TAMACHTILIS 48
NEKUIKATIL 97 Tinemiskej komo timomachtiaj Biblia
¿Toni techmachtia keman Jesús kimiakiltij pantsin?
“Nejua nitakual tein kichiuas xinemikan nochipaya. Akin nechtojtokas amo kemanok mayanas” (JUAN 6:35).
TEIN TIMOMACHTISKEJ
¿Toni techmachtia tein kijtoua Juan capítulo 6 keman Jesús kimiakiltij pantsin uan pescados para kintamakas miakej?
1. ¿Para toni kikuiaj pan ne uejkauj?
PANTSIN yejua tein okachi kikuayaj ne uejkauj (Gén. 14:18; Luc. 4:4). Kemej semi kikuayaj, Biblia kijtoua ke kemej yeskia katka inintakual (Mat. 6:11). Jesús ojpa kikuik pantsin para kichiuas milagros (Mat. 16:9, 10). Maj timomachtikan semej de nejon ome milagros tein moajsi itech Juan capítulo 6 uan maj tikitakan toni uelis techmachtis.
2. ¿Kemanian uan keyej monekia takuaskej tel miakej?
2 Tatitanilmej yajkaj tanojnotsatoj uan matankajya. Jesús iniuan kipanauij mar de Galilea itech barco uan kinuikak amo uejka de Betsaida para ueliskia moseuiskej (Mar. 6:7, 30-32; Luc. 9:10). Sayoj ke miakej kimatkej ke Jesús ompa yetoya uan niman kiitatoj. Uan yejua amo kinixtopeuak, ta kiniknelij uan peuak kinnojnotsa de iTaixyekanalis Dios uan kinpajtij akin mokokouayaj. Kemej tiotakya katka, tatitanilmej motajtaniayaj keniuj takuaskiaj nochin akin ompa yetoyaj. Sekin xa kiuikayaj tepitsin takual, sayoj ke miakej monekia yaskej okseko uan kikouaskej (Mat. 14:15; Juan 6:4, 5). ¿Toni kichiuaskia Jesús?
IKA SE MILAGRO JESÚS TETAMAKAK IKA PANTSIN
3. ¿Toni kijtoj Jesús keman kiitak ke miakej amo kipiayaj toni kikuaskej? (No xikonita taixkopin ipeujyan amaix).
3 Jesús kiniluij itatitaniluan: “Amo moneki maj yakan. Namejuan xikintamakakan” (Mat. 14:16). Nejin ouij katka porin ompa yetoyaj kemej makuil mil takamej, uan xa ajsiaj kemej 15 mil iniuan siuamej uan konemej (Mat. 14:21). Andrés kijtoj: “Nikan yetok se okichpiltsin akin kipia makuil pantsin tachijchiuj ika cebada uan ome pescadojtsitsin. Sayoj ke amo kinajsis nochin” (Juan 6:9). Pantsin tachijchiuj ika cebada amo patioj katka uan miakej kichijchiuayaj, uan pescadojtsitsin xa katka poyek uan tauatsmej. Maski ijkon, amo ajsiskia para kintamakaskej nochin.
Jesús kinpaleuij miakej maj kuali mouikanij iuan Dios uan no kinmakak tein kinpolouaya. (Xikonita párrafo 3).
4. ¿Toni techmachtia tein kijtoua Juan 6:11-13? (No xikonita taixkopimej).
4 Kemej Jesús kinekia maj kuali momachilikan kiniluij maj motajtalikan itech sakat (Mar. 6:39, 40; xikonixtajtolti Juan 6:11-13). Biblia kijtoua ke Jesús kitasojkamatilij iTajtsin porin kipiayaj pantsin uan pescadojtsitsin. Keman kichiuak nejin kinextij ke Jehová yejua akin kinmakatoya toni kikuaskej uan ke motasojkamatia. Nejin techelnamiktia ke moneki tikchiuaskej kemej Jesús uan timotataujtiskej achto ke titakuaskej maski tietoskej toselti oso iniuan oksekin. Satepan, Jesús kichiuak maj moxelouani takual uan takuajkej uan nochin ixuikej. Maski ijkon, mokauak takual uan Jesús amo kinekia maj moauilo. Yejua ika, tanauatij maj kisentilikan xa para kikuaskiaj satepan. Ijkon, Jesús techmachtij maj nochipa kuali tikuikan tein tikpiaj uan maj amo titaauilokan. Tetatmej uelis momachtiskej iniuan ininkoneuan tein kichiuak Jesús para maj kiitakan ke semi moneki maj motataujtikan, maj kuali kinselikan oksekin uan maj kitemakakan tein kipiaj.
