်ဖော်စေနိုင်သည်။ အမှန်ဆိုရလျှင် ကျွန်ုပ်တို့၏ ဓမ္မအမှုရည်ရွယ်ချက်များအနက်တစ်ခုမှာ ဘုရားသခင့်နှုတ်ကပါဌ်တော်မှ သူတို့ဆုံးဖြတ်ချက်ချရမည့် အရေးကြီးသောအရေးကိစ္စများကို လူတို့အား တင်ဆက်ပေးခြင်းအားဖြင့် လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲတုံ့ပြန်မှုရရန် လှုံ့ဆော်ပေးဖို့ဖြစ်သည်။—ဟေဗြဲ ၄:၁၂။
သင့်လျော်သောရပ်တန့်ခြင်းကို ကျွန်ုပ်တို့၏ဓမ္မအမှု၌ အသုံးပြုခြင်းက အမှန်ပင် အတတ်ပညာတစ်ခုဖြစ်ပေသည်။ ရပ်တန့်မှုများကို ထိရောက်စွာအသုံးပြုသောအခါ အယူအဆများကို ပို၍ရှင်းရှင်းလင်းလင်းနားလည်စေပြီး တာရှည်မှတ်မိစေလေ့ရှိသည်။
-
-
ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် လျောက်ပတ်သော အလေးပေးမှုသီအိုကရက်တစ်ကျောင်းပညာရေးမှ အကျိုးရယူ
-
-
သင်ခန်းစာ ၆
ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် လျောက်ပတ်သော အလေးပေးမှု
အသံထွက်ပြောဆို သို့မဟုတ် ဖတ်ရှုသည့်အခါ စကားလုံးတိုင်းကို မှန်မှန်ကန်ကန်ပြောဆိုရန်သာမက အယူအဆများကို ရှင်းလင်းစွာဖော်ပြသည့်နည်းဖြင့် အဓိကစကားလုံးများနှင့် သဘောတရားပါသောအသုံးအနှုန်းများကို အလေးအနက်ပြုဖော်ပြရန်လည်း အရေးကြီးသည်။
ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် လျောက်ပတ်သောအလေးပေးမှုပြုခြင်းတွင် စကားလုံးအနည်းငယ် သို့မဟုတ် စကားလုံးများစွာကိုပင် ပိုမိုလေးနက်စေခြင်းထက်မက ပါဝင်ပါသည်။ စကားလုံးအမှန်များကို အလေးအနက်ပြုပေးရမည်။ မှားယွင်းသောစကားလုံးများကို အလေးပေးမှုပြုမိလျှင် သင်ပြောဆိုသည့်အကြောင်းအရာ၏အဓိပ္ပာယ်သည် ပရိသတ်အတွက် မရှင်းမလင်းဖြစ်စေနိုင်သဖြင့် သူတို့အတွေးများကိုလည်း အခြားသောအရာများသို့ ပြောင်းသွားစေမည်။ အကြောင်းအရာက ကောင်းသည့်တိုင် ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုပုံညံ့ဖျင်းနေသည့် ဟောပြောချက်သည် ပရိသတ်ကိုလှုံ့ဆော်ရာ၌ ထိရောက်မှု လျော့နည်းသွားလိမ့်မည်။
ထပ်ဆင့်အလေးအနက်ပြုမှုကို နည်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ဖော်ပြနိုင်ကာ ပေါင်းစပ်ပြီးအသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ အသံပမာဏပိုကျယ်စေခြင်း၊ ပို၍ခံစားချက်ပြင်းပြခြင်း၊ ဖြည်းဖြည်းနှေးနှေးနှင့် တစ်လုံးချင်းစီဆွဲ၍ပြောခြင်း၊ အဆိုပြုချက်တစ်ခုကို မဖော်ပြမီ သို့မဟုတ် ဖော်ပြပြီး (သို့မဟုတ် နှစ်ခုစလုံး၌) ရပ်တန့်ခြင်း၊ ကိုယ်ဟန်အမူအရာနှင့် မျက်နှာနေမျက်နှာထားများတင်ပြခြင်းတို့ဖြစ်သည်။ ဘာသာစကားအချို့တွင် အသံထားကိုနှိမ့်ချလိုက်ခြင်း သို့မဟုတ် အသံမြှင့်ခြင်းဖြင့်လည်း လေးနက်မှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အဘယ်အရာက အသင့်လျော်ဆုံးဖြစ်မည်ကို သတ်မှတ်ဆုံးဖြတ်ရန် အကြောင်းအရာနှင့်အခြေအနေများကို ထည့်စဉ်းစားပါ။
အလေးအနက်ပြုရမည့်အရာကို ဆုံးဖြတ်နေသည့်အခါ အောက်ပါတို့ကို သုံးသပ်ပါ။ (၁) မည်သည့်ဝါကျမဆိုအတွင်း ပိုမိုအလေးပေးမှုပြုသင့်သည့် စကားလုံးများကို ကျန်ရှိသောဝါကျပိုင်းအရသာမက အထက်အောက်စကားအရပါ သတ်မှတ်ဆုံးဖြတ်သည်။ (၂) အဓိကအချက်ဖြစ်စေ သို့မဟုတ် ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်ရာလမ်းကြောင်း ပြောင်းလဲခြင်းသာဖြစ်စေ အယူအဆသစ်တစ်ခုစတင်ခြင်းအား အလေးအနက်ပြုပေးရန် ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုခြင်းကို အသုံးပြုနိုင်ပေမည်။ ယင်းသည် ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်ရာလမ်းကြောင်း၏ အဆုံးသတ်ကောက်ချက်ဆီသို့လည်း အာရုံစူးစိုက်စေပေမည်။ (၃) ဟောပြောသူသည် ကိစ္စရပ်တစ်ခုနှင့်ပတ်သက်၍ မိမိမည်သို့ခံစားရကြောင်းကိုပြရန် ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုခြင်းကို အသုံးချနိုင်ပေသည်။ (၄) ဟောပြောချက်တစ်ခု၏ အဓိကအချက်များ ပေါ်လွင်စေရန် ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် လျောက်ပတ်သောအလေးပေးမှုပြုခြင်းကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်သည်။
ဤနည်းလမ်းများဖြင့် ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုခြင်းကို အသုံးပြုနိုင်ရန် ဟောပြောသူ သို့မဟုတ် လူထုရှေ့ဖတ်ပြသူတစ်ဦးသည် မိမိဟောပြောမည့်အကြောင်းအရာကို ရှင်းလင်းစွာ သဘောပေါက်ထားရမည်ဖြစ်ပြီး ယင်းအား ပရိသတ်စွဲမှတ်စေလိုစိတ် ပြင်းပြရမည်။ ဧဇရခေတ်၌ ပေးထားသည့်သွန်သင်ချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ နေဟမိ ၈:၈ ကဤသို့ဆိုသည်– “ဘုရားသခင်၏ပညတ္တိကျမ်းစာကို သေချာစွာ ဖတ်ရွတ်၍အနက်ကို ပြန်သဖြင့်၊ လူများနားလည်စေခြင်းငှာပြုကြ၏။” ထိုအခါသမယတွင် ဘုရားသခင်၏ပညတ္တိကျမ်းကို ဖတ်ရှုကာရှင်းပြပေးကြသူတို့သည် မိမိတို့ပရိသတ်အား ဖတ်ရှုခဲ့ရာ၏အဓိပ္ပာယ်ကိုနားလည်ရန်၊ ယင်းကိုစောင့်ထိန်းရန်နှင့် လက်တွေ့ကျင့်သုံးရန် ကူညီပေးခြင်း၏အရေးပါမှုကို သဘောပေါက်နားလည်ထားကြောင်း ထင်ရှားပါသည်။
