Jiova nechtiochiuak okachi ke tein nikchiaya

Keman nimochiuakya niprecursor, peuak nikselia miak tatiochiualismej tein amo keman niknemilij (Efes. 3:20). ¿Toni panok? Maj namechtapoui keniuj peuak nochi.

Niyolik ompa Berlín (Alemania) itech xiuit 1939, seki metsti satepan ke peuak Ojpatika Ueyi Neteuilis. Itech xiuit 1945, keman neteuilis yaya tamitiya, miakpa kiualpantamotkej bombas ompa Berlín. Se tonal, seki nejon bombas uetskej kampa ika tinemiaj, sayoj ke nokalyetouanij uan nejua uelik tiajsikej kampa timopaleuijkej. Satepan timokaltalitoj ompa Erfurt, kampa nomomaj moskaltijka.

Nomomaj semi kinejnekia kimatis tein melauak, yejua ika kiixtajtoltiaya tein kijkuilouayaj tamatinij uan tatemoj itech miak taneltokalismej sayoj ke nion se kitaneltoktiaya. Kemej itech xiuit 1948, ome itaixpantijkauan Jiova techkalpanojkej. Nomomaj kinkalakij kalijtik uan peuak kintatajtania. Keman ayamo panouaya se hora, nokniuj siuat uan nejua techiluij: “Nikmatikya toni tein melauak”. Amo uejkauak, nomomaj, nokniuj siuat uan nejua peuak timonechikouaj ompa Erfurt.

Itech xiuit 1950, timokepkej Berlín uan peuak timosentiliaj itech nechikol Berlín-Kreuzberg. Satepan timokaltalitoj itech okse xolal uan peuak tiyouij itech nechikol Berlín-Tempelhof. Satepan nomomaj moauij sayoj ke nejua nikmachiliaya ke ayamo niuelia. ¿Keyej?

TEIN NECHPALEUIJ MAJ AMO NIOMEYOLOUA UAN MAJ AMO NIPINAUA

Nechouijmakaya okachi niktekitilis Jiova porin semi nipinauaya. Maski nikisaya tanojnotsalis, kemej ome xiuit amo niuelik nitajtoj iuan aksa. Nejon mopatak keman peuak nimouika iniuan tokniuan akin kinextijkaj yolchikaualis uan kitakamatkej Jiova. Sekin kinuikakaj kampa nazis tetsakuayaj uan tetajyouiltiayaj oso kintsakkaj ompa Alemania oriental. Oksekin ichtaka kiuikayaj amaixmej ompa Alemania oriental maski ueliskiaj kintsakuaskej. Ininneskayo kichiuak maj niknemili ke komo yejuan kitekitilijkej Jiova uan kinpaleuijkej tokniuan maski ueliskiaj kinmiktiskej oso kintsakuaskej, nejua monekia okachi nimochikauas amo nipinauas.

Peuak amo semi nipinauaok keman itech xiuit 1955 nitapaleuij itech tanojnotsalis tein moixtalij maj mochiua se metsti. Itech se carta tein mokixtij itech Informador,a tokniuj Nathan Knorr kitematiltij ke inechikol Dios amo keman ijkon kiixtalijtoya maj motanojnotsa. Kijtoj ke komo nochin titapaleuiayaj, “nejon metsti okachi techyolpaktiskia titanojnotsaskej”. Uan melauak tein kijtoj. Satepan nimotemaktij iuan Jiova uan itech xiuit 1956 nimoauij iuan nopopaj uan nokniuj siuat. Sayoj ke amo uejkauak monekik oksepa nikixpejpenas okse taman.

Nikmatia ke monekia nimochiuas niprecursor, sayoj ke niknemiliaya nikchiuas satepan. Nikixejekoj achto nimomachtis ompa Berlín keniuj nikintakouiskia uan nikintanamakiltiskia empresas tein moajsiaj itech okseki altepemej. Satepan, niknemilij ke monekia ika nitekitis tein nimomachtijka, ijkon nikmatiskia keniuj nikchiuas tekit. Yejua ika itech xiuit 1961 peuak nitekiti Hamburgo, se ueyi altepet tein moajsi atentenoj ompa Alemania. Kemej semi nikuelitaya nejon tekit, amo nikixtaliaya nimochiuas niprecursor. ¿Toni monekiskia nikchiuas?

