Natu kale twa tonata ngaashi Jesus
“Tonateni, mu galikane.”—MAT. 26:41.
OTO YAMUKULA NGIINI?
Ongiini omagalikano getu taga vulu okuulika kutya otwa tonata?
Omomikalo dhini tatu vulu okuulika kutya otwa tonata ngele tu li muukalele?
Omolwashike sha simana okukala twa tonata ngele tu li muudhigu, nongiini tatu vulu oku shi ninga?
1, 2. (a) Omapulo geni to vulu okwiipula shi na ko nasha nokukala wa tonata ngaashi Jesus? (b) Mbela aantu aalunde otaya vulu ngaa okuholela Jesus ngoka a gwanenena? Shi thaneka.
OTASHI vulika wi ipule to ti: ‘Mbela otandi vulu ngaa okukala nda tonata ngaashi Jesus? Otashi vulika wu dhiladhile kutya itashi vulika, molwaashoka Jesus oku li omuntu a gwanenena. Omathimbo gamwe oha vulu wo okumona shoka tashi ka ningwa monakuyiwa nokuli noomvula omayuvi dhi li komeho. Mbela Jesus okwa pumbwa ngaa lela okukala a tonata?’ (Mat. 24:37-39; Heb. 4:15) Tango, natu ka kundathaneni omapulo ngaka, opo tu mone nkene oshinima shika sha simanenena.
2 Mbela omuntu omulunde ota vulu ngaa okuholela omuntu a gwanenena? Eeno, omuntu ota vulu okwiilonga komulongi gwe omwaanawa nosho wo koshiholelwa she. Natu tye nduno omuntu oti ilongo okuumba uutati. Otashi vulika u umbe oshikuti, ihe ita vulu okwoodheka shoka tu umbu. Ihe nonando ongaaka, oha ningi oonkambadhala tadhi tsikile opo i ilonge. Opo a pondole, oha tala nawa komulongi gwe ngoka e li omuumbi a pyokoka. Omulongwa oha gandja eitulomo kunkene omulongi gwe ha kala a thikama, nkene omaako ge haga kala ge li nankene ominwe dhe hadhi kala dha kwata oshikuti. Omulongwa ohe ende ti ilongo kutya oku na okuhila uutati we shi thike peni nosho wo okutala hoka ombepo yu uka. Ihe ngele okwa kambadhala okuninga ngaashi omulongi gwe ha ningi, ota ka kala e shi okwoodheka nawa. Sha faathana, natse otatu ka hwepopala ngele otwa tsikile okuninga oonkambadhala opo tu kale Aakriste ya pyokoka mokulandula omalongo gaJesus nokuholela oshiholelwa she sha gwanenena.
3. (a) Jesus okwa li u ulike ngiini kutya okwa pumbwa okukala a tonata? (b) Oshike tatu ka kundathana moshitopolwa shika?
3 Mbela Jesus okwa li ngaa shili a pumbwa okukala a tonata? Eeno. Pashiholelwa, muusiku we wahugunina kombanda yevi manga inaa sa, okwa li a lombwele aayapostoli ye aadhiginini a ti: ‘Kaleni mpaka, mu tonate pamwe nangame.’ Okwa ti ishewe: “Tonateni, mu galikane, mwaa pwile memakelo.” (Mat. 26:38, 41) Nonando okwa kala aluhe a tonata unene tuu pethimbo ndyoka edhigu sho a li pokudhipagwa, okwa li a halelela okukala a tonata nokukala popepi lela naHe gwomegulu. Okwa li a tseya kutya aalongwa ye nayo oya pumbwa okukala ya tonata pethimbo ndyoka nosho wo monakuyiwa. Ngashingeyi natu ka kundathaneni kutya omolwashike Jesus a hala tu kale twa tonata. Konima yaashoka, otatu ka konakoneni omikalo ndatu moka twa pumbwa okukala twa tonata ngaashi ye.
OMOLWASHIKE JESUS A HALA TU KALE TWA TONATA?