အခက်အခဲပေါ်စေနိုင်သောအရာ။ နေ့စဉ်စကားလက်ဆုံပြောဆိုရာတွင် လူများစွာတို့သည် သာမန်တွင် မိမိတို့၏ဆိုလိုချက်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းတင်ပြနိုင်ကြသည်။ သို့ရာတွင် အခြားသူတစ်ဦးဦး ရေးသားထားသောအကြောင်းအရာကို ဖတ်ပြသည့်အခါ အဘယ်စကားလုံးများ သို့မဟုတ် အဘယ်အသုံးအနှုန်းများကို အလေးပေးဖတ်ရမည်နှင့်ပတ်သက်၍ ဆုံးဖြတ်ရန်မှာ စိန်ခေါ်ချက်တစ်ရပ်ဖြစ်စေနိုင်သည်။ သော့ချက်သည် အကြောင်းအရာကို ရှင်းလင်းစွာသဘောပေါက်ခြင်းအပေါ်တွင် တည်သည်။ ယင်းက ရေးသားထားသည့်အရာကို ဂရုတစိုက်လေ့လာရန်လိုသည်။ ယင်းကြောင့် သင်သည် အသင်းတော်အစည်းအဝေးတစ်ခု၌ အကြောင်းအရာတချို့ဖတ်ရှုရန် တောင်းဆိုခံရလျှင် ဝီရိယရှိရှိ ပြင်ဆင်သင့်သည်။
အချို့သောသူတို့မူ ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုမည့်အစား “ပုံမှန်ပြတ်တောင်းပြတ်တောင်းအလေးပေးခြင်း” ဟုဆိုနိုင်ရာကို အသုံးပြုကြသည်။ သူတို့လေးနက်စေမှုသည် အဓိပ္ပာယ်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ စကားလုံးများကို အချိန်မှန်ခြား၍ လေးနက်သံပြုကြသည်။ အခြားသူတို့မူ လုပ်ဆောင်မှုပြသောစကားလုံးများကို အလေးပေးတင်ပြကြသည်၊ ပိုင်းခြားပြစကားလုံးများနှင့် ဆက်စပ်ပေးသောစကားလုံးများကို အကျယ်ချဲ့အလေးပေးခြင်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်မည်။ ဤသို့အလေးပေးခြင်းသည် သဘောတရားကို ရှင်းလင်းစေရန် အထောက်အကူမပြုသည့်အခါ စိတ်ပျံ့လွင့်စေသည့်အကျင့်မူဟန် အလွယ်တကူဖြစ်သွားသည်။
ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုရန် အားထုတ်ရာ၌ ဟောပြောသူအချို့တို့သည် ပြစ်တင်ဆုံးမခံနေရသည်ဟု ပရိသတ်အားခံစားစေနိုင်သည့်နည်းဖြင့် အသံပမာဏကို မြှင့်လိုက်ကြသည်။ ၎င်းက အကောင်းဆုံးရလဒ်များ ဖြစ်ခဲလှသည်မှာ အမှန်ပင်။ ဟောပြောသူသည် ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုခြင်းသည် သဘာဝမကျလျှင် ပရိသတ်၏စိတ်၌ မိမိတို့ကိုနှိမ်၍ပြောနေသည်ဟု အထင်ရောက်သွားနိုင်သည်။ မေတ္တာပေါ်အခြေပြု၍ သူတို့ကိုဆွဲဆောင်ကာ ပြောဆိုနေသည့်အရာက ကျမ်းစာနှင့်ညီညွတ်ပြီး အကျိုးသင့်အကြောင်းသင့်ရှိကြောင်း သူတို့မြင်အောင် ကူညီပေးခြင်းက မည်မျှပိုကောင်းလိုက်မည်ဖြစ်ခြင်း!
