Keman se tochankauj kokolispeua

1, 2. ¿Keniuj Satanás kitemoj kichiuas maj Job kikauani Jiova?

JOB katka se takat akin yolpakia iniuan ichankauan. Biblia kijtoua ke katka “okachi ueyi ke nochin taltikpakneminij akin moajsiaj tonalkisayampa”. Kipiaya majtakti ikoneuan: chikome telpochmej uan eyi ichpochmej. No tel kuali kinixpanoltiaya ichankauan. Uan tein okachi moneki, kinixyekanaya ichankauan itech taueyichiualis uan kitemouaya maj ikoneuan kipianij itatiochiualis Jiova. Nochi nejon tapaleuij maj kuali mouikanij kemej kalyetouanij uan maj yolpakinij (Job 1:1-5).

² Satanás, akin semi kitauelita Jiova, kiitak keniuj nemia Job, uan kemej nochipa kitemoua keniuj kichiuas maj itekitikauan amo kitakamatikanok, kitajyouiltij keman kinixpoloj ichankauan. Satepan “kikokolispeualtij Job ika uejueyi kokomej tein kipeualtij itech imetstampa hasta itech itsontekon”. Ika nejon tajyouilis uan kokolis, Satanás kitemoj maj Job kikauani Jiova (Job 2:6, 7).

3. ¿Keniuj kijtakoj Job kokolis tein kipiaya?

³ Biblia amo kijtoua toni kokolis kipiak Job, maski kemaj kijtoua keniuj kijtakoj nejon kokolis. Inakayo okuilouak, kikiskej kokomej uan palanik inakayo. Itenoj uan inakayo tsojyayayaj. Semi kikokouaya nochi (Job 7:5; 19:17; 30:17, 30). Keman kijyouijtoya nochi nejin, Job motaliaya itech koujnex uan mouauanaya oso motatakaya ika se tapalkakotol (Job 2:8). ¡Semi tetayokoltij tein kipanok!

4. ¿Toni kipanouaj kemansa nochin kalyetouanij?

⁴ ¿Toni tikonchiuaskia tejuatsin komo tikonijyouijtoskia se kokolis kemej nejon? Axkan, Satanás amo kinkokolispeualtia itekitikauan Dios, kemej kichiuak iuan Job. Maski ijkon, kemej titajtakouanij, mojmostaj miak taman techtekipachoua uan okachi moijtakoua taltikpak, uelis tikchiaskej maj kemansa semej tochankauan kokolispeua. Maski timoyekpiaskej, tinochin uelis techkuis se kokolis, maski amo timiakej titeltajyouiskej kemej Job. Keman semej tochankauan kokolispeua, uelis yeski se ueyi ouijkayot. Yejua ika, maj tikitakan keniuj techpaleuia Biblia maj tikixnamikikan nejin tein techtajyouiltia tinochin (Eclesiastés 9:11; 2 Timoteo 3:16).

TONI MONEKI TIKCHIUASKEJ

5. ¿Toni kichiuaj kalyetouanij keman se ininchankauj kikui se kokolis tein amo ueyi?

⁵ Keman mopata tein se momattok se kichiuas, nochipa kiualkui ouijkayomej, uan okachiok ouij motalia komo tein kipata yejua se kokolis tein amo niman pajti oso amo pajtiok. Hasta ika se kokolis tein amo ueyi moneki se kipatas uan se kichiuas seki taman maski ouij. Xa ichankauan kokoxkej monekis amo takuejsoskej uan ijkon uelis moseuis. Xa monekis kikauaskej seki taman tein achto kichiuayaj. Tein melauj, itech miakej kalyetouanij, hasta konemej akin nojnelmejok kiikneliaj ininikniuj oso ininpopaj akin mokokoua, maski kemansa moneki se kinelnamiktis maj amo kikuejmolokan (Colosenses 3:12). Keman panoua nejin, kalyetouanij motemakaj kichiuaskej nochi tein monekis. Uan no, sejse kichia maj no ijkon kiitakan komo yejua kokolispeua (Mateo 7:12).

6. ¿Toni kemansa kimachiliaj kalyetouanij keman se ininchankauj kipia se ueyi kokolis?

