¿Timopaleuijtokej itech Jiova?
“Jiova kimakixtijtok ininnemilis itekitikauan; nion semej akin itech momatampauiaj kitajtakoltiskej teisa.” (SAL. 34:22)
1. ¿Keniuj momachiliaj miakej itekitikauan Dios porin titajtakolejkej?
SE TONAL, kemej tatitanil Pablo tel amo kuali momachiliaya kijtoj: “Nejua semi nionteiknelti” (Rom. 7:24). Axkan, miakej itekitikauan Dios akin amo kikauaj no ijkon momachiliaj. Maski timochikauaj tikyolpaktiskej, tinochin timopolouaj porin titajtakolejkej. Uan sekin akin ueyi tajtakojkej kinemiliaj ke Jiova amo keman uelis kintapojpoluis.
2. 1) ¿Keniuj Salmo 34:22 kinextia ke itekitikauan Dios moneki amo nochipa motajtakoltijtoskej tein kichiujkej? 2) ¿Toni tikitaskej itech nejin tamachtilis? (Xikonita kampa kijtoua “¿Techmachtia oso kiixnextia teisa?”.)
2 Biblia techyekmatiltia ke akin mopaleuiaj itech Jiova moneki amo nochipa motajtakoltijtoskej tein kichiujkej (xikonixtajtolti Salmo 34:22). ¿Toni kijtosneki se mopaleuis itech Jiova? ¿Toni moneki tikchiuaskej komo tiknekij maj Jiova techikneli uan maj techtapojpolui? Tiknankiliskej nejin netajtanilmej keman tikitaskej toni katkaj uan keniuj tapaleuiayaj xolalmej kampa israelitas mopaleuiayaj tein ininka tajtouaya Tanauatil. Melauak ke Tanauatil moixpatak itech Pentecostés tein mochiuak itech xiuit 33. Sayoj ke maj tikelnamikikan ke Jiova kitemakak nejon Tanauatil. Yejua ika, tein kijtouaya ke monekia mochiuas itech xolalmej kampa mopaleuiayaj techmachtia keniuj Jiova kiita tajtakol, keniuj kinita akin tajtakouaj uan keman moyolnonotsaj. Yekinika maj tikitakan keyej moajsiaj nejon xolalmej uan keniuj tapaleuiayaj.
“XIMOIXPEJPENILIKAN XOLALMEJ KAMPA NANMOPALEUISKEJ”
3. ¿Toni monekia kichiuaskej israelitas keman aksa temiktiaya?
3 Jiova kiitaya ke se ueyi tajtakol maj se israelita kimiktiani aksa. Komo aksa temiktiaya, takat akin itelchankauj akin kimiktijkej monekia kimiktis (Núm. 35:19). Ijkon, temiktijkej taxtauaya ika inemilis porin temiktijka. Takat akin momakepaya monekia niman kimiktis temiktijkej uan ijkon Tal tein Dios motenkaujka kinmakas kisentokaskia chipauak, porin Jiova kijtojka ke se kitoyauas iesyo se taltikpaknenkej “kijtakoua tal”. Uan tanauatijka: “Moneki amo tikpitsotilis tal kampa nannemij” (Núm. 35:33, 34).
4. ¿Toni panouaya keman se israelita kimiktiaya aksa maski amo kinekia?
4 ¿Toni panouaya keman se israelita kimiktiaya aksa maski amo kinekia? Maski ijkon, katka itajtakol porin kimiktijka aksa akin amo teyi kichiujka (Gén. 9:5). Sayoj ke, kemej amo kiixtalijtoya kimiktis, Jiova tanauatijka maj kinextilianij teiknelilis. Temiktijkej ueliskia cholos itech semej chikuasen xolalmej kampa mopaleuiayaj, kampa takat akin momakepaskia amo ueliskia kimiktis. Sayoj ke monekia mokauas ompa uan amo kisas hasta keman momikiliskia tayekankatiopixkat (Núm. 35:15, 28).
5. ¿Keyej xolalmej kampa mopaleuiayaj uelij techpaleuiaj maj okachi tikajsikamatikan Jiova?
5 Jiova kiluij Josué maj kiixpejpenani nejon xolalmej ika nejin tajtolmej: “Ximoixpejpenilikan xolalmej kampa nanmopaleuiskej”. Nejin kinextia ke Dios tanauatij maj kixelouanij nejon xolalmej uan maj sayoj kikuinij tein ika moixtalijka (Jos. 20:1, 2, 7, 8). Yejua ika, uelis timotajtaniskej: “¿Keniuj techpaleuiaj xolalmej kampa mopaleuiayaj maj okachi kuali tikajsikamatikan iteiknelilis Dios? ¿Uan keniuj techmachtiaj ke moneki timopaleuiskej itech Jiova axkan?”.
