Sengibone Abazalwane Beqhubeka Bethembekile

Lokhu kwangihlekisa ngoba ngangicabanga ukuthi umngane wami kazingeni ezetshetshi. Ngambuza ngathi: “Kanti wena wazini ngeBhayibhili?” Waqala wathula kancane wasengitshela ukuthi unina nguFakazi kaJehova njalo kukhona okunye ayekufunde kuye. Ngahle ngacela ukuthi angitshele okunengi engangifuna ukwazi.

Saxoxa phose ubusuku bonke. Umngane wami wangitshela ukuthi iBhayibhili lithi uSathane nguye obusa umhlaba. (Joh. 14:30) Mhlawumbe ubuvele ukwazi lokho kusukela kudala kodwa kimi kwakuyinto entsha futhi kwangimangalisa. Ngangike ngezwa ukuthi uNkulunkulu olomusa futhi owahlulela kuhle nguye obusa umhlaba. Kodwa lokho kwakungahambelani lezinto engangizibona empilweni. Lanxa ngangileminyaka engu-26 kuphela ngasengibone izinto ezinengi ezazingikhathaza.

Ubaba wayengumtshayeli wendizamtshina ebuthweni le-United States. Lanxa ngangisesemncane ngangikwazi kuhle ukuthi kwakungaba lempi lapho okuyabe kusetshenziswa khona izikhali ezitshaya zibhuqe (nuclear war). Abezempi babevele sebekulungele ukuphosa amabhomba. Impi yeVietnam yenzakala ngesikhathi ngisekholeji eCalifornia. Lami ngajoyina abanye abantwana besikolo ababetshengisela. Amapholisa asigijimisa ngemvubu, sagijima ngapha sihitshwa futhi singaboni kuhle ngenxa ye-tear gas. Kwakuyizikhathi zesiphithiphithi lokuvukela. Abezombusazwe babebulalana, abantu betshengisela futhi kuloxokozela. Wonke umuntu wayelombono wakhe wokuthi izinto kumele zenziwe njani. Izinto zakhona zazingaqedakali.

Ngo-1970, ngathola umsebenzi enyakatho ye-Alaska ngaba lemali enengi. Ngasuka lapho ngaya eLondon ngafika ngathenga umdududu ngasengiqonda eningizimu ngingakwazi lokuthi ngiyangaphi. Ngemva kwezinyanga ezithile ngasuka ngaya e-Africa. Ekuhambeni kwami ngangihlangana labantu ababethwele nzima befisa ukubalekela ubunzima ababekubo.

Ngakho okufundiswa liBhayibhili mayelana lokuthi kulesidalwa somoya esibi esiqondisa izinto emhlabeni kwasuka kwacaca kakhulu ngenxa yezinto engangizibona futhi ngizizwa. Kodwa ngangifuna ukwazi ukuthi kanti manje uNkulunkulu yena wayengaphi izinto zonke lezi zisenzakala.

Ezinyangeni ezalandelayo ngayithola impendulo. Kanti njalo ngokuhamba kwesikhathi ngacina ngisazi amadoda labesifazana abanengi futhi sengibathanda abantu laba abaqhubeke bethembekile kuNkulunkulu weqiniso kungelani lokuthi kwenzakalani kubo.

INORTHERN IRELAND—“ILIZWE LAMABHOMBA LENHLAMVU ZOMBHOBHO”

Ngathi sengibuyele eLondon ngakhuluma lomama womngane wami wanginika iBhayibhili. Ngokuhamba kwesikhathi ngahamba e-Amsterdam, eNetherlands. Omunye uFakazi wangibona ngilibala ngisebenzisa ilayithi lomgwaqo wasengincedisa ukuthi ngifunde okunengi. Ngasuka ngaya eDublin e-Ireland, ngabona iwofisi yegatsha yaboFakazi bakaJehova ngaqoqoda emnyango. Ngafika ngabona u-Arthur Matthews, umzalwane owayelenhlakanipho futhi eselesikhathi eside ekhonza. Ngacela ukufunda iBhayibhili futhi wasevuma ukufunda lami.

