Honga ovanhu osho Ombibeli tai hongo lela

‘Ningeni ovanhu aveshe ovahongwa, noku va longa.’ — MATEUS 28:19, 20.

1. Ombibeli oya tandavela mounyuni shi fike peni?

EENDJOVO daJehova, Ombibeli Iyapuki, oyo imwe yomomambo makulu oo taa hangwa mounyuni aushe. Oitukulwa yayo oya tolokwa momalaka e dule po 2 300. Ovakalimo vomounyuni ve dulife peepersenda 90, ove na Eembibeli momalaka avo oshidalelwamo.

2, 3. (a) Omolwashike pe na engwangwano li na sha nomahongo Ombibeli? (b) Omapulo elipi hatu ka kundafaneni?

² Ovanhu omamiliyona ohava lesha omatukulwa onhumba mOmbibeli efiku keshe, vamwe ove i mana ko nokuli lwoikando. Omalongelokalunga omayovi ohaa ti kutya omahongo ao okwa kanghamena kOmbibeli, ndele ohaa hongo oinima ya yoolokafana. Oto hange oilyo yelongelokalunga limwe i na omataleko a yoolokafana filufilu shi na sha nomahongo. Ovanhu vamwe ove na omataleko e likolelela keenghulunghedi e na sha naapo pa dja Ombibeli nosho yo ongushu yayo. Ovanhu vahapu ove i tala ko i li embo liyapuki lokulongifwa ashike mokuninga omaudaneko ile mokwaanifa ovanhu momhangu opo va popye oshili.

³ Mepingafano naasho, Ombibeli oi na eendjovo daKalunga di na eenghono odo da shangelwa ovanhu. (Ovaheberi 4:12) Onghee hano, tu li Eendombwedi daJehova, otwa hala ovanhu ve lihonge osho Ombibeli tai hongo. Otwa hafa okukala hatu wanifa po oshinakuwanifwa osho Jesus Kristus a pa ovashikuli vaye, a ti: ‘Indeni ka ningeni ovanhu aveshe ovahongwa, noku va longa.’ (Mateus 28:19, 20) Moilonga yetu yokuudifa ohatu shakeneke mo ovanamitimadiwa ovo va lolokifwa nova ngwangwanekwa komalongelokalunga oo e li apeshe mounyuni. Ova hala okushiiva oshili kombinga yOmushiti nova hala okulihonga kutya Ombibeli otai ti shike shi na sha nelalakano longhalamwenyo. Natu ka kundafaneni omapulo atatu oo ovanhu vahapu have lipula nao. Mepulo keshe, ohatu ka kundafana kutya ovawiliki vomalongelokalunga ohava hongo ovanhu oipupulu ilipi nokukonakona osho Ombibeli tai hongo lela. Omapulo oo hatu ka kundafana oo: (1) Mbela Kalunga oku na ko ngoo nasha nafye? (2) Omolwashike tu li kombada yedu? (3) Oshike hashi tu ningilwa ngeenge twa fi?

Mbela Kalunga oku na ko ngoo nasha nafye?

4, 5. Omolwashike ovanhu hava diladila kutya Kalunga ke na ko nasha nafye?

⁴ Natu hovele okukundafana kombinga yepulo eli: Mbela Kalunga oku na ko ngoo nasha nafye? Shinyikifa oluhodi, ovanhu vahapu ohava diladila kutya ke na ko nasha. Mbela omolwashike hava diladila ngaho? Etomheno limwe ololo kutya ovanhu ove li mounyuni uyadi outondwe, oita nosho yo okumona oixuna. Ohava ti kutya: ‘Ngeno Kalunga okwa li shili e na ko nasha nafye, ngeno okwa kelela oinima inyanyalifa ya tya ngaho iha ningwe.’

⁵ Etomheno likwao molwaashi ovanhu hava diladila kutya Kalunga ke na ko nasha navo ololo kutya, ovawiliki vomalongelokalunga ovo ve va ningifa va kale ve udite ngaho. Mbela ovawiliki vomalongelokalunga ohava ti ngahelipi ngeenge pa holoka oshiponga? Eshi omukainhu umwe a li a filwa ounona vaye vavali moshiponga shohauto, omufita wongeleka yavo okwe mu lombwela a ti: “Kalunga osho a hala ngaho. Okwa li a pumbwa natango ovaengeli vavali.” Ngeenge ovawiliki vomalongelokalunga tava popi ngaho, osha yela kutya otava pe Kalunga oushima kutya oye ha etifa oinima ii oyo tai ningwa. Ndele mepingafano naasho, omuhongwa Jakob okwa shanga a ti: “Omunhu ngenge ta shindwa, ina tya: ‘Ohandi shindwa kuKalunga,’ osheshi Kalunga iha dulu a shindwe kowii, naye mwene iha shindi nande omunhu.” (Jakob 1:13) Jehova Kalunga iha etifa owii nandenande, molwaashi ‘oku li kokule nowii.’ — Job 34:10.