4. Omolwashike twa pumbwa okukala twa tonata?
4 Jesus okwa hala tu kale twa tonata, molwaashoka katu shi naanaa iinima mbyoka tayi ka ningwa monakuyiwa. Sho a li kombanda yevi, mbela okwa li e shi iinima ayihe mbyoka tayi ka ningwa monakuyiwa? Aawe, molwaashoka okwa popya neifupipiko a ti: “Esiku notundi ndjoka kaku na ngoka e yi shi, nando aayengeli yomegulu nenge Omwana, oTate oye awike.” (Mat. 24:36) Pethimbo ndyoka, “Omwana,” Jesus ka li a tseya kondandalunde kutya uunake uuyuni mbuka wa kolokosha tawu ka hula po. Ongiini kombinga yetu kunena? Mbela otu shi iinima ayihe mbyoka tayi ka ningwa monakuyiwa? Hasho nando! Katu shi shi kutya uunake Jehova ta ka tuma Omwana a hanagule po uuyuni mbuka wa kolokosha. Andola otwa li tu shi esiku ndyoka, mbela ando otwa pumbwa ngaa okukala twa tonata? Ehulilo otali ya ombadhilila, ngaashi Jesus e shi popya, onkee ano, otwa pumbwa okukala twa tonata shi vulithe nale.—Lesha Mateus 24:43.
5, 6. (a) Okukala tu shi kombinga yonakuyiwa noyomalalakano gaKalunga okwa guma ngiini ompumbwe yetu yokukala twa tonata? (b) Shoka tu shi kombinga yaSatana otashi ke tu kwathele ngiini tu kale twa tonata shi vulithe nale?
5 Jesus oku shi iinima oyindji iikumithi kombinga yonakuyiwa mbyoka aantu oyendji mboka ye mu dhingoloka kaaye yi shi nando. Ontseyo yetu itayi adha mo nando mwaandjoka yaJesus. Ihe otu shi oshindji kombinga yUukwaniilwa waKalunga naashoka tawu ka ninga masiku. Aantu oyendji mboka hatu sikola nayo, hatu longo nayo nenge mboka ye li miitopolwa moka hatu uvithile, kaye shi sha kombinga yaashoka. Ngashingeyi otwa mona etompelo lilwe kutya omolwashike tu na okukala twa tonata. Otwa pumbwa okukala twa tonata aluhe nokukonga oompito tu lombwele yalwe kombinga yUukwaniilwa waKalunga ngaashi Jesus. Ompito kehe oya simanenena noinatu hala nando oku yi hepitha miinima yowala, molwaashoka oomwenyo dhaantu odhi li moshiponga.—1 Tim. 4:16.
6 Oshike sha li sha kwathele wo Jesus a kale a tonata? Okwa li e shi kutya Satana ota ka kambadhala oku mu makela, oku mu hepeka nokuteya po uudhiginini we. Omutondi ngoka omukwanyanya okwa li aluhe ha kongo ompito “tayi opalele,” opo a makele Jesus. (Luk. 4:13, NW) Ihe Jesus okwa li aluhe a tonata. Okwa li ha kala i ilongekidhila emakelo kehe, omahongololo, omapataneko nenge omahepeko. Kunena otu li wo monkalo ya fa ndjoka ya li Jesus. Otu shi shi kutya Satana ota “ndunduma a fa onime, ta kongo omuntu gwontumba, e mu ketsule po.” Onkee ano, Oohapu dhaKalunga otadhi kumagidha Aakriste ayehe tadhi ti: “Kotokeni ne mu tonate!” (1 Pet. 5:8) Ihe mbela ongiini tatu vulu oku shi ninga?
NKENE EGALIKANO TALI TU KWATHELE TU KALE TWA TONATA
7, 8. Jesus okwa gandja omayele geni kombinga yegalikano, nokwe tu tulila po oshiholelwa shini?
7 Ombiimbeli otayi tu lombwele nkene egalikano tali vulu oku tu kwathela opo tu kale twa tonata pambepo. (Kol. 4:2; 1 Pet. 4:7) Konima sho Jesus a pula aalanduli ye ya kale ya tonata pamwe naye, okwa ti: “Tonateni, mu galikane, mwaa pwile memakelo.” (Mat. 26:41) Mbela okwa li a hala okutya oye na owala okugalikana pethimbo ndyoka ye li muudhigu? Hasho nando, oya li ye na oku shi ninga esiku kehe.
