Tein mokui keman tikitaj Tein timomachtiaj itech nechikol Tonemilis uan toTanojnotsalis
1-7 METSTI JULIO
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | COLOSENSES 1-4
“Maj timokixtilikan soltik talnamikilis uan maj timotalilikan tein chipauak”
w11 15/3 pág. 9, 10 § 12, 13
Maj amo timonejnemiltikan kemej akin amo kitakamatij Dios, ta kemej yejuatsin kineki
12 ¿Niknextia ke nimonejnemiltia kemej Dios kineki, oso kemej akin amo kitakamatij? (Xikonixtajtolti Colosenses 3:8-10, 13.) Uelis tikmatiskej komo itech titanemiliaj tein tikchiuaj keman techpanoua tein amo kuali. ¿Tiknextiaj ke timonejnemiltiaj kemej akin amo kitakamatij Dios keman techpanoua tein amo kuali? (Gál. 5:19-21.) Kemej neskayot, ¿toni tikchiuaj keman se tokniuj kinextia ke amo techpoujkaita, techyolxokolia oso hasta techchiuilia tein tel amo kuali? No moneki itech titanemiliskej tein tikchiuaj tokalijtik, porin ompa okachi tiknextiaj ox timonejnemiltiaj kemej Dios kineki oso kemej akin amo kitakamatij yejuatsin. Maj timotajtanikan: “Itech chikuasen metsti tein panouanij, ¿okachi nikchiua kemej Cristo, oso oksepa peuak nikchiua tein amo kuali kemej nitajtoua oso kemej nimonejnemiltia?”.
13 Yektikatsin espíritu techpaleuia maj tiktakamatikan nejin tein Dios technauatia: “Nanmoajchiuilijke ya nochi ne tachiualisme ten ualeutok ya tech namotalnamikilis de tajtakol ten nankichiutiualayaj ya. Uan axkan nanmoyankuikatakentijke ya ika ne chipauak talnamikilis”. Komo ijkon tikchiuaj techpaleuis maj okachi titetasojtakan uan maj tikchiuakan tein kuali ininka oksekin. No techolinis maj tikintapojpoluikan oksekin maski kinamikiskia maj iniuan tikualantokan. Keman tiknemiliskej ke techchiuilijkej tein amo kuali, maj amo tiknextikan “yolchichikayot uan ne yolkualanilis uan ne tauelot” nion “ne mouispololis uan ne uijuikaltilis”, ta maj timochikauakan titeikneliskej (Efe. 4:31, 32).
¿Timopatatokej?
18 Sayoj ke komo tiknekij maj iTajtol Dios techpata, amo sayoj moneki mojmostaj tikixtajtoltiskej uan timomachtiskej Biblia. Miakej kemansa kiixtajtoltiaj uan kuali kimatij tein kijtoua. Xa ijkon tikinajsinij itech tanojnotsalis. Sekin hasta uelij kijtouaj itech inintanemilil kemej ijkuiliujtok. Sayoj ke, nejon taixmatilis xa tepitsin oso nion tepitsin kinpaleuia maj kipatakan ininnemilis. ¿Keyej? Porin iTajtol Dios sayoj kinpata akin “kiselijtiyoue ne tanextililis de Tajtoltsin”, tein kijtosneki, ke kikauaj maj kalaki ininyolijtik (Gál. 6:6). Yejua ika, moneki tikxeloskej tepitsin tonal uan ijkon tiknemiliskej tein timomachtiskej. Semi kuali maj timotajtanikan: “¿Senkis nikneltoka ke tein nimomachtijtok amo sayoj seki tamachtilis tein motemaka itech taneltokalis? ¿Keniuj nikmati ke tein nimomachtijtok yejua tein melauak? Uan no, ¿nikita ke moneki nikchiuas itech nonemilis tein tayolmajxitia Biblia oso sayoj kemej se teisa tein moneki nikinmachtis oksekin? ¿Nikmachilia ke nejua nechnojnotstok Jiova?”. Komo titanemiliaj itech nejin netajtanilmej, okachi timotokiskej iuan Jiova. Okachi mochikauas netasojtalis tein tikpialiaj. Uan keman tamachtilis ajsi toyolijtik, techpaleuia maj tikpatakan tein moneki (Prov. 4:23; Luc. 6:45).
19 Komo mojmostaj tikixtajtoltiaj iTajtol Dios uan tiknemiliaj tein ompa timomachtiaj, techolinis, kemej kijtoj Pablo, maj tiksentokakan timoajchiuilikan ‘soltik talnamikilis [...] uan [...] nochi ne tachiualisme’. Uan uelis timotakentiskej ika “chipauak talnamikilis” tein “mosta mosta Yejuatsin [...] techkualnextijtiu [‘ika taixmatilis’, TNM]” (Col. 3:9, 10). Kemej tikitaj, komo senkis tikajsikamatij uan tikchiuaj tein Biblia tamachtia, uelis tiksentokaskej timotaliliskej yankuik talnamikilis uan nejon techpaleuis maj amo techmekaui Satanás.
