Kaleni mu udite etumba eshi mu li Ovakriste
“Ou te litange, ne litange mOmwene.”—1 OVAKORINTO 1:31.
1. Oikala ilipi i liwetikile movanhu shi na sha nelongelokalunga?
OMUYANDJIMULOMBO moinima i na sha nomalongelokalunga okwa longifa outumbulilo “okuhenakonasha naKalunga” efimbo opo la di ko, opo a hokolole oikala yovanhu vahapu shi na sha neitavelo lavo. Okwa hokolola a ti: “Oikala ididilikwedi momalongelokalunga okunena kai na sha nelongelokalunga nandenande—osha yeleka lela oku i hokolola i li ‘okuhenakonasha naKalunga.’ ” Mokuyelifa outumbulilo oo, okwa ti kutya oo “okukala u he na ko nasha nande nelongelokalunga loye.” Okwa ti kutya ovanhu vahapu, “ova itavela Kalunga . . . ; ndele ihave lipula naanaa naye.”
2. (a) Omolwashike itashi kumwifa eshi ovanhu ve he na ko nasha noinima yopamhepo? (b) Oshiponga shilipi okuhenakonasha taku dulu okweetela Ovakriste vashili?
2 Oikala yokuhenakonasha naKalunga oyo, itai kumwifa ovakonakonimbibeli. (Lukas 18:8) Ngeenge tashi uya pomalongelokalunga mahapu, okuhenakonasha oko oku na okukala po. Omalongelokalunga oipupulu okwa pukifa ovanhu noku va nyemateka oule wefimbo. (Ehololo 17:15, 16) Ndele omhepo yokukala nomitima mbali nosho yo oku he na ouladi oyo i li apeshe otai dulu okweetela Ovakriste vashili oshiponga. Inatu hala nande okukala tu he na ko nasha neitavelo letu nokukanifa ouladi wokulongela Kalunga nosho yo u na sha noshili yOmbibeli. Jesus okwa londwela shi na sha noikala yokukala twa lomoka eshi a londwela Ovakriste vomefelemudo lotete ovo va li muLaodikea a ti: “Ove eshi ku fi omutalala nou he fi omupyu. Ngeno owa li [u mutalala] ile u mupyu. . . . Wa lomoka . . . u he fi mutalala nou he fi mupyu.”—Ehololo 3:15-18.
Natu shiive kutya ofye oolyelye
3. Oinima ilipi i na sha nomufika wopaKriste, Ovakriste tava dulu okukala ve na elitango muyo?
3 Opo Ovakriste va kondjife okuhenakonasha noinima yopamhepo, ove na okukala ve shii nawa kutya ovo oolyelye, nove na okukala ve na elitango li li pandjele shi na sha nomufika wavo we likalekelwa. Tu li ovapiya vaJehova novahongwa vaKristus, ohatu dulu okumona nghee Ombibeli tai tu hepaulula kutya ofye oolyelye. Otu li “eendombwedi” daJehova, “ovalongi pamwe naKalunga” eshi hatu kufa ombinga nouladi mokuudifila vamwe “evangeli.” (Jesaja 43:10; 1 Ovakorinto 3:9; Mateus 24:14) Otu li ovanhu ovo ve “holafane.” (Johannes 13:34) Ovakriste vashili ove li oohandimwe ovo ‘va ika okutongola ouwa nowii.’ (Ovaheberi 5:14) Otu li “eenyofi mounyuni.” (Ovafilippi 2:15) Ohatu kendabala ‘okukala hatu ende tu he na oshipo mokati kovapaani.’—1 Petrus 2:12; 2 Petrus 3:11, 14.
4. Ongahelipi omulongeli waJehova ta dulu okushiiva osho e he fi?
4 Ovalongeli vaJehova vashili ove shii yo osho ve he fi. “Kave fi oshitukulwa shounyuni,” ngaashi ashike Omuwiliki wavo Jesus Kristus a li e he fi oshitukulwa shounyuni. (Johannes 17:16, NW) Ohava kala va tukuka ko ‘kovapaani,’ ovo “va laula meendunge davo ndele ve li kokule nomwenyo womuKalunga.” (Ovaefeso 4:17, 18) Oshidjemo, ovashikuli vaJesus ‘ova efa okudina Kalunga nouhalu wopaunyuni, nohava kala ve na eendunge nouyuki nokuhola Kalunga fimbo ve li mounyuni ou wopaife.’—Titus 2:12.
