“Ethimbo lyokuholathana nethimbo lyokutondathana”
“KALUNGA oye ohole.” Miilongo yimwe aantu ohaya nyola e taya tsilike oohapu ndhoka momagumbo gawo. Oohapu ndhoka oombwanawa otadhi popi uukwatya waKalunga mboka wa tongomana.
Nonando ongawo, aantu oyendji kaye shi shi kutya oohapu ndhoka odha za mOmbiimbeli. Odha nyolwa komuyapostoli Johannes ngoka a ti: ‘Oongoka kee na ohole, oye ina tseya Kalunga, oshoka Kalunga oye ohole.’ (1 Johannes 4:8) Okwa nyola wo kutya Kalunga oku hole aantu mboka ya taamba ko ekulilo a ti: “Osho ngeyi Kalunga a kala e hole uuyuni, oye a gandja Omwana awike, opo shaa ngoka te mu itaale, kaa kane, ihe a kale e na omwenyo gwaaluhe.”—Johannes 3:16.
Aantu yamwe otashi vulika ya dhiladhile kutya oohapu ndhoka otadhi ti kutya Kalunga iha konenene shoka hatu ningi. Aantu oyendji ohaya dhiladhila kutya nonando oya longe iilonga iiwinayi yi thike peni, Kalunga i te ke ya ningila sha. Ihe mbela shika oshoshili ngaa? Mbela Kalunga oku hole ngaa aantu ayehe kutya nduno ohaya longo uuwanawa nenge uuwinayi? Mbela opu na ngaa ethimbo Kalunga ha kala e tonde oshinima shontumba?
Ohole nuutondwe mboka Kalunga hu ulike
Omukwaaniilwa omunandunge Salomo okwa li a popi a ti: “Ayihe oyi na otundi yayo, noshaa shoka kohi yegulu oshi na ethimbo lyasho. Ethimbo lyokuholathana nethimbo lyokutondathana.” (Omuuvithi 3:1, 8) Nonando Kalunga omunahole shili noku na olukeno, opu na ethimbo ha tondo iinima yontumba, ngaashi ekotampango ndyoka ta li shi ulike.
Natu taleni tango kutya oshitya ‘uutondwe’ oshike ngaashi sha longithwa mOmbiimbeli. Embo limwe lyomauyelele olya ti: “MOmanyolo oshitya shoka ‘uutondwe’ oshi na omaityo gi ili nogi ili. Otashi ulike kokutonda lelalela, okukwatela onkone ndjoka hayi ningitha omuntu a longe uuhwapindi. Uutondwe mboka ohashi vulika wu ningithe omuntu e ehameke ngoka e tonde.” Eityo ndika olyo tu shi nawa nohatu mono nkene uutondwe mboka hawu eta iilanduliko iiwinayi muuyuni auhe. Ihe embo olyo tuu ndyoka olya popi wo kutya: “‘Uutondwe’ ohawu ulike wo kokuyala noonkondo oshinima nenge omuntu gwontumba, ihe hanelalakano lyokulonga uuwinayi.”
Eityo ndyoka etiyali olyo tatu ka ndjandjukununa mpaka. Otali ulike kokunyanyala noonkondo nokuhuga omuntu nenge oshinima, ihe hakukala wa hala okuninga uuhwapindi, hakukala wu na onkone nenge wa hala okweehameka omuntu nenge oshinima. Mbela Kalunga ota vulu ngaa okukala nuutondwe wa tya ngaaka? Tala kwaashoka sha popiwa mOmayeletumbulo 6:16-19: ‘Opu na iinima ihamano mbyoka OMUWA e tonde, niiheyali oyo iihuna komwenyo gwe: omeho ge na uuntsa, elaka lyiifundja, iikaha tayi tilehi ombinzi yaa na ondjo, omutima tagu dhingi omatedho giiponga, oompadhi tadhi endelele okuya kuuwinayi, shaangoka ta taandelitha oonzapo dhiifundja naangoka ta kunu olutandu mokati kaamwayina.’
Ngaashi tu shi wete, opu na iinima mbyoka Kalunga e tonde. Ihe nonando ongaaka, ke tonde omuntu ngoka ha ningi iinima mbyoka. Oha tala koonkalo ndhoka hadhi ningitha omuntu a yone, ngaashi uunkundi wopanyama, omudhingoloko moka e li, nkene a putuka, nosho wo okwaashisha. (Genesis 8:21; Aaroma 5:12) Omunyoli gwOmayeletumbulo okwe shi yelitha noshiholelwa oshiwanawa a ti: “Omuwa ota dhenge ngoka e hole, ngaashi he [ha dhenge] omwana ngoka a hokwa.” (Omayeletumbulo 3:12) Omuvali oha kala e hole okanona ke nonando oku tonde shoka ka ninga sha puka noha ningi oonkambadhala ngaashi ta vulu opo e ka kwathele ke ye kondjila moku ka pa uutekuvuliko. Sha faathana, omolwohole ye Kalunga naye osho ha ningi ngele ngoka a yona okwa hala okukwathelwa.
Uutondwe mboka wu uka
Ongiini nduno ngele omuntu oku shi ehalo lyaKalunga ihe ina hala oku li gwanitha po? Omuntu ngoka ita ka kala a hokiwa kuKalunga. Jehova ota ka kala e mu tonde ngele oha ningile iinima owina. Pashiholelwa, Ombiimbeli otayi ti: “Aayuuki naakolokoshi ote ya konakona shi thike pamwe; oku tonde unene ookakombwiilitha.” (Episalomi 11:5) Aantu ya tya ngawo, mboka inaaya hala okwiitedhulula, itaya ka dhiminwa po ngaashi omuyapostoli Paulus e shi popi montumwafo ye ndjoka a nyolele Aahebeli a ti: “Tse otwa tseyithilwa oshili. Opo ihe ngele otatu yono owina, nena kaku na we eyambo lyokudhima po oondjo. Otu na owala okutegelela epangulo tali tilitha nomulilo gwa hanya tagu fike po aanandumbo naKalunga.” (Aahebeli 10:26, 27) Omolwashike Kalunga ngoka e li omunahole ha ningi ngaaka?
Ngele omuntu okwa kala e na omukalondjigilile gwokuyona omayono ga kwata miiti te shi ningile owina, ota ka ninga omukolokoshi noita ka lunduluka we. Otashi vulika a ninge ompilaali, omutangalali, ye ihi igaluluka. Ombiimbeli oya yelekanitha omuntu a tya ngaaka nongwe ndjoka itaa yi vulu okwiikutha iitotono yayo. (Jeremia 13:23) Ombiimbeli otayi popi omuntu ngoka kee na we ompito yokwiitedhulula kutya oku na ‘ondjo yaaluhe’ noita vulu okudhiminwa po.—Markus 3:29.
Adam naEva nosho wo Judas Iskariot oya li ya yonene owina. Molwaashoka Adam naEva oya li ya gwanenena nosho wo kutya Kalunga okwa li e ya pe elombwelo lya yela noye li uvite ko, eyono lyawo olya li lyowina nokaya li taya vulu okwiipopila. Konima sho Kalunga a popi nayo, ina tya nayi itedhulule. (Genesis 3:16-24) Nonando ka li a gwanenena, Judas okwa li he ende pamwe nOmwana gwaKalunga, ihe okwe ke mu kotokela. Jesus okwa li e mu popi kutya ye “omuna gwehanagulo.” (Johannes 17:12, NW) Ombiimbeli oya popi wo kutya Ondiaboli oya kala nokulonga uulunde ethimbo ele noya tegelela owala oku ka hanagulwa po. (1 Johannes 3:8; Ehololo 12:12) Oshe eleka sho Kalunga e tonde aantu ayehe mboka.
Otashi mbilipaleke okutseya kutya haantu ayehe mboka ya yona itaaya vulu okwiitedhulula. Jehova omwiidhidhimiki noiha nyanyukilwa okugeela mboka ya yona omolwokwaashisha. (Hesekiel 33:11) Oti indile yi itedhulule opo e ya dhimine po. Ombiimbeli otayi ti: “Omukeenakalunga ne ethe oondjila dhe, nomukolokoshi omadhiladhilo ge. Na galukile kOMUWA, Kalunga ketu, ngoka te mu sile ohenda e te mu kuthile po.”—Jesaja 55:7.