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
it-2 pág. 819 § 4-6
ITekiuajyo Dios
‘Itasojkonetsin [...] techyekantinemi.’ Diez tonalmej satepan ke Jesús yajki iluikak itech Pentecostés itech xiuit 33, imomachtijkauan kiitakej ke “Dios kiajokuik Jesús uan kitalij iyekmakopaka” porin kinmakak iyektikatsin espíritu (Hch 1:8, 9; 2:1-4, 29-33). Ijkuak, peuak yankuik netenkaualis uan yejuan mochiujkej yekinika taixpejpenalmej akin kichiayaj tekitiskej ompa iluikak itech iTekiuajyo Dios (Heb 12:22-24; 1Pe 2:9, 10; Gál 6:16).
Ijkuak, Cristo moajsiaya iyekmakopaka iPopaj uan taixyekanayaya itech nechikol (Ef 5:23; Heb 1:3; Flp 2:9-11). ITajtol Dios kinextia ke Jesús peuak kinixyekana imomachtijkauan itech Pentecostés itech xiuit 33. Keman tatitanil Pablo kintajkuilouilij tokniuan akin nemiaj itech xolal Colosas itech yekinika siglo, kijtoj ke Jesucristo taixyekantoyaya itech se tekiuajyot. Yejua kijtoj: “Totajtsin Dios techkixtij ya den imako in amokuali Satanás kampa ne sayo mochiutok chikaualis den tajtakol ten kualkui tayouayanilot. Uan no Yejuatsin techpanoltij ya kampa iuelilispan de Itasojkonetsin para ma techyekantinemi” (Col 1:13; no xikonita Hch 17:6, 7).
Itech Pentecostés itech xiuit 33, Cristo peuak kinixyekana akin Dios kinixpejpenak ika iyektikatsin espíritu maj pouikan kemej ikoneuan ompa iluikak (Jn 3:3, 5, 6, TNM). Keman yejuan youij ompa iluikak, amo kinixyekanaok Cristo, ta iuan taixyekanajya ompa iluikak (Ap 5:9, 10).
w08 15/8 pág. 28 § 9
Tein moixtajtoltia itech amatajkuilolmej Gálatas, Efesios, Filipenses uan Colosenses
2:8. ¿Toni kijtosneki “miak tataman tamachilisme” tein onkak nikan taltikpak tein Pablo ika tanejmachtij? Yejua nochi taman tein Satanás kiixyekantok, kemej tanemililmej tein taltikpakneminij ika moixyekanaj oso tein kinolinia maj kichiuakan teisa. Ompa pouij tataman tamachtilismej, maj se motominti, taneltokalismej tein amo melaujkej uan okseki taman (1 Juan 2:16).
8-14 METSTI JULIO
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | 1 TESALONICENSES 1-5
“Ximoyolmajxitikan uan ximoyolchikauakan”
w11 15/6 pág. 26 § 12
“Xikinpialikan mouisyot nekes ten tekititinemij namouan”
12 Akin taixyekanaj itech nechikol amo sayoj moneki tamachtiskej. Pablo no kikuik nejon tajtol itech 1 Timoteo 3:4, keman kijtoj ke akin taixyekana itech nechikol “moneki kinyekyekanas ka kuali ichankauan; uan no ipiluan moneki ma motekauilikan ma kinyekana nintat uan ma kimouiskapiakan”. Senkis nesi ke se taixyekanas amo sayoj kijtosneki se kinmachtis se ikoneuan, ta no ‘maj mokauakan maj se kinyekana’ yejuan uan nochin kalyetouanij. No ijkon, tayekananij moneki taixyekanaskej itech nechikol uan kinpaleuiskej nochin maj kitakamatikan Jiova (1 Tim. 3:5).
w11 15/6 pág. 28 § 19
“Xikinpialikan mouisyot nekes ten tekititinemij namouan”
19 Komo aksa techtayokolia teisa, ¿keniuj ueliskia tiknextiskej ke timotasojkamatij? Se taman yejua komo tiktekitiltiaj. No ijkon, itechkopa Jesucristo, Jiova techmakak “takamej kemej netetayokolilmej”, oso tayekananij. ¿Keniuj uelis tiknextiskej ke tikintasojkamatiliaj? Keman kitemakaj se tanojnots, moneki kuali tikinkakiskej uan timochikauaskej tikchiuaskej tein techiluiaj. Keman techiluiaj maj titanankilikan, tikchiuaj ika yolpakilis. Uan nochipa titapaleuiaj keman kiixtaliaj maj tikchiuakan seki taman itech itekiyo Dios, kemej titanojnotsaskej. No tikiniluiaj keniuj techpaleuiani tein techyolmajxitianij. Uan no, tiktasojkamatij tein kichiuaj ininchankauan porin kemansa amo semi iniuan moajsij.