တိုးတက်စေနိုင်ပုံ။ ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုရန် အခက်အခဲရှိသူတစ်ယောက်သည် ယင်းကို သတိမထားမိတတ်ချေ။ ယင်းကို သူအာရုံစိုက်လာအောင် အခြားသူတစ်ဦးဦးက ကူညီပေးရန်လိုသည်။ ယင်းကဏ္ဍတွင် သင်တိုးတက်ရန်လိုပါက သင့်ကျောင်းကြီးကြပ်မှူးက ကူညီပေးပါလိမ့်မည်။ ၎င်းအပြင် အခြားအဟောအပြောကျွမ်းကျင်သူ မည်သူမဆိုထံမှလည်း လွတ်လွတ်လပ်လပ် အကူအညီတောင်းခံပါ။ သင်၏ဖတ်ရှုခြင်းနှင့် ပြောဆိုခြင်းကို ဂရုတစိုက်နားထောင်ပေးပါရန် သူ့ထံအကူအညီတောင်းကာ တိုးတက်ရန် အကြံပြုချက်များပေးဖို့ကိုလည်း ကမ်းလှမ်းပါ။
စစချင်းအနေနှင့် လေ့ကျင့်ရန်အတွက် ကင်းမျှော်စင်ရှိ ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကို အခြေခံအဖြစ်အသုံးပြုရန် အကြံပေးသူက အကြံပြုပေမည်။ အဓိပ္ပာယ်ကို လွယ်ကူစွာသဘောပေါက်စေဖို့ အဘယ်စကားလုံးများ သို့မဟုတ် အဘယ်စကားစုများအား အလေးအနက်ပြုဖို့လိုအပ်ကြောင်း သတ်မှတ်ရန် ဝါကျတစ်ကြောင်းစီကို ဆန်းစစ်လေ့လာရန်အတွက် သူသည် သင့်ကိုပြောပြမည်မှာ သေချာသည်။ စာလုံးစောင်းထားသော စကားလုံးအချို့ကို အထူးအာရုံစိုက်ပေးရန် သင့်ကို သူသတိပေးပေမည်။ ဝါကျတစ်ကြောင်းအတွင်းရှိ စကားလုံးများသည် ပူးတွဲလုပ်ဆောင်ကြကြောင်း သတိရပါ။ များသောအားဖြင့် အလေးအနက်ပြုသင့်သောစကားလုံးများမှာ သီးခြားစကားလုံး တစ်လုံးတည်းသာမဟုတ်ဘဲ စကားလုံးအုပ်စုလိုက်ဖြစ်သည်။ ဘာသာစကားအချို့တွင် ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် လျောက်ပတ်သော အလေးပေးမှုပြုခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အဘယ် အသံခွဲခြားအမှတ်အသားများက ညွှန်ပြပေးသည်ကို ပို၍ဂရုတစိုက်ဆင်ခြင်ပေးရန် ကျောင်းသားများကို အားပေးနိုင်သည်။
နောက်တစ်ဆင့်အနေနှင့် အဘယ်အရာကို အလေးအနက်ပြုရမည်ကိုသင်ယူရာ၌ သင့်အကြံပေးသူက ဝါကျကိုယ်နှိုက်တစ်ခုထဲထက် ပိုကျယ်ပြန့်သော အထက်အောက်စကားကိုသုံးသပ်ဖို့ သင့်ကိုတိုက်တွန်းပေမည်။ စာပိုဒ်တစ်ခုလုံးတွင် အဘယ်အဓိကကျသော သဘောတရားကို အဆင့်ဆင့်တည်ဆောက်နေခြင်းဖြစ်သနည်း။ ဝါကျတစ်ခုစီတိုင်းတွင် သင်အလေးအနက်ပြုရာကို ထိုအရာက မည်သို့လွှမ်းမိုးစေသင့်သနည်း။ ဆောင်းပါး၏ခေါင်းစီးနှင့် သင့်အကြောင်းအရာပေါ်ရှိ စာလုံးမဲခေါင်းစဉ်ငယ်ကိုကြည့်ပါ။ ယင်းတို့သည် အလေးအနက်ပြုရန် သင်ရွေးချယ်ထားသော စကားအသုံးအနှုန်းများအပေါ် အဘယ်သက်ရောက်မှုရှိသနည်း။ ယင်းတို့အားလုံးသည် ဆင်ခြင်သုံးသပ်ရန် အခြေခံအကြောင်းရင်းများဖြစ်ကြသည်။ သို့ရာတွင် များပြားလွန်းသည့်စကားလုံးအပေါ် အလွန်လေးနက်မှုမပြုမိရန် ဂရုစိုက်ပါ။
