Matikneltokakan Jehová techpaleuis ijkuak titlajyouiskej

1, 2. ¿Tlen tlamantli noijki okixnamikej israelitas ijkuak omokopkej Jerusalén? (Noijki xikita recuadro “Ijkuak okatkaj Ageo, Zacarías uan Esdras”).

¿TECHTEKIPACHOUA tlen panos satepan? Xamo ayakmo tikpiaj kanin titekipanoskej uan techtekipachoua ken tikinmakaskej tofamilia tlen ika mopanoltiskej. Xamo techtekipachoua tofamilia porque amo kuali tlanauatiaj tekiuajkej, techtlajyouiltiaj uan ualeua tekiuajkej amo techkauiliaj matitetlapouikan. Techyolchikauas tikmatiskej Jehová okinpaleui israelitas ijkuak noijki okixnamikej non tlamantli.

² Judíos tlen ochantiayaj yimiak xiuitl ompa Babilonia omonekiaya okachi tlaneltokaskej tla okinekiayaj kikauaskej tlen okipiayaj. Noijki yaskiaj itech se altepetl tlen amo okixmatiayaj. Ijkuak ompa oajsitoj, amo okipiayaj miak tlamantli, tekiuajkej amo kuali otlanauatiayaj uan oksekimej okinkokoliayaj. Okixnamikej miak tlamantli ikinon miakej israelitas amo okachi otlapaleuiayaj ijkuak okiyektlalijtokaj itemplo Jehová. Ikinon kanaj itech xiuitl 520 achto itech xiuitl se, Jehová okintitlanki profetas Ageo uan Zacarías makinyolchikauatij israelitas (Ageo 1:1; Zac. 1:1). Ninmej ome profetas melauak okinyolchikauatoj israelitas. Pero opanok 50 xiuitl uan israelitas oksepa omosotlajkej. Ikinon Esdras tlen kuali okijkuilouaya Tlanauatil, omokopki Jerusalén okinyolchikauato israelitas uan okinpaleui okachi makiueyichiuakan Jehová (Esd. 7:​1, 6).

3. ¿Tlen tlamantli tiknankiliskej? (Proverbios 22:19).

³ Profecías tlen okinmijkuilojkej Ageo uan Zacarías okinpaleui israelitas nochipa makineltokakan Jehová maski kixnamikiskiaj miak tlamantli. Tejuan noijki techpaleuiskej nonmej profecías matikneltokakan Jehová techpaleuis maski tikixnamikiskej miak tlamantli (xiktlajtolti Proverbios 22:19). Axkan tikitaskej tlen okinmilui Jehová profetas Ageo uan Zacarías makinmiluikan israelitas. Noijki tikitaskej tlen okichi Esdras. Ijkon uelis tiknankiliskej eyi tlamantli. ¿Tlen tlamantli okixnamikej judíos ijkuak omokopkej Jerusalén? ¿Tleka moneki okachi tiktekichiuiliskej Jehová ijkuak titlajyouiaj? ¿Tlen techpaleuis matikneltokakan Jehová nochipa techpaleuis maski tikixnamikiskej miak tlamantli?

¿TLEN OKINPANOK JUDÍOS IJKUAK OKIXNAMIKEJ MIAK TLAMANTLI?

4, 5. ¿Tleka judíos ayakmo okinekiayaj kiyektlaliskej itemplo Jehová?

⁴ Judíos okipiayaj miak tekitl ijkuak oajsitoj Jerusalén. San niman okiyektlalijkej ialtar Jehová uan okitlalijkej kanin motlakxilijtoskia templo (Esd. 3:​1-3, 10). Pero san niman omosotlajkej. ¿Tleka ijkon okinpanok? Amo san omonekiaya kiyektlaliskej templo. Noijki omonekiaya mokaltiskej, tlatokaskej uan kinmakaskiaj infamilias tlen okinpolouaya (Esd. 2:​68, 70). Noijki akinmej okinkokoliayaj itlaj okichijkej para ayakmo makiyektlalikan templo (Esd. 4:​1-5).

⁵ Judíos otlajyouijkej porque amo okipiayaj miak tlamantli uan tekiuajkej amo kuali otlanauatiayaj. Ijkuakon otlanauatiayaj persas ompa altepetl Jerusalén. Tekiua Ciro oixpoliuik itech xiuitl 530 achto itech xiuitl se. Ikinon tekiua Cambises okipatkayoti. Non tekiua uan isoldados okinekiayaj kimoaxkatiskej Egipto. Non tekiua uan isoldados xamo opanokej ik kanin ochantiayaj israelitas uan okintlajtlanilijkej atl, tlakuali uan xamo okinmiluijkej makinkalotikan. Ikinon israelitas okachi otlajyouijkej. Tekiuajkej persas opejki mixnamikij ijkuak opejki tlanauatia tekiua Darío I. Ikinon judíos tlen omokopkej Jerusalén xamo omotlajtlaniayaj ken kimotlaniliskiaj tlen ika mopanoltiskiaj infamilia. Miakej omokuayejyekojkej ayamo omonekiaya kiyektlaliskej itemplo Jehová porque okixnamikiayaj miak tlamantli (Ageo 1:2).

