ISIFUNDO 12
INGOMA 119 Kumele Sibe Lokholo
Qhubeka Uhamba Ngokholo
“Sihamba ngokholo, hatshi ngokubona.”—2 KHOR. 5:7.
ESIZAKUFUNDA
Sizabona ukuthi singatshengisa njani ukuthi sihamba ngokholo nxa sisenza izinqumo.
1. Kuyini okwenza umphostoli uPhawuli wathokoza ngesikhathi ecabanga ngalokho ayekwenzile?
UMPHOSTOLI uPhawuli wayekwazi ukuthi wayesezabulawa. Lanxa kunjalo wayethokoza ngoba wayekwazi ukuthi uyenzile intando kaNkulunkulu. Wathi ekhangela lokho ayekwenzile empilweni wathi: “Sengigijimile emncintiswaneni ngaze ngayafika ekucineni njalo ngiqhubeke ngilalo ukholo.” (2 Thim. 4:6-8) UPhawuli wakhetha ukukhonza uJehova futhi wayeqiniseka ukuthi uJehova wayethokoza ngalokho ayekwenzile. Lathi sifuna ukukhetha kuhle ukuze uNkulunkulu athokoze ngathi. Pho singakwenza njani lokho?
2. Kutshoni ukuhamba ngokholo?
2 UPhawuli wathi yena lamanye amaKhristu ayethembekile, ‘babehamba ngokholo hatshi ngokubona.’ (2 Khor. 5:7) Wayesitshoni? EBhayibhilini kwezinye izikhathi ibala elithi ‘ukuhamba’ litsho indlela umuntu akhetha ukuphila ngayo. Nxa umuntu ehamba ngokubona uyabe esenza izinqumo zakhe elandela lokho akubonayo, lakuzwayo kanye lendlela azizwa ngayo. Kodwa umuntu ohamba ngokholo wenza izinqumo ezitshengisa ukuthi uyamthemba uJehova uNkulunkulu. Akwenzayo kuyabe kutshengisa ukuthi kathandabuzi ukuthi uNkulunkulu uzamnika umvuzo, lokuthi nxa angalandela lokho uNkulunkulu akutshoyo eLizwini lakhe izinto zizamhambela kuhle.—Hubo. 119:66; Heb. 11:6.
3. Ukuhamba ngokholo kunceda ngani? (2 Khorinte 4:18)
3 Izikhathi ezinengi nxa sisenza izinqumo, sisebenzisa esikubonayo lesikuzwayo kanye lendlela esizizwa ngayo. Kodwa nxa singasebenzisa lokho kuphela nxa sisenza izinqumo singazithela emanyaleni. Kungani sisitsho njalo? Kwezinye izikhathi esikubonayo lesikuzwayo kuyabe kungaqondanga. Lanxa kungabe kuqondile, nxa singahamba ngokubona kuphela singacina singakwenzanga lokho okufunwa nguNkulunkulu kumbe singasawalalelanga amacebo asinika wona. (Umtshu. 11:9; Mat. 24:37-39) Kodwa ukuhamba ngokholo kungasinceda ukuthi senze izinqumo ‘ezamukelekayo eNkosini.’ (Efe. 5:10) Nxa singalandela amacebo esiwaphiwa nguNkulunkulu sizathokoza futhi sihlaliseke. (Hubo. 16:8, 9; Isaya. 48:17, 18) Kanti njalo nxa singaqhubeka sihamba ngokholo sizaphila kuze kube nini lanini.—Bala u-2 Khorinte 4:18.
4. Umuntu angabona njani ukuthi uhamba ngokholo kumbe ngokubona?
4 Kuyini okungasinceda sibone ukuthi sihamba ngokholo kumbe ngokubona? Yikuzibuza imibuzo le: Kuyini engikukhangelayo nxa ngisenza izinqumo? Ngilandela lokho engiyabe ngikubona ngamehlo kuphela yini? Ngiyakukhangela yini lokho engikutshelwa nguJehova besengithemba ukuthi kuqondile? Sizaxoxa ngokuthi singatshengisa njani ukuthi sihamba ngokholo ezintweni lezi ezintathu eziqakathekileyo: Nxa sikhetha umsebenzi, nxa sidinga umuntu wokutshada laye loba nxa inhlanganiso isitshela lokho okumele sikwenze. Nxa sesixoxa ngezinto lezi sizabona ukuthi yiziphi izinto eziqakathekileyo okumele sizikhangele ukuze senze izinqumo ezinhle.
