Openi tatu adha omayele ngoka taga longo?
NGELE to kongo omayele kunena, opu na omikalo odhindji oku ga mona. Aantu oyendji ohaya pula omayele kukuume ngoka yi inekela nenge kugumwe ngoka ya simaneka moshitopolwa. Oyendji ohaya kala ye wete shi li nawa okupula omayele kaakwanezimo yawo mboka ya kulupa. Kunena aagundjuka oyendji oya tala ko iifo, omambo, noopolohalama dhoko-TV ongo oonzo dhomayele ge shi okwiinekelwa. Aantu oyendji ohaya kala taya kongo omayele kombinga yashike?
Oyendji ohaya kongo omayele kombinga yoondjokana, okuputudha aanona, nkene ye na okwiidhidhimika uuna ya silwa nosho wo miinima ngaashi uukolwe, okuhila omakaya nokulongitha iingangamithi. Omayele ngoka haya pewa ohage ya kwatha ngaa? Omathimbo gamwe ohaga kwatha, ihe haaluhe. Onkee ano, oshi li nawa okutala elondodho lyOmbiimbeli ndyoka tali ti: “Omuntu gwanathangwa oti itaale shaa ohapu, ihe onkotoki ota ndhindhilike oonkatu dhe.”—Omayeletumbulo 14:15.
Olundji omayele ngoka aantu haya gandja ohaga kala ga kankamena kiimoniwa yawo yene monkalamwenyo. Oyendji mboka haya nyola omayele miinyolomwa, haaluhe naanaa haya konakona uuyelele mboka taya nyola. Yamwe otashi vulika ya nyole owala uuyelele wontumba molwaashoka oye shi shi kutya aantu otaya ka kala ye wu hokwa notaya ka landa nawa omambo gawo. Moshilongo shimwe aantu mboka haya nyola omambo gokugandja uuyelele ohaye eta mo oodola dhi vulithe pomamiliyona gahetatu omumvo kehe. Onkee ano, oshi li pandunge wu pule kutya: ‘Olye ha gandja omayele ngoka? Ohaga zi peni?’
Mbela omayele ga tya ngaaka otaga longo ngaa?
Uuna tatu pewa omayele kwaamboka ya simanekwa moshitopolwa nenge kaakokele, olundji ohatu kala tu wete taga longo. Ihe omathimbo gamwe, omayele ngoka otaga vulu okukala ga puka.
Pashiholelwa, aavali yamwe oya li ya kumwa okuuva kutya kosikola oyana ohaya longwa iinima yomilalo, ihe ihaya longwa omithikampango dhopamikalo niilanduliko yeihumbato ewinayi. Yina yokakadhona koomvula 12 okwa ti: “Otwa kala moshitopolwa moka aantu oyendji ye li aalongelikalunga, ihe nonando ongaaka, osikola yamo yopombanda ohayi topolele aanona ookondoma.” Ye nomusamane gwe oya li ya kumwa sho yu uvu kutya aamati yepipi lyokakadhona kawo ohaya kala taye ka pula ya ye nako momilalo.
Odhoshili kutya otashi vulika yamwe ya gandje omayele gopandunge. Ihe otashi vulika wo gamwe ga kale ga nika oshiponga. Olundji omuntu otashi vulika a gandje omayele ngoka taga kwatha moshinima shontumba, ihe mushilwe otashi vulika a gandje omayele ga penga. Otashi vulika shi kale oshidhigu okuyoolola omayele ge li pandunge ngoka haya gandja naangoka ga nika uusama. Ano omayele galye to vulu okwiinekela? Ipula to ti: ‘Mbela omayele ngoka oga konakonwa ngaa nawa nenge omadhiladhilo owala ganakunyola mwene? Mbela omuntu ngoka okwa nyola nelalakano lyokukonga uuyamba nenge esimano?’
Ombiimbeli oyo embo limwe ndyoka li na omayele ihaga kwishi. Otayi gandja omayele taga longo miinima ayihe yonkalamwenyo. Oyi inyengitha aantu omamiliyona ya pulakene komayele ngaka taga ti: “[Omadhiladhilo] geni naga shituluke lela, ga ninge omape. Zaleni omuntu omupe.” (Aaefeso 4:23, 24) Ombiimbeli otayi gandja omayele gopandunge gaashoka hashi etitha uupyakadhi notayi tu longo nkene tu na oku wu kandula po. Shoka sha simana unene osho kutya otayi tu ladhipike tu longe shoka shu uka. Oshitopolwa tashi landula ko otashi yelitha oshinima shika.