6. ¿Tlen okseki tlamantli okixnamikej judíos uan tlen okinmilui Zacarías? (Zacarías 4:​6, 7).

⁶ (Xiktlajtolti Zacarías 4:​6, 7). Judíos otlajyouijkej porque okinpolouaya seki tlamantli uan tekiuajkej amo kuali otlanauatiayaj. Pero noijki otlajyouijkej porque xiuitl 522 achto itech xiuitl se, ayakmo okinkauilijkej makiyektlalikan itemplo Jehová. Ijkon okichijkej akinmej okinkokoliayaj. Pero Zacarías okinmilui judíos toTajtsin Dios ika iespíritu santo amo kitekauiliskia itlaj makintsakuili. Ikinon xiuitl 520 tekiua Darío okinmilui uelis kiyektlaliskej templo. Noijki okinmakak tomin tlen ika tlayektlaliskiaj uan okinnauati oksekimej tekiuajkej makinpaleuikan israelitas (Esd. 6:​1, 6-10).

7. ¿Tlen okiselijkej judíos porque omochijchikajkej kiyektlaliskej templo?

⁷ Jehová okinmilui Ageo uan Zacarías makinmiluikan israelitas ye inuan yetoskia tla yejuan mochijchikauaskiaj kiyektlaliskej templo (Ageo 1:​8, 13, 14; Zac. 1:​3, 16). Nonmej profetas sapanoua okinyolchikajkej judíos ikinon xiuitl 520 opejki kiyektlaliaj templo uan ipan makuili xiuitl otlanki okichijkej. Okiyektlalijkej templo maski okixnamikej miak tlamantli. Ikinon Jehová okinmakak tlen okinpolouaya uan okinpaleui kuali iuan mamouikakan. Ijkon opakiayaj ijkuak okiueyichiuayaj Jehová (Esd. 6:​14-16, 22).

MATIMOCHIJCHIKAUAKAN MATIKTEKICHIUILIKAN JEHOVÁ

8. ¿Ken techpaleuia Ageo 2:4 okachi matiktekichiuilikan toTajtsin Dios? (Noijki xikita nota).

⁸ Tejuan tikmatij ayakmo miak poliui peuas ueyi tlajyouilistli. Ikinon axkan okachi moneki matitetlapouikan kuali tlajtoli (Mar. 13:10). Xamo amo tikpiaj tlen ika timopanoltiskej noso tekiuajkej amo techkauiliaj matitetlapouikan. Ikinon okachi oui titetlapouiskej. ¿Tlen techpaleuis okachi matiktekichiuilikan toTajtsin Dios? Nochipa matikneltokakan touan yetos “Jehová akin kinyekana soldados”.b Ye techteochiuas tla timochijchikauaj okachi tiktekichiuiliskej uan amo san timokuayejyekojtokej tlen techtekipachoua. Ikinon amitlaj matechmojmojti (xiktlajtolti Ageo 2:4).

9, 10. ¿Tlen okipanok se tokni uan isiua ijkon ken kijtoua Mateo 6:33?

⁹ Matikitakan tlen okipanok tokni Oleg uan isiua tlen itoka Irina.c Yejuan tlapaleuiaj ken precursores. Ijkuak oyajkej otlapaleuitoj itech se tlanechikol, ayakmo okipiayaj kanin tekipanoskej porque amo okatka tomin kanin otlapaleuitoj. Se xiuitl amo okipiayaj tekitl pero nochipa okitakej Jehová okinpaleuiaya, okintlasojtlaya uan ualeua tokniuan okinpaleuijkej. ¿Tlen okinpaleui matlaxikokan? Tokni Oleg omoyolkoko pero satepan okijto: “Nochipa otitetlapouijkej uan non otechpaleui matikitakan tlen okachi ipati”. Yejuan okitemouayaj tekitl pero okachi omochijchikauayaj tetlapouiskej.

¹⁰ Se tonal ijkuak omokopatoj otetlapouitoj, ikaj okinmilui se inyolikni oyajki kanaj 160 kilómetros okinkauilito ome bolsa tlakuali. Tokni Oleg okijto: “Non tonal otikitakej Jehová uan tokniuan kintekipachoua tlen techpanoua. Tikneltokaj Jehová amo kinmilkaua itekipanojkauan maski mota amo uelis kiyektlaliskej tlen kinpanotok” (Mat. 6:33).