Niktasojkamatilia Jiova maj nikinixmatini tokniuan akin tetasojtaj, yejuan nechpaleuijkej maj nikajsikamati ke moneki se kitayekanaltis itekiyo Dios. Miakej notasojikniuan katkajya precursores uan ininneskayo semi nechpaleuij. Uan no, tokniuj Erich Mundt, akin kitsakkaj kampa tetajyouiltiayaj nechyolchikauak maj nitakuaujtamati iuan Jiova. Nechiluij ke kampa tsaktoya, tokniuan akin amo takuaujtamatkej iuan Jiova, amo taxikojkej. Sayoj ke akin kichiujkej, tatakamatkej uan semi tapaleuijkej itech nechikol.

Uan no tokniuj Martin Poetzinger, akin pouik iniuan Oloch Taojtokaltianij nochipa kinyolchikauaya tokniuan uan kiniluiaya: “Yolchikaualis tein tiknextiaj yejua tein okachi kipia ipatiuj”. Satepan ke ika nitanemilij, nikauak tekit tein nikpiaya uan itech metsti junio xiuit 1963 nimochiuak niprecursor. Yejua tein okachi kuali tein nikixpejpenak. Ome metsti satepan, achto ke niktemoskia se tekit, nechyoleujkej kemej precursor especial. Uan seki xiujmej satepan, maj nikseliti tamachtilis 44 tein motemaka Galaad. Jiova nechmakani okachi ke tein nikchiaya.

GALAAD NECHMACHTIA SE TAMAN TEIN MOTELNEKI

Tokniuan Nathan Knorr uan Lyman Swingle nechmachtijkej se taman tein motelneki, maj amo niman timosenkauakan kampa yeski tikchiujtoskej itekiyo Dios. Techyolchikaujkej maj tiksentokanij maski tikpiaskiaj ouijkayomej. Tokniuj Knorr techtajtanij: “¿Toni okachi nankiitaskej? ¿Ox tachipaujkan, ox onkak okuiltsitsin uan ox semi tatasojti? ¿Oso okachi nankiitaskej koujmej, xochimej uan akin yolpakij? Xikintasojtakan taltikpakneminij”. Se tonal, keman tokniuj Swingle techiluijtoya keyej seki tokniuan niman mosenkauaj monekik semi moxikos amo chokas, tajtoj hasta ke moyolseuij. Nejon nechyololinij uan nikixtalij nochipa niktakamatis Cristo uan iikniuan taixpejpenalmej (Mat. 25:40).

Eyi tokniuan betelitas peujkej techtajtaniaj kani techtitankej. Keman sekin kiniluijkej kani kintitankaj, betelitas kijtojkej ke kuali yetoya, sayoj ke keman nikijtoj ke nejua niyaskia República del Congo amo teyi kijtojkej uan satepan nechiluijkej: “¡Congo! ¡Maj Jiova mouan yeto!”. Itech nejon tonalmej, motelkakia ke ompa motelteuiayaj uan momijmiktiayaj. Sayoj ke nikelnamikia tein nimomachtijka Galaad. Satepan ke tikiskej Galaad metsti septiembre xiuit 1967, niyajki Kinsasa iuan Heinrich Dehnbostel uan Claude Lindsay.

TEIN TIMOMACHTIJKEJ KEMEJ MISIONEROS

Satepan ke tiajsikej Kinsasa, eyi metsti timomachtijkej tajtol francés. Satepan ika avión tiyajkej kampa ika sur hasta Lubumbashi (achto katka Elisabethville), kampa amo uejkaok moajsia Zambia. Peuak tinemij itech se kali kampa nemiaj misioneros ompa itech xolal.

Kemej itech miak xolalmej ompa Lubumbashi amo keman motanojnotstoya, techyolpaktiaya maj tejuan yekinika tiktematiltianij tein melauak. Niman peuak tikinmachtiaj tel miakej hasta amo ueliaok nochin tikinmachtiayaj. No tikinnojnotsayaj akin tekitiaj itech kaltekiuajyot uan policías. Miakej semi kipatiuitayaj iTajtol Dios uan tanojnotsalis. Kemej ompa okachi tajtouaj suajili, Claude Lindsay uan nejua timomachtijkej nejon tajtol. Satepan, techtitankej itech se nechikol kampa tajtouayaj suajili.

Tikpanokej miak taman tein kualtsin, sayoj ke no miak ouijkayomej. Miakpa soldados akin uintitoyaj uan kipiayaj teposmej kinekiaj techteuiskej uan techijtouiliayaj tein amo melauak. Se tonal seki policías kalakkej kampa tinemiaj keman tikchiujtoyaj se nechikol uan techuikakej kampa tekitiaj. Ompa techtokotstalijkej talpan hasta kemej majtakti hora youak uan satepan techkajkaujkej.