NXA SIDINGA UMSEBENZI
5. Kuyini esijayele ukukukhangela nxa sidinga umsebenzi?
5 Sonke siyayifuna imali ukuze sizinakekele futhi sondle izimuli zethu. (Umtshu. 7:12; 1 Thim. 5:8) Eminye imisebenzi iyabhadala sibili okokuthi umuntu uyabe esenelisa ukwenza konke akufunayo empilweni aze abeke lenye imali eceleni. Kodwa abanye bahola imali encane ehle iphele bengakenzi lutho. Yikho izikhathi ezinengi nxa sicabanga ngomsebenzi esizawukhetha siyakhangela ukuthi sizabe sihola malini. Kodwa nxa umuntu ekhangela lokho kuphela uyabe ehamba ngokubona.
6. Singatshengisa njani ukuthi sihamba ngokholo nxa sidinga umsebenzi? (Hebheru 13:5)
6 Nxa sihamba ngokholo sizakhangela lokuthi umsebenzi wakhona uzasivumela yini ukuthi siqhubeke simkhonza kuhle uJehova. Yikho ungazibuza ukuthi: ‘Umsebenzi lo awusoze ungenzise izinto ezizondwa nguJehova yini?’ (Zaga. 6:16-19) ‘Kawusoze ungiphambanise yini ekukhonzeni kumbe wenze ukuthi ngiqede isikhathi eside ngikhatshana lemuli yami?’ (Flp. 1:10) Nxa uphendule imibuzo le ngo-yebo, kungaba ngcono ukuthi ungawuthathi umsebenzi lo lanxa imisebenzi itholakala nzima. Nxa sihamba ngokholo sizakwenza izinqumo ezitshengisa ukuthi asithandabuzi ukuthi uJehova uzasinakekela.—Mat. 6:33; bala uHebheru 13:5.
7-8. Omunye umfowethu oseSouth America watshengisa njani ukuthi uhamba ngokholo? (Khangela lomfanekiso.)
7 Omunye umfowethu okuthiwa nguJaviera ohlala eSouth America, watshengisa ukuthi uhamba ngokholo hatshi ngokubona. Uthi: “Kulomsebenzi omuhle engawubizelwayo owawuzangenza ngihole imali ephindwe kabili kulaleyo engangiyihola futhi ngangibona ukuthi ngangizawukholisa kakhulu umsebenzi lo.” Kodwa uJavier wayefuna ukuba liphayona. Uqhubeka esithi: “Ngabizwa ukuthi ngiyebonana lomaqhuzu wenkampani le. Ngingakabonani laye ngathandaza ngoba ngangiqiniseka ukuthi uJehova uyakwazi lokho okuzanginceda. Ngangifuna ukuba lengqubekela phambili emsebenzini wami kodwa ngangingafuni ukuthi umsebenzi lo ungiphambanise ngicine ngingasenelisi ukwenzela uJehova okunengi.”
8 UJavier uthi: “Ngathi ngixoxa lomaqhuzu wenkampani wangitshela ukuthi izikhathi ezinengi ngizabe ngisebenza amahora amanengi. Ngamchasisela ukuthi lokho ngeke ngikwenelise ngoba kungaphambanisa indlela engikhonza ngayo.” UJavier kazange awuthathe umsebenzi lo. Ngemva kwamaviki amabili waqalisa ukuphayona njalo umnyaka wathi ususiyaphela wathola omunye umsebenzi owawumvumela ukuthi angayi emsebenzini ngamanye amalanga. Uthi: “UJehova wayizwa imithandazo yami wangipha umsebenzi owawungivumela ukuthi ngiphayone. Kuyangithabisa kakhulu ukwazi ukuthi umsebenzi wami uyangivumela ukuthi ngibe lesikhathi esinengi ngisenza umsebenzi kaJehova futhi ngincedisa labafowethu.”