Ngaqalisa ukufunda okuzwayo ngibala amabhuku amanengi labomagazini abadindwa ngoFakazi bakaJehova. Ngangikukholisa sibili lokubala iBhayibhili! Emihlanganweni yebandla ngabona lokuthi labantwana babezazi izimpendulo zemibuzo esidingwe yizikhwicamfundo okweminyaka leminyaka. Ngokwesibonelo izimpendulo zemibuzo ethi, ‘Kungani izinto ezimbi zisenzakala? Ungubani uNkulunkulu? Kwenzakalani umuntu engafa?’ Abangane bami kwakungoFakazi kuphela ngenxa yokuthi kwakungela omunye umuntu engangimazi elizweni lelo. Banginceda ukuthi ngimthande uJehova lokuthi ngifune lokwenza intando yakhe.

Ngabhabhathizwa ngo-1972. Ngo-1973 ngaqalisa ukuphayona ngasengisiya ebandleni elincane eNewry, eNorthern Ireland. Ngangirenta endlini eyayakhiwe ngamatshe eyayiphonguthi qekele yodwa eceleni kwentaba. Eduzane khonapho kwakulenkomo futhi ngangiprakthizela izinkulumo zami phambi kwazo. Zazikhanya zilalelisisa ngesikhathi zisentshisa. Zazingeke zingitshele lapho okumele ngilungisise khona kodwa zanginceda ngafunda ukukhangela abantu nxa ngisenza inkulumo zami. Ngo-1974 ngaba liphayona eliqakathekilleyo futhi ngangiloNigel Pitt, owasuka waba ngumngane wami omkhulu.

Ngalesosikhathi kwakuleziphithiphithi eNorthern lreland. Abanye baze bathi: “Lilizwe lamabhomba lenhlamvu zombhobho.” Ukulwa emgwaqweni lokudubulana lokubhomba izimota kwakuyizinto zansuku zonke. Iziphithiphithi lezi zazijayele ukubangelwa ngabezombusazwe kumbe ngabezokholo. Kodwa amaKatolika lamanye amasonto ananzelela ukuthi oFakazi kabazingeni ezombusazwe yikho sasizitshumayelela sikhululekile. Izikhathi ezinengi abantu esasibatshumayeza babekwazi lapho okwakuzavuka khona umsindo lokuthi wawuzavuka nini besebesitshela ukuze siwubalekele.

Kodwa ayisikho ukuthi izinto zonke zazitshelela. Ngelinye ilanga ngangizitshumayelela lelinye iphayona okuthiwa nguDenis Carrigan edolobheni elaliseduzane. KwakungelaboFakazi edolobheni lelo futhi sasike saya khona kanye kuphela. Omunye umama wathi sithunywe ngamasotsha aweBritain, mhlawumbe ngenxa yokuthi sasingakhulumi njengabantu be-Ireland. Lokhu kwasethusa ngoba nxa umuntu wayengaba lomusa nje emasotsheni wayengabulawa kumbe adutshulwe amadolo. Sathi simile phandle kuqanda futhi sisodwa nje silindele ibhasi kwafika kwama imota endaweni yokudlela lapho okwakulowesifazana owayesimangalele ngokuthi sisebenzela amasotsha aweBritain. Waphuma wakhuluma lamadoda amabili ayesemoteni esikhombele. Amadoda la asondela kithi kancane kancane, asibuza imibuzo emilutshwane mayelana lokuthi ibhasi yayifika nini. Ibhasi yathi isifikile bakhuluma lodrayiva. Sasingezwa ukuthi bathini. Ibhasi yayingelabantu yikho sahle sazitshela ukuthi lapha sebetshelana ukuthi basisusele amanqe ngaphandle kwedolobho. Kodwa lokho akwenzakalanga. Ngathi ngisehla ebhasini ngabuza udrayiva ngathi: “Kanti amadoda elike lakhuluma lawo abebuza ngathi yini?” Waphendula wathi: “Ngiyalazi lina, ngibatshelile. Lingakhathazeki akulamuntu ozalihlasela.”

Ngo-1976 emhlanganweni wesigabaa eDublin, ngahlangana loPauline Lomax, iphayona eliqakathekileyo elalivakatshe livela e-England. Wayengudade othanda uJehova, ethobekile futhi emuhle. Yena lomfowabo uRay babekhulele eqinisweni. Ngemva komnyaka mina loPauline satshada saqhubeka ngokuba ngamaphayona aqakathekileyo eBallymena, eNorthern Ireland.

