ISIPHALA SEZINGWALO ESIKU-INTHANETHI seWatchtower
ISIPHALA SEZINGWALO ESIKU-INTHANETHI
seWatchtower
Ndebele (Zimbabwe)
  • IBHAYIBHILI
  • AMABHUKU
  • IMIHLANGANO YEBANDLA
  • ijwhf isihloko 28
  • Ungenzani Ukuze Ube Ngubaba Omuhle?

Akulavidiyo yalokho okukhethileyo.

Uxolo, sehlulekile ukudlala ividiyo oyidingayo.

  • Ungenzani Ukuze Ube Ngubaba Omuhle?
  • Okunceda Imuli
  • Izihlokwana
  • Okuhambelana Lokudingayo
  • Ngowani umsebenzi kababa?
  • Kungani ubaba eqakathekile?
  • Obaba lamadodakazi abo
  • Batshele Ukuthi Uyabathanda
    Okwenzakala Empilweni Zabanye
Okunceda Imuli
ijwhf isihloko 28
Ubaba lendodakazi yakhe bayahamba ngapha bexoxa.

OKUNCEDA IMULI | UKUKHULISA ABANTWANA

Ungenzani Ukuze Ube Ngubaba Omuhle?

Okusesihlokweni lesi

  • Ngowani umsebenzi kababa?

  • Kungani ubaba eqakathekile?

  • Obaba lamadodakazi abo

  • Okunganceda obaba

Ngowani umsebenzi kababa?

  • Nxa umntanakho engakazalwa. Okwenzayo khathesi ungakabi ngubaba kutshengisa ozakwenza nxa usungubaba. Ibhuku elithi Do Fathers Matter? lithi:

    “Indoda encedisa umkayo nxa ezithwele ngokumthengela izinto ezifunakalayo, ukumhambisa kudokotela lokuyabona usana ku-scan, iyabe itshengisa ukuthi izamnakekela kuhle umkayo nxa esebelethile iphinde inakekele losana.”

    “Ngangisenza konke okusemandleni ami ukuze ngincedise umkami ezithwele ngoba ngangingafuni ukuthi acabange ukuthi uyedwa. Salungisa indlu yomntwana sisonke futhi sasikulindele ngabomvu ukumbona.”—UJames.

    Isimiso esiseBhayibhilini: “Lingaqakathekisi lokho okufunwa yini kuphela kodwa liqakathekise lalokho okufunwa ngabanye.”—KwabaseFiliphi 2:4.

  • Nxa umntanakho esezelwe. Nxa ungazinika isikhathi sokuphatha umntanakho lesokudlala laye eseselusana lizazwanana kakhulu. Ncedisa ekumnakekeleni. Nxa ungakwenza lokhu umntanakho uzakhula kuhle futhi uzazibonela ukuthi uligugu kakhulu kuwe.

    “Zinike isikhathi sokudlala lomntanakho. Ukhumbule ukuthi nguwe umuntu wokuqala ozamenza abone ukuthi ukuthandwa kutshoni.”—URichard.

    Ubaba uthwele usana lwakhe.

    Isimiso esiseBhayibhilini: “Abantwana balilifa elivela kuJehova, bangumvuzo ovela kuye.”—IHubo 127:3.

  • Nxa umntanakho ekhula. Ukuchwayisisa kutshengisa ukuthi abantwana abajayelane laboyise benza kuhle esikolo, baphilisana kuhle labanye njalo kukalutshwane ukuthi basebenzise ama-drugs kumbe babe yizigebenga. Ngakho zama ngamandla wonke ukuth lijayelane lomntanakho.

    “Indodana yethu yathi isithutha yangitshela ukuthi izazikhumbula kakhulu izingxoxo esasisiba lazo nxa sisemangweni kumbe nxa sisidla ukudla kwantambama. Ezinye ingxoxo zakhona zaziphonguqalisa nje ngingalindelanga ngenxa yokuthi sasisiba lesikhathi esinengi sindawonye.”—UDennis.

    Ubaba lendodana yakhe bayazixoxela esikepeni.

    Isimiso esiseBhayibhilini: “Nanzelelani lingenzi njengabantu abangahlakaniphanga kodwa yenzani njengabahlakaniphileyo, lisisebenzise kuhle isikhathi senu.”—Kwabase-Efesu 5:15, 16.

Kungani ubaba eqakathekile?