⁶ Sayoj ke ¿toni panoua komo kokolis semi ueyi uan kipata miak taman uan uejkaua, kemej ijkuak semej kalyetouanij amo ueliok kiolinia se taman inakayo, kikui cáncer oso okse taman kokolis tein kichiua maj okachi tanaui oso okachi kijtakojtiuj? Okse kuejmol yejua kokolismej tein kijtakoua se itanemilil, kemej tein kichiua maj se kuatapolo. Miakpa, keman panoua nejin, yekinika se kiiknelia se ichankauj uan se tayokoya porin tel tajyouijtok. Sayoj ke no uelis se kimachilis okseki taman. Keman kalyetouanij peua kimachiliaj ke kinijtakoua, ke amo ueliok kichiuaj seki taman porin moneki kiyekpiaskej kokoxkej, xa semej kiyolajsis tein panotok uan motajtanis: “¿Keyej nechpanotok nejua?”.

7. ¿Toni kichiuak inamik Job keman kiitak ke kijyouijtoya se kokolis, uan toni xa kielkauak?

⁷ Nesi ke inamik Job ijkon tanemilij. Maj tikelnamikikan ke ikoneuan momikilijkajya. Tikajsikamatij ke nochi tein panotiyajki okachi kitayokoltij. Satepan, keman kiitak ke inamik, akin achto nochipa tekititoya uan kipiaya chikaualis, axkan kijyouijtoya se kokolis tein semi kitajyouiltiaya uan pitsotik katka, nesi ke kielkauak tein okachi tayekantok tein kipanauia nochi ouijkayomej: kuali uikalis tein yejua uan inamik kipiayaj iuan Dios. Biblia kijtoua: “Ompa, inamik kiluij: ‘¿Senkis tiksentoka tikpia ajsitok motaueyichiualis iuan Dios? ¡Xikuijuikalti Dios uan ximiki!’” (Job 2:9).

8. ¿Toni tajkuilol kinpaleuis kalyetouanij maj kipiakan se kuali tanemilil keman se ininchankauj kokolispeua?

⁸ Miakej amo kuali momachiliaj, uan hasta kualanij, keman kokolis tein kipia ininchankauj senkis kipata ininnemilis. Maski ijkon, itekitikauj Dios akin kiajsikamati tein panotok moneki maj kiita ke nejon kipaleuia maj kinexti ke yekmelauj tetasojta. Akin yekmelauj tetasojta “kipia teiknelilis uan amo [...] kinemilijtinemi sayo ten niaxka”, “kixikojtiu nochi miak tataman tajyouilisme”, “kineltokatinemi sayo ten kuali” uan “nachipa kiyolikachixtinemi Dios itanejnekilis” (1 Corintios 13:4-7). Maj timochikauakan timoijkuaniliskej tein amo kuali tein tikmachiliaj (Proverbios 3:21).

9. ¿Toni tein kijtoua Biblia uelis kinpaleuis kalyetouanij keman se ininchankauj motelkokoua?

⁹ ¿Toni uelis mochiuas tein kinpaleuis kalyetouanij akin se ininchankauj motelkokoua maj kisentokakan takuaujtamatikan iuan Jiova uan maj amo moteltekipachokan? Moajsikamati ke sejse kokolis kipia keniuj se mopias uan keniuj se mopajtis, uan amo kuali yeskia maj nejin amatajkuilol kijto toni taman tapajtilis moneki tikuiskej nion toni senkis moneki tikchiuaskej. Maski ijkon, Jiova kinpaleuia oso “kinajokui nochin” akin moteltekipachojtokej (Salmo 145:14). Tekiuaj David kijkuiloj: “Yolpaki akin kinextia ke kiajsikamati akin amo kuali moajsi; Jiova kimakixtis itech tonal keman kipias ouijkayot. Jiova kiyekpias uan kipaleuis maj kisentoka yolto”. Uan no kijkuiloj ke Jiova kipaleuis keman kipias se kokolis (Salmo 41:1-3). Jiova kinpaleuia itekitikauan maj kisentoka chikauak inintakuaujtamatilis, hasta keman kipanouaj se ueyi ouijkayot tein kipanauia tein yejuan ueli kixikouaj (2 Corintios 4:7). Miakej akin semej ininchankauj kipiani se ueyi kokolis no kijtouaj kemej kijtoj se itekitikauj Dios: “Semi nechtayokoltianij. Jiova, xinechpaleui maj niksentoka niyolto kemej timotenkauak” (Salmo 119:107).