5. Ekumaido olo ‘litangela mOmwene’ otali ti ngahelipi?
5 Okukaleka momadiladilo omufika wetu nekwatafano letu nOmunamapangelo weshito alishe otashi tu linyengifa tu “litangele mOmwene.” (1 Ovakorinto 1:31) Elitango olo ololudi lilipi mbela? Tu li Ovakriste vashili, otu udite etumba eshi Jehova e li Kalunga ketu. Ohatu landula ekumaido olo tali ti: “Ou te litangele, ne litangele ondunge yokushiiva nge kutya, Aame Omwene, handi wanifa onghenda nouyuki nouwa kombada yedu.” (Jeremia 9:24) Ohatu “litangele” oufembanghenda wokushiiva Kalunga nomolwokulongifwa kuye tu kwafele vamwe.
Eshongo lokuuda ko nawa omufika wetu wopaKriste
6. Omolwashike vamwe hava mono shidjuu okukala ve udite ko nawa omufika wavo wopaKriste?
6 Doshili, okukala alushe tu udite ko nawa omufika wetu wopaKriste we likalekelwa kashipu. Omulumenhu omunyasha oo a tekulwa e li Omukriste oo a ti kutya okwa kala oule wefimbo a nghundipala pamhepo, okwa ti: “Omafimbo amwe, kanda li handi kala ndi udite naanaa kutya omolwashike ndi li Ondombwedi yaJehova. Onda hongwa oshili okudja kounona wange. Omafimbo amwe okwa li handi kala ndi udite kutya eli oli li ashike limwe lomomalongelokalunga oo a kala po nokwa tambulwa ko.” Vamwe otashi dulika va efa omufika wavo u nwefwe mo komalihafifo ounyuni, koikundaneki nosho yo ketaleko lokunena li na sha nonghalamwenyo li he li metwokumwe naKalunga. (Ovaefeso 2:2, 3) Ovakriste vamwe otashi dulika omafimbo amwe va kale ve lilimbililwa nokukonakonununa omifikamhango davo nomalalakano avo.
7. (a) Elikonakono lilipi la yeleka kovapiya vaKalunga? (b) Oshike tashi dulu okweetifa oshiponga?
7 Mbela osha puka okulikonakona noukeka efimbo nefimbo? Ahowe. Otashi dulika to dimbuluka eshi omuyapostoli Paulus a ladipika Ovakriste va kale nokulikonakona, a ti: “Liyelekeni nye vene, ngenge mu li meitavelo; lipulaapuleni.” (2 Ovakorinto 13:5) Omuyapostoli okwa li ta ladipikile eenghendabala diwa dokudidilika mo ounghundi keshe wopamhepo oo tashi dulika wa holoka momunhu, nelalakano lokukatuka eenghatu da pumbiwa okuyukifa oinima. Opo Omukriste a mone ngeenge oku li ngoo meitavelo, oku na okutala ngeenge eendjovo daye nosho yo oilonga yaye oi li tuu metwokumwe naasho a itavela. Ndelenee okulikonakona ku he li pandjele shi na sha “nomufika” wetu ile okukonga omanyamukulo oo e he li metwokumwe nekwatafano letu naJehova ile neongalo lopaKriste, kaku na eityo lasha nokwa nyika oshiponga pamhepo.a Inatu hala nandenande ‘oshikepa yeitavelo letu i teke’!—1 Timoteus 1:19.
Inatu lya olusha lokuhashakeneka omashongo
8, 9. (a) Moses okwa popya ngahelipi omaliudo aye okukala e lilimbililwa? (b) Jehova okwe linyenga ngahelipi kokukala kwaMoses e wete ina wana? (c) Omakwashilipaleko aJehova okwe ku kuma ngahelipi?