သေချာစွာပြင်ဆင်ကာ လက်တန်းဟောပြောသည်ဖြစ်စေ သို့မဟုတ် ဖတ်ရှုသည်ဖြစ်စေ ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်နေသော အကြောင်းပေါ်မူတည်၍ ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုဖို့ အကြံပေးသူက သင့်အား တိုက်တွန်းပေမည်။ ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်ရာအကြောင်း အဆုံးသတ်နေရာများ သို့မဟုတ် အရေးပါသောသဘောတရားတစ်ခုမှ နောက်တစ်ခုသို့ ပြောင်းလဲတင်ဆက်သည့်နေရာများကို သင်သိထားဖို့လိုမည်။ သင့်ဟောပြောချက်က ပရိသတ်အား ယင်းနေရာများကို သတိပြုစေမည်ဆိုလျှင် ယင်းကို သူတို့လေးမြတ်ကြပေလိမ့်မည်။ ယင်းကို ပထမဦးစွာ၊ နောက်၊ အဆုံး၌၊ သို့ဖြစ်၍ နှင့် ထို့ကြောင့် စသည့်စကားလုံးများကို အလေးပေးမှုပြုခြင်းအားဖြင့် လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။
အထူးခံစားမှုဖြစ်စေလိုသည့် သဘောတရားများကို အာရုံစိုက်စေရန်လည်း သင့်အကြံပေးသူက ညွှန်ကြားပေမည်။ ၎င်းကိုလုပ်ဆောင်ရန် အလွန်အမင်း၊ လုံးဝ၊ မည်သို့မျှ၊ မတွေးဝံ့နိုင်လောက်အောင်၊ အရေးပါသော နှင့် အမြဲတမ်း စသည့်စကားလုံးများကို အလေးအနက်ထားပြောနိုင်မည်။ ထိုသို့ သင်ပြုလုပ်ခြင်းက သင်ပြောဆိုနေသည့်အရာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပရိသတ် မည်သို့ခံစားရကြောင်းကို ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်သည်။ ဤအကြောင်းကို သင်ခန်းစာ ၁၁၊ “နွေးထွေးမှုနှင့်ခံစားမှု” အခန်းတွင် ပို၍တင်ပြမည်။
ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုခြင်းကို တိုးတက်စေရန် သင့်ပရိသတ်အား မှတ်မိစေလိုသည့် အဓိကအချက်များကို စိတ်ထဲ၌ ရှင်းလင်းစွာရှိနေရန်လည်း အားပေးခံရမည်။ ယင်းကို သင်ခန်းစာ ၇၊ “အဓိကအယူအဆများကို အလေးအနက်ပြုခြင်း” တွင်ရှိသော လူထုရှေ့စာဖတ်ခြင်း၏ရှုထောင့်နှင့် သင်ခန်းစာ ၃၇၊ “အဓိကအချက်များကို ပေါ်လွင်စေခြင်း” တွင်ရှိသော ဟောပြောခြင်းရှုထောင့်တို့မှ ထပ်ဆင့်ဆင်ခြင်သုံးသပ်မည်။