TEMIKTIJKEJ MONEKIA TAJTOS INIUAN TAYEKANANIJ
6, 7. 1) ¿Toni monekia kichiuaskej tayekananij keman aksa temiktiaya maski amo kinekia? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.) 2) ¿Keyej kuali katka maj temiktijkej tajtouani iniuan tayekananij?
6 Keman se israelita kimiktiaya aksa maski amo kinekia, monekia cholos itech se xolal kampa mopaleuiayaj uan ikalakyan xolal monekia kinmelauilis tayekananij tein kichiujka. Yejuan monekia kuali kiseliskej (Jos. 20:4). Tepitsin satepan, monekia oksepa kititaniskej kampa temiktijka uan ompa kimelauaskiaj tayekananij (xikonixtajtolti Números 35:24, 25). Komo tayekananij kiitayaj ke amo kiixtalijka temiktis, kikauayaj maj mokepa itech xolal kampa mopaleuijka.
7 ¿Keyej temiktijkej monekia tajtos iniuan tayekananij? Porin yejuan monekia kichiuaskej maj xolal Israel moajsini chipauak uan kipaleuiskej temiktijkej maj kiseliani iteiknelilis Jiova. Se motelmachtijkej kimelauak ke komo temiktijkej amo iniuan tajtouaya tayekananij, ueliskia kimiktiskej. Uan no kijtoj ke yejua itajtakol katka komo kimiktiayaj porin amo kitemojka kiselis nepaleuil tein Dios kiixtalijka maj motemaka. Akin temiktij maski amo kinekia ueliskia kipaleuiskej, sayoj ke monekia kitemos nepaleuil uan kiselis. Komo amo mopaleuiaya itech semej nejon xolalmej, takat akin momakepaya ueliskia kimiktis.
8, 9. ¿Keyej tokniuj akin ueyi tajtakoj moneki kitemos ininnepaleuil tayekananij?
8 Axkan, tokniuj akin ueyi tajtakoj moneki kitemos ininnepaleuil tayekananij. ¿Keyej motelneki? Yekinika, porin Jiova kijtoua itech iTajtol ke tayekananij moneki kipaleuiskej aksa akin ueyi tajtakoj (Sant. 5:14-16). Ojpatika, porin yejuan kinixtalijkej maj kinpaleuikan akin moyolnonotsaj maj oksepa kipiakan itatiochiualis Dios uan maj amo kisentokakan kichiuakan nejon tajtakol (Gál. 6:1; Heb. 12:11). Uan expatika, porin tayekananij kinixtaliaj uan kinmachtiaj maj kinpaleuikan akin moyolnonotsaj maj amo kisentokakan motayokoltikan uan maj yolseuikan. Jiova kijtoua ke tayekananij tamatij kemej “kampa se mopaleuis keman kiouaejeka” (Is. 32:1, 2). ¿Melauj ke nochi nejin kinextia iteiknelilis Dios?
9 Miakej itekitikauan Dios yolseuij keman tajtouaj iniuan tayekananij uan kiseliaj ininnepaleuil. Kemej neskayot, se tokniuj akin monotsa Daniel ueyi tajtakoj, sayoj ke miak metsti amo kinmatiltij tayekananij. Yejua kijtoua: “Kemej panokaya miak metsti, niknemiliaya ke amo ueliskiaok nechpaleuiskej”. Daniel nochipa mouia maj aksa kimatini tein kichiujka. Uan nochipa keman kitataujtiaya Jiova, kinemiliaya ke yekinika monekia kitajtanis maj kitapojpolui. Satepan, kitemoj ininnepaleuil tayekananij. Keman kielnamiki tein panok, kijtoua: “Melauak ke nimouia nitajtos iniuan. Sayoj ke, satepan, kemej yeskia nechijkuanilijkej se ueyi tamamal. Axkan nikmachilia ke amo teyi nechtsakuilia maj niktataujti Jiova”. Axkan, Daniel amo kikuejmolouaok itanemilil, uan yankuixtok kiixtalijkej kemej tapaleuijkej itech nechikol.
“MONEKI CHOLOS ITECH SEMEJ NEJIN XOLALMEJ”
10. ¿Toni monekia kichiuas temiktijkej komo kinekia maj kinextilianij teiknelilis?