“Yek melau ma titetasojtakan ika nochi ten tikchiutinemij”
13 Maj tikinpaleuikan akin amo chikauak inintakuaujtamatilis. Biblia technauatia: “Xikinpaleuijtiyakan nekes ten amo kipiaj ueyi takuautamatilis. Uan no xikinijyouilijtiyakan nochi in ouijkayot ten ne tokniuan kichiuaj” (1 Tes. 5:14). Miakej tokniuan akin amo chikauak inintakuaujtamatilis satepan kichikauaj. Sayoj ke oksekin moneki maj tiksentokakan tikinpaleuijtokan ika nejmachkayot. ¿Keniuj? Uelis tikinyolchikauaskej ika Biblia, tikinyoleuaskej maj touan tanojnotsakan oso tikinkauaskej maj techtapouikan keniuj momachiliaj. Uan no, maj amo tiknemilikan katiyejua tokniuan kipiaj chikauak inintakuaujtamatilis oso katiyejuan amo, ta maj tikelnamikikan ke tinochin ueli kuali tikchiuaj teisa uan no timopolouaj. Hasta tatitanil Pablo kijtoj ke seki taman amo kiyekchiuaya (2 Cor. 12:9, 10). Tinochin moneki maj tokniuan techpaleuikan uan maj techyolchikauakan.
Maj tiyolyemankej uan maj titeyoliknelikan kemej Jesús
16 No tiknextiaj ika totajtoluan ke titeyolikneliaj. Biblia techiluia maj tikiniluikan tein kinyolseuis akin tayokoxtokej uan moyolkokojtokej (1 Tes. 5:14). ¿Toni uelis tikiniluiskej? Uelis tikinmatiltiskej ke semi ininka timotekipachouaj. No uelis tikinpaleuiskej maj kiitakan kualtsitsin kualneskayomej tein kipiaj uan maj tikinyolchikauakan keman tikitaskej tein kuali tein kichiuaj. Uelis tikinelnamiktiskej ke pouij itech nechikol porin Jiova tel kuali kinita (Juan 6:44). Uelis tikiniluiskej tein kinpaleuis maj senkis kineltokakan ke Jiova semi ininka motekipachoua itekitikauan akin tajyouiaj uan kinekij mosenkauaskej (Sal. 34:18). Totajtoluan tein kinextiaj teyoliknelilis uelis kintelpaleuis akin moneki maj kinyolseuikan (Prov. 16:24).
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
it-1 pág. 963 § 7
Auilnemilis
Akin auilnemi kichiua se tajtakol uan yejua ika uelis kikalankixtiskej itech nechikol (1Co 5:9-13; Heb 12:15, 16). Tatitanil kimelaua ke komo se itatojtokakauj Cristo auilnemi tajtakoua ika inakayo, porin kitekitiltia seki taman itech inakayo tein ika se taskaltia uan ika kichiua tein amo kuali. Akin ijkon kichiua, senkis moijtakoua ikuali uikalis iuan Jiova, kichiua maj amo kuali ika motajto inechikol yejuatsin uan uelis momauas ika seki kokolismej tein kiualkui auilnemilis tein uelis kichiuas maj momikili (1Co 6:18, 19). Akin auilnemi kinijtakoua tokniuan (1Te 4:3-7), porin: 1) itanejnekilis tein amo kuali kichiua maj nechikol amo moajsi chipauak uan maj amo kuali ika motajto (Heb 12:15, 16); 2) akin iuan auilnemik kichiua maj amo moajsiok chipauak, uan komo iseltiok, amo moajsisok chipauak keman monamiktis nion satepan; 3) kichiua maj amo kuali ininka motajto ichankauan, uan 4) kinijtakoua itatuan akin iuan auilnemik oso inamik oso akin iuan monamiktiskia. Akin auilnemik amo kiixnamikik inintanauatiluan taltikpakneminij, porin nejon tanauatilmej kemansa amo kijtouaj ke amo kuali maj se auilnemi. Sayoj ke, akin auilnemik kemaj kiixnamikik Dios, uan yejuatsin kitatsakuiltis akin tajtakoj (1Te 4:8).