8 Mbela Ovakriste ovo omafimbo amwe hava kala ve lilimbililwa ove na okukala ve udite kutya ova dopa? Hasho nandenande! Otava dulu okumona ehekeleko okushiiva kutya havo aveke hava kala ve udite ngaho. Eendombwedi daKalunga didiinini momafimbo onale oda li de a shakeneka. Pashihopaenenwa, konakona shi na sha naMoses oo a ulika eitavelo, oudiinini neliyandjo likumwifi. Eshi Moses kwa li a pewa oshinakuwanifwa osho sha li tashi monika sha fa shidjuu, okwa pula noumbada a ti: “Aame omushike?” (Exodus 3:11) Osha yela kutya enyamukulo olo a li e na momadiladilo ola li ‘ame nghi fi sha!’ ile ‘itandi dulu sha!’ Oinima ihapu i na sha neputuko laMoses otashi dulika oyo ye mu ningifa a kale e udite ina wana: Okwa dja moshiwana shovapika. Okwa li a ekelwashi kOvaisrael. Ka li omupopi a pyokoka. (Exodus 1:13, 14; 2:11-14; 4:10) Okwa li omufita, oshilonga osho shitondike kOvaegipti. (Genesis 46:34) Onghee itashi kumwifa eshi kwa li e udite ina wana okuninga omumangululi woshiwana shaKalunga osho sha li moupika.
9 Jehova okwa shilipaleka Moses moku mu pa omaudaneko avali e shii okulineekelwa a ti: “Ame ohandi ka kala pamwe naave, [naashi] tashi ningi edidiliko kuove nokutya, Ame nde ku tuma ko: ove eshi wa pitifa mo oshiwana muEgipti, vo otava ka longela Kalunga komhunda tuu ei.” (Exodus 3:12) Kalunga okwa li ta lombwele omupiya waye oo kwa li a tila kutya ota ka kala pamwe naye alushe. Natango, Jehova okwa li ta ulike kutya ita ka dopa okumangulula oshiwana shaye. Momukokomoko womafelemido, Kalunga okwa li a yandja omaudaneko a fa oo e na sha nokukwafela. Pashihopaenenwa, okupitila muMoses okwa lombwela oshiwana shaIsrael eshi sha li pokuya mEdu lEudaneko a ti: “Kala wa pama nokunyatipala . . . Omwene Kalunga koye ta ende pamwe naave. Ye ite ku efa ndee ite ku fii po.” (Deuteronomion 31:6) Jehova okwa li yo a shilipaleka Josua a ti: “Kape nomunhu ta dulu okulipopila [koshipala] shoye momafiku aeshe omokukala kwoye. . . . Ame ohandi ka kala naave, Ame itandi ku efa ndee itandi ku fii po.” (Josua 1:5) Okwa udanekela yo Ovakriste a ti: “Ame ihandi ku efa noitandi ku fii po nande.” (Ovaheberi 13:5) Okukala tu na eyambidido linene la tya ngaho, oshi na oku tu ningifa tu kale tu udite etumba lokukala Ovakriste.
10, 11. Omulevi Asaf okwa kwafelwa ngahelipi opo a kale noikala ya yuka i na sha nefimano lokulongela kwaye Jehova?
10 Omafelemido atano lwaapo konima yefimbo laMoses, Omulevi omudiinini wedina Asaf okwa shanga paushili kombinga yomalimbililo aye shi na sha nefimano lokweenda mondjila youyuki. Ofimbo kwa li ta kondjo nokulongela Kalunga nonande opa li omayeleko, Asaf okwa li a mona ovo va li hava sheke Kalunga va ninga ovanaenghono noipuna. Asaf okwa li a kumwa ngahelipi? Okwa dimina a ti: “Ndelenee ame mwene hanga eemhadi dange da punduka; okokangodi kanini, mokukatuka kwange ndi fenungute po. Osheshi onda li handi mbilingwa molwovalinenepeki, eshi nda mona ovakolokoshi ve li nawa.” Okwa li a hovela okulimbililwa efimano lokukala omulongeli waJehova. Asaf okwa li a diladila kutya: “Akutu, inashi kwafa sha nande, eshi nda lungamena oukoshoki womutima wange, naashi nda kosha omake ange mouyuki.” Opo nee okwa ti: “Nande onda li ngaha, onda kala nda hepekwa omutenya aushe.”—Epsalme 73:2, 3, 13, 14.
11 Asaf okwa li a ungaunga ngahelipi nomalimbililo oo? Mbela okwa li e e lipwililikila? Hasho. Okwe a popya meilikano kuKalunga, ngaashi tu shi wete mEpsalme 73. Asaf okwa li a ninga elunduluko lididilikwedi moikala yaye eshi a ile kouyapuki wotembeli. Fimbo a li oko, okwa didilika kutya okuliyandjela Kalunga oku li natango onghatu ya denga mbada. Konima eshi olupandu laye li na sha noinima yopamhepo la pepalekwa, okwa li a uda ko kutya Jehova oku tonde owii nonokutya mefimbo la wapala ovakolokoshi otava ka handukilwa. (Epsalme 73:17-19) Omolwokupukulula oikala yaye, Asaf okwa pameka omufika waye wokukala noufembanghenda e li omupiya waJehova. Okwa ti kuKalunga: “Handi anyene puove: Ove u kwete nge nawa kolulyo lange. Oto endifa nge pamhangela yoye mwene, ndele komesho to ka tambula nge moshinge.” (Epsalme 73:23, 24) Asaf okwa ka kala natango e na elitango muKalunga.—Epsalme 34:3.