8 Oshiholelwa shaJesus otashi tu ulukile kutya egalikano oshinima sha simanenena. Otashi vulika to dhimbulukwa oshikando shimwe sho Jesus a li a galikana kuHe uusiku auhe. (Lesha Lukas 6:12, 13.) Otashi vulika sha li pethimbo lyokwenye sho Jesus a li popepi naKapernaum, oshitopolwa moka a putukila. Sho kwa toko, Jesus okwa londo kondundu yimwe yi li popepi nefuta lyaGalilea. Sho a tala koshilando, okwa mono uuyelele woolamba dha tema muKapernaum nopomikunda dhilwe dhopopepi. Omanga e li hoka okwa galikana kuJehova nokapwa li sha shoka tashi mu piyaganeke. Konima yoowili dhontumba okwa mono uulilo tawu ende tawu dhimi kookamwe nookamwe wa fa omwedhi tagu taakana ewangandjo nenge iinamwenyo mbyoka tayi kongo iikulya uusiku. Otashi vulika a li ta galikana kombinga yetokolo lya simana ndyoka e na okuninga, okuhogolola aayapostoli ye 12. Dhiladhila owala nkene Jesus a li ta lombwele He omadhiladhilo ge agehe nonkene a li u uvite kombinga yomulongwa kehe nosho wo sho ta pula ewiliko nuunongo kuHe.
9. Oshike tatu ilongo moshiholelwa shegalikano lyaJesus sho a li ta galikana uusiku auhe?
9 Mbela moshiholelwa shaJesus otatu ilongo mo kutya natu kale hatu galikana ethimbo ele? Hasho, molwaashoka Jesus okwa lombwela aalongwa ye nombili a ti: “Ombepo yomuntu oya hala, ihe onyama onkundi.” (Mat. 26:41) Ihe nonando ongaaka, otatu vulu okuholela Jesus. Pashiholelwa, mbela ohatu galikana kuTate yetu gwomegulu omanga inaatu ninga etokolo kehe ndyoka tashi vulika li gume eitaalo lyetu, omaukwanegumbo getu nenge ooitaali ooyakwetu? Mbela momagalikano getu ohatu kwatele mo ngaa aamwatate naamwameme? Mbela omagalikano getu ohaga zi ngaa komutima nenge ohatu endulula iitya? Ndhindhilika wo kutya Jesus okwa li e na ekwatathano lyopothingo naHe nokwa li ha popi naye paumwene. Muuyuni mbuka mu na omaipyakidhilo ogendji, oshipu noonkondo okudhimbwa shoka sha simanenena. Otatu ka kala twa tonata pambepo, ngele otwa kala hatu kongo ethimbo tu galikane kuJehova paumwene tashi zi komutima. (Mat. 6:6, 7) Otatu ka hedha popepi naJehova mokuninga oonkambadhala tu koleke ekwatathano lyetu naye nokuyanda kehe shoka tashi vulu oku tu nkundipaleka.—Eps. 25:14.
NKENE TATU VULU OKUKALA TWA TONATA UUNA TATU UVITHA
10. Oshiholelwa shini tashi tu ulukile kutya Jesus okwa li ha kongo oompito a gandje uunzapo?
10 Jesus okwa li a tonata sho a li ta longo iilonga mbyoka Jehova a li e mu pa. Otashi vulika pu na iilonga yimwe mbyoka omuntu ta vulu okulonga ye ta dhiladhila kiinima yilwe, ihe itayi mu etele nando uupyakadhi washa. Ihe iilonga oyindji ohayi pula omuntu a kale ta gandja eitulomo nokukala a tonata, shika osha faathana nuukalele wopaKriste. Jesus okwa li lela a tonata miilonga ye nokwa li ha kongo oompito u uvithe onkundana ombwanawa. Pashiholelwa, konima sho Jesus pamwe naalongwa ye ye ya moshilando Sikar, oya li ya vulithwa kondjila, aalongwa ye oya yi ya ka lande iikulya. Jesus okwa kala popepi nomuthima gwomoshilando ta vululukwa, ihe okwa kala a tonata nokwa li a kongo ompito a gandje uunzapo. Omukiintu omusamaria okwa li e ya okuteka. Jesus okwa li ta vulu okukotha po nenge i ipopile kutya ita vulu okupopya naye. Ihe okwa tameke oonkundathana naye nokwa li e mu pe uunzapo wa kola mboka nokuli wa li wa kwathele aantu oyendji moshilando shoka. (Joh. 4:4-26, 39-42) Mbela otatu vulu ngaa okuholela thiluthilu Jesus mokukala twa tonata, mokuninga oonkambadhala tu konge oompito tu uvithile aantu mboka tatu tsakaneke kehe esiku onkundana ombwanawa?