6. Olyelye ha etifa owii nosho yo okumona oixuna oko ku li mounyuni?

⁶ Ngeenge Kalunga haye ha etifa owii, omolwashike pe na oukolokoshi nosho yo okumona oixuna kuhapu? Etomheno limwe ololo kutya ovanhu vahapu inava dimina kutya Kalunga oye Omupangeli noinava hala okudulika keemhango nokomafinamhango aye ouyuki. Ovanhu ohava dulika kOmutondi waKalunga, Satana, inave shi shiiva, molwaashi “ounyuni aushe ou li mepangelo lomunawii.” (1 Johannes 5:19) Okukala tu shii kutya Satana oye lela ta pangele ounyuni ou, otashi tu kwafele tu ude ko nawa kutya omolwashike oinima ii tai ningwa. Satana oo tapangele ounyuni ou omunawii, omutondi, omukengeleledi nomukwanyanya. Nomolwaasho, ounyuni ou na oikala ya fa yomupangeli wao, noitashi limbililike eshi owii wa hapupala neenghono.

7. Ovanhu ohava mono oixuna omolwomatomheno amwe elipi?

⁷ Okuhawanenena kwovanhu nako ohaku etifa okumona oixuna. Ovanhu ovalunde ove na eamo lokupangela vakwao, naasho ohashi eta luhapu oita, omafininiko nosho yo okumona oixuna. Nomolwaasho Omuudifi 8:9 a popya a ti: “Omunhu ta pangelele omukwao omupya.” Etomheno limwe vali kutya omolwashike hatu mono oixuna, ‘omolwefimbo nombadilila.’ (Omuudifi 9:11, NW) Luhapu ovanhu ohava mono oixuna omolwoiponga yombadilila.

8, 9. Otu shi shii ngahelipi kutya Jehova oku na ko nasha nafye shili?

⁸ Otashi hekeleke okushiiva kutya Jehova haye ha etifa okumona oixuna. Ndele mbela oku na ko ngoo nasha nafye shili? Heeno, oku na ko nasha nafye shili. Otu shi shii kutya Jehova oku na ko nasha nafye molwaashi Eendjovo daye da nwefwa mo otadi tu lombwele kutya omolwashike a efa ovanhu va kale tava longo owii. Jehova oku na omatomheno eshi a efa ovanhu va twikile okulonga owii, oo a kwatela mo eemhata dopavali: Omhata i na sha nounamapangelo waye nosho yo oudiinini wovanhu. Molwaashi Jehova oye Omushiti omunaenghono adishe, ina pumbwa ngeno oku tu yelifila kutya omolwashike a efa okumona oixuna ku kale po. Ndele ohe shi ningi molwaashi oku na ko nasha nafye.

⁹ Natu konakoneni vali oumbangi umwe oo tau ulike kutya Kalunga oku na ko nasha nafye. Eshi edu la li la yada oukolokoshi pefimbo laNoa, Kalunga okwa li a “yahama momutima waye.” (Genesis 6:5, 6) Mbela Kalunga osho e udite ngaho nokunena? Heeno, oku udite yo sha faafana kunena molwaashi iha lunduluka. (Malakia 3:6) Oku tonde okuhenouyuki nokutala ovanhu tava mono oixuna. Ombibeli otai hongo kutya mafiku Kalunga ota ka katuka onghatu opo a xulife po oilanduliko ii oyo ya etifwa kokupangela kwovanhu nosho yo kenwefemo lOndiaboli. Osho mbela itashi tu shilipaleke kutya Kalunga oku na ko nasha nafye?

10. Jehova oku udite ngahelipi shi na sha nokumona oixuna kwovanhu?

¹⁰ Ovawiliki vomalongelokalunga ohava hongo oipupulu kutya Kalunga oye ha etifa omaupyakadi oo hae tu hange. Ndele mepingafano naasho, Kalunga okwa halelela okuxulifa po okumona oixuna kwovanhu. Petrus wotete 5:7, ota ti: “Oye te mu file oshisho.” Ombibeli osho lela tai hongo ngaho!

Omolwashike tu li kombada yedu?