Abantu abanengi bathi umsebenzi wabobaba ngowokunakekela lokuvikela izimuli zabo, ikanti owabomama ngowokuba seduze labantwababo bazwelane labo. (UDutheronomi 1:31; U-Isaya 49:15) Kwezinye imuli obaba benza imisebenzi eyenziwa ngomama. Omama labo benza imisebenzi eyenziwa ngobaba. Lanxa kunjalo, abachwayisisayo bathi bobabili abazali balengxenye eqakatheke kakhulu ekukhuliseni abantwana.a

Omunye ochwayisisa ngempilo yemuli okuthiwa nguJudith Wallerstein usitshela ngokunye okwake kwenzakala kuye okutshengisa ukuthi ubaba lomama baqakathekile sibili. Wabhala wathi: “Indodakazi yami yake yatshaywa yimota ileminyaka engu-12. Ngelanga eyatshaywa ngalo, yayifuna ukuthi uyise kube nguye ongena layo e-ambulensini ngoba yayimthemba ukuthi uzamvikela. Kodwa yathi isifikile esibhedlela yayifuna kube yimi engihlala eceleni kombheda wayo ngiyiduduze.”b

“Ubaba angenelisa ukuncedisa imuli yakhe ukuthi izizwe ivikelekile kodwa kungaba nzima ukuthi umama akwenze lokhu nxa eyedwa. Umama yena uyenelisa ukuncedisa abantwabakhe ukuthi bazizwe bethandwa lokubazwisisa ngoba uyabe ebalalela ngesineke. Bobabili bayancedisana ekukhuliseni abantwana.”—UDaniel.

Isimiso esiseBhayibhilini: “Ndodana yami lalela nxa uyihlo ekulaya, ungakulahli okufundiswa ngunyoko.”—IZaga 1:8.

Obaba lamadodakazi abo

Indlela ubaba aphatha ngayo indodakazi yakhe yiyo ezatshengisa ukuthi abantu besilisa kumele bayiphathe njani. Nanzi indlela ezimbili indodakazi engakubona ngayo lokhu:

  • Ngokukhangela indlela ophatha ngayo unina. Nxa ungathanda umkakho futhi umhloniphe, indodakazi yakho izabona ukuthi kumele idinge ubuntu obunjani emuntwini ezatshada laye nxa isikhulile.—1 UPhetro 3:7.

    Intombazana esakhulayo iyabobotheka ngesikhathi ikhangele abazali bayo ekudleni kwantambama. Uyise ubambe unina isandla ngapha behleka.
  • Ngokukhangela indlela oyiphatha ngayo. Nxa ungayiphatha ngenhlonipho indodakazi yakho izafunda ukuzihlonipha layo. Izafunda lokuthi abanye abantu besilisa kumele bayiphathe njani.

    Kodwa nxa ungahlala uyichothoza indodakazi yakho izazibona ingasimuntu walutho njalo izacina isiyadinga ukuthandwa ngabanye abantu besilisa abangelandaba layo.

    “Akujayelekanga ukuthi indodakazi ezizwa ithandwa futhi ivikelwa nguyise ithandane lomuntu ongelabuntu obuhle.”—UWayne.

a Omama abanengi benelisile ukubakhulisa kuhle abantwababo bengancediswa ngomkabo.

b Amazwi la athethwe ebhukwini elithi The Unexpected Legacy of Divorce.

Okunganceda obaba

UGregory; indodakazi yakhe u-Olivia lomkakhe u-Audrey.

“Nxa indodakazi yakho isikhulakhulile, woba lesikhathi esinengi ulayo njalo uyitshele ukuthi ulokhu usayithanda ngendlela owawuyithanda ngayo isasencane. Lokhu kuzayinceda ukuthi izizwe ivikelekile futhi kuzayiqinisekisa ukuthi ikhululekile ukukulanda ukuze izoxoxa ngaloba yini. Nxa ungahlala ubhizi izakubona khonalokho, ibisisiyadinga uncedo kwabanye.”—UGregory lendodakazi yakhe u-Olivia lomkakhe u-Audrey.

Isifinqo: Ungenzani ukuze ube ngubaba omuhle?

  • Ncedisa ngesikhathi umntanakho engakazalwa. Okwenzayo ngesikhathi umkakho ezithwele kutshengisa lokho ozakwenza nxa umntanakho esezelwe.

  • Woba lobungane lomntanakho esakhula. Ukuchwayisisa kutshengisa ukuthi abantwana abajayelane laboyise benza kuhle esikolo, baphilisana kuhle labanye njalo kukalutshwane ukuthi basebenzise ama-drugs kumbe babe yizigebenga.

  • Mphathe kuhle umkakho. Ukuthanda umkakho lokumhlonipha kuzatshengisa indodakazi yakho ukuthi kumele ikhangelelwe ukuphathwa njani ngabantu besilisa.

    Amabhuku EsiNdebele (2000-2025)
    Phuma
    Ngena
    • Ndebele (Zimbabwe)
    • Thumeza
    • Amasethingi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imithetho Yokusebenzisa
    • Ipholisi Yemfihlo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumeza