WAT UPM DEKEL WIJST | DAI BIJBEL: AIN BAUK WAT LEEWIG BLEEWE IS
Dai Bijbel is leewig bleewe nog dat wek lüür dai uutrote wule
DAI SWÅRHËT: Feel schefs fone kirch un fone politik häwe sich sër anstrengt dat dai lüür ni dai Bijbel häwe schule. Mit gewald un slechtigkët, sai häwe feel måls dai lüür forbåre dai Bijbel måke, nåsrijwe up andrer språke un sogår ain Bijbel häwe. Wiman’s saie wënsig twai måls as dat passijrt is:
Bijnå dat jår 167 airer as Kristus sijn tijd: Dai köönig Antíoco Epifânio wul häwe dat dai judeus eer religion låte däire un dai grego religion anneeme däire. Den hai hät ordnung geewt taum al dai rule fon dai Hebraica Sriwt uutrote, wat hüüt nent wart soo as Ul Testament. Dai uutgelërt Heinrich Graetz hät sreewe dat dës köönig sijn soldåte däire “dai rule fone leis kaputrijte un forbrene up irgends air stel woo sai fijne däire un däire dai doodmåke wat dës rule leese däire taum kraft un troost häwe.”
Tüschen dai jåre 476 un 1453 nå Kristus sijn tijd: Wek schefs fone katolisch kirch sin sër wüütend woore, weegen ainfach lüür fone kirch däire preege wat stäit ine Bijbel. Sai däire ni preege dai falsch inlëren fone katolisch kirch. Irgends air mësch wat ain stük fone Bijbel har, wat ni dai Salmos up latim språk wäir, dai schefs fone kirch däire dai reekne soo as åne gloobe un as sai gëgen dai kirch wäire. Dës schefs fone kirch häwe sich forsamelt un häwe dës ordnung geewt: “Daut ümer gaud suike dai wat ni reäl sin. Daut in jërer huus gaud suike wat jij maine woo air wat kaine gloobe hät wåne däit un in jërer stel woo sai sich forsteeke koine. Dat huus woo jij aine fijne daue wat gëgen dai kirch is, mut uutrot ware.”
Wen dai fainde fone Bijbel dai uutrot kreege hare, den hare wij ni God sijn beschaid hüüt.
William Tyndale sijn Bijbel up englisch språk is upsreewe woore, åwer is forbåre un forbrent woore. Tyndale is in 1536 doodmåkt woore. Nog soo, sijn Bijbel hät bet hüüt hen uuthule.
WOSOO IS DAI BIJBEL LEEWIG BLEEWE? Dai köönig Antíoco Epifânio hät sich sër anstrengt taum dai Hebraica Sriwt in Israel uutrote. Åwer feel judeus däire in andrer stel wåne. Dai uutgelërte daue sogår maine dat, in Jësus sijn tijd, mër as 60 porcent fon dai judeus däire ni in Israel wåne. Dai judeus däire dai rule fon dai sriwte forwåre up dai stel woo sai sich forsamle däire taum God anbeere. Dës rule sin benutst woore doir feel jåre lang un sogår dai kristen häwe dai benutst. (Atos 15:21)
Tüschen dai jåre 476 un 1453, lüür wat dai Bijbel lijbe däire sin sër slecht behanelt woore, åwer sai sin bijbleewe dai sriwte up andrer språke nåsrijwe. Bijnå dat jår 1450, dai drük maschijn is up airst mål måkt woore. Åwer airer as dit, kan sin dat däire al stüken fone Bijbel up 33 språke geewe. Nå dës drük maschijn, dai Bijbel is updrükt un nåsreewe woore up andrer språke soo as nij ais.
WAT HÄT DAT RUUTERGEEWT? Lüür soo as köönige un schefs fone kirch häwe ales måkt wat sai küüne taum dai Bijbel uutrote. Nog soo, dai is dat bauk wat mëst uutdailt un nåsreewe woore is up andrer språke. Doir dai Bijbel, feel land häwe sijn leis måkt. Sai hät uk dai språke fon wek land angåe un hät miljone lüür eer leewend beetermåkt.