KUALI TANEMILIL TEPALEUIA

10, 11. 1) ¿Toni kinpaleuis kalyetouanij maj kixikokan tein kiualkui kokolis? 2) ¿Toni kipaleuij se siuat maj kixikouani ouijkayot tein kiualkuik kokolis tein kipiaya inamik?

¹⁰ Se tajkuilol tein moajsi itech Biblia kijtoua: “Itanemilil se taltikpaknenkej uelis kipaleuis itech ikokolis, sayoj ke ¿akoni uelis kixikos itanemilil akin motayokoltia?” (Proverbios 18:14). Ouijkayot tein kiualkui kokolis amo sayoj uelis kitayokoltis “se taltikpaknenkej”, ta no nochin kalyetouanij. Sayoj ke, “akin yolseujtok kimaka nemilis inakayo” (Proverbios 14:30). Komo nochin kalyetouanij kipiaj se kuali tanemilil, uelis kixikoskej ouijkayot tein kiualkui kokolismej, yeskij uejueyi oso amo (no xikonita Proverbios 17:22).

¹¹ Se tokniuj siuat akin yekin kiuikaya chikuasen xiujmej ke monamiktijka, kipanok se ueyi ouijkayot keman inamik kikuik se ueyi kokolis. Yejua kielnamiki: “Nonamik amo ueliaok kiyektenkixtiaya tajtolmej, uan semi ouij katka iuan se tajtos. Monekia nikteltemos nikajsikamatis toni kinekia nechiluis”. Uan no moneki titanemiliskej itech ueyi tajyouilis uan tayokol tein xa kimachiliaya inamik. ¿Toni kichiujkej nejin namikuanij? Maski Kali kampa Mosentiliaj itaixpantijkauan Jiova uejka moajsia, tokniuj siuat kichiuak nochi tein kipaleuij maj kisentoka chikauak itakuaujtamatilis uan kitemouaya kimatis toni yankuik taman moteixmatiltiaya itech inechikol Dios, uan kiixtajtoltiaya tamachtilis tein mejmetstika kisa itech amaix Tanejmachtijkej uan ¡Despertad! Nejin kichikauak ikuali uikalis iuan Dios, tein kipaleuij maj kiyekpiani inamik hasta keman momikilij, naui xiuit satepan.

12. ¿Toni nepaleuil kemansa kitemaka akin mokokoua, ijkon kemej kichiuak Job?

¹² Job yejua iselti kitemoj kipias chikaualis maski yejua akin tajyouijtoya. Yejua kitajtanij inamik: “¿Sayoj tikseliskej tein kuali tein techmaka Dios akin melauak, uan amo tikseliskej no tein amo kuali?” (Job 2:10). Yejua ika satepan, Santiago, se imomachtijkauj Jesús, kijtoj ke Job kikaujka se tel kuali neskayot porin amo yolijsiuik uan taxikoj. Itech Santiago 5:11 tikixtajtoltiaj: “¿Xe namejuan amo keman nankakinij kenin in Job taxikoj uan amo keman tasematik? Uan ijkon nankitakke ya de kenin kimonekiltij Dios para kipaleuij Job porin Yejuatsin semi teyoliknelia uan teyoltasojta”. No ijkon axkan, keman akin mokokoua kinextia yolchikaualis, miakpa kinpaleuiani okseki ichankauan maj kipiakan se kuali tanemilil.

13. ¿Toni moneki amo kiitaskej kalyetouanij akin se ininchankauj motelkokoua?

¹³ Miakej akin semej ininchankauj kijyouiani se kokolis kijtouaj ke yekinika teouijmaka se kiajsikamatis tein panotok. No kijtouaj ke motelneki maj se kipia se kuali tanemilil. Se kipatas tein se momattok se kichiuas kemej kalyetouanij yekinika uelis yeski ouij. Sayoj ke komo timochikauaj, techpaleuis maj amo semi tikouijitakan tein tikpanotokej. Motelneki maj amo tikitakan tein tikpanotokej tejuan uan tein kipanotokej oksekin akin amo mokokoua se ininchankauj, uan maj amo tiknemilikan ke okachi kuali nemij uan ke sayoj tejuan titajyouijtokej. Tein melauj, amo akin kimati toni ouijkayot kipanotokej oksekin. Nejin tein Jesús kijtoj kinyolseuia nochin itatojtokakauan: “Xiualakan nouan, nochi namejuan naken nanmotekitiltijtokke uan nantamamatokke ika ne tajyouilis [...], uan Nejuatsin namechmakas ne yolseuilis” (Mateo 11:28).