Kala wu na ohole nuutondwe wu li pandjele
Ye li aaholeli yaKalunga, Aakriste yashili oya pumbwa okukala ye shi kutya uunake shi li “ethimbo lyokuholathana nethimbo lyokutondathana.” Omaiyuvo ga pitilila otaga vulu okuningitha omuntu a kale kee na ondjele mokuulika ohole nohenda. Ihe oohapu dhaJudas, omulongwa gwaJesus, otadhi vulu oku tu kwathela tu kale tu na ondjele uuna tatu ulike ohenda nokukala tu tonde uulunde. Otadhi ti: “Kwatheleni wo yalwe [nohenda] nokutila, ihe nyanyaleni oonguwo dhawo dhomeni ndhoka dha nyatekwa kuuhalu wawo.” (Judas 22, 23) Onkee ano, otu na okukala tu tonde shoka sha puka, ihe inatu kala tu tonde omuntu ngoka ha ningi iinima ya puka.
Aakriste otaya lombwelwa wo ya kale ye hole aatondi yawo moku ya ningila uuwanawa. Jesus okwa ti: “Holeni aatondi yeni, galikaneneni aahepeki yeni.” (Mateus 5:44) Onkee ano, Oonzapo dhaJehova ihadhi etha po okuuvitha onkundana ombwanawa yUukwaniilwa waKalunga nonando yamwe ihaya pulakene ketumwalaka lyadho. (Mateus 24:14) Ohadhi tala ko omuntu kehe kutya ota vulu okuulukilwa ohole nohenda kuJehova ngaashi sha popiwa mOmbiimbeli. Uuna aantu itaaya taamba ko etumwalaka lyadho nenge tadhi hepekwa, Oonzapo ohadhi landula omayele gaPaulus ngaka taga ti: “Galikaneni Kalunga, a yambeke mboka taye mú tidhagana; eeno, ya [galikaneneni] e ya yambeke, kee ya thinge. Ngele ku na ngoka te mú ningile uuwinayi, inamu mu shunithila uuwinayi.” (Aaroma 12:14, 17) Odhi shi shi kutya Jehova oye mwene ha tokola kutya olye e na okukala e hole naangoka e na okukala e tonde. Oye mwene ta ka tokola ngele ota hupitha omuntu nenge ite mu hupitha.—Aahebeli 10:30.
“Kalunga oye ohole” onkee ano, otu na okuulika kutya otwa pandula ohole ye nokuninga oonkambadhala tu tseye ehalo lye e tatu li gwanitha po. Oonzapo dhaJehova ndhoka dhi li momudhingoloko gwoye odhi ilongekidha oku ku kwathela wu ilonge mOmbiimbeli yoye kombinga yehalo lyaKalunga nonkene wu na oku li gwanitha po. Ngele owa ningi ngawo, Kalunga ita ka kala e ku tonde, ihe ota ka kala e ku hole.
[Oohapu dha simana pepandja 13]
‘Opu na iinima ihamano mbyoka OMUWA e tonde, niiheyali oyo iihuna komwenyo gwe: omeho ge na uuntsa, elaka lyiifundja, iikaha tayi tilehi ombinzi yaana ondjo, omutima tagu dhingi omatedho giiponga, oompadhi tadhi endelele okuya kuuwinayi, shaangoka ta taandelitha oonzapo dhiifundja naangoka ta kunu olutandu mokati kaamwayina.’—OMAYELETUMBULO 6:16-19
[Oohapu dha simana pepandja 14]
“Tse otwa tseyithilwa oshili. Opo ihe ngele otatu yono owina, nena kaku na we eyambo lyokudhima po oondjo. Otu na owala okutegelela epangulo tali tilitha nomulilo gwa hanya tagu fike po aanandumbo naKalunga.”—AAHEBELI 10:26, 27
[Oohapu dha simana pepandja 15]
“Omukeenakalunga ne ethe oondjila dhe, nomukolokoshi omadhiladhilo ge. Na galukile kOMUWA, Kalunga ketu, ngoka te mu sile ohenda e te mu kuthile po.”—JESAJA 55:7
[Ethano pepandja 14]
Omuvali omunahole oha pe omwana uutekuvuliko opo e mu kwathele
[Ethano pepandja 15]
Aanandholongo oyendji oya mona nkene Kalunga e yu ulukila ohole nonkene e ya sila ohenda