Jehova okwa longo ndje okulonga ehalo lye

Nakuhokolola: tatekulu Max Lloyd

Ongulohi yimwe mo 1955, ngame nomutumwa omukwetu otwa li moParaguay, shi li moAmerika lyokUumbugantu hoka twa li twa tuminwa. Megumbo moka twa li olya li lya kondekwa kongundu yaantu ya geya tayi igidha taya ti: “Tse ohatu longele kalunga omudhipagi, nokwa hala okutilahi ombinzi yaazayizayi.” Oshe ende ngiini, opo aazayizayi (aakwiilongo) mbaka ya kale muka?

OSHINIMA sha faathana osha li sha ningilwa ndje omimvo dha pita muAustralia moka nda putukila sho tandi ilongo okulonga ehalo lyaJehova. Mo 1938 tate okwa li a pewa embo hali ithanwa Enemies kOnzapo yaJehova. Tate nameme oya adhika nale ya kenyanana omusita gwongeleka yawo ngoka a li ha ti kutya iitopolwa yimwe yOmbiimbeli oongano. Konima yomumvo gumwe lwaampono, aavali yandje oyi igandjele Jehova okupitila meninginitho. Okuza mpono okulonga ehalo lyaJehova okwa kala oshinima sha simanenena maandjetu. Omumwamemekadhona, Lesley ngoka e vule ndje nomimvo ntano okwa ninginithwa wo konima yethimbo. Ngame onda ninginithwa mo 1940 sho ndi na oomvula omugoyi.

Nziya konima sho Iita Iitiyali yUuyuni ya tameke, Oonzapo dhaJehova moAustralia odhi indikwa okunyanyangidha nokutaandelitha iileshomwa yOmbiimbeli. Onkee ano, onda li ndi ilongo okuyelitha kombinga yeitaalo lyandje sho ndi li okanona, tandi longitha Ombiimbeli. Onda li handi yi nOmbiimbeli yandje kosikola ndi ku ulukile yalwe kutya omolwashike ihaandi salutile epandela nokwaambidhidha iita yopashigwana.—Eks. 20:4, 5; Mat. 4:10; Joh. 17:16; 1 Joh. 5:21.

Aanasikola ooyakwetu oyendji kaya li haye endathana nangame, molwaashoka oya li hayi ithana ndje “ondaadhi yokuNdowishi.” Pethimbo ndyoka kosikola okwa li haku talwa oomuvi. Manga omuvi inaayi tameka, kehe gumwe okwa li e na okuthikama e ti imbi eimbilo lyopashigwana. Ngele onda kala nda kuutumba, opwa li uumati uyali nenge utatu hawu hili ndje momafufu ndi thikame. Onda li nda tidhwa mosikola, molwaashoka nda dhiginina eitaalo lyandje. Ihe nonando ongaaka, onda ka kala handi ilongele pegumbo.

ELALAKANO NDYOKA NDA LI NDA ADHA

Sho ndi na oomvula 14, ondi itulile po elalakano ndi ye miilonga yuukokolindji. Onda li nda yemata noonkondo sho aavali yandje ya ti kutya ondi na tango okukonga iilonga. Oya thiminike ndje ndi fute iikulya nondunda moka handi lala. Oya ti kutya ngele nda gwanitha oomvula 18 otandi vulu okuya muukokolindjila. Shoka osha li sha ningitha tu kale hatu kundathana olundji kombinga yiimaliwa mbyoka handi futwa. Onde ya lombwele kutya onda hala oku yi pungula, opo ndi ke yi longithe sho tandi kokola ondjila, ihe oya li haye yi kutha ndje.

Sho ethimbo lyokuya muukokolindjila lya adha, aakuluntu yandje oya li ya kundathana nangame noya lombwele ndje kutya iimaliwa mbyoka nda li handi ya pe, oye yi pungula mombaanga. Oye ke yi tala ko e taye yi pe ndje ayihe ndi lande iizalomwa niinima mbyoka nda pumbwa sho tandi kokola ondjila. Oya li ya longo ndje nkene ndi na okwiisila oshimpwiyu nokaandi kale nda tegelela yalwe ye shi ningile ndje. Shoka osha li sha kwathele ndje lela.

Pethimbo ngame naLesley tatu putuka, maandjetu omwa li hamu kala aakokolindjila olundji, notwa li tu hole okuya pamwe nayo muukalele. Momahuliloshiwike otwa li hatu longo pamwe nayo egumbo negumbo, mepandaanda nokuninga omakonakonombiimbeli. Pethimbo ndyoka omuuvithi kehe megongalo okwa li itulila po elalakano lyokulonga oowili 60 momwedhi. Konyala meme okwa li ha longo oowili ndhoka omwedhi kehe, nokwe tu tulila po oshiholelwa oshiwanawa tse naLesley.