TEIN OKACHI TAYEKANTOK

14. ¿Toni moneki se kitayekanaltis?

¹⁴ Kalyetouanij moneki kielnamikiskej nejin itanemilil Dios keman semej kikui se ueyi kokolis: “Kuali kisa [tein moixtalia] keman moajsij miakej tayolmajxitianij” (Proverbios 15:22). Kalyetouanij uelis mosentiliskej uan kiitaskej ouijkayomej tein kiualkuitok nejon kokolis. Semi kinpaleuis komo kichiuaj netataujtil uan kitemouaj toni kijtoua iTajtol Dios (Salmo 25:4). ¿Toni moneki ika tajtoskej keman mosentiliskej? Moneki kiixpejpenaskej toni taman tapajtilis uelis kiselis kokoxkej, kanachi tomin kipiaj uan keniuj tapaleuiskej kalyetouanij. ¿Akoni okachi kiitas kokoxkej? ¿Keniuj tapaleuiskej okseki kalyetouanij? ¿Keniuj kinijtakos nochin tein moixtalis mochiuas? ¿Keniuj kipaleuiskej maj mochikaua itakuaujtamatilis akin kiyekpias kokoxkej uan keniuj kipaleuiskej itech okseki taman tein monekis?

15. ¿Keniuj Jiova kinpaleuia kalyetouanij akin se ininchankauj motelkokoua?

¹⁵ Komo ika nochi toyolo tiktajtaniaj Jiova maj techixyekana, titanemiliaj itech iTajtol uan tikchiuaj tein Biblia kijtoua techualkuilis tatiochiualismej tein amo tiknemiliaj tikseliskej. Xa tochankauj amo nenkentis, sayoj ke se kitemos inepaleuil Jiova nochipa kiualkui tein okachi kuali itech tein yeski taman (Salmo 55:22). ITajtol Dios kijtoua: “Amo teyika ximoyolkuejmolokan. Ta, nachipa ximoteixpantikan iixpantsinko Totajtsin Dios ika namonetatatautilis uan xiktasojkamachilikan Dios. Uan no xiktajtanilikan Dios nochi ten namechpoloa. Uan ika por namonetatatautilis Dios namechtayokolijtiyas ne yolseuilis ten kachi kuika uelilis hasta amo uelis se kajsikamatis ok de keniu. Uan nijin mouiskayolseuilis, ma yejua kinyekantinemis namoyolojuan uan namotamachilisuan” (Filipenses 4:6, 7; no xikonita Salmo 94:18, 19).

KENIUJ SE KINPALEUIS KONEMEJ

16, 17. ¿Toni tetatmej uelis kinmelauiliskej ininkoneuan keman se ininikniuj mokokoua?

¹⁶ Uejueyi kokolismej uelis kichiuas maj onka kuejmolmej iniuan konemej. Motelneki maj tetatmej kinpaleuikan maj kiajsikamatikan toni panotok uan keniuj uelis tapaleuiskej. Komo semej ininkoneuan mokokoua, moneki kinpaleuiskej iikniuan maj kiajsikamatikan ke maski okachi kiitaj uan kiyekpiaj kokoxkej amo kijtosneki ke okachi kitasojtaj. Moneki amo kikauaskej maj okseki ininkoneuan mokualantikan oso maj motauelitakan, ta moneki kinpaleuiskej maj okachi kuali mouikakan uan maj motasojtakan, uan tapaleuiskej maj amo okachi ueyia kuejmol tein kiualkui kokolis.