လယ်ကွင်းဓမ္မအမှုတွင် တိုးတက်ရန် သင်ကြိုးပမ်းအားထုတ်နေပါက ကျမ်းချက်များဖတ်ရှုပုံကို အထူးအာရုံစိုက်ပါ။ “ဤကျမ်းချက်ကို မိမိအဘယ်ကြောင့်ဖတ်ရှုနေရသနည်း” ဟု မိမိကိုယ်ကိုပြန်မေးခြင်းကို အလေ့အကျင့်တစ်ခုဖြစ်စေပါ။ သွန်သင်သူတစ်ဦးအတွက် စကားလုံးများကို လျောက်ပတ်စွာပြောဆိုရုံမျှနှင့် ဘယ်တော့မျှ မလုံလောက်ပါ။ ကျမ်းချက်ကို ခံစားချက်ဖြင့် ဖတ်ရှုသည့်တိုင် မလုံလောက်နိုင်ပေ။ သင်သည် တစ်စုံတစ်ယောက်၏မေးခွန်းကို ဖြေဆိုနေသည်ဖြစ်စေ သို့မဟုတ် အခြေခံအမှန်တရားကို သွန်သင်နေသည်ဖြစ်စေ၊ ဆွေးနွေးနေသည့်အရာကို ထောက်မပေးသော ကျမ်းချက်ရှိ စကားလုံးများ သို့မဟုတ် အသုံးအနှုန်းများကို အလေးအနက်ပြုသင့်ပေသည်။ ထိုသို့မဟုတ်လျှင် သင်ဖတ်သည်ကိုနားထောင်နေသူသည် ဆိုလိုရင်းအချက်ကို လက်လွတ်သွားပေမည်။
ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်လွင်အောင် အလေးပေးမှုပြုခြင်းတွင် အချို့သောစကားလုံးများနှင့် စကားစုများကို ထပ်ဆင့်အလေးအနက်ထားပြောဆိုခြင်း ပါဝင်သောကြောင့် အတွေ့အကြုံမရင့်ကျက်သော ဟောပြောသူတစ်ဦးသည် ထိုစကားလုံးများနှင့်စကားစုများကို လွန်လွန်ကဲကဲ အလေးအနက်ထားပြောတတ်ပေမည်။ အကျိုးရလဒ်များအနေဖြင့် တူရိယာတစ်ခုကို သင်ယူခါစရှိသူတစ်ဦး တီးခတ်သည့် ဂီတသင်္ကေတများနှင့် ဆင်တူပေလိမ့်မည်။ သို့ရာတွင် ထပ်ဆင့်လေ့ကျင့်ပေးခြင်းဖြင့် ထို “ဂီတသင်္ကေတများ” သည် လှပစွာဖော်ကျူးထားသော “ဂီတ” ၏အစိတ်အပိုင်းဖြစ်လာမည်။
သင်သည် အခြေခံအချို့ကို သင်ယူလေ့လာပြီးသည့်နောက် အတွေ့အကြုံရင့်ကျက်သောဟောပြောသူများကို ဂရုတစိုက်လေ့လာခြင်းအားဖြင့် အကျိုးကျေးဇူးခံစားရရှိမည်။ လေးနက်မှုအတိုင်းအတာ ပြောင်းလဲပေးခြင်းအားဖြင့် ပြီးမြောက်အောင်မြင်စေနိုင်သည့်အရာကို သင်မကြာမီ သိမြင်နားလည်လာလိမ့်မည်။ ထို့အပြင် ပြောဆိုသည့်အရာ၏ဆိုလိုရင်းကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းတင်ပြနိုင်ရန် နည်းလမ်းအသွယ်သွယ်ဖြင့် အလေးအနက်ပြုခြင်း၏တန်ဖိုးကို သင်သဘောပေါက်မည်။ ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် လျောက်ပတ်သောအလေးပေးမှုပြုခြင်းကို အဆင့်ဆင့်တိုးပွားလာစေခြင်းက သင်၏ဖတ်ရှုခြင်းနှင့် ဟောပြောခြင်း၏ထိရောက်မှုကို များစွာတိုးမြှင့်စေပါလိမ့်မည်။
ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုခြင်းကို အဖြစ်သဘောလောက်သာ မသင်ယူပါနှင့်။ ထိရောက်စွာပြောဆိုနိုင်ရန် ဆိုလိုရင်းသဘောပေါ်အောင် အလေးပေးမှုပြုခြင်း၌ ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်လာပြီး ယင်းကိုအသုံးပြုကာ အခြားသူများ၏နားတွင် သဘာဝကျကျ တင်ဆက်နိုင်သည်အထိ ဆက်၍ကြိုးစားသွားပါလေ။