Nxa ungaphiwa isikhundla esiphezulu emsebenzini, lokho ozakukhetha kuzatshengisa yini ukuthi uyaqiniseka ukuthi uJehova uyakwazi lokho okuzakunceda? (Khangela indima 7-8)
9. Ufundani kulokho okwenziwa nguTrésor?
9 Ungenzani nxa ungananzelela ukuthi umsebenzi wakho ukwenza ungahambi ngokholo? Omunye umfowethu okuthiwa nguTrésor ohlala eCongo uthi: “Umsebenzi engasengiwutholile yiwo kanye engangiwufisa. Ngasengihola imali ephindwe kathathu ukwedlula leyo engangiyihola njalo abantu basebengihlonipha.” Kodwa uTrésor wayesehlala elova emihlanganweni yebandla ngenxa yomsebenzi. Ngezinye izikhathi labo ayesebenza labo babefuna akhulume amanga ukuze avale ubuqili obenziwa yinkampani. Wayeke acabange ukuthi awutshiye umsebenzi lo, kodwa okwakumkhathaza yikuthi wayezakuba ngumatshayinyoka. Manje kuyini okwamncedayo? Uthi: “UHabakhukhi 3:17-19 wanginceda ngazwisisa ukuthi lanxa ngingaphelelwa ngumsebenzi, uJehova wayezabona ukuthi uzanginakekela njani. Ngakho ngawutshiya umsebenzi lowo.” Uyigoqa kanje indaba yakhe: “Abaqhatshi abanengi bacabanga ukuthi nxa umuntu angathola umsebenzi olemali uyadela konke. Angadela isikhathi sokuba lemuli yakhe lesokukhonza uNkulunkulu. Kuyangithokozisa ukuthi angenzanga njalo kodwa ngahlala ngingumngane kaJehova futhi ngangilaso isikhathi sokuthi ngibe lemuli yami. Ngemva komnyaka uJehova wangincedisa ukuthi ngithole umsebenzi owawungivumela ukuthi ngondle imuli yami ngiphinde ngibe lesikhathi esinengi sokwenza imisebenzi yenkonzo. Nxa singaqakathekisa ukukhonza uJehova ukwedlula loba yini singadubeka okwesikhatshana nje kodwa uyabe engasoze asitshiye loba sekutheni.” Nxa singathemba lokho uJehova asitshela khona lasithembisa khona, sizaqhubeka sihamba ngokholo futhi uyabe ezasibusisa.
NXA UKHETHA UMUNTU ONGATSHADA LAYE
10. Kuyini okungenza umuntu ahambe ngokubona nxa ekhetha umuntu angatshada laye?
10 Ukutshada yisipho esivela kuJehova njalo akulanto embi ngokuthi umuntu afune ukutshada. Nxa udade ecabanga ngomfowethu afisa ukutshada laye angakhangela ukuthi ulobuntu obunjani, ubukeka njani lokuthi abanye bambona njani. Angakhangela lokuthi uyisebenzisa njani imali lokuthi bangabe bekhona yini abanye okumele abanakekele. Angahlola lokuthi uyamchaza yini.b Lezi yizinto eziqakathekileyo sibili. Kodwa nxa udadewethu angakhangela zona zodwa uyabe ehamba ngokubona.
11. Singatshengisa njani ukuthi sihamba ngokholo nxa sekumele sikhethe umuntu wokutshada laye? (1 Khorinte 7:39)
11 Asithandabuzi ukuthi uJehova uyazigqaja kakhulu ngabafowethu labodadewethu abalandela lokho akufunayo nxa bekhetha umuntu wokutshada laye. Ngokwesibonelo, bengakacabangi ngokutshada balandela lokho okutshiwo liBhayibhili mayelana lokuthi kumele balinde kuze ‘kwedlule isikhathi lapho imizwa yabo yobutsha elamandla khona.’ (1 Khor. 7:36) Nxa bedinga umuntu wokutshada laye bakhangela lokho okutshiwo nguJehova mayelana lokuthi indoda kumele ibe lobuntu obunjani kumbe ukuthi inkosikazi yona kumele ibe lobuntu obunjani. (Zaga. 31:10-13, 26-28; Efe. 5:33; 1 Thim. 5:8) Lanxa umuntu ongasoFakazi angaze azidlise satshanyana kubo, balandela umlayo o ku-1 Khorinte 7:39 othi kumele umuntu ‘atshade lomuntu amfunayo, kuphela nxa eseNkosini.’ (Bala.) Baqhubeka behamba ngokholo bengathandabuzi ukuthi uJehova uzabenza bathokoze futhi bangakhathazeki.—Hubo. 55:22.