Ova li ve shii nawa omufika wavo
12, 13. Yandja oihopaenenwa yovanhu vopefimbo lOmbibeli ovo va li va lenga ekwatafano lavo naKalunga.
12 Onghedi imwe yokupameka omufika wetu wopaKriste oyo okulikonakona nokuhopaenena eitavelo lovalongelikalunga ovadiinini, ovo va li ve na elitango shili li na sha nekwatafano lavo naKalunga nonande opa li omaupyakadi. Konakona shi na sha naJosef, omona waJakob. Eshi a li omunyashaelela, okwa li a landifwa po pashikengelela a kale omupika ndele ta twalwa kuEgipti, a ya kokule naxe omutilikalunga eekilometa omafele nokwa ya kokule neenghono nomudingonoko u na ohole nohau yambidida woukwaneumbo wavo. Fimbo Josef a li muEgipti, ka li ta dulu okuya komunhu wonhumba a ka pule omayele opakalunga, nokwa li a shakeneka eenghalo didjuu odo da yeleka elihumbato laye lopaenghedi nosho yo elineekelo laye muKalunga. Ndele osha yela kutya okwa ninga eenghendabala da mana mo okudiinina omufika waye e li omupiya waKalunga, nokwa kala omudiinini kwaasho kwa li e shii kutya osha yuka. Okwa li e na elitango okukala omulongeli waJehova nokuli nomomudingonoko u na outondwe, noka li a tila okupopya omaliudo aye.—Genesis 39:7-10.
13 Konima yomafelemido ahetatu, okakadona okanghwate Okaisrael oko ka li ka ninga okapika kondjai yoita Naeman Omuarami (Omusiria), kaka li ka dimbwa omufika wako ke li omulongeli waJehova. Eshi omhito kwa li ya holoka po, oka yandja oundombwedi muwa nouladi u na sha naJehova eshi ka popya kutya Elisa omuprofeti waKalunga kashili. (2 Eehamba 5:1-19) Omido dihapu konima yaasho, ohamba inyasha Josia nonande oya li moulipamwe wa nyonauka, oya ninga po omalunduluko a kalelela e na sha nelongelokalunga, ya wapekulula otembeli yaJehova noya kwafela oshiwana shi alukile kuYe. Oya li i udite etumba omolweitavelo nelongelokalunga layo. (2 Omafimbo, etukulwa 34 neti-35) Daniel nosho yo ookaume kaye vatatu Ovaheberi eshi va li muBabilon, inava dimbwa nande omufika wavo ve li ovapiya vaJehova, nova kanyatela oudiinini wavo momafininiko nomomayeleko. Osha yela kutya ova li ve udite etumba okukala ovapiya vaJehova.—Daniel 1:8-20.
Kala u udite etumba omolwokukala Omukriste
14, 15. Oshike sha kwatelwa mokukala tu udite etumba omolwomufika wetu wopaKriste?
14 Ovapiya vaKalunga ovo ova li va pondola molwaashi ova li va kulika oikala yelitango li li pandjele shi na sha nokulongela kwavo Kalunga. Ongahelipi shi na sha nafye kunena? Oshike sha kwatelwa mokukala nelitango shi na sha nomufika wetu wopaKriste?
15 Tete, osho osha kwatela mo okukala nolupandu linene omolwokukala umwe womoshiwana osho sha lukilwa edina laJehova, tu na omanangeko noupuna notwa hokiwa kuye. Kalunga ke na omalimbililo kutya oolyelye va ama kuye. Omuyapostoli Paulus oo a li ko pefimbo olo la li li na omalongelokalunga mahapu taa ngwangwanifa, okwa shanga a ti: “Omwene ava vaye oku va shii.” (2 Timoteus 2:19; Numeri 16:5) Jehova oku udite etumba omolwaavo “vaye.” Okwa ti: “Ou te mu kumu, ota kumu ondada yeisho [lange, NW].” (Sakaria 2:8) Osha yela kutya Jehova oku tu hole. Natango, ekwatafano letu naye oli na okukala le likolelela kohole yomoule yoku mu hola. Paulus okwa ti: “Ou e hole Kalunga, oye a shiivika kuye.”—1 Ovakorinto 8:3.