11. Omalongelokalunga omounyuni ohaa ti shike shi na sha nonghalamwenyo yovanhu kombada yedu?

¹¹ Paife natu kundafaneni epulo etivali olo ovanhu vahapu have lipula nalo: Omolwashike tu li kombada yedu? Omalongelokalunga omounyuni luhapu ohaa nyamukula kutya ovanhu kombada yedu ove li ko ashike ovaenda. Ohaa ti kutya edu oli li ashike omutulilwa ile oupitilo wokuya konhele imwe i lili oko ovanhu tava ka kala vali nomwenyo. Ovawiliki vomalongelokalunga vamwe ohava hongo ovanhu oipupulu kutya Kalunga ota ka hanauna po opulaneta ei. Nomolwaasho, ovanhu vahapu ova fika pexulifodiladilo kutya oshixwepo ashike okutyapula onghalamwenyo pauyadi paife molwaashi kave na eteelelo la sha ngeenge va fi. Mbela Ombibeli otai hongo lela shike shi na sha nokukala kwetu kombada yedu?

12-14. Ombibeli otai hongo shike kombinga yelalakano laKalunga li na sha nedu nosho yo novanhu?

¹² Kalunga oku na elalakano likumwifi li na sha nedu nosho yo novanhu. Edu ine “li shita li kale ombuwa, ndelenee okwe li ma li kalwe.” (Jesaja 45:18) Natango, Jehova “Edu [okwe] li shitila keengudi dalo, lo li ha tengauke nande fiyo alushe.” (Epsalme 104:5) Okushiiva omatomheno oo e na sha nelalakano laKalunga li na sha nedu nosho yo novanhu, otashi dulu oku tu kwafela tu ude ko kutya omolwashike tu li kombada yedu.

¹³ Etukulwa lo-1 neti–2 laGenesis, otaa ulike kutya Jehova okwa shita edu noukeka opo li kalwe kovanhu. Konima eshi eshito la pwa okushitwa, aishe oya li ya “wapala unene.” (Genesis 1:31) Kalunga okwa li a tula omulumenhu nomukainhu wotete, Adam naEva, moshikunino shaEden osho sha li shiwa nokwa li e va pa oikulya ihapu iwa. Jehova okwa li a lombwela ovalihomboli votete, a ti: “Dalafaneni nokuhapupala ndee yadifeni edu, lo nali kale mepangelo leni.” Ovalihomboli ovo ova li ve na okudala ounona va wanenena, okutamununa mo oshikunino shavo fiyo okominghulo dedu nokupangela oinamwenyo aishe pahole. — Genesis 1:26-28.

¹⁴ Jehova okwa hala kombada yedu ku kale oulikumwe wovanhu va wanenena fiyo alushe. Eendjovo daye otadi ti: “Ovayuki, vo otava ka fyuulula [edu, OB-1986], ndee tava kala mo alushe.” (Epsalme 37:29) Heeno, ovanhu ova li va shitwa va kale nomwenyo fiyo alushe mOparadisa kombada yedu. Kalunga osho a lalakanena ngaho, naasho osho lela Ombibeli tai hongo.

Oshike hashi tu ningilwa ngeenge twa fi?

15. Omalongelokalunga mahapu mounyuni ohaa hongo shike shi na sha naasho hashi ningilwa ovanhu ngeenge va fi?

¹⁵ Paife natu kundafaneni epulo etitatu olo ovanhu vahapu have lipula nalo kutya: Mbela oshike hashi tu ningilwa ngeenge twa fi? Omalongelokalunga mahapu mounyuni ohaa hongo kutya momunhu omu na oshinima osho hashi xupu po ngeenge olutu la fi nohashi twikile okukala nomwenyo. Omalongelokalunga amwe okwa itavela kutya Kalunga oha handukile ovakolokoshi moku va tula momundilo woheli, va kale tava mono oixuna fiyo alushe. Ndele mbela osho oshoshili ngoo? Ombibeli otai hongo lela shike shi na sha nefyo?

16, 17. Ombibeli otai ti ngahelipi shi na sha nonghalo yoonakufya?

¹⁶ Eendjovo daKalunga otadi ti: “Ovanamwenyo ve shi shii nokutya, ve nokufya. Ndelenee noonakufya inava shiiva nande sha, ndele vo ve he nondjabi vali.” Molwaashi oonakufya “inava shiiva nande sha,” osha yela kutya itava dulu oku tu uda, ihava mono ko, ihava popi nokave na omaliudo ile omadiladilo a sha. Kave na vali ondjabi ya sha. Mbela osho osha hala okutya ngahelipi? Itava dulu vali okulonga oshilonga shasha. Natango, ‘ohole yavo nehandu lavo nouladi wavo owa xula po nale,’ molwaashi kave na vali omaliudo. — Omuudifi 9:5, 6, 10.