12. Ufundani kulokho okwenzakala kuRosa?
12 Ake sihlole ukuthi omunye udadewethu oliphayona eColombia okuthiwa nguRosa watshengisa njani ukuthi uhamba ngokholo. Enye indoda ayesebenza layo engasoFakazi yayimfuna njalo laye wayeyihawukela. Uthi: “Wayekhanya eyindoda emadodeni. Wayencedisa abanye lapho ayehlala khona futhi ekhanya eziphethe kuhle sibili. Lami wayengiphatha kuhle futhi eyikho konke engangikufuna, kodwa wayengasoFakazi.” Uqhubeka esithi: “Kwakunzima ukuthi ngimale ngoba ngangifisa ukuthola umuntu engangingathandana laye. Ngalesosikhathi sasingiphethe isizungu futhi ngangikufuna ukutshada kodwa kwakungela ngitsho loyedwa umzalwane owayeseke waliphosa.” Kodwa uRosa kazange enze isinqumo ekhangele lokho ayekubona kuphela. Wacabangisisa ngokuthi nxa wayengathandana lomuntu lo wayezaqhubeka engumngane kaJehova yini. Waqalisa ukudlalela khatshana lendoda le, wasesenza imisebenzi yenkonzo eminengi. Ngemva kwesikhatshana nje wabizwa eSikolo Sabavangeli BoMbuso futhi khathesi useliphayona eliqakathekileyo. URosa uthi: “UJehova ungithululele izibusiso ezinengi futhi lokho kwenze ngathokoza kakhulu.” Lanxa kungaba nzima ukutshiya ezinye izinto esiyabe sizifuna kakhulu, kumele sikhumbule ukuthi ukwenza lokho okufunwa nguJehova kuzahlala kusinceda.
NXA INHLANGANISO INGASITSHELA LOKHO OKUYABE KUMELE SIKWENZE
13. Kuyini okungenza sihambe ngokubona nxa inhlanganiso isitshela lokho okumele sikwenze?
13 Abadala, ababonisi beziqinti kanye lewofisi yegatsha kumbe iQula Elikhokhelayo bajayele ukusitshela lokho okumele sikwenze ukuze simkhonze kuhle uJehova. Kumele senzeni nxa kungenzakala ukuthi abasitshela khona asikuzwisisi? Singabona angathi lokho abasitshela khona akusoze kusincede ngitsho. Kanti njalo singaqalisa ukubakhomba ngeminwe abafowethu abayabe besitshela lokho okumele sikwenze, sikhangela amaphutha abawenzayo.
14. Kuyini okungasinceda ukuthi sihambe ngokholo nxa inhlanganiso isitshela lokho okumele sikwenze? (UHebheru 13:17)
14 Nxa sihamba ngokholo sizathemba ukuthi uJehova nguye okhokhela inhlanganiso yakhe lokuthi uyakwazi konke okwenzakalayo. Lokho kuzakwenza singasoli nxa sitshelwa okumele sikwenze kodwa siphangise ukulalela. (Bala uHebheru 13:17.) Nxa singalalela, ibandla lizahlala limanyene. (Efe. 4:2, 3) Siyathemba ukuthi lanxa sikhokhelwa ngabantu abazelwe belesono, uJehova uzasibusisa nxa singalalela. (1 Sam. 15:22) Siyakwazi ukuthi nxa kulento okumele ilungiswe, uzayilungisa ngesikhathi sakhe esifaneleyo.—Mik. 7:7.