“Ejkotos ya ne tonal kuak Dios namechtamajxitilis den namonemakixtilis”
14 ¿Toni panos satepan ke Gog tein poui Magog peuas kiixnamikis ixolal Dios? Biblia kijtoua ke Jesús “kintitanis ángeles uan kinsentilis itaixpejpenaluan akin moajsij noyampa taltikpak, sekopa itech taltikpak hasta oksekopa itech iluikak” (Mar. 13:27; Mat. 24:31, TNM). ¿Kijtosneki nejin tajtolmej ke itech nejon tonal kinixpejpenaskej akin yaskej iluikak? Amo. ¿Oso kijtosneki ke taixpejpenalmej akin nemiskejok nikan taltikpak senkis kinixkuaneskayotiskej itech nejon tonal? Amo no, porin senkis kinixkuaneskayotiskej tepitsin achto ke peuas okachi ueyi tajyouilis (Mat. 13:37, 38; Apoc. 7:1-4). Komo ijkon, ¿toni kijtosneki Biblia keman kijtoua ke Jesús “kinsentilis itaixpejpenaluan”? Kijtosneki ke Jesús kinmakas inintaxtauil tokniuan taixpejpenalmej akin nemiskejok nikan taltikpak uan kinuikas iluikak (1 Tes. 4:15-17; Apoc. 14:1). Nejin mochiuas tepitsin satepan ke Gog tein poui Magog peuas taixnamikis (Ezeq. 38:11). Ijkuak, kemej kijtoj Jesús, “akin yolmelaujkej tel petaniskej kemej Tonaltsin itech itekiuajyo ininTajtsin” (Mat. 13:43, TNM).
15 Miakej taltikpakneminij kinemiliaj ke uelis tikitaskej Jesús keman ualas nikan taltikpak, uan ke kinuikas ne iluikak ika ininnakayo. ¿Yejua nejon tein kinpanos tokniuan taixpejpenalmej akin nemiskejok nikan taltikpak? Amo, porin Biblia tamachtia ke amo akin kiitas keman Jesús mokepas. Kijtoua ke ualas “mixtsalan tech ne ejekaixko” uan ke ne iluikak moajsis se ‘neskayot den ika monextis ke ualajtokya Yektagatsin’ (Mat. 24:30). Uan no, Biblia kijtoua ke “nakat uan esti” amo ueli kiseliaj iTekiuajyo Dios. Komo ijkon, ¿keniuj kinuikaskej iluikak taixpejpenalmej akin nemiskejok nikan taltikpak? Biblia kijtoua: “Dios techtakayojpatas ika ne ijsiukayot ijkon keme kuak se tetsilijkopi. Uan Dios techijsiukapatas kuak mokakis ne ten sayo tapitsalis den trompeta” (xikonixtajtolti 1 Corintios 15:50-53). Kemej tikitaj, tokniuan taixpejpenalmej akin amo kikauaj Dios uan nemiskejok nikan taltikpak ijsiujka kinsenuikaskej iluikak kemej espíritus.
15-21 METSTI JULIO
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | 2 TESALONICENSES 1-3
“¿Akoni ‘tamajkaual tagat’?”
it-1 pág. 676 § 1
Se kimouistilis Dios
Keman moijtoua ke “ichtakatekititok ya ne pitsotik chikaualis” amo kijtosneki ke yejua tamachtilis tein Jiova amo kitematiltijtoya. Ne uejkauj, tokniuan amo kimatiaj toni katka, porin itech itonaluan Pablo ayamo moijtouaya ox “ne ueyi tamajkaual tagat ten monotsa ueyi tajtakole” kinixnextiaya seki oloch taltikpakneminij. Tel miakej taltikpakneminij kisentokaskiaj ayamo kimatiskiaj akoni kiixnextiaya nejon “tagat” maski tekititoyaya, porin kichiuaskia tein amo kuali uan amo kinextiskia porin kijtoskia ke kiueyichiua Dios. Sayoj ke nejon senkis kinextiskia ke kiixnamiki taueyichiualis tein melauak. Itech itonaluan Pablo, itech nechikol kinnejmachtijkaj tokniuan ke sekin taman kemej tanemiliayaj uan ke satepan peuaskiaj kiixnamikiskiaj tamachtilis tein melauak. Yejua ika, Pablo kijtoj ke “ichtakatekititok ya ne pitsotik chikaualis”. Keman Jesucristo mokepaskia, senkis kiixpoloskia. Sayoj ke achto, nejon “tagat” taixnamikkej akin Satanás kiixyekana “moueyichiutinemis inpan nochi ten kuika in chikaualis den itokaytsin de Dios. Uan ne ueyi tajtakole no moueyinektinemis inpan nochi ten mokuij para kimouistiliske Dios” (gr. sé·ba·sma). Satanás kitekitiltia nejin “tagat”. Yejua ika, nejin itaixnamikkauj Dios semi tamatkej yeskia. No kichiuaskia maj ixpoliuikan nochin akin kitojtokaskiaj. Tel kuali tekitiskia porin kuali kitatiskia ke kichiua tein amo kuali uan kinextiskia ke kiueyichiua Dios (2Te 2:3-12; no xikonita Mt 7:15, 21-23).