TATU KOKOLONDJILA MUTASMANIA

Onda tameke okukokola ondjila muTasmania, okantuntu ke li muAustralia moka nda li nda adha omumwamemekadhona nosho wo omusamane gwe, nayo taya kokolondjila. Ihe konima yokathimbo oya yi kosikola yaGilead, oyo ya li ongundu onti-15. Onda li ndi na ohoni nosha li oshikando shandje shotango ndi li kungame mwene. Aantu yamwe oya li taya dhiladhila kutya kuTasmania otandi ka kala ko owala oomwedhi ndatu. Mo 1950 onda li nda pewa ondondo yoshinakugwanithwa megongalo ya faathana naandjoka yomuunganeki gwolutu lwaakuluntugongalo. Konima yethimbo, onda li nda ningi omukokolindjila i ikalekelwa, notwa li hatu longo pamwe nomumwatate gumwe omugundjuka.

Otwa li hatu ka longa koshitopolwa shi ilile, ku na omina yongopolo hoka kwa li kaaku na Oonzapo. Oshikando shimwe ombesa oya li ya thiki ko kongulohi lela. Esiku lyotango otwa li twa lala mohotela ya kulupa. Esiku etiyali sho tatu longo egumbo negumbo, otwa li twa pula aanegumbo ngele oye shi mpoka pu na ondunda kaayi na omuntu tu kale mo. Sho etango lyi li poku ka pa oyana, omulumentu gumwe okwe tu lombwele kutya megumbo lyomusita ndyoka li li popepi nongeleka yaPresbyterian kamu na omuntu, nokwa ti kutya natu ka popye nomudiakoni. Omudiakoni okwa popi natse nombili nokwe tu pe egumbo ndyoka tu kale mo. Osha li tashi kumitha okuza megumbo lyomusita esiku kehe tatu ku uvitha.

Aantu yomoshitopolwa shoka oya li haya pulakene nawa. Otwa li hatu kundathana nayo nawa notwa tameke omakonakonombiimbeli ogendji. Sho elelongeleka lyu uvu kutya Oonzapo dhaJehova ohadhi zi megumbo lyomusita, olya lombwele omudiakoni e tu tidhe mo meendelelo. Otwa kala ishewe kaatu na ehala lyokukala.

Esiku lya landula sho twa mana okuuvitha mokati komutenya, otwa ka konga ehala lyokulala. Ehala ewanawa ndyoka twa mono olya li etala moka hamu kala aatali yomaudhano pokapale kamwe. Otwa holeke nawa ookofa dhetu moka notwa tsikile niilonga yokuuvitha. Okwa li taku wiwile, ihe otwa tokola tu mane omagumbo ngoka ge li mepandaanda moka. Sho twa yi pegumbo limwe, omusamane okwe tu pe ehala lyokulala megumbo eshona lyoondunda mbali li li konima yegumbo lye.

IILONGA YUUTONATELISHIKANDJO NOSIKOLA YAGILEAD

Sho nda kala oomwedhi hetatu lwaampono miilonga yokuuvitha, onda yakula ontumwafo ya za koshitayimbelewa shaAustralia ndi ka ninge omutonatelishikandjo. Shika osha li sha halutha ndje, molwaashoka onda li owala ndi na oomvula 20. Sho nda dheulwa iiwike yontumba, onda tameke okutalela po omagongalo pandjigilile ndi ga ladhipike. Nonando onda li omugundjuka nokandi na naanaa ontseyo, mboka ye vule ndje momimvo oya li ya simaneka iilonga mbyoka tandi longo.

Onda li handi ende miiyenditho ya yoolokathana sho tandi talele po omagongalo. Oshiwike shimwe onda li handi yi nombesa, oshikwawo oneshina lyokolutenda, konima onda kala handi yi nohauto nenge nomota hoka haku ende okofa nondjato yandje yomomapya. Onda li handi kala ndi uvite uugumbo ngele ndi li nooitaali ooyakwetu. Omumwatate gumwe ngoka a li e na ondondo ya faathana naandjoka yomuunganeki gwolutu lwaakuluntugongalo, okwa li a hala ndi kale puye, nonando egumbo lye kalya li lya pwa okutungwa. Oshiwike shoka onda li handi lala metemba lyokwiiyogela, ihe nonando ongaaka, otwa li twa tungathana pambepo.