10 Komo temiktijkej kinekia maj kinextilianij teiknelilis, monekia niman cholos itech xolal kampa mopaleuiayaj tein okachi amo uejka moajsia (xikonixtajtolti Josué 20:4). Amo kimiktiskiaj komo niman ajsia itech xolal uan mokauaya ompa hasta keman tayekankatiopixkat momikiliskia. Nejon kijtosnekia ke kikauaskia miak taman, kemej tekit tein kipiaya, ichan uan amo ueliskia yajtinemis okseko (Núm. 35:25).a Nochi nejon amo nenkaj yeskia. Sayoj ke komo kisaya, kinextiaya ke amo motekipachouaya porin kimiktijka aksa, uan no ueliskia kimiktiskej.
11. ¿Keniuj tokniuj akin moyolnonotsa uelis kinextis ke kitasojkamati iteiknelilis Dios?
11 Axkan, tajtakolchiujkej akin moyolnonotsa no moneki kichiuas tein kipaleuis maj Dios kiikneli. Moneki senkis kikauas tajtakol tein kichiujtoya uan amo kichiuas tein uelis kiuikas maj tajtako. Tatitanil Pablo kijtoj tein kichiujkej tokniuan akin nemiaj Corinto akin moyolnonotskaj: “Semi nanmoyolkuejmolojke, uan no nankiyolmachilijke mouilis ika por ne tajtakol. Uan semi nankiyolnejneki uan nankiyektatemolijke de keniu nanmoyolchipauaske hasta melau nankitatsakuiltijke ne tagat tajtakole” (2 Cor. 7:10, 11). Komo tejuan no timochikauaj amo tiksentokaskejok tiueyitajtakoskej, tiknextiliskej Jiova ke techtekipachoua kemej timoajsij uan ke amo tiknemiliaj ke ipa techiknelis.
12. ¿Toni xa monekiskia kikauas se tokniuj tein kipaleuis maj Dios kisentoka kinextili teiknelilis?
12 ¿Toni xa monekis kikauas se tokniuj tein kipaleuis maj Dios kisentoka kinextili teiknelilis? Moneki motemakas kikauas hasta seki taman tein kiuelita komo nejon uelis kiuikas maj tajtako (Mat. 18:8, 9). Kemej neskayot, komo totasojikniuan techoliniaj maj tikchiuakan seki taman tein amo kiyolpaktia Jiova, ¿timouikaskejok iniuan? Komo ouij techkisa amo titeltayiskej tayil tein teuintij, ¿timoajsij kampa uelis okachi titayiskej? Komo timochikaujtokej timoijkuaniliskej tanemililmej tein mouika ika auilnemilis, ¿tikitaj películas, teisa itech Internet oso tikchiuaj teisa tein uelis techuikas maj tikpiakan amo kuali tanemililmej? Maj tikelnamikikan ke tein yeski tein timotemakaskej tikauaskej porin tiknekij tiktakamatiskej Jiova amo nenkaj yeski. Amo moajsi okse taman tein okachi techtayokoltia ke tikmachiliskej ke Dios techkauak. Uan amo moajsi nion se taman tein okachi techyolpaktia ke tikmachiliskej ke tikpiaj inetasojtalis tein amo tekaua tein uejkaua nochipaya (Is. 54:7, 8).
“OMPA UELIS NANMOPALEUISKEJ”
13. ¿Keyej temiktijkej uelia yolpakia uan amo teyi kimouiliaya itech xolal kampa mopaleuijka?
13 Keman temiktijkej moajsiaya itech xolal kampa mopaleuiayaj, amo teyi kipanoskiaok. Jiova kijtoj nejin keman ininka tajtoj nejon xolalmej: “Ompa uelis nanmopaleuiskej” (Jos. 20:2, 3). Yejuatsin amo tajtania maj oksepa kimelauanij temiktijkej ika nejon tein kichiujka. Uan takat akin momakepaskia amo kikauayaj maj kalaki itech xolal uan maj kimikti. Komo temiktijkej ompa mokauaya uan amo kisaya, Dios kimatampauiaya uan amo teyi monekia kimouilis. Amo tsaktoya, porin uelia tekitia, kinpaleuiaya oksekin uan kitekitiliaya Jiova ika yolseuilis. Uelia yolpakia uan amo motekipachouaya.
Xikonyekmati ke Jiova mitsontapojpoluijya (xikonita párrafos 14 hasta 16)
14. ¿Toni uelis kiyekmatis se tokniuj akin moyolnonotsa?