Xionmotajtani: “¿Nimotataujtia achto ke nitakuas ijkon kemej kichiuak Jesús?”. (Xikonita párrafo 4).
5. ¿Toni kichiujkej akin kiitakej milagros tein kichiuak Jesús, uan yejua toni kichiuak?
5 Miakej kimojkaitayaj milagros tein kichiuaya Jesús uan keniuj tamachtiaya. Kimatiaj ke Moisés kijtojka ke Dios kiixtaliskia se okachi kuali tanauatijkej, uan motajtaniayaj ox katka Jesús (Deut. 18:15-18). Xa kinemiliayaj ke Jesús yeskia se tel kuali tekiuaj porin ueliskia kintamakas nochin israelitas. Xa yejua ika kinekiaj “kichikaujkauikaskej uan kiixtaliskej kemej inintekiuaj” (Juan 6:14, 15). Komo Jesús mokauaskia, mokalakijtoskia itech política, sayoj ke amo ijkon kichiuak. Biblia kijtoua ke yejua “yajki […] itech tepet”. Maski kinekiaj kichikaujkauiskej, amo mokalakij itech política. Tein kichiuak Jesús semi techmachtia.
6. ¿Keniuj no uelis tikchiuaskej kemej Jesús? (No xikonita taixkopin).
6 Tejuan amo akin techtajtanis maj tikmiakiltikan pantsin oso maj titapajtikan ika se milagro. Amo no techtajtaniskej maj timochiuakan tekiuanij. Sayoj ke xa techchikaujkauiskej maj titapaleuikan itech política keman aksa kiixtaliaj kemej tekiuaj oso maj tikpaleuikan aksa akin yejuan kinemiliaj ke kuali techixyekanas. Sayoj ke Jesús techmachtij tein moneki tikchiuaskej. Yejua amo mokalakij itech política. Uan satepan kijtoj: “NoTaixyekanalis amo poui nikan taltikpak” (Juan 17:14; 18:36). Akin tikchiuaj kemej Cristo timochikauaj tikchiuaskej uan titanemiliskej kemej yejua. Tejuan tikpaleuiaj iTaixyekanalis Dios, tikteixmatiltiaj uan tiktataujtiaj Dios maj taixyekana (Mat. 6:10). Maj tikitakan toni no uelis techmachtis milagro tein kichiuak Jesús keman kimiakiltij pantsin.
Keman Jesús amo kinpaleuij judíos nion romanos, kinnextilij imomachtijkauan maj amo no mokalakianij itech política. (Xikonita párrafo 6).
“TONI KIJTOSNEKIA KEMAN KIMIAKILTIJ PANTSIN”
7. ¿Toni okse milagro kichiuak Jesús, uan toni kichiujkej itatitaniluan? (Juan 6:16-20).
7 Satepan ke kintamakak miakej, Jesús kinnauatij itatitaniluan maj mokepakan Capernaúm itech barco uan yajki itech tepet para maj amo kiixtalikan kemej tekiuaj (xikonixtajtolti Juan 6:16-20). Uan keman yayaj itech barco, ueyiat peuak moajkotatamota porin tel taejekaya. Yejua ika, Jesús peuak nejnemi aixko uan kiluij tatitanil Pedro maj no ijkon kichiuani (Mat. 14:22-31). Keman Jesús tejkok itech barco, ejekat motamatilij. Kimojkaitakej uan kiluijkej: “Tejua yekmelauj tiiKoneuj Dios” (Mat. 14:33).a Tatitanilmej kijtojkej nejin satepan ke Jesús nejnemik aixko uan amo satepan ke kimiakiltij pantsin. Marcos kijtoj nejin: “Ayamo kiajsikamatiaj toni kijtosnekia keman kimiakiltij pantsin. Kinouijmakayaok kiajsikamatiskej nochi” (Mar. 6:50-52). Yejuan amo kimatiaj nochi chikaualis tein Jehová kimakaka Jesús para kichiuas milagros. Satepan, Jesús oksepa ika tajtoj milagro tein kichiuak keman kimiakiltij pantsin para techmachtis okse taman.
8, 9. ¿Keyej miakej kitemotoj Jesús? (Juan 6:26, 27).