Mo 1953 onda li nda haluka sho nda tuminwa ofooloma ndi ningile eindilo kOsikola yaGilead. Otse twa li ongundu onti-22. Nonando onda li nda nyanyukwa, onda li ndi na omaipulo. Sho omumwamemekadhona nomusamane gwe ya mana Osikola yaGilead mo 30 Juli 1950, oya li ya tuminwa koPakistani. Inaya ninga ko nomvula, Lesley okwe ehama e ta si. Onda li tandi ipula kutya ngele nda mana osikola e tandi tuminwa koshilongo shilwe, aavali yandje otaya ka kala yu uvite ngiini? Ihe yo oya ti: “Inda, ka longele Jehova mpoka a hala wu ye.” Okuza mpono tate inandi mu mona we. Okwa hulitha mo 1957.

Onda li nda yi koNew York nosikepa pamwe naamwatate naamwameme yatano Aaustralia, notwa li twe ende po iiwike iihamano. Otwe ende tatu lesha Ombiimbeli, tatu konakona nokugandja uunzapo kaafalelwa ooyakwetu. MuJuli 1953, manga inaatu thika koSouth Lansing, shi li moNew York hoka taku ka ningilwa osikola, otwa kala poshigongi shopaigwana sha li mokapale haki ithanwa Yankee. Pokapale mpoka opwa li aantu 165 829.

Ongundu yetu oya li yi na aalongwa 120 mboka ya za koombinga noombinga. Kehe gumwe okwa li owala a lombwelwa kutya okoshilongo shini ta ka longela esiku twa mana. Konima yaashoka otwe endelele tu ye kongulumambo yaGilead tu ka tale iilongo mbyoka. Onda li nda mono kutya muParaguay hoka nda tuminwa, omwa kala omakuyunguto gopapolitika ethimbo nuule. Sho nda thiki moshilongo shoka, ongula yimwe onda pula aatumwa yalwe kutya omolwashike aantu ya li taya kudhile uusiku? Oyi imemeha e taya ti: “Aantu oya tukulila epangelo oshipotha. Egulula owala omweelo gwegumbo wu tale.” Aakwiita oya li ya napakana kehe pamwe.

OSHIMONIWA OSHIWINAYI

Oshikando shimwe onda li nda yi nomutonatelishikandjo tu ka talele po egongalo limwe lyi ilile noku li ulukila okino yedhina The New World Society in Action. Oshe tu pula oowili hetatu nenge omugoyi lwaampono tu thike ko. Tango otwe ende meshina, nokonima okoonkambe. Otwa ka londa mokatemba taka hilwa koonkambe, nolwahugunina omukamwe taka hilwa koonani hoka ke tu thikitha koshitopolwa hoka. Otwa li twa humbata okashina kolusheno nosho wo eshina lyokuulika omathano (o-projector). Sho twa thiki, esiku lya landula otwa ka talela po aantu moofaalama noku ya hiya ye ye ya tale okino kongulohi. Opwa li pwe ya aantu 15 lwaampono.

Konima owala sho twa tala okino uule wominute 20 lwaampono, otwa li twa lombwelwa tu ye megumbo meendelelo. Otwa yakula po ethano lyetu lyokuulika omathano e tatu yi. Opo tu li po, otu uvite aantu tayi igidha, tayu umbu oondjembo nokwiimba taya ti: “Tse ohatu longele kalunga omudhipagi, nokwa hala okutilahi ombinzi yaazayizayi.” Mehala moka otwa li mo owala aakwiilongo yaali. Mboka ya li ye ya okutala okino oya keelele engungo lyaantu mboka kaaye ye megumbo moka tu li. Ihe aantu mboka oya li ya galuka pondatu yuusiku, tayu umbu oondjembo dhawo noku tu ningila omatilitho kutya taye tu adha shito mondjila ngele tatu shuna kondoolopa.

Aamwatate oya li ya kwatathana nomunaveta gumwe gwomoshitopolwa nokwa li e ya omutenya noonkambe mbali e tu fale kondoolopa. Ngele twe ya poshuundungila shiihwa nomiti, omunaveta ngoka okwa li ha kutha mo ondjembo ye nokuya nonkambe ye komeho oshinano shontumba a tale omainyengo poshitopolwa. Esiku ndyoka onde shi mono kutya onkambe nani oshinima shi na oshilonga, nokonima ondi ikongele po yandje.

AATUMWA YALWE AAPE

Iilonga yokuuvitha oya humu komeho, nonando aasita yoongeleka oya li taye tu pataneke. Mo 1955, otwa li twa tuminwa aatumwa aape yatano mwa kwatelwa omumwameme omugundjuka Omukanada gwedhina Elsie Swanso. Okwa li gumwe gwomwaamboka ya mana ongundu onti-25 yaGilead. Otwa kala pamwe naye moshitayimbelewa omanga inaa tuminwa kondoolopa yilwe. Okwa kala ta longele Jehova onkalamwenyo ye ayihe, ta kwathelwa kashona owala kaavali ye mboka inaaya taamba ko oshili nando. Mo 31 Desemba 1957 otwa hokana naElsie. Otwa kala otse atuke megumbo lyaatumwa li li muumbugantu waParaguay.