-
-
အဓိကအယူအဆများကို အလေးအနက်ပြုခြင်းသီအိုကရက်တစ်ကျောင်းပညာရေးမှ အကျိုးရယူ
-
-
သင်ခန်းစာ ၇
အဓိကအယူအဆများကို အလေးအနက်ပြုခြင်း
ထိရောက်စွာဖတ်ရှုသူတစ်ဦးသည် ဝါကျတစ်ကြောင်းထက်မက၊ ယင်းဝါကျပါဝင်သည့် စာပိုဒ်ထက်ပင် ကျော်၍ကြည့်မြင်တတ်သည်။ ဖတ်ရှုသည့်အခါ သူတင်ဆက်နေသော အကြောင်းအရာတစ်ခုလုံး၏ အဓိကအယူအဆများကို သူ့စိတ်ထဲတွင်ထားရှိသည်။ ယင်းက သူအလေးအနက်ဖတ်ရမည့်နေရာကို အဆုံးအဖြတ်ပေးသည်။
အကယ်၍ ဤအစီအစဉ်ကိုမလိုက်နာပါက ဟောပြောချက်တွင် ပေါ်လွင်သည့်အချက်များ ရှိမည်မဟုတ်။ ဘယ်အရာတစ်ခုမျှ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ထင်ပေါ်မည်မဟုတ်။ တင်ဆက်မှု ပြီးဆုံးသွားသည့်အခါ မှတ်သားဖွယ်အချက်ဟူ၍ တစ်ချက်ချက်ကိုမှတ်မိရန် ခက်ခဲပေမည်။
အဓိကအယူအဆများကို လေးနက်စေခြင်းအား ကောင်းစွာသတိပြုခြင်းက သမ္မာကျမ်းစာ မှတ်တမ်းတစ်ခုဖတ်ရှုခြင်းကို ပို၍တိုးတက်စေရန် များစွာလုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ ထိုသို့သော လေးနက်မှုက အိမ်တွင်းကျမ်းစာသင်အံမှု သို့မဟုတ် အသင်းတော်အစည်းအဝေးတွင် စာပိုဒ်များဖတ်ရှုခြင်းကို ပို၍အဓိပ္ပာယ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ ထို့အပြင် ကျွန်ုပ်တို့၏စည်းဝေးကြီးများတွင် တစ်ခါတစ်ရံ ပြုလုပ်သကဲ့သို့ စာမူဟောပြောချက်ပေးရာတွင် အထူးသဖြင့် အရေးပါသည်။
ယင်းကိုလုပ်ဆောင်နိုင်ပုံ။ ကျောင်းတွင် ကျမ်းစာအပိုင်းတစ်ပိုင်းဖတ်ပြရန် သင့်ကို တာဝန်ပေးပေမည်။ အဘယ်အရာကို အလေးအနက်ပြုသင့်သနည်း။ သင်ဖတ်ရှုမည့် အကြောင်းအရာအား အခြေခံတည်ဆောက်ထားသည့် အဓိကအယူအဆ သို့မဟုတ် အရေးကြီးသော အဖြစ်အပျက်တစ်ခုခုရှိနေလျှင် ယင်းကိုပေါ်လွင်စေခြင်းသည် သင့်တော်ပေမည်။
သင်ဖတ်ရှုမည့်အပိုင်းသည် လင်္ကာ သို့မဟုတ် စကားပြေဖြစ်စေ၊ စကားပုံ သို့မဟုတ် ဇာတ်ကြောင်းဖော်ပြချက်ဖြစ်စေ ယင်းအား သင်ကောင်းမွန်စွာဖတ်ရှုလျှင် ပရိသတ်ကို အကျိုးရရှိစေမည်။ (၂ တိ. ၃:၁၆၊ ၁၇) ယင်းကိုလုပ်ဆောင်ရန် သင်ဖတ်ရှုတော့မည့်အပိုဒ်များနှင့် ပရိသတ်ကိုပါ ထည့်စဉ်းစားရမည်။
ကျမ်းစာသင်အံမှု သို့မဟုတ် အသင်းတော်အစည်းအဝေး၌ စာပေတစ်ခုကို အသံကျယ်ကျယ်ဖတ်ရှုရန် ဖြစ်ပါက သင်အလေးအနက်ပြုဖို့လိုသည့် အဓိကအယူအဆများကား အဘယ်နည်း။ ပုံနှိပ်ထားသည့် လေ့လာရန်မေးခွန်းများ၏ အဖြေများကို အဓိကအယူအဆများအဖြစ် မှတ်ယူပါ။ ၎င်းအပြင် စာလုံးမဲခေါင်းစဉ်ငယ်နှင့်ဆက်စပ်နေသည့် ယင်းအောက်ရှိသဘောတရားများကိုလည်း လေးနက်စေပါ။