¹⁷ Ombibeli oya popya monghedi i li paunafangwa noya yela kutya oonakufya ihava twikile vali oku ka kala nomwenyo pamwe pe lili. Kape na sha osho hashi fiye po olutu lomunhu ngeenge a fya ndele tashi twikile oku ka kala nomwenyo pamwe pe lili nokudalululwa vali molutu limwe, ngaashi ovanhu vamwe hava ti kutya ovanhu ohava lundulukile momalutu amwe e lili ngeenge va fi. Osho hashi ningwa pefyo ohatu dulu oku shi faneka ngaha: Omwenyo oo tu na owa fa omutemo wokalexita. Ngeenge omutemo owa dimwa, kau na apa hau i, ohau xulu po ashike.

18. Omukonakonimbibeli ota dulu okufika pexulifodiladilo lilipi ngeenge okwe lihongo kutya oonakufya kave na eshi ve shii?

¹⁸ Diladila kefaneko li li paunafangwa li na sha nokalexita olo la tumbulwa mokatendo ka tetekela ndele oli na oushili wa fimana. Ngeenge omukonakonimbibeli okwe lihongo kutya oonakufya kave na eshi ve shi, ota dulu okufika diva pexulifodiladilo kutya ovapambele vaye ovo va fya itava dulu oku mu ningila owii wa sha, kashi na nee mbudi kutya ova li ovakwanyanya shi fike peni fimbo va li ve na omwenyo. Ota ka uda ko yo diva kutya oonakufya vaye ovaholike itava dulu vali okuuda ko, okumona ko, okupopya nokave na omaliudo ile omadiladilo. Onghee hano, oonakufya kave li momundilo wekoshokifo tava fi oudja ile tava mono oixuna momundilo woheli. Ndele mepingafano naasho, Ombibeli otai hongo kutya oonakufya ovo ve li medimbuluko laKalunga otava ka nyumunwa. Kali fi tuu eteelelo likumwifi! — Johannes 5:28, 29, NW.

Embo lipe olo hatu dulu okulongifa

19, 20. Tu li Ovakriste, otu na oshinakuwanifwa shashike, noshikwafifo shokukonakona Ombibeli shilipi twa pewa tu longife moukalele wetu?

¹⁹ Otwa kundafaneni omapulo atatu omwaao ovanhu vahapu have lipula nao. Ndele osho Ombibeli tai hongo shi na sha nomapulo oo twa kundafana osha yela noshi uditiwe ko nawa. Kashi hafifa tuu okuhonga ovanhu oshili ovo va hala okushiiva osho Ombibeli tai hongo! Ndele ope na natango ovanamitimadiwa ovo ve na omapulo mahapu a fimana nova pumbwa okupewa omanyamukulo taa mbilipaleke. Tu li Ovakriste, otu na oshinakuwanifwa shoku va kwafela va mone omanyamukulo komapulo oo ve na.

²⁰ Kashipu okuhonga ovanhu oshili yopamishangwa monghedi ya yela notai hange omitima davo. Ndele opo tu pondole eshongo olo, “omupiya omudiinini nomunaendunge” okwe tu longekidila embo olo tu na okulongifa moukalele wetu wopaKriste. (Mateus 24:45-47) Embo olo lomapandja 224 oli na oshipalanyole Ombibeli otai hongo lela shike?

21, 22. Oikalimo ididilikwedi ilipi tai hangwa membo Ombibeli otai hongo lela shike?

²¹ Embo olo ola li la yandjwa poshoongalele shoshitukulwa shEendombwedi daJehova shomo 2005/2006, shi na oshipalanyole “Eduliko lopakalunga.” Oli na oikalimo ididilikwedi i lili noku lili. Pashihopaenenwa, oli na eenhetekelindjovo di li pepandja eti-3 fiyo eti-7 notadi dulu okukwafela omunhu a hovele omakonakonombibeli. Otashi ka kala shipu okuhovela eenghundafana to longifa omafano nosho yo omishangwa odo di li pomapandja oo. Oto dulu yo okulongifa oshitukulwa osho opo u kwafele ovakonakonimbibeli voye va shiive okukonga omatukulwa nosho yo eevelishe mOmbibeli.