Itech xiuit 1969, nechixtalijkej maj nikinkalpano nechikolmej. Nikinkalpanouaya nechikolmej tein moajsiaj sabana africana uan uejka ninejnemia kampa tel xiujtaj uan tel tasokitaj. Itech se xolal, se piotenan iuan ipiokoneuan kochiaj nocamajtampa. Amo nikelkauas keniuj kakistia piotenan keman tanestiualaya. No nikelnamiki ke seki youak nimotaliaya iniuan tokniuan kampa titaxotaltiayaj uan ika titajtouayaj Biblia.

Se ueyi kuejmol tein tikpiakej yejua tein kichiuayaj akin kijtouayaj ke katkaj tokniuan sayoj ke kipaleuiayaj movimiento Kitawala.b Sekin moauijkaj uan hasta kinixtalijkaj kemej tayekananij. Sayoj ke amo uelik kinkajkayaujkej tokniuan akin kitakamatiaj Jiova (Jud. 12). Satepan, Jiova amo kinkauakok maj pouikan itech inechikol, nejon tapaleuij maj okachi miakej kitekitilikan Jiova.

Itech xiuit 1971, nechtitankej sucursal ompa Kinsasa. Ompa, nikchiuak tataman tekit kemej: nikitas cartas, kampa motitani amaixmej uan itech Departamento de Servicio. Ompa, nimomachtij nitapaleuis maj mochiua itekiyo Dios itech se altepet kampa amo semi onkaya tein monekia. Kemansa, cartas tein motitaniaj ika avión uejkauaya seki metsti ajsis itech nechikolmej. Motemouiayaj uan motejkoltiayaj itech barcos, tein satepan motsikouayaj itech xiuit tein moskaltia aijtik uan ompa mokauayaj miak semanas. Sayoj ke tokniuan ompa Congo nechmachtijkej maj nikixnamiki nejon ouijkayomej uan oksekiok.

Nikmoujkaitaya keniuj tokniuan kichiuayaj uejueyi nechikolmej maski amo kipiayaj miak tomin. Kikuiaj kemej plataformas kampa mochantiaj uejueyi askamej, tatsintsakuayaj ika ouasakat uan seki kitetetsilouayaj uan kikuiaj kemej ikpalmej. Ika ojtat kichijchiuayaj kali uan ika sakakouit kipantsakuayaj uan kichijchiuayaj mesas. Kemej amo kipiayaj clavos, taijilpiayaj ika ieuayo kouit. Nikmoujkaitaya keniuj kuali tekitiaj uan kiixnamikiaj ouijkayomej. Semi nikintasojtak uan nikinteltemoj keman nechtitankej okseko.

NITAPALEUIA OMPA KENIA

Itech xiuit 1974 niajsik sucursal ompa Nairobi (Kenia). Onkaya miak tekit porin sucursal kiixyekanaya tanojnotsalis itech majtakti altepemej tein moajsiaj ompakauin uan itech seki amo kinkauayaj tokniuan maj kichiuakan itekiyo Dios. Miakpa nechtitankej maj nitakalpanoti itech nejon altepemej, okachiok ompa Etiopía. Ompa tokniuan kiixnamikiaj uejueyi ouijkayomej. Miakej kinteltajyouiltijkej uan kintsakkej; sekin hasta kinmiktijkej. Sayoj ke taxikojkej porin kuali mouikayaj iuan Jiova uan iniuan tokniuan.

Itech xiuit 1980, nechpanok se taman tein kualtsin: nimonamiktij iuan Gail Matheson, akin kayot Canadá. Yejua no yajka Galaad keman nejua niyajka uan satepan tiksentokayaj timotajkuilouiliayaj. Katka misionera ompa Bolivia. Doce xiujmej satepan timoajsikej Nueva York uan timonamiktijkej ompa Kenia. Semi niktasojkamatilia Gail maj nochipa kiita teisa kemej Jiova uan maj yolpaki maski amo tikpiaj miak taman. Yejua akin okachi nechpaleuia uan akin semi niktasojta.

Itech xiuit 1986, peuak nikinkalpanoua nechikolmej uan no nipouia iniuan akin taixyekanaj itech Sucursal. Gail uan nejua tikinkalpanouayaj nechikolmej itech altepemej tein kinixyekanaya sucursal ompa Kenia.