it-2 pág. 368 § 7
Takajkayaualis
Jiova kinkaua maj akin kinekij kineltokaskej tein amo melauak kisentokakan itech “se chikauak takajkayaualis tenika motaneltoktiske ika ne ueyi xolopijyot” uan maj amo kineltokakan tein Jesucristo tamachtij (2Te 2:9-12). Se neskayot yejua tein kipanok ne uejkauj tekiuaj Acab, akin taixyekanaya ompa Israel. Seki tanauatianij kikajkayaujkej Acab ke kintaniskia akin iniuan moteuiskia itech xolal Ramot-galaad. Sayoj ke Micaya, se itanauatijkauj Jiova, kijtoj ke kipanoskia tein amo kuali. Jiova kiitaltij Micaya ke se ángel kichiuak maj seki itanauatijkauan Acab, kikajkayauanij. Nejin ángel kichiuak maj tanauatianij amo kijtouanij tein melauak, ta maj kijtouanij tein yejuan kinekiaj uan tein Acab kinekia kikakis. Maski Acab kinejmachtijkej, mokauak maj kikajkayauanij uan nejon kichiuak maj momikili (1Re 22:1-38; 2Cr 18).
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
it-1 pág. 972 § 4
Tit
Pedro kijkuiloj ke “Dios ika ichikaukatanauatil kinchialtijtok in taltikpak uan eluiyak para ne tonal kuak kintamichichinos”. Tein moijtoua achto uan satepan uan okseki textos, kinextiaj ke amo yekmelauj ika motajtoua tit, ta kijtosneki senkis ixpoliuilis. Itech itonaluan Noé, keman tetsaujkakiouik amo ixpoliuik iluikak nion taltikpak, ta sayoj ixpoliujkej akin amo yolkualmej. No ijkon, keman Jesucristo mokepas iniuan iángeles kemej tit kijtosneki ke senkis kinixpolos akin amo yolkualmej uan nochi tein kichiuanij (2Pe 3:5-7, 10-13; 2Te 1:6-10; no xikonita Isa 66:15, 16, 22, 24).
it-1 pág. 1238 § 4
Tein teyololinia
Tajtolmej tein melaujkej uan tein amo melaujkej. Tajtol griego pnéu·ma (espíritu) mokui itech seki amamej tein kijkuilojkej seki tatitanilmej. Kemej neskayot, itech 2 Tesalonicenses 2:2, tatitanil Pablo kiniluij tokniuan akin nemiaj itech xolal Tesalónica: “Amo ximotekauilikan ke ma aksa eliuis namechtamachilispapata de ke ejkok ya ne tonal kuak moualuikas in Totekotsin. Uan ma amo aksa namechyolmojmouti ika se tajtolis keme yeskia itenkopa in [y]ektikatsin [e]spíritu. [...] Ika ya nojon keme nankikakij ya nijin taman tanojnotsalis, amo ximoyolkuejmolokan. Uan no takan nankiseliaj se amatsin ten kuika ne tanojnotsalis de ke uala ya Cristo, ijkuakon amo no xikneltokakan maski nankitaskiaj ke tamati ke tejuan ijkon tamechtajkuilouilijke”. Senkis nesi ke Pablo kikui tajtol pnéu·ma (espíritu) keman motematiltia seki taman, kemej se “tanojnotsalis” oso se “amatsin”. Yejua ika, itech se Biblia momelaua ke itech nejin texto, tajtol espíritu kijtosneki ke motematiltia se taman oso moijtoua tein panos satepan (CJ). Itech okse Biblia moijtoua ke akin kijkuiloj nejin texto ininka tajtojtoya akin kinekiaj kinextiskej ke ueliaj kitematiltiayaj seki taman porin yektikatsin espíritu kinmatiltijka uan kitematiltiayaj tein kinemiliayaj kemej yeskia Dios ijkon kinmatiltij (UN). Yejua ika, maski itech nejin texto uan itech okseki Biblias kikepaj tajtol pnéu·ma kemej “espíritu”, okseki Biblias kikepaj kemej “tein kichiua espíritu” (BJ), “ika tein namechmatiltiaj” (FF, Vi), “kinextiaj ke kitematiltiaj” (NBE, TA), “tein moijtoua ke panos satepan” (LT), “tein panos satepan” (NVI), “tein kinyololinia” (CI, GR, SA) oso “se tajtolis tein kiyolnemiliaj” (NM).