11, 12. (a) Jesus okwa li i inyenge ngiini sho yamwe ya li taye mu piyaganeke kaa longe iilonga ye? (b) Jesus okwa li u ulike ngiini ondjele shi na ko nasha niilonga ye?
11 Omathimbo gamwe, aantu yamwe oya li haya kambadhala okuya moshipala iilonga yaJesus. Aantu yomuKapernaum oya li ya kuminwa iikumithalonga mbyoka Jesus a longo sho a aludha aantu, noya li ya hala a kale moka. Shoka oshi shi okuuviwa ko. Ihe elalakano lyaJesus olya li okuuvithila ‘oonzi ndhoka dha kana dhomAaisraeli,’ ihe haandhoka owala dhomoshilando shoka shimwe. (Mat. 15:24) Onkee ano, okwe ya lombwele a ti: “Elaka etoye [lyuukwaniilwa waKalunga, NW] ondi na oku li uvitha wo miilando yilwe, oshoka osho naanaa shika Kalunga a tumu ndje, ndi shi ninge.” (Luk. 4:40-44) Osha yela kutya Jesus okwa li a gandja eitulomo lye kuukalele we. Ka li a pitika nando osha shi mu piyaganeke.
12 Sho Jesus a li i ipyakidhila niilonga ye, mbela shoka otashi ti kutya ka li e na ondjele nokali ha mono ompito i inyanyudhe pamwe naantu ooyakwawo? Nenge okukala i ipyakidhila muukalele otashi ti kutya ka li e shi oompumbwe dhaantu? Hasho nando, molwaashoka okwa tula po oshiholelwa sha gwanenena shokukala nondjele. Okwa li ha nyanyukilwa onkalamwenyo pamwe nookuume ke. Okwa li hu uvile olukeno omaukwanegumbo, hu uvu ko oompumbwe dhago, omaupyakadhi gawo nokwa li e hole aanona.—Lesha Markus 10:13-16.
13. Uuna tashi ya piilonga yetu yokuuvitha Uukwaniilwa, ongiini tatu vulu okuholela Jesus mokukala twa tonata notu na ondjele?
13 Sho tatu holele Jesus mokukala twa tonata, ongiini tatu vulu okukala tu na ondjele ngaashi ye? Itatu ke etha nando uuyuni wu ye moshipala iilonga yetu. Mboka yi itala ko ye li ookuume ketu kopothingo nosho wo aapambele otashi vulika ye tu lombwele kaatu gandje unene eitulomo kuukalele wetu nenge tu ninge shoka ye wete kutya osho sha simana monkalamwenyo. Ngele otwa ningi ngaashi Jesus, otatu ka tala ko uukalele wetu wa fa iikulya. (Joh. 4:34) Iilonga yetu ohayi tu mbilipaleke pambepo nohayi tu etele enyanyu. Ihe nonando ongaaka, inatu hala okukala tu ishi uuyuuki nenge kaatu na ondjele. Onkee ano, otwa hala okukala aapiya ‘yaKalunga omunelago’ tu na ondjele ngaashi Jesus.—1 Tim. 1:11, NW.
NKENE TATU VULU OKUKALA TWA TONATA UUNA TU LI MOMAMAKELO
14. Oshike tu na okuyanda uuna tu li muudhigu, nomolwashike?
14 Ngaashi twe shi mona nale, Jesus okwa li a tsu omuthindo esimano lyokutonata, unene tuu sho a li taalela emakelo edhigu. (Lesha Markus 14:37.) Onkee ano, uuna twa taalela uudhigu, otwa pumbwa okuholela Jesus lela. Oyendji ngele twa taalela omamakelo ohatu dhimbwa oshili ya simanenena ndjoka ya popiwa iikando iyali membo lyOmayeletumbulo tali ti: “Oku na ondjila ndjoka ya yelekana momeho gomulumentu, ihe pehulilo oyo ondjila yeso.” (Omayel. 14:12; 16:25) Okwiigameka koondunge dhetu yene, uuna tu li muudhigu wa kwata miiti, otashi vulu oku tu fala moshiponga nosho wo aaholike yetu.
