Omapulo okuza kaaleshi
Jesus okwa li a hala okutya shike sho a ti kutya omupiya gwe omudhiginini ota ka kala ‘omunandunge’?
Jesus okwa li a pula epulo a ti: “Olye ano [omupiya, KB] omudhiginini nomunandunge, omuwa gwe kwe mu pe elelo lyaalelwa ye, e ya pe oondya pethimbo lyadho?” (Mateus 24:45, OB-1954) “Omupiya” ngoka ha gandja “oondya” ndhika dhopambepo oku li egongalo lyAakriste aagwayekwa nombepo. Omolwashike Jesus e yi ithana aanandunge?a
Otatu vulu oku shi uva ko nawa mokulonga aantu kwaJesus mwene kutya okwa li a hala okutya shike noshitya “omunandunge.” Pashiholelwa, sho Jesus a li ta popi kombinga ‘yomupiya omudhiginini nomunandunge,’ okwa li a gandja eyele lyaakadhona omulongo mboka ya li ya tegelela okuthika kwombushiki. Aakadhona otaye tu dhimbulukitha Aakriste aagwayekwa komeho yo 1914 mboka ya li ya tegelela nehalo enene okuthika kwOmbushiki onene, Jesus Kristus. Yatano yomaakadhona omulongo kaya li ye na omahooli ga gwana sho ombushiki ya thiki noya li inaaya pitikwa okuya moshituthi shohango. Yalwe yatano oya li aanandunge. Oya li ya longekidha omahooli ga gwana opo ya vule okutsikila okukala ye li muuyelele uuna ombushiki te ya noya li ya pitikwa okuya moshituthi shohango.—Mateus 25:10-12.
Sho Jesus a li e ya moonkondo dhe dhUukwaniilwa mo 1914, oyendji yomAakriste aagwayekwa oya li ye na etegameno okuya naye megulu pethimbo opo tuu mpoka. Ihe opwa li pu na natango iilonga oyindji mbyoka ya li ye na okulonga kombanda yevi nayamwe kaya li yi ilongekidha oku shi ninga. Ngaashi aakadhona omagoya, inaya kala ye na uupambepo wa kola komeho yethimbo, onkee ano kaya li yi ilongekidha okutsikila ye li aahumbati yuuyelele. Ihe oyendji yomuyo oya li ya katuka pandunge, sha hala okutya, nuunongo nosho wo noondunge dhokuninga omalongekidho ge na ko nasha nonakuyiwa, noya li ya kola pambepo. Sho ya li ya mono kutya natango opu na iilonga oyindji yi na okulongwa, oya li ya tsikile nenyanyu oku yi gwanitha po. Onkene oya li yu ulike kutya yo oye li “omupiya omudhiginini nomunandunge.”
Tala wo nkene Jesus a li a longitha oshitya “omunandunge” muMateus 7:24. Okwa ti: “Oshoka kehe tuu ngoka tu uvu oohapu ndhika dhandje nota vulika kudho, oye ta yelekwa nomulumentu omunandunge a tungila ongulu ye kemanya.” Omulumentu omunandunge okwa li a tungu ongulu ye ya kola, e na edhiladhilo kutya otashi vulika pu holoke oshikungulu. Mepingathano naashoka, omulumentu egoya okwa li a tungile ongulu ye pehekevi noya li ya kumuka po. Ano omulanduli gwaJesus omunandunge oye ngoka ha mono iilanduliko iiwinayi yokulandula uunongo waantu. Oondunge dhe dhokuyoolola nodhokuninga omatokolo ge li nawa ohadhi mu kwathele opo a kankamekele eitaalo lye, oonkatu dhe nosho wo omalongo ge kwaashoka Jesus a li a longo aantu. “Omupiya omudhiginini nomunandunge” naye oha ningi sha faathana.
Tala wo nkene oshitya “omunandunge” sha longithwa momalundululo ogendji gOmanyolo gOshihebeli. Pashiholelwa, Farao okwa li a langeke po Josef a kale ta wilike shi na ko nasha netopolo lyiikulya muEgipiti. Shika osha li omukalo gumwe ngoka Jehova a longitha okugandja iikulya koshigwana she. Omolwashike Josef a li a hogololwa? Farao okwa li e mu lombwele a ti: ‘Itaku monika mo omuntu ku na oondunge dhi thike pundhoka dhoye.’ (Genesis 41:33-39, OB-1954; 45:5) Sha faathana, Ombiimbeli otayi ti kutya Abigajil okwa li ‘omunandunge.’ Okwa li a gandja iikulya komugwayekwa gwaJehova, David opamwe naantu ye. (1 Samuel 25:3, 11, 18) Josef naAbigajil oya li yi ithanwa aanandunge molwaashoka oya li ye shi ehalo lyaKalunga noya li ya katuka noondunge.
Onkee ano, sho Jesus a hokolola omupiya omudhiginini kutya oku li omunandunge, okwa li u ulike kutya mboka ye lilwe po komupiya ngoka otaya ka kala ye na oondunge dhokuyoolola nodhokuninga omatokolo ge li nawa nosho wo dhokuninga omalongekidho ge na ko na sha nonakuyiwa, molwaashoka eitaalo lyawo, iilonga yawo nomalongo gawo oga kankamena kOohapu dhaKalunga dhoshili.
[Enyolo lyopevi]
a Oshitya “omunandunge” ohashi longithwa okutoloka oshitya shOshigreka phroʹni·mos. Embo lyedhina Word Studies in the New Testament lya nyolwa ku M. R. Vincent otali ti kutya oshitya shika olundji ohashi longithwa okuulika kuunongo tau longo nokoondunge.