11. ¿Tlen techmakas Jehová tla timochijchikauaj tiktekichiuiliskej?

¹¹ Jehová kineki matimochijchikauakan matitetlapouikan uan ijkon miakej uelis momakixtiskej. Otikitakej itech párrafo chikome Ageo okinyolchika judíos oksepa mapeuakan makiyektlalikan templo. Yetoskia ken okinmilui makilkauakan tlen opanok uan oksepa makichiuakan templo. Jehová okijto kinteochiuaskia tla tetlakamatiskiaj (Ageo 2:​18, 19). Jehová noijki techteochiuas tla timochijchikauaj tikchiuaskej tlen otechnauati.

¿TLEN TECHPALEUIS OKACHI MATIKNELTOKAKAN JEHOVÁ?

12. ¿Tleka omonekiaya tlaneltokaskej Esdras uan judíos tlen iuan oyajkej?

¹² Itech xiuitl 468 achto itech xiuitl se, Esdras uan oksekimej judíos tlen okatkaj Babilonia oyajkej Jerusalén. Omonekiaya tlaneltokaskej para yaskiaj Jerusalén. Porque omonekiaya panoskej itech ojtli kanin uelis itlaj kinpanoskia. Uelis kintlachtekiskiaj porque okiuikayaj miak oro uan plata tlen okinmakakej para ika makiyektlalikan templo (Esd. 7:​12-16; 8:31). Ijkuak ompa oajsitoj ,okitakej amo miakej ompa ochantiayaj uan amo kuali okatkaj tepamitl uan puertas. ¿Ken techpaleuia tlen okichi Esdras okachi matikneltokakan Jehová?

13. ¿Tlen okipaleui Esdras okachi makineltoka Jehová? (Noijki xikita nota).

¹³ Esdras okitak Jehová nochipa okinpaleuiaya israelitas ijkuak otlajyouiayaj. Xamo kanaj xiuitl 484 Esdras ochantiaya Babilonia ijkuak tekiua Asuero otlanauati makinmiktikan judíos tlen ochantiayaj kanin otlanauatiayaj persas (Est. 3:​7, 13-15). Ye noijki uelis kimiktiskiaj. Ijkuak judíos okimatkej tlen okinekiaya kichiuas tekiua, ayakmo otlakuajkej uan omoyolkokojkej. Xamo okitlatlaujtijkej Jehová makinpaleui (Est. 4:3). Matimokuayejyekokan ken omomachili Esdras uan oksekimej judíos ijkuak okitakej amo opanok ijkon ken okijto tekiua. Okinmiktijkej akinmej okinekiayaj kinmiktiskej judíos (Est. 9:​1, 2). Okiyolchika Esdras tlen okipanok porque satepan kixnamikiskia okseki tlamantli. Non okipaleui makineltoka Jehová uelis kipaleuiskia ialtepe.d

14. ¿Tlen okitak se tokni ijkuak ayakmo okipiaya tekitl?

¹⁴ Okachi tikneltokaj Jehová ijkuak tikitaj ken techpaleuia ijkuak itlaj tikixnamikij. Matikitakan tlen okipanok se tokni tlen itoka Anastasia uan chanti altepetl Europa tlen mokaua ik Este. Akinmej iuan otekipanouayaj okinekiayaj kichiualtiskej mamokalaki itech política. Ikinon ayakmo ompa otekipano. Ye okijto: “Nochipa onikpiaya tomin pero axkan ayakmo onikpiaya”. Noijki okijto: “Onikilui Jehová tlen onechpanouaya uan onikitak ken onechmalui. Amo nimomojtis tla satepan amo nikpias tekitl. Jehová onechmalui ijkuak amo onikpixki tomin ikinon nikmati ye nochipa nechmaluis”.

15. ¿Tlen okipaleui Esdras okachi makineltoka Jehová? (Esdras 7:​27, 28).

¹⁵ Esdras okitak ken Jehová nochipa okipaleui. Esdras okachi okineltokak Jehová porque nochipa omokuayejyekouaya ken okipaleui. Ye okijto Jehová nochipa iuan okatka (xiktlajtolti Esdras 7:​27, 28). Amochtli tlen kipia itoka Esdras kijtoua makuili uelta Jehová okipaleui (Esd. 7:​6, 9; 8:​18, 22, 31).

16. ¿Keman tikitaskej Jehová okachi techpaleuia? (Noijki xikinmita fotos).