15. Emakelo lini tali vulu okwaadha omutse gwuukwanegumbo uuna uuhupilo tawu shongola?
15 Pashiholelwa, omutse gwuukwanegumbo otashi vulika gu kale tagu nana nuudhigu mokusila oshimpwiyu “mboka yaandjawo.” (1 Tim. 5:8, NW) Shoka otashi vulika shi gu ningithe gu konge iilonga mbyoka tayi gu imbi okukala pokugongala, okukwatela komeho elongelokalunga lyuukwanegumbo nenge gu kale ihaagu kutha we ombinga muukalele. Ngele ogwa kala gwi igameka komadhiladhilo gopantu, itagu ka mona kutya oshinima shoka osha puka. Ihe shoka ohashi vulu okweeta iizemo iiwinayi, ngaashi okunkundipala nenge okusa pambepo. Ano oshi li nawa tu vulike komayele ngoka ge li mOmayeletumbulo 3:5, 6 moka Salomo a ti: “Inekela OMUWA nomutima gwoye aguhe noino igameka koondunge dhoye mwene. Mu tseya moondjila dhoye adhihe, nena oondjila dhoye ote dhi yelekanitha.”
16. (a) Jesus okwa tula po oshiholelwa shini shokukala i inekela muunongo waJehova pehala lyokwiigameka koondunge dhe mwene? (b) Ongiini omitse dhomaukwanegumbo odhindji hadhi inekele muJehova ngaashi Jesus, ngele dhi li muudhigu?
16 Sho Jesus a li muudhigu, ka li i igameka koondunge dhe mwene. Dhiladhila owala kwaashoka: Omulumentu omunandunge ngoka a li e vule aantu ayehe kombanda yevi ka li ha yamukula i ikolelela kuunongo we mwene. Pashiholelwa, sho a li ta makelwa kuSatana, Jesus okwa li a yamukula lwiikando a ti: “Okwa nyolwa.” (Mat. 4:4, 7, 10) Jesus okwa li ha kala i inekela muunongo waHe uuna ta makelwa. Mokuninga ngaaka, okwa li u ulike eifupipiko, uukwatya mboka Satana a li kee na noku wu tonde. Mbela natse ohatu kala ngaa twi inekela muunongo waJehova ngaashi Jesus? Omutse gwuukwanegumbo ngoka hagu holele Jesus mokukala gwa tonata, ohagu kongo ewiliko mOohapu dhaKalunga, unene tuu momathimbo omadhigu. Muuyuni auhe, omitse dhomaukwanegumbo omayuvi ohadhi ningi sha faathana. Ohadhi pititha komeho Uukwaniilwa waKalunga nelongelokalunga lyashili, nokuli nuuna tashi ya piinima yopamaliko. Ohadhi kambadhala wo dhi sile oshimpwiyu omaukwanegumbo gadho painiwe. Jehova oha yambeke oonkambadhala ndhoka, ngaashi naanaa e shi uvaneka.—Mat. 6:33.
17. Oshike tashi tu inyengitha tu kale twa tonata ngaashi Jesus?
17 Kapu na omalimbililo kutya Jesus okwe tu tulila po oshiholelwa oshiwanawa shokukala twa tonata. Oshiholelwa she otashi tu longo kunena, otashi tu etele uuwanawa notashi ke tu petha omwenyo gwaaluhe. Dhimbulukwa kutya Satana okwa halelela tu kale twa kotha pambepo, twa nkundipala meitaalo, tu kanithe uulaadhi wetu mokulongela Kalunga nokuteya po uudhiginini wetu. (1 Tes. 5:6) Inatu etha nando a pondole. Pehala lyaashono, natu kale twa tonata mokugalikana, muukalele nosho wo mokuungaunga nomaupyakadhi, ngaashi Jesus. Uuna tatu shi ningi, otatu ka kala nonkalamwenyo tayi ti sha notwa nyanyukwa nonando otu li muuyuni mbuka wa kolokosha. Ngele otwa kala twa tonata sigo oosho Jesus te ya a hanagule po uuyuni mbuka wa kolokosha, ote ke tu adha twi ilongekidha notwi ipyakidhila niilonga yaKalunga notatu longo ehalo lyaHe. Jehova ote ke tu laleka nuuyamba omolwuudhiginini wetu.—Eh. 16:15.
[Ethano pepandja 6]
Jesus tu uvithile omukiintu pomuthima. Oho kongo ngaa oompito wu uvithile yalwe esiku kehe?
[Ethano pepandja 7]
Okukala ho sile oshimpwiyu uukwanegumbo woye pambepo, otashi ulike kutya owa tonata