Ngaba ngumbonisi wesiqinti okwesikhathi esithile. Mina lomkami sasivakatshela abazalwane eBelfast, Londonderry, lakwezinye indawo ezaziyingozi. Ukholo lwabafowethu labodadewethu laba lwasiqinisa kakhulu ngoba babetshiye izinto ezingamanga abasebelesikhathi bezikholwa, lobandlululo kanye lokuzonda abanye ukuze bakhonze uJehova. UJehova wababusisa njalo wabavikela.

Ngahlala e-Ireland okweminyaka engu-10. Ngo-1981 sabizwa esikolo seGiliyadi ukuze siyengena ikilasi yesi-72. Sathi siqeda isikolo sahanjiswa eSierra Leone, eWest Africa.

ESIERRA LEONE—BABELOKHOLO LANXA BABENGABAYANGA

Sasihlala endlini yamamishinari labafowethu labodadewethu abangu-11 ababelobuntu obuhle kakhulu. Sonke sasisebenzisa ikhitshi elilodwa, izambuzi ezintathu, indawo zokugezela ezimbili, ifoni eyodwa, umtshina wokuwatsha owodwa lomtshina wokuwomisa impahla owodwa. Amagetsi ayejayele ukuhamba futhi wawungeke wazi ukuthi azahamba nini abuye nini. Amagundwane ayegijima ephahleni njalo inyoka lazo zazingena endlini.

Lanxa izinto zazinzima, inkonzo yayimnandi kakhulu. Abantu babelihlonipha iBhayibhili futhi babelalelisisa. Abanengi bafunda iqiniso baba ngoFakazi. Abantu beSierra Leone babengibiza ngokuthi “Mister Robert.” UPauline yena babembiza ngokuthi “nguMissus Robert.” Ngemva kwesikhathi kwaba lomsebenzi omnengi okwakumele ngiwenze egatsheni ngasengiqalisa ukuphuma enkonzweni kalutshwana yikho abantu baqalisa ukubiza uPauline ngokuthi “nguMissus Pauline.” Mina ngasengibizwa ngokuthi “nguMister Pauline.” Kwakumchaza lokho uPauline.

Abazalwane abanengi babeswela kodwa uJehova wayehlala ebanakekela, kwezinye izikhathi ekwenza lokho ngendlela eyisimanga. (Mat. 6:33) Ngikhumbula omunye udade owayelemali eyayingathenga ukudla kwakhe lokwabantwabakhe okwalolosuku kuphela kodwa wathatha yonke imali leyo wayipha omunye umzalwane owayegula futhi engelamali yokuthenga umuthi wemalariya. Ngalelolanga kwafika omunye owesifazana udade lo engamlindelanga wasembhadala ukuthi amlungise inwele zakhe. Izinto ezinjengalezo zazisenzakala kanengi.

ENIGERIA—UKUFUNDA AMASIKO AMATSHA

Sahlala eSierra Leone okweminyaka engu-9. Sasesihanjiswa eBhetheli yaseNigeria. Khathesi sasesisegatsheni elikhulu. Mina ngaqhubeka ngisenza umsebenzi engangivele ngiwenza ngiseSierra Leone kodwa kuPauline kwaba lotshintsho olukhulu futhi olwalunzima. Wayejayele ukutshumayela ama-awa angu-130 ngenyanga futhi elezifundo ezithuthukayo. Khathesi wayesesebenza ukuthunga etshona ethunga izigqoko ezazidabukile. Kwathatha isikhathi ukuthi awujayele kodwa wacina esebona ukuthi abantu babembonga kakhulu ngomsebenzi ayewenza njalo wasebenzisa wonke amathuba ayengawathola ukuthi akhuthaze abanye khonapho eBhetheli.

Amasiko eNigeria ayematsha kithi futhi kwakukunengi okwakusamele sikufunde. Ngelinye ilanga omunye umzalwane wabuya ewofisini yami ezongitshengisa omunye udade owayesanda kufika eBhetheli. Ngathi ngizama ukumxhawula wahle waguqa enyaweni zami. Ngaphelelwa! Masinyane nje ngacabanga iMibhalo emibili: ImiSebenzi 10:25, 26 loSambulo 19:10. Ngazibuza ngathi, ‘Ngimtshele ukuthi angakwenzi lokho yini?’ Kodwa ngaphinda ngananzelela ukuthi njengoba wayebizwe eBhetheli kutsho ukuthi wayekwazi ukuthi iBhayibhili lithini.