¹⁶ Jehová techpaleuis ijkuak itlaj tikixnamikij. Xamo moneki tikiluiskej akin techmaka tekitl matechkauili matiakan ueyi nechikol noso tikiluiskej matechkauili kualkan matikisakan uan ijkon uelis timonechikoskej. Ijkuak ijkon techpanos tikitaskej Jehová nochipa techpaleuis. Panos tlen amo otikchiayaj uan okachi tikneltokaskej Jehová.

17. ¿Ken okiteititi Esdras okatka yolyamanki ijkuak okitaya oui kichiuas se tekitl? (Xikita dibujo tlen kajki itech página 1).

¹⁷ Esdras okatka yolyamanki uan okilui Jehová makipaleui. Ye okitlatlaujtiaya Jehová ijkuak okimachiliaya amo uelis kichiuaskia se tekitl (Esd. 8:​21-23; 9:​3-5). Ye okineltokaya Jehová kipaleuiskia ikinon oksekimej okipaleuijkej uan noijki okichijkej ijkon ken ye (Esd. 10:​1-4). Matiktlatlaujtikan Jehová ijkuak amo tikpiaj tlen ika timopanoltiskej noso amo kuali kajki tofamilia uan ye techpaleuis.

18. ¿Tlen techpaleuis okachi matikneltokakan Jehová?

¹⁸ Okachi tikneltokaskej Jehová tla tiyolyamankej, tla tikiluiaj matechpaleui uan tla tikinkauiliaj tokniuan matechpaleuikan. Se tokni itoka Erika tlen kinpia eyi ikoneuan, okijto nochipa okineltokak Jehová maski otlajyoui. Achto oixpoliuik itakotsin ijkuak ayamo onesiaya uan satepan oixpoliuik inamik. Ye okijto: “Amo tikmatij ken techpaleuis Jehová. Ualeua kichiua tlen amo tikchiaj. Ijkuak itlaj niktlajtlanilia Jehová, ye nechnankilia ijkuak kinpaleuia noyolikniuan manechiluikan itlaj tlen nechyolchikaua uan ijkuak nechpaleuiaj. Noyolikniuan kimatij ken nechpaleuiskej ijkuak nikinmiluia tlen nechpanoua”.

NOCHIPA MATIKNELTOKAKAN JEHOVÁ TECHPALEUIS

19, 20. ¿Tlen tlamantli miak ipati techmachtiaj judíos tlen amo omokopkej Jerusalén?

¹⁹ Noijki techmachtiaj itlaj miak ipati judíos tlen amo omokopkej Jerusalén porque yokipiayaj miak xiuitl, omokokouayaj uan omonekiaya kinmaluiskej infamilias. Pero yejuan opakej ijkuak okinmakakej miak tlamantli akinmej oyajkej Jerusalén para makiyektlalikan templo (Esd. 1:​5, 6). Opanok kanaj 19 xiuitl uan yejuan ok okititlaniayaj seki tlamantli ompa Jerusalén (Zac. 6:10).

²⁰ Tikmatij Jehová kipatioita nochi tlen tikchiuaj maski amo tiktekichiuiliaj ijkon ken tejuan tiknekiskiaj. ¿Ken tikmatij Jehová kipatioita tlen tikchiuaj? Ijkon tikmatij porque Jehová itlaj okilui Zacarías. Okilui makichiua se corona ika oro uan plata tlen okititlankej judíos tlen okatkaj Babilonia (Zac. 6:11). Non ueyi corona ompa mokauaskia para kilnamikiskiaj yejuan okitemakakej tlen okipiayaj ika nochi inyolo (Zac. 6:​14, notas). Tikneltokaj Jehová amo keman kilkauas tlen tikchiuaj ijkuak timochijchikauaj tiktekichiuiliskej maski titlajyouiaj (Heb. 6:10).

21. ¿Tlen techpaleuis amo matechmojti tlen satepan panos?

²¹ Tikmatij ok titlajyouiskej itlamian ninmej tonalmej uan satepan yetos okachi temomojti (2 Tim. 3:​1, 13). Pero amo sapanoua matimotekipachokan. Matikilnamiktokan tlen Jehová okinmilui judíos ijkuak okatka Ageo. Ye okinmilui: “Ne namouan niyetos” uan amo ximomojtikan (Ageo 2:​4, 5). Tejuan noijki tikneltokaj Jehová touan yetos tla timochijchikauaj tikchiuaskej tlen ye kineki. Matikchiuakan tlen kijtouaj profecías tlen okinmijto Ageo, Zacarías uan tlen okichi Esdras. Ijkon tikneltokaskej Jehová techpaleuis maski san tlen tlamantli tikixnamikiskej.