Katwa li tu na omeya megumbo, ihe otwa li hatu ka teka komuthima gu li konima yegumbo lyetu. Megumbo kamwa li mu na oshawa, okandjugo, eshina lyokuyoga nokila yokutalaleka. Ohatu landa owala iikulya ya gwana okuliwa esiku limwe. Otwa kala twa nyanyukwa noonkondo mondjokana yetu, molwaashoka onkalamwenyo yetu oyi li paunathangwa, yo aamwatate naamwameme megongalo oye na ekwatathano ewanawa natse.

Mo 1963, otwa yi kuAustralia tu ka talele po meme. Sho owala twa thiki, ye ota kwatwa kuuvu womutima. Otashi vulika wa li we etithwa kenyanyu, molwaashoka opwa pita omimvo omulongo inaa mona ndje. Sho ethimbo lyokushuna koshinakugwanithwa shetu muParaguay lyi li pokuthika, otwa li tu na okuninga etokolo edhigu noonkondo monkalamwenyo yetu. Mbela natu thige meme moshipangelo, neinekelo kutya gumwe ota ka kala te mu sile oshimpwiyu e tatu shuna koshinakugwanithwa shetu shoka tu hole koParaguay? Konima sho twa galikana iikando yontumba, otwa tokola kaatu shune, opo tu sile meme oshimpwiyu. Otwa kala tatu mu sile oshimpwiyu tu li miilonga yethimbo lyu udha, sigo a hulitha mo 1966.

Osha li uuthembahenda kungame okukala ndi li omutonatelishikandjo nomutonateli gwoshitopolwa muAustralia uule womimvo odhindji nosho wo okulonga Osikola yUukalele wUukwaniilwa yaakuluntugongalo. Opwa ningwa ishewe elunduluko limwe monkalamwenyo yetu. Onda li gumwe gwomwaamboka ya langekwa po tango ye li iilyo yOkomitiye yOshitayimbelewa muAustralia. Sho oshitayimbelewa oshipe shoka sha li tashi tungwa, onda li nda hogololwa ndi kale wo omunashipundi gwokomitiye yokutunga. Omolwekwatho lyoyendji mboka ye na owino nosho wo elongelokumwe lyaaniilonga, otwa mana okutunga etungo ewanawa lyoshitayimbelewa.

Onda li ishewe nda pewa oshinakugwanithwa mOshikondo shIilonga shokutonatela iilonga yokuuvitha moshilongo. Onda li wo ndi na uuthembahenda wokutalela po iitayimbelewa muuyuni auhe, ndi li omutonateli gwiitayimbelewa mokukwathela nokuladhipika aamwatate. Onda li wo nuuthembahenda wokutalela po iilongo moka aantu oyendji ya kala oomvula mondjedhililo nomookamba dhoonkwatwa omolweitaalo lyawo lya kola muJehova. Yamwe oya kala moonkalo ndhoka uule womimvo omilongo.

OSHINAKUGWANITHWA SHOKA TU NA NGASHINGEYI

Mo 2001 sho twa galuka miilonga yokutalela po iitayimbelewa onda yakula ontumwafo tayi hiya ndje ndi ye koBrooklyn, New York, ndi ka kale gumwe gwomiilyo iipe yOkomitiye yOshitayimbelewa ndjoka opo ya totwa mIilongo ya Hangana. Ngame nameme Elsie otwa li twa galikana shi na ko nasha nehiyo ndyoka notwa li twa zimine nenyanyu oshinakugwanithwa shoka oshipe. Sigo onena otu li moBrooklyn, notwa ninga mo ngashingeyi omimvo dha konda pomulongo nayimwe.

Ondi uvite uuntsa sho ndi na nekulu ha longo nenyanyu kehe shimwe shoka Jehova te mu pula. Atuhe otu na ngashingeyi omimvo 81 notu na uukolele wu li nawa. Otwa tegelela natango okwiilonga oshindji kombinga yaJehova sigo aluhe nokumona wo omalaleko nuuyamba ngoka taga ka monika kwaayehe mboka taya tsikile okulonga ehalo lye.

[Oohapu dha simana pepandja 19]

Oshiwike shimwe onda li handi yi nombesa, oshikwawo oneshina lyokolutenda, konima onda kala handi yi nohauto nenge nomota hoka haku ende okofa nondjato yandje yomomapya

[Oohapu dha simana pepandja 21]

Otwa tegelela natango okwiilonga oshindji kombinga yaJehova sigo aluhe

[Omathano pepandja 18]

(Kolumoho) Miilonga yuutonatelishikandjo muAustralia

(Kolulyo) Ndi li naavali yandje

[Ethano pepandja 20]

Esiku twa hokana, 31 Desemba 1957