16, 17. Omolwashike Ovakriste ovanyasha novakulunhu tava dulu okukala ve udite etumba omolwefyuululo lavo lopamhepo?
16 Ovanyasha ovo va tekulwa ve li Eendombwedi daJehova ove na okulikonakona ngeenge omufika wavo wopaKriste otau kolo tuu molwaashi ve na ekwatafano lopofingo naKalunga. Itava dulu ashike okulikolelela keitavelo lovadali vavo. Paulus okwa shanga shi na sha nomupiya keshe waKalunga a ti: “Ota kalele ofika omwene waye mwene, ile ta wile po.” Omolwaasho Paulus okwa twikila ko a ti: “Keshe umwe womufye e na okulihokolola ye mwene kuKalunga.” (Ovaroma 14:4, 12) Osha yela kutya, okutambula ko elongelokalunga lovadali ndele hanomutima aushe, itaku dulu okukaleka po ekwatafano lopofingo naJehova tali kalelele.
17 Mondjokonona aishe, opa kala eendombwedi daJehova dihapu. Oda hovela okudja komulumenhu omudiinini Abel—oo a li ko omafelemido 60 lwaapo a pita—fiyo ‘okongudu inene’ yEendombwedi dokunena nosho yo eemhunga dovalongeli vaJehova ovo tava ka hafela onakwiiwa yaalushe. (Ehololo 7:9; Ovaheberi 11:4) Ofye tu li ko kunena mondjokonona yovalongelikalunga ovadiinini. Kali fi tuu efyuululo lopamhepo la denga mbada!
18. Ongahelipi omifikamhango detu tadi tu yoolola ko kounyuni?
18 Omufika wetu wopaKriste owa kwatela mo yo omaukwatya nomifikamhango odo tadi tu didilikifa tu li Ovakriste. Oo ‘ondjila,’ onghedi yokukalamwenyo oyo ya denga mbada notai hafifa Kalunga. (Oilonga 9:2; Ovaefeso 4:22-24) Ovakriste ohava ‘konakona aishe nohava diinine eshi shiwa.’ (1 Ovatessaloniki 5:21) Otu shii nawa eyooloko linene olo li li pokati kOukriste nounyuni oo wa tukuka ko kuKalunga. Jehova okwa yelifa nawa etongoko pokati kelongelokalunga lashili naalo loipupulu. Okupitila momuprofeti waye Malakia, okwa ti: “Nye tamu ka mona vali etongolo pokati kovayuki novadinikalunga, pokati kaau ha longele Kalunga naau ihe mu longele.”—Malakia 3:18.
19. Ovakriste vashili itava ka ninga nande shike?
19 Molwaashi okulitangela muJehova okwa fimanenena mounyuni ou wa dundakana, oshike tashi dulu oku tu kwafela tu kale nelitango li li pandjele shi na sha naKalunga ketu nosho yo okukala tu shii nawa omufika wetu wopaKriste? Omaetepo taa kwafa otaa hangwa moshitukulwa tashi landula. Eshi to a konakona, oto dulu okukala noushili shi na sha naashi: Ovakriste vashili itava ka ninga nande oihakanwa ‘yokuhenakonasha naKalunga.’
[Omashangelo opedu]
a Omufika ou tau popiwa apa oyou ashike wopamhepo. Ovo ve na oupyakadi u na sha noukolele wopamadiladilo, ova pumbwa okukonga ouhaku wopaunamiti.
Oto dimbuluka?
• Ongahelipi Ovakriste tava dulu ‘okulitangela mOmwene’?
• Oshike we lihonga moihopaenenwa i na sha naMoses naAsaf?
• Ovanhu vopefimbo lOmbibeli velipi va li ve na elitango omolwokulongela kwavo Kalunga?
• Oshike sha kwatelwa mokukala netumba shi na sha nomufika wetu wopaKriste?
[Efano pepandja 14]
Moses okwa li e lilimbililwa oule wefimbo lonhumba
[Efano pepandja 15]
Ovapiya vaJehova vahapu vonale ova li ve na elitango omolwomufika wavo we likalekelwa