8 Nochin akin Jesús kintamakak kinextijkej ke sayoj kinekiaj maj kinpaleui uan maj kinmaka tein kinpolouaya. Mostika kualkan keman kiitakej ke Jesús uan itatitaniluan yajkajya, yejuan tejkokej itech barcos tein ualayaj de Tiberíades uan yajkej Capernaúm para kitemoskej Jesús (Juan 6:22-24). ¿Yajkej para okachi kikakiskej tein kijtouaya Jesús de iTaixyekanalis Dios? Amo, ta sayoj kinekiaj maj kintamaka. ¿Keniuj tikmatij?
9 Maj tikitakan tein panok keman moajsikej iuan Jesús amo uejka de Capernaúm. Jesús kiniluij ke sayoj kitemouayaj para maj oksepa kintamaka. Maski ‘kikuajkej pantsin hasta ke ixuikej’ kiniluij ke katka kemej “takual tein uejueliui”. Uan kinyolchikauak maj tekitikan para kipiaskej “takual tein amo uejueliui uan kichiua maj se nemi nochipaya” (xikonixtajtolti Juan 6:26, 27). Uan no kiniluij ke iTajtsin Jesús kinmakaskia nejon takual. Keman kikakkej ke se takual ueliskia kichiuas maj nemikan nochipaya xa semi kimojkakakkej. ¿Katiyejua takual yeskia uan kani ueliskia kikuiskej?
10. ¿Toni monekia kichiuaskej judíos para nemiskej nochipaya?
10 Xa nejon judíos kinekiaj kimatiskej toni monekia kichiuaskej para kipiaskej nejon takual. Xa kinemiliayaj ke monekia kichiuaskej seki taman tein kijtouaya iTanauatil Moisés. Sayoj ke, Jesús kiniluij: “Dios kiyolpaktia nouan xitakuaujtamatikan porin yejua nechualtitanik” (Juan 6:28, 29). Para uelis ‘tinemiskej nochipaya’, moneki titakuaujtamatiskej iuan Jesús akin Dios kiualtitanik. Uan Jesús ipa ika tajtojkaya nejon (Juan 3:16-18, 36). Uan satepan oksepa ika tajtoj tein moneki tikchiuaskej para tinemiskej nochipaya (Juan 17:3).
11. ¿Keniuj kinextijkej judíos ke sayoj kinekiaj maj kintamakakan? (Salmo 78:24, 25).
11 Nejon judíos amo kineltokayaj ke monekia takuaujtamatiskej iuan Jesús. Yejua ika kitajtanijkej: “¿Toni milagro tikchiuati para maj tikitakan uan maj timitsneltokilikan?” (Juan 6:30). Yejuan kiluijkej ke akin nemiaj keman Moisés nemia, Jehová kinmakaka maná para takuaskej uan yejua nejon tein kikuayaj mojmostaj (Neh. 9:15; xikonixtajtolti Salmo 78:24, 25). Nejin kinextia ke yejuan sayoj kinekiaj maj kintamakakan. Yejua ika amo kitajtanijkej Jesús maj kinmelauiliani keman ika tajtoj “yekmelauj takual tein ualeua ne iluikak” uan nejon amo katka kemej maná porin nejon takual kichiua maj se nemi nochipaya (Juan 6:32). Yejuan sayoj kinekiaj maj kinmakakan tein kinpolouaya, yejua ika amo kichiujkej cuenta tein Jesús kinekia kinmachtis. ¿Toni uelis techmachtis tein kinpanok?
TEIN OKACHI MONEKI TIKCHIUASKEJ
12. ¿Keniuj kinextij Jesús toni okachi tayekantok?
12 Juan capítulo 6 kijtoua se taman tein moneki tikchiuaskej, ke moneki tiktakamatiskej Dios uan kuali iuan timouikaskej. Jesús ipa kinextijkaya nejin keman kiixtopeuak Satanás (Mat. 4:3, 4). Uan keman tamachtij itech se tepet kijtoj ke okachi moneki maj kuali timouikakan iuan Dios (Mat. 5:3). Yejua ika maj timotajtanikan: “¿Niknextia ika tein nikchiua ke nikneki okachi nimouikas iuan Jehová uan amo sayoj maj mochiua tein nejua niknejneki?”.
13. 1) ¿Keyej kuali yetok maj techyolpakti tein tikmajseuaj? 2) ¿Toni technejmachtij Pablo? (1 Corintios 10:6, 7, 11).