¹⁷ Konemej akin nojnelmejok okachi kuali tanankiliaj komo tetatmej kinpaleuiaj maj kinemilikan tein panotok uan amo komo kinmelauiliaj ika miak tajtolmej tein ouijkej toni nejon kokolis, maski kemaj uelis tepitsin kiniluiskej toni kipia kokoxkej. Komo konemej kiitaj keniuj nejon kokolis amo kikaua ininikniuj maj kichiua miak taman tein yejuan amo kinouijmaka, xa okachi kitasojtaskej uan kiikneliskej (1 Pedro 3:8).

18. ¿Keniuj uelis kinpaleuiskej konemej akin uejueykejya maj kiajsikamatikan kuejmolmej tein kiualkui kokolis, uan keniuj uelis kinpaleuis nejin?

¹⁸ Moneki kinpaleuiskej konemej akin uejueykejya maj kiajsikamatikan ke kipanotokej se ouijkayot uan ke nochin kalyetouanij moneki tapaleuiskej maski ouij kinkisas. Kemej moneki kintaxtauiskej tapajtianij uan kikouaskej pajti, tetatmej xa amo uelis kinmakaskej okseki konemej nochi tein kinekiskej. ¿Kualaniskej konemej uan kinemiliskej ke amo kinmakatokej tein moneki? ¿Oso kiajsikamatiskej tein panotok uan tapaleuiskej? Tapaleuis komo tetatmej kuali kinmelauiliaj ininkoneuan uan nochin kipiaj se kuali tanemilil. Tein melauj, kokolis tein semej kipia kinpaleuiani miakej tetatmej maj kinmachtikan ininkoneuan nejin tein Pablo, se itatojtokakauj Cristo, tayolmajxitij: “Amo ximoaxkatilijtiyakan de namejuan namopanolis san. Uan amo no teyi xikchiuakan tech namonemilis tenika nanmoueyichiuaske san. Ta, nikneki ke cada senme de namejuan xinentinemikan ika ne yolyemanalis. Uan no nikneki ma xikpouakan in oksekin tokniuan taneltokani ke yejuan kachi ueyi chiuanime uan ke namejuan. Uan no nikneki cada senme de namejuan ke amo xiktemojtinemikan de keniu nanmopaleuijtinemiske namejuan san. Ta, kachi ok xiktemojtinemikan de keniu xikinpaleuijtiyakan oksekin” (Filipenses 2:3, 4).

KENIUJ MONEKI SE KIIXEJEKOS TONI TAPAJTILIS SE KISELIS

19, 20. 1) ¿Toni moneki kichiuas tepopaj keman se ichankauj kokolispeua? 2) Maski Biblia amo se amatajkuilol tein ika tajtoua tapajtilis, ¿toni tanauatilmej kitemaka tein tepaleuia maj se kimati keniuj se mopajtis?

¹⁹ Itaixpantijkauan Jiova akin kinextiaj kuali taixejekolis amo kiixtopeuaj tapajtilis tein amo kitapanauilia itanauatiluan Dios. Keman semej kalyetouanij kokolispeua, niman kitemouaj keniuj kipajtiskej uan xa monekis kiixejekoskej katiyejua pajti kiseliskej komo tapajtianij tataman tanemilil kipiaj ika pajti tein moneki mokuis. Uan no, itech nejin xiujmej nestokej yankuik kokolismej, uan miakej amo kipiaj pajti. Kemansa hasta tapajtianij amo kimatij toni kokolis kipia tochankauj. ¿Toni moneki kichiuas itatojtokakauj Cristo keman panoua nejon?

²⁰ Maski semej akin kijkuiloj Biblia katka tapajtijkej, uan Pablo kiyolmajxitij Timoteo, akin kuali iuan mouikaya, toni kipaleuiskia maj pajti, iTajtol Dios amo se amatajkuilol tein ika tajtoua tapajtilis, ta techyolmajxitia keniuj moneki timonejnemiltiskej uan keniuj kuali timouikaskej iuan yejuatsin (Colosenses 4:14; 1 Timoteo 5:23). Yejua ika tepopaj moneki kuali kiixejekos toni taman tapajtilis kiseliskej. Xa kinekis kimatis toni kijtouaj tataman tapajtianij (no xikonita Proverbios 18:17). Tikyekmatij ke kineki maj ichankauj akin mokokoua kiseli okachi kuali tapajtilis tein onkak, tein miakej kitemouaj kaltapajtiloyan. Oksekin okachi kiuelitaj kikuiskej pajti tein amo temakaj kaltapajtiloyan. Itech nejin taman, no sejsemej moneki kiixejekoskej toni kichiuaskej. Sayoj ke, keman kipiaj se kokolis, akin kichiuaj kemej Cristo kisentokaj kikauaj maj iTajtol Dios mochiua ‘se tauil tein kinmetstauilia, uan se tanex itech ojti kampa nejnemij’ (Salmo 119:105). Kisentokaj kitakamatij tanauatilmej tein kitemaka Biblia (Isaías 55:8, 9). Yejua ika, amo kitemouaj kimatiskej toni kokolis kipia ininchankauj ika teisa tein mouika ika naualot uan amo kiseliaj tapajtilis tein kitapanauilia itanauatiluan Dios (Salmo 36:9; Hechos 15:28, 29; Apocalipsis 21:8).