15-16. Kuyini okwanceda omunye umfowethu ukuthi ahambe ngokholo lanxa wayezibuza ukuthi lokho abakutshelwa yinhlanganiso kuzasebenza yini? (Khangela lomfanekiso.)
15 Okwenzakala komunye umfowethu okuthiwa nguKevin kutshengisa ukuthi kuyanceda ukuhamba ngokholo. EPeru abantu abanengi bayasazi iSpanishi lanxa bekhuluma ezinye indimi. Olunye ulimi abulukhulumayo yisiQuechua. Abafowethu labodadewethu abakhuluma isiQuechua basebeleminyaka eminengi bedinga abantu abasikhulumayo ensimini ababeyitshumayela. Kodwa kwaba lotshintsho endleleni okwakumele badinge ngayo abantu abakhuluma ulimi lolu futhi kwakumele balandele lokho okutshiwo yiziphathamandla. (Rom. 13:1). Abanye babezibuza ukuthi akusoze kubuyisele umsebenzi emuva yini lokhu. Kodwa abazalwane balalela lokho ababekutsheliwe futhi uJehova wababusisa bathola abantu abanengi abakhuluma isiQuechua.
16 UKevin ongumdala webandla laye wayezibuza ukuthi utshintsho lolo luzasebenza yini. Uthi: “Ngangizibuza ukuthi sesizabathola njani abantu abakhuluma isiQuechua.” Manje kuyini akwenzayo? Uthi: “Ngacabanga ngalokho okutshiwo kuZaga 3:5. Ngaphinda ngacabanga langalokho okwenzakala kuMosi. Kwakumele akhokhele abako-Israyeli sebephuma eGibhithe. Lokho uJehova ayemtshele ukuthi akwenze kwakukhanya kungasoze kusebenze ngoba amaGibhithe ayebahlezi ezithende. Lanxa kunjalo walalela lokho ayetshelwe ukuthi akwenze futhi uJehova wambusisa, wabasindisa ngendlela eyisimangaliso.” (Eks. 14:1, 2, 9-11, 21, 22) UKevin wazimisela ukulalela wasebenzisa indlela yokutshumayela entsha ababeyitsheliwe. Kwanceda ngani lokho? Uphendula esithi: “Indlela uJehova asibusisa ngayo yangimangalisa kakhulu. Kuqala sasibhoda ilanga lonke kodwa sithole umuntu oyedwa kumbe ababili abakhuluma ulimi lwesiQuechua. Khathesi sesitshumayela kakhulu ezindaweni ezilabantu abanengi abakhuluma isiQuechua. Lokhu kusinceda ukuthi sikhulume labantu abanengi, sithole izimpindela ezinengi futhi sithole labantu abanengi abafuna ukufunda iBhayibhili. Sekusiba labantu abanengi ababuya emihlanganweni yebandla.” UJehova uzahlala esibusisa nxa singahamba ngokholo.
Abazalwane bathola ukuthi abantu abanengi ababebalayela ukuthi abantu abakhuluma isiQuechua bahlala ngaphi (Khangela indima 15-16)
17. Ufundeni esihlokweni lesi?
17 Sixoxe ngendlela ezintathu esingatshengisa ngazo ukuthi sihamba ngokholo. Yikho-ke kumele siqhubeke sihamba ngokholo kukho konke esikwenzayo. Ngokwesibonelo nxa sikhetha lokho esizilibazisa ngakho kumbe nxa sisenza izinqumo ezimayelana lemfundo loba indlela esifuna ukukhulisa ngayo abantwana, kumele sihambe ngokholo. Kungelani lokuthi sikhetha ukwenzani, akumelanga sikhangele lokho esikubonayo kuphela. Kumele sicabange langobungane bethu loJehova, langamacebo asinika wona kanye lesithembiso sakhe sokuthi uzahlala esinakekela. Nxa singenza njalo “sizahamba ngebizo likaJehova uNkulunkulu wethu kuze kube nini lanini.”—Mik. 4:5.
INGOMA 156 Ngalo Ukholo
a Amanye amabizo atshintshiwe.
b Indima le ikhuluma ngodadewethu odinga umuntu angatshada laye. Kodwa okukhulunywayo kuyasebenza lakumfowethu odinga udade angatshada laye.