22-28 METSTI JULIO
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | 1 TIMOTEO 1-3
“Ximochikauakan nankiseliskej se kuali tekit”
¿Tikitaj ke moneki tiktemoskej keniuj okachi tiktekitiliskej Dios?
3 (Xikonixtajtolti 1 Timoteo 3:1.) Tajtolmej “kineki mochiuas” itech tajtol griego teajsikamatiltia keman se motilana porin se kineki se kikitskis teisa tein amo ijsiujka se maajsi. Keman tatitanil Pablo kikuik nejin tajtolmej, kinextij ke komo se kineki se kiselis se tekit moneki se mochikauas. Kemej neskayot, maj tiknemilikan ke se tokniuj kineki yeski tapaleuijkej. Xa kiita ke moneki mochikauas kinextis seki kualneskayomej. Keman kinextisya uan mochiuas tapaleuijkej, kisentokas mochikauas kichiuas tein moneki tein kipaleuis maj kiseli tekit kemej tayekankej.
km 11/78 pág. 4 § 7
Akin kitemouaj kiseliskej se kuali tekit
7 Amo ouij se kiajsikamati keyej Pablo kijtoj ke nejin takamej kitemouaj kiseliskej se kuali tekit. Sekin kijtouaj ke nejin kijtosneki maj mochiuakan okachi ueyichiuanimej itech taneltokalis. Sayoj ke nejon amo melauak. Tapaleuianij itech nechikol akin “kichiutinemij ya ka kuali nintekiuan” senkis kimatij ke Jiova uan Jesús kintatiochiuiskej. Uan no, tokniuan itech nechikol kinpoujkaitaj uan kinpaleuiaj. No, “kachi ok kiseliaj ne yolchikaualis. Uan ijkon yejuan kachi yek takuautamatij para kitenextiaj in Tajtoltsin de Cristo Jesús”. Tokniuan kinpatiuitaj porin mochikauaj kuali kichiuaskej inintekiuj. Yejuan chikauak takuaujtamatij iuan Dios uan ueli kitematiltiaj tein kineltokaj uan amo pinauaj oso mouij maj kiniluikan ke amo ijkon kichiujtokej.
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
it-1 pág. 1007 § 3
Teuejkaujtatuan
Amo katka taixejekol maj judíos kiteltemouanij nejon taman, uan okachiok keman Pablo kitajkuilouilij Timoteo. Ijkuak, amo motelnekiaok amamej kampa ika motajtouaya teuejkaujtatuan, porin Dios kinselijkaya judíos uan akin amo judíos itech nechikol (Gál 3:28). Uan no, amamej kampa ika motajtouaya teuejkaujtatuan kinextijkajya ke Cristo ualeuaskia itech ichankauan David. Sayoj ke no, tepitsin satepan yaya kiixpolotij Jerusalén uan ininamauan judíos no ixpoliuiskiaj. Dios kinkauak maj kinixpolouanij. Yejua ika, Pablo amo kinekia maj Timoteo uan tokniuan akin pouiaj itech nechikolmej tonalpolouanij uan maj kitemouanij akonimej katkaj ininuejkaujtatuan porin amo kinpaleuiskia maj okachi takuaujtamatinij iuan Dios. Tokaymej tein nesij itech Biblia senkis kinextiaj ke Cristo yejua Mesías, uan yejuan nejon tokaymej tein tiitatojtokakauan Cristo tikitaj ke okachi motelneki. Okseki tokaymej tein nesij itech Biblia sayoj kitematiltiaj ke yekmelauj panok tein ompa moijtoua.
Akin taixtajtoltiaj kinekij kimatiskej
Nejin textos kinextiaj ke Dios yejuatsin “Totayekankau [...] [akin] nachipa yoltinemis”, ijkon kemej kijtoj tatitanil Pablo (1 Timoteo 1:17). Ika okseki tajtolmej, maski tiknekiskej kemej yeskia okachi uejka timokepaskej itech tonalmej, yejuatsin nochipa nemini. Uan nochipa nemis (Apocalipsis [Revelación] 1:8). Dios amo kipia ipeujyan uan amo kipia itamilis, yejua nejon se taman tein okachi kiixnextia.