Nikelnamiki tein tokniuan kichiujkej keman yaya mochiuati se ueyi nechikol itech xiuit 1992, ompa Asmara (Eritrea); ijkuak amo kinkauayaj tokniuan maj kitekitilikan Dios. Tikajsikej se kali kampa kisentiliayaj tatet sayoj ke amo kuali moitaya. Semi nikmoujkaitak keniuj tokniuan kualtsin tachijchiujkej kampa tikueyichiuaskiaj Jiova. Miakej kalyetouanij kiuikakej kualtsitsin tilmajmej tein ika kiixtsakkej tein amo kualtsin moitaya. Kuali tein tikpanokej itech nejon ueyi nechikol, ijkuak mosentilijkej 1,279.

Keman tikinkalpanouayaj nechikolmej, tataman kampa timokauayaj uan kemansa katka ouij. Se semana uelia timokauayaj itech se ueyi kali tein tel kualtsin ompa atentenoj uan okse semana itech se kali tein chijchiujtoya ika lámina tein moajsia kampa milajtekitiaj uan nekalauiloyan yetoya kemej 100 metros uejka. Sayoj ke kampa yeski tiyayaj tein okachi tikelnamikij yejua keman titanojnotsayaj iniuan precursores uan iniuan tanojnotsanij akin semi yolpakiaj tanojnotsaskej. Keman techtitankej okseko, tikinkaujkej miakej totasojikniuan akin semi tikintemoskiaj.

TIKSELIAJ TATIOCHIUALISMEJ OMPA ETIOPÍA

Itech xiujmej 1987 hasta 1992, itech seki altepemej tein kiixyekanaya sucursal tein moajsi Kenia tekiuanij kiixtalijkej ke ueliskiaya kichiuaskej itekiyo Dios. Yejua ika motapojkej sucursales uan oficinas itech nejon altepemej. Itech xiuit 1993, techtitankej ompa Adís Abeba (Etiopía). Itech nejin altepet, miak xiujmej moichtakachiuak itekiyo Dios, sayoj ke axkan tekiuanij amo techtsakuiliajok.

Jiova kitiochiuani tein mochiuani itech tanojnotsalis ompa Etiopía. Miakej mochiuanij precursores. Itech xiuit 2012 uan satepan, xijxiujtika panoua 20% tanojnotsanij mochiuanij precursores regulares. Uan no, tapaleuiani tataman tamachtilis tein kitemaka inechikol Dios uan mochijchiuanij panoua ciento veinte Kalmej Kampa tiMosentiliaj. Itech xiuit 2004, akin tekitij Betel mokalpatakej kampa yankuik tachijchiujkej. Ompa, no moajsi se Kali kampa mochiuaj Uejueyi Nechikolmej uan miakej tokniuan uelij ompa monechikouaj.

Ijkon kemej panouanij xiujmej, Gail uan nejua tikinpianij totasojikniuan akin nemij Etiopía. Techyololinia keniuj semi tetasojtaj uan kualtakamej. Sayoj ke, yankuixtok techtitankej sucursal ompa Europa central porin tikokolispeujkej. Ompa semi techyekpiaj, sayoj ke tikintemouaj tokniuan akin kayomej Etiopía.

JIOVA KICHIUAK MAJ MOSKALTI

Tikitanij keniuj Jiova kichiuani maj okachi momiakilikan itekitikauan (1 Cor. 3:6, 9). Kemej neskayot, keman yekinika nikinnojnotsak seki mineros kayomej Ruanda akin kitemouayaj cobre ompa Congo, amo moajsia nion se tanojnotskej ompa Ruanda, sayoj ke axkan moajsij panoua 30,000 tokniuan. Itech xiuit 1967, ompa República del Congo moajsiaj kemej 6,000 tanojnotsanij, sayoj ke axkan moajsij kemej 230,000, uan itech xiuit 2018 panoua se millón mosentilijkej keman moelnamikik imikilis Cristo. Itech altepemej tein kinixyekanaya sucursal tein moajsi Kenia, axkan moajsij panoua 100,000 tanojnotsanij.

Panoua cincuenta xiujmej achto, Jiova itechkopa miakej tokniuan, nechpaleuij maj nimochiua precursor. Maski nipinauaok nitajtos senteixtenoj, nimomachtiani senkis nitakuaujtamatis iuan Jiova. Tein nikpanok ompa África nechpaleuiani maj amo niyolijsiui uan maj amo niknejneki nikpias miak taman. Gail uan nejua tikinpatiuitaj tokniuan akin kuali teseliaj, akin taxikouaj keman kipiaj ouijkayomej uan akin takuaujtamatij iuan Jiova. Niktasojkamatilia Jiova keniuj semi nechikneliani uan nechtatiochiuiani okachi ke tein nikchiaya (Sal. 37:4).