13 Amo tajtakol maj tiktajtanikan Dios maj techmaka tein techpoloua uan maj techyolpakti tein techmakas (Luc. 11:3). Biblia kijtoua ke yolpaki akin takua uan tatayi porin chikauak tekiti uan nejon “ualeua imako Dios akin melauak” (Ecl. 2:24; 8:15; Sant. 1:17). Sayoj ke amo moneki tiktayekanaltiskej nejin. Uan yejua tein tatitanil Pablo kiniluij tokniuan. Kinijkuilouilij seki taman tein amo kuali tein kichiujkaj israelitas ompa taluakyan, uan no tein kichiujkaj itech tepet Sinaí. Kiniluij maj amo ‘kinejnekikan kichiuaskej tein amo kuali’ kemej kichiujkej israelitas (xikonixtajtolti 1 Corintios 10:6, 7, 11). Jehová kintamakak israelitas ika se milagro, sayoj ke ‘kichiujkej tein amo kuali’ porin okachi kinekiaj yektakuaskej (Núm. 11:4-6, 31-34). Uan no ijkon kichiujkej keman kiueyichiujtoyaj kuakuejkonet tachijchiuj ika oro, takuajkej, tatayikej uan moyolpaktijkej (Éx. 32:4-6). Pablo kijtoj nejin para kinnejmachtis tokniuan itech xiuit 70 tepitsin achto ke kiixpoloskiaj Jerusalén uan itemplo. Tejuan no tinemij itech tonalmej keman tatamitiya, yejua ika no moneki tikakiskej tein tanejmachtij Pablo.
14. ¿Toni taman takual kijtoua Biblia ke onkas itech xochital?
14 Keman Jesús techmachtij maj tiktajtanikan Dios “totaxkaltsin tein monekis” mojmostaj, no ika tajtoj keman Dios kichiuas tein kineki “nikan taltikpak, ijkon kemej ne iluikak” (Mat. 6:9-11). ¿Keniuj tikonnemilia ke tinemiskej itech nejon tonalmej? Biblia kijtoua ke Dios kineki maj nikan taltikpak onka miak takual tein tel uelik. Itech Isaías 25:6-8 kijtoua ke itech iTaixyekanalis Dios onkas miak takual tein uelik uan tein kuali. Itech Salmo 72:16 kijtoua ke “itech taltikpak onkas miak tatet, ininkuapan tepemej semi motachiuas”. Xikonnemili ke tikonchijchiua takual tein okachi tikonuelilia uan okseki taman, oso ke tikontoka uvajmekat uan tikonkua itakilo (Is. 65:21, 22). Uan nochin uelis kiseliskej nejin tatiochiualismej tein Dios motenkaua.
15. ¿Toni moneki momachtiskej akin oksepa nemiskej? (Juan 6:35).
15 (Xikonixtajtolti Juan 6:35). ¿Toni kinpanos akin kikuajkej pantsin uan pescadojtsitsin tein Jesús kimiakiltijka? Maski sekin amo iuan takuaujtamatkej Jesús, oksepa nemiskej uan tikinixmatiskej (Juan 5:28, 29). Uan monekis kiajsikamatiskej tein Jesús kijtoj: “Nejua nitakual tein kichiuas xinemikan nochipaya. Akin nechtojtokas amo kemanok mayanas”. Yejuan moneki takuaujtamatiskej ke Jesús toka momikilij para techmakixtis. Itech nejon tonalmej tikinmachtiskej akin oksepa nemiskej uan pilimej akin yoliskej itech xochital. Semi tiyolpakiskej porin titapaleuiskej maj miakej momachtikan. Okachi tiyolpakiskej tikinpaleuiskej oksekin maj kuali mouikakan iuan Jehová ke titakuaskej.
16. ¿Toni tikitaskej itech okse tamachtilis?
16 Axkan sayoj timomachtijkej seki versículos tein kipia Juan capítulo 6. Sayoj ke Jesús okachi tamachtij keniuj uelis tinemiskej nochipaya. Judíos monekia kuali kikakiskej tein Jesús kiniluijtoya uan tejuan no. Itech okse tamachtilis tiksentokaskej timomachtiskej tein kijtoua Juan capítulo 6.
NEKUIKATIL 20 Tiktemakak motasojKonetsin
a Komo tikonneki tikonmatis toni okseki taman panok xikonita amaix Jesús: el camino, la verdad y la vida, página 131, uan amaix Kikaujkej neskayot ika takuaujtamatilis, página 185.