¿Keyej semi techouijmaka tikajsikamatiskej nejin tanemilil? Porin tejuan amo miak tonalmej tinemij, uan nejon kichiua maj amo tikitakan tonalmej kemej Jiova kiita. Kemej neskayot, yejuatsin kiita mil xiujmej kemej sayoj se tonal, porin nochipa nemini (2 Pedro 3:8). Maj tikitakan nejin neskayot. Se chapolin tein moskaltijya, nemi kemej 50 tonalmej. ¿Ueliskia kimatis toni kijtosneki se nemis 70 oso 80 xiujmej, tein uejkaua tonemilis? Nion tepitsin. Biblia kijtoua ke iixpan toTachijchiujkauj tejuan titamatij kemej chapolimej. Itanemililuan Jiova okachi uejkapan moajsi ke totanemililuan (Isaías 40:22; 55:8, 9). Yejua ika taixejekol maj onka seki taman kemej yejuatsin tamati tein amo uelis tikajsikamatiskej.
29 METSTI JULIO HASTA 4 METSTI AGOSTO
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | 1 TIMOTEO 4-6
“¿Tiktayekanaltiaj tiktekitiliskej Dios oso timotomintiskej?”
w03 1/6 pág. 9 § 1, 2
¿Toni techpaleuis maj tiyolpakikan ika tein tikpiaj?
Pablo kuali momachiliaya porin yolpakia ika tein kipiaya. ¿Toni kijtosneki nejon? Ke yolpakia kipias sayoj tein ika moixpanoltiskia. Yejua ika kijkuilouilij Timoteo, akin iuan tanojnotstinemik: “Tochipaukataneltokalis mochiuakiu keme yeskia se ueyi ricojyot. Pero ijkon mochiuak sayo inpan yejuan nekes ten yolpaktokke tenika Dios kinmaktilia para moixpanoltijtiyoue. Porin xikmati ke kuak tiyolikoj nikan taltikpak, ijkuakon ne tonal amo teyi tikualikke. Uan no ijkon kuak timomikiliske, ijkuakon amo no teyi uelis tikixtijteuaske. Tajkon tikpiaj ya totakualisuan uan totakenuan, ijkuakon ma tiyolpaktiyakan ya ika ten tikpiaj ya” (1 Timoteo 6:6-8).
Tikitaj ke tatitanil kijtoj ke komo tiyolpakij ika tein tikpiaj techpaleuis maj tikueyichiuakan Dios. No kijtoj ke komo tiktayekanaltiaj tiktekitiliskej Dios tiyolpakiskej uan komo tiktemouaj timotomintiskej amo techualkuilis yolpakilis. ‘Takualis uan taken’ kipaleuiayaj Pablo maj kisentokani kitekitiliani Jiova. Yejua ika, tein kipaleuiaya maj yolpakini ika tein kipiaya yejua porin takuaujtamatia iuan toTachijchiujkauj, maski kipanoskia tein yeski taman.
g 6/07 pág. 6 § 3
¿Keniuj techijtakoua tiktemoskej timotomintiskej?
Melauak ke tel miakej amo momikilianij porin kitemouanij motomintiskej, sayoj ke amo yolpakij. Uan no, tein kinpanoua kampa tekitij uan okseki kuejmolmej ika tomin uelis kichiuas maj moteltekipachokan, maj amo kuali kochikan, maj kinkoko inintsontekon uan hasta maj kipiakan úlceras. Nejon uelis kichiuas maj amo kuali nemikan uan maj niman momikilikan. Kemansa, aksa kiajsikamati ke moneki kipatas tein kitayekanaltia satepan ke inamik amo iuan takuaujtamatiok, ikoneuan amo kuali kiitajok uan xa hasta kokolispeuakya. Xa uelisok kichiuas seki taman tein uelis ika kiyektalis tein kijtakoj, sayoj ke senkis monekis mochikauas. Akin kiixtalikej motomintiskej “motajyouiltikoj ika miak tataman ouijkayome” (1 Timoteo 6:10).
Maj tiksentokakan timotokikan iuan Jiova
11 Amo kijtosneki ke amo kuali yetok komo tikpiaj tomin oso komo tiktemouaj keniuj tiktaniskej ika melaujkayot (Ecl. 7:12; Luc. 19:12, 13). Sayoj ke komo tiknekij “[ti]moricojtiliske”, uelis timouejkatiliskej iuan Jiova (1 Tim. 6:9, 10). Komo “[ti]moyolkuejmoloaj ika [...] ten [onkak] nikan taltikpak”, tein kijtosneki, timoteltekipachoskej keniuj timoixpanoltiskej, uelis kijtakos tokuali uikalis iuan Jiova. No ijkon panoua ika “ricojyot [‘tein kipia ueyi chikaualis tein tekajkayaua’, TNM]”, tein kijtosneki, keman tikneltokaj ke techualkuilis yolpakilis uan yekyetolis sennochipaya (Mat. 13:22). Jesús kiyeknextij ke amo akin uelis kitekitilis Dios uan tominpialis (Mat. 6:24).