²² Embo olo ola shangwa monghedi i li paunafangwa noya yela. Ola shangwa monghedi oyo tai dulu okukwafela omukonakoni a kufe ombinga meenghundafana apa sha pumbiwa opo u hange omutima waye. Etukulwa keshe lembo oli na omapulo etwalemo nopexulilo letukulwa keshe ope na oshimhungu shi na oshipalanyole, “Osho Ombibeli tai hongo.” Moshimhungu omu na omanyamukulo opamishangwa e na sha nomapulo oo e li pehovelo letukulwa. Omafano mawa nomayelifilo ao nosho yo omafaneko oo a longifwa moshishangomwa osho, otaa ka kwafela omukonakonimbibeli a ude ko oinima ipe oyo te lihongo. Nonande embo ola shangwa monghedi i li paunafangwa, oli na oshiwedelwako osho tashi mu kwafele mu konakone moule oikundafanwa 14 ya fimana, ngeenge omukonakonimbibeli okwa pumbwa ouyelele wa wedwa po.

23. Omaetepo elipi twa pewa e na sha nanghee tu na okulongifa embo Ombibeli otai hongo mokuninga omakonakonombibeli?

²³ Embo Ombibeli otai hongo ola nuninwa oku tu kwafela tu honge ovanhu ovo ve na eendodo dehongo di lili noku lili nosho yo ovo va dja momalongelokalunga a yoolokafana. Ngeenge omukonakonimbibeli ke na eshiivo lihapu kombinga yOmbibeli, ino pumbwa okukonakona naye etukulwa alishe poshikando shimwe. Ino endelela ashike okumana ko embo, ndele kendabala u hange omutima womukonakoni. Ngeenge omukonakonimbibeli ke udite ko efaneko lonhumba olo la longifwa membo, oshiwa oku mu yelifila ile u longife vali efaneko limwe la yukila ko. Kala ho lilongekida nawa nokuninga keshe osho to dulu opo u longife nawa embo olo nokukala ho ilikana kuKalunga e ku kwafele u dule “okutukula nawa ondjovo yoshili.” — 2 Timoteus 2:15.

Hafela omaufembanghenda oye e na ondilo

24, 25. Jehova okwa pa ovapiya vaye omaufembanghenda e na ondilo elipi?

²⁴ Jehova okwa pa ovapiya vaye omaufembanghenda e na ondilo. Okwe tu pa omhito tu lihonge oshili kombinga yaye, ndele katu na nande okukwata okahetengi oufembanghenda oo. Ina hololela nande ovalinenepeki omalalakano aye ndele okwe a hololela ovalininipiki. Nomolwaasho, Jesus a ti: “Ohandi ku hambelele, Tate, Omwene weulu nowedu, osheshi oinima ei Ove we i holeka ovanongo novanaendunge, ndele we i hololela eehanana.” (Mateus 11:25) Oshi li oufembanghenda mukumwifi okukala mokati kovalininipiki ovo tava longele Omunamapangelo aeshe, Jehova.

²⁵ Kalunga okwe tu pa yo oufembanghenda wokuhonga ovanhu vakwetu kombinga yaye. Ndele dimbuluka kutya ope na ovanhu vamwe ovo hava hongo oipupulu kombinga yaye. Nomolwaasho ovanhu vahapu ove na etaleko la puka li na sha naJehova, tava diladila kutya ke na ko nasha nokumona oixuna kwovanhu. Mbela owa halelela okuhonga ovanhu omahongo oo e li mondjila? Mbela owa hala ovanamitimadiwa aveshe va shiive oshili kombinga yaKalunga? Ngeenge osho, ulika kutya oho dulika kuKalunga mokukala to udifile vamwe nouladi noku va honga osho Ombibeli tai ti shi na sha noinima oyo ya fimanenena. Ovanhu ovo va fya enota loshili yEendjovo daKalunga ova pumbwa okuhongwa osho Ombibeli tai hongo lela.

Oto nyamukula ngahelipi?

• Otu shi shii ngahelipi kutya Kalunga oku na ko nasha nafye?

• Omolwashike tu li kombada yedu?

• Oshike hashi tu ningilwa ngeenge twa fi?

• Oikalimo ilipi wa mona membo Ombibeli otai hongo oyo wa hala okulongifa pauhandimwe?

[Omafano pepandja 7]

Ombibeli otai hongo kutya okumona oixuna otaku ka xula po

[Eedjo domafano]

Top right, girl: © Bruno Morandi/age fotostock; left, woman: AP Photo/Gemunu Amarasinghe; bottom right, refugees: © Sven Torfinn/Panos Pictures

[Efano pepandja 9]

Ovayuki otava ka kala nomwenyo fiyo alushe mOparadisa