အသင်းတော်တွင်ပေးရန်အတွက် စာမူဟောပြောချက်အသုံးပြုသည့် အလေ့အကျင့်ပြုရန်ကိုမူ အကြံပြုမထောက်ခံပါ။ သို့ရာတွင် စည်းဝေးကြီးအားလုံး၌ ထပ်တူသဘောတရားများကို တစ်ပုံစံတည်း တင်ပြစေရန် စည်းဝေးကြီးဟောပြောချက်အချို့အတွက် စာမူဟောပြောချက်များကို ရံဖန်ရံခါ ပေးထားတတ်သည်။ ထိုကဲ့သို့သောစာမူဟောပြောချက်တွင် အဓိကအယူအဆများကို အလေးအနက်ပြုရန် ဟောပြောသူသည် ပထမဦးဆုံး အကြောင်းအရာကို ဂရုတစိုက်ဆန်းစစ်လေ့လာထားရမည်။ အဓိကအချက်များကား အဘယ်နည်း။ ယင်းတို့ကို ဟောပြောသူ သိရှိထားသင့်သည်။ အဓိကအချက်များသည် စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာဖြစ်သည်ဟု သူခံစားရသည့် ယူဆချက်များသာမဟုတ်ချေ။ ယင်းတို့သည် အကြောင်းအရာအား အခြေခံတည်ဆောက်ထားသည့် အဓိကသော့ချက်များဖြစ်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံ စာမူဟောပြောချက်ရှိ အဓိကအယူအဆ၏ တိုတိုတုတ်တုတ်ဖော်ပြချက်က ဇာတ်ကြောင်းဖော်ပြချက် သို့မဟုတ် အချေအတင်ပြောဆိုချက်ကို အစပျိုးပေးသည်။ သို့သော် များသောအားဖြင့် ထောက်ခံသည့်သာဓကကို တင်ဆက်ပြီးနောက်မှသာ ခိုင်မာသောထုတ်ဖော်ပြချက်ကို ပြုလုပ်သည်။ ဟောပြောသူသည် ယင်းသော့ချက်များကို ခွဲခြားသိမြင်ပြီးနောက်တွင် ၎င်းတို့အား မိမိ၏စာမူဟောပြောချက်တွင် မှတ်သားထားသင့်သည်။ အများအားဖြင့် လေးငါးခုထက်ပိုဖွယ်မရှိသော အချက်အနည်းငယ်သာရှိလေ့ရှိသည်။ သည့်နောက် ယင်းတို့ကို ပရိသတ် လွယ်လင့်တကူ ခွဲခြားသိမြင်နိုင်သည့်နည်းဖြင့် ဖတ်ရှုခြင်းကို လေ့ကျင့်ဖို့လိုသည်။ ယင်းတို့မှာ ဟောပြောချက်၏ အထွတ်အထိပ်များဖြစ်ကြသည်။ အကြောင်းအရာတစ်ခုကို လျောက်ပတ်သော လေးနက်မှုဖြင့် ဟောပြောမည်ဆိုလျှင် ထိုအဓိကအယူအဆများကို မှတ်မိရန်အကြောင်းပိုများသည်။ ထိုအရာမှာ ဟောပြောသူ၏ပန်းတိုင်ဖြစ်သင့်သည်။
ဤတွင် အဓိကအချက်များကို ပရိသတ် ခွဲခြားသိမြင်စေရန် လိုအပ်သောလေးနက်မှုကို ဟောပြောသူတင်ပြနိုင်သည့်နည်း အမျိုးမျိုးရှိပါသည်။ အနည်းငယ်ဖော်ပြရမည်ဆိုလျှင် စိတ်ထက်သန်မှုကို တိုးမြှင့်လိုက်ခြင်း၊ အသံအနှေးအမြန်ပြောင်းလဲခြင်း၊ နက်ရှိုင်းသောခံစားချက် သို့မဟုတ် သင့်တော်သော ကိုယ်ဟန်အမူအရာတို့ကို ဟောပြောသူ အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။
-