21, 22. ¿Itech toni tajkuilol tein kipia Biblia tanemilij se temomaj kayot Asia, uan keniuj kipaleuij tein kiixpejpenak?

²¹ Yejua nejin tein kipanok se temomaj kayot Asia. Tepitsin satepan ke peuak momachtia Biblia iniuan itaixpantijkauan Jiova, isiuapiltsin yolik keman ayamo kiajxitiaya tonalmej uan sayoj kipiaya se kilo uan cuatrocientos setenta gramos. Semi motekipachoj keman se tapajtijkej kiluij ke isiuapiltsin kipiaskia se kokolis itech itsontekon uan amo keman ueliskia nejnemis. Tapajtijkej kiyolmajxitij maj kitemakani itech se kali kampa kinyekpiaj akin kipiaj kokolismej kemej nejon. Itakauj amo kimatia toni kichiuas. ¿Kani ueliskia kitemos nepaleuil?

²² Temomaj kijtoua: “Nikelnamiki ke itech Biblia nimomachtij ke ‘konemej se netetayokolil tein techkauilia Jiova; tein yoliki se taxtauil’” (Salmo 127:3). Yejua ika kiixtalij kiuikas ichan nejon “netetayokolil” uan ompa kiyekpias. Yekinika kiouijmakaya, sayoj ke itaixpantijkauan Jiova itech nechikol kampa pouia kipaleuijkej uan ijkon uelik kiyekpiak isiuapiltsin uan kimakak nepaleuil tein monekia. Doce xiujmej satepan, isiuapil yaya nechikolmej tein kipiaj itaixpantijkauan Jiova uan yolpakia iniuan yetos okseki telpochmej uan ichpochmej. Temomaj kijtoua: “Semi niktasojkamati maj tamachtilis tein kitemaka Biblia nechpaleuiani maj nikchiuani tein monekia. Biblia nechpaleuij maj nikpiani se kuali tanemilil iixpan Jiova uan maj amo nimotayokoltiani nochi nonemilis komo amo kuali nitaixpejpenaskia”.

23. ¿Keniuj Biblia kinyolseuia akin mokokouaj uan akin kinyekpiaj?

²³ Amo nochipa tikpiaskej kokolis. Tanauatijkej Isaías ika tajtoj tonal keman “nion se taltikpaknenkej kijtos: ‘Nimokokoua’” (Isaías 33:24). Nejin tein moijtoj mochiuas amo uejkaua, keman motayektalis itech taltikpak. Sayoj ke hasta maj ejko nejon tonal, tiksentokaskejok tikokolispeuaskej uan timomikiliskej. Techyolpaktia tikmatiskej ke iTajtol Dios techpaleuia uan techojtokaltia. Tanauatilmej tein kitemaka tein kinextia keniuj moneki se monejnemiltis amo keman mopataj uan amo mouika iuan inintanemilil taltikpakneminij tajtakouanij tein nochipa mopapatatok. Yejua ika, taltikpaknenkej akin kinextia tamatilis kiita ke melauak nejin tajtolmej tein kijtoj se itekitikauj Dios: “Itanauatil Jiova yektik, teyolchikaua. Tein Jiova teelnamiktia takuaujtamach, kichiua tamatkej akin amo kipia tamatilis. [...] Tein kiixejekoua Jiova melauak, senkis melauak [...]; se kitakamatis teualkuilia se ueyi taxtauil” (Salmo 19:7, 9, 11).