14 Seki itekitikauan Dios ueyi tajtakojkaj uan moyolnonotskej, sayoj ke kisentokaj motajtakoltiaj. Sekin hasta kinemiliaj ke Jiova amo keman kielkauas tein kichiujkej. Komo tejuatsin ijkon tionmomachilia, uelis tikonyekmatis ke Jiova senkis mitsontapojpoluijya. Yejua ika moneki nion tepitsin tionmotajtakoltis. Daniel, akin ika titajtojkej itech párrafo 9, kiitak ke nejin melauak. Satepan ke tayekananij kimelaujkej uan kipaleuijkej maj amo kikuejmolouaniok itanemilil, yolseuik. Yejua kijtoj: “Amo monekiaok niksentokas nimotajtakoltis tein nikchiujka. Keman tajtakol yajki, senkis yajki. Kemej Jiova kijtoua, yejuatsin kiuika totamamal uan tel uejka kitalia. Amo monekis oksepa tikitaskej”. Keman temiktijkej moajsiaya itech xolal kampa mopaleuito, amo monekiaok kimouilis takat akin kitemouaya momakepas. No ijkon, keman Jiova techtapojpoluijya, moneki amo timouiskej maj oksepa techelnamikili tein tikchiujkaj oso maj techtatsakuilti (xikonixtajtolti Salmo 103:8-12).
15, 16. ¿Keniuj techpaleuia tikmatiskej ke Jesús toka momikilij uan ke toTayekankatiopixkauj?
15 Tein melauj, tejuan tikpiaj okachi miak taman ke israelitas tein kinextia ke uelis titakuaujtamatiskej itech iteiknelilis Jiova. Pablo kijtoj ke teikneltij katka porin amo uelia senkis kitakamatia Jiova. Sayoj ke, maski mochikaujtoya kiixtopeuas tajtakol uan amo motajtakoltisok tein kichiujka achto, kijtoj: “Niktasojkamachilia ke Totajtsin Dios nechmakixtis ika por ichikaualis de Totekotsin Jesucristo” (Rom. 7:25). Kemej moyolnonotska, senkis kimatia ke Jiova kitapojpoluijka itechkopa Jesús. Cristo toka momikilij, uan ijkon techpaleuia maj moajsi chipauak totanemilil uan maj tikpiakan yolseuilis (Heb. 9:13, 14). Uan kemej toTayekankatiopixkauj, “kinmakixtis para sen nachipa nochi nekes ten motokiske iuan Dios ika ichikaualistsin de Jesús [...] porin Yejuatsin yoltinemis sen nachipa uan [toka] tatatautijtok iixpantsinko Dios” (Heb. 7:24, 25). Ne uejkauj, tayekankatiopixkat kinyekmatiltiaya israelitas ke Jiova kintapojpoluiskia. Axkan, Jesús, kemej toTayekankatiopixkauj, okachiok techyekmatiltia ke tikseliskej nepaleuil uan ueyi teiknelilis keman monekis (Heb. 4:15, 16).
16 Yejua ika, komo tikonneki tionmopaleuis itech Jiova, xiontakuaujtamati itech inemilis Jesús tein kitemakak. Amo xikonnemili ke sayoj kinpaleuia nochin taltikpakneminij, ta xiontakuaujtamati ke mitsonpaleuia tejuatsin (Gál. 2:20, 21, TNM). Xiontakuaujtamati ke ika inemilis Jesús tein kitemakak, Dios mitsontapojpoluia tajtakolmej tein tikonchiuak tejuatsin, uan ke mitsonpaleuia tejuatsin xikonchia tionnemis nochipaya. Inemilis Jesús tein kitemakak se netetayokolil tein Jiova mitsonmakak tejuatsin.
17. ¿Keyej tejuatsin tikonneki tionmopaleuis itech Jiova?
17 Xolalmej kampa mopaleuiayaj kinextiaj iteiknelilis Jiova. Ika nejon xolalmej, Dios kinextij ke nemilis kitelpia ipatiuj. Sayoj ke no kinextij keniuj techpaleuiaj tayekananij, toni kijtosneki yekmelauj se moyolnonotsas uan keyej uelis tikyekmatiskej ke yejuatsin techtapojpoluia. ¿Timopaleuijtokej itech Jiova? Sayoj iuan okachi kuali uelis timopaleuiskej (Sal. 91:1, 2). Itech okse tamachtilis, tikitaskej keniuj xolalmej kampa mopaleuiayaj techpaleuiaj maj tikchiuakan kemej Jiova, akin nochipa kichiua tein melauak uan teiknelia.
a Miak amatajkuilolmej tein ininka tajtouaj judíos kinextiaj ke ichankauan temiktijkej nesi ke iuan yayaj nemitij itech xolal kampa mopaleuijka.