12 Komo tiknemiliaj ke tomin yejua tein okachi motelneki, uelis tikpiaskej kuejmolmej (Prov. 28:20). Sekin kinejnekij ijsiujka kitaniskej tomin, yejua ika kikouanij amat tein kiiluiaj lotería oso kipeualtiaj se taman tanamakalis, uan no kinkalakiaj oksekin tokniuan porin kiniluiaj ke kitaniskej miak tomin. Uan sekin mokalakianij itech tanamakalis porin kineltokaj ke uelis kitaniskej tel miak tomin. Komo tiktelnekij taxtauil, uelis tikseliskej se taman tanamakalis kampa uelis titeltapoloskej. Maj tiknemilikan nejin: komo tel kuali mokaki keman techiluiaj ke ijsiujka tiktaniskej miak tomin itech se taman tanamakalis, xa amo melauak.
13 Komo tiktayekanaltiaj “itekiuajyo Dios uan imelaujkayo”, yejuatsin techtiochiuas keman tiktemoskej toixpanolis ika taixejekolis (Mat. 6:33, TNM; Efes. 4:28). Jiova amo kineki maj itech nechikolmej tiksentokakan titanemilijtokan itech tomin oso maj titelsioujtokan porin titeltekitikej. Axkan miakej taltikpakneminij kinemiliaj ke komo kitanij miak tomin, amo teyi kinpolos uan amo monekisok tekitiskej satepan. Uan kinchikaujkauiaj ininkoneuan maj no yejua kiixtalikan kichiuaskej. Sayoj ke Jesús tamachtij ke amo taixejekol maj se kipia nejon tanemilil (xikonixtajtolti Lucas 12:15-21). Maj amo tikchiuakan kemej Guehazí, akin kinemilij ke ueliskia kiselis tein kinejnekia uan kisentokas kipias ikuali uikalis iuan Jiova (2 Rey. 5:20-27).
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
Motelneki maj tikpiakan se tanemilil tein yektekiti
17 Tatitanil Pedro kiniyolchikauak akin kichiuaj kemej Cristo: “Xichipaujkanemikan [...] para maj amo [namechteluili] ika tajtakol de namotamachilis [oso namotanemilil]” (1 Pedro 3:16). Se ueyi tatiochiualis se kipias se tanemilil chipauak iixpan Dios. Sayoj ke miakej amo ijkon kipiaj. Ta kemej Pablo kijtoj, “imin tanemilil pipiktik kemej eskia tachichinol ika tepos tein ika tachichinouaj” (1 Timoteo 4:2, NM). Keman kuakuejmej kinkeschichinouaj ika tepos tein xotatok, imin euayo chichinaui uan satepan pipiktia uan amo teyi kimachiliaok. No ijkon moajsi imin tanemilil oksekin, kemej eskia miktok. Amo kimachiliaj tekokojkayot. Yejika amo teyi kiniluia keman kichiuaj teisa tein amo kuali; amo kininejmachtia niono kinkuejmoloua, amo kinteluilia niono kichiua maj mopinaujmatikan. Nejin taltikpakneminij amo kimachiliaj ke imin tanemilil teisa kintajtakoltia, uan kemej moita, ijkon kiuelitaj moajsiskej.
it-2 pág. 198
Se taixtajtoltis sentaixpan
Itech nechikol. Itech yekinika siglo, sayoj sekin kipiayaj seki amatajkuilolmej tein mokixtijkaj itech amatatetekuinolmej tein itech moijkuiloj Biblia. Yejua ika, semi tapaleuiaya maj moixtajtoltiani sentaixpan. Tatitanil Pablo tanauatij maj amamej tein kijkuiloj moixtajtoltianij itech nechikolmej uan no tanauatij maj amamej tein kititaniliaya se nechikol no moixtajtoltiani itech okseki nechikolmej (Col 4:16; 1Te 5:27). Pablo kiyolmajxitij Timoteo: “Xikinleerouilij in tokniuan senteixteno in Tajtoltsin de Dios; uan xikinyojyolmajxitijtiu uan xikinmachtijtiu” (1Ti 4:13).
Akin taixtajtoltia sentaixpan moneki kuali taixtajtoltis (Hab 2:2). Tein moixtajtoltia kinmachtia oksekin. Yejua ika, akin taixtajtoltia moneki senkis kiajsikamatis tein kiixtajtoltijtok uan kimatis tein kinekia kijtos akin kijkuiloj. Moneki taixtajtoltis ika miak nejmachkayot uan amo kipatas tanemilil nion kinajsikamatiltis okse taman akin takaktokej. Apocalipsis 1:3 kijtoua ke yolpakiskej akin chikauak kiixtajtoltiskej tein achto moijtoj uan no akin kinkakiskej uan kitakamatiskej tein kikakij.