Ngangingasakwazi lokuthi ngenzeni sengikhuluma ngigagasa. Ngemva kwalokho ngachwayisisa ngathola ukuthi udade lo ubelandela isiko elalilokhu lisenziwa kwezinye indawo elizweni. Amadoda lawo ayeguqa njalo. Kwakungayisikukhonza kodwa kwakuyindlela yokuhlonipha futhi eMibhalweni kulabanye abantu okukhulunywa ngabo ababekwenza lokhu. (1 Sam. 24:8) Ngajabula ukuthi angizange ngikhulume into eyayizayangisa udadewethu.

Sahlangana labantu abanengi eNigeria abasebelesikhathi eside bekhonza uJehova bethembekile. Omunye wabo kwakungu-Isaiah Adagbona.b Wafunda iqiniso eseselijaha kodwa ngemva kwesikhathi waba lomkhuhlane wobulephero. Wahanjiswa endaweni lapho okwakugcinwa khona abantu abalobulephero njalo wayenguye yedwa uFakazi. Lanxa babemthwalise nzima wanceda abanye ababelobulephero abedlula 30 ukuthi babe ngoFakazi njalo wavula lebandla endaweni leyo.

EKENYA—ABAZALWANE BABENGIBEKEZELELA

Ngo-1996 sahanjiswa eBhetheli yeKenya. Kwakuyikuqala ukubuyela eKenya kusukela ngaba lengxoxo engikhulume ngayo ekuqaliseni. Sasihlala eBhetheli njalo sasijayele ukuvakatshelwa zinkawu. Zazijwamulela odade izithelo abayabe bezithwele. Ngelinye ilanga omunye udade watshiya evule amawindi endlu yakhe. Wathi ephenduka wathola sekugcwele inkawu endlini zizitika ngokudla okwakukhonapho. Wahlaba umkhosi waphuma egijima. Inkawu lazo zakhala zeqa zaphuma ngewindi.

Mina loPauline sangena lebandla lesiSwahili. Ngesikhatshana nje ngacelwa ukuthi ngikhokhele eSifundweni Sebhuku Sebandla (khathesi esibizwa ngokuthi yiSifundo SeBhayibhili Sebandla). Kodwa ngangingakenelisi ukulukhuluma kuhle ulimi lolo. Ngangilungiselela kuseselesikhathi ukuze ngenelise ukubala imibuzo. Kodwa kwakusithi nxa umuntu engaphendula ngamazwi akhe ngihle ngilahleke. Kwakunzima, ngangibazwela abafowethu labodadewethu. Kwangithinta kakhulu ukubona abazalwane bethobekile bengibekezelela futhi bengivumela ukuthi ngiqhube imihlangano.

E-UNITED STATES—BABELOKHOLO LANXA IZINTO ZAZIMI KUHLE

Asizange siqede umnyaka eKenya. Ngo-1997 sabizwa eBhetheli yaseBrooklyn eNew York. Khathesi sasesiselizweni elimi kuhle kwezomnotho kodwa lokho lakho kwakungaletha ezinye inhlupho. (Zaga. 30:8, 9) Lanxa kunjalo abafowethu labodadewethu abaselizweni leli balokholo oluqinileyo. Izinto abalazo kanye lesikhathi sabo abakusebenzisi ukuthi bazinothise kodwa bakusebenzisa ukuthi basekele umsebenzi omuhle owenziwa yinhlanganiso kaJehova.

Eminyakeni yonke le sesibone ukholo lwabafowethu labodadewethu ezimeni ezitshiyeneyo. E-Ireland sabona abazalwane ababelokholo lanxa kwakuleziphithiphithi. E-Africa sabona abazalwane ababelokholo lanxa babeswela futhi besezindaweni ezingelaboFakazi. E-United States sibone abazalwane abalokholo lanxa bemi kuhle kwezomnotho. Kumele ukuthi uJehova uyathokoza kakhulu nxa ekhangela ebona abantu abatshengisa ukuthi bayamthanda lanxa behlangana lezimo ezitshiyeneyo.

Iminyaka iyagijima sibili, ‘igijima ukwedlula umtshina wokweluka.’ (Job. 7:6) Khathesi sesisebenza labanye emawofisini amakhulu eWarwick, eNew York njalo siyajabula ukuqhubeka sisebenza labantu abathandana ngenhliziyo yonke. Siyasuthiseka futhi siyathokoza ukwenza konke esingakwenza ukuze sisekele iNkosi yethu uKhristu uJesu osekuseduze ukuthi inike bonke abathembekileyo umvuzo.—Mat. 25:34.