“Inamu dhimbwa okutaamba aayenda momagumbo geni”
“Inamu dhimbwa okutaamba aayenda momagumbo geni.” — HEB. 13:2.
OMAIMBILO: 124, 79
1, 2. (a) Omaupyakadhi geni aakwiilongo oyendji haya kala ya taalela kunena? (Tala kethano lyopetameko.) (b) Omuyapostoli Paulus ote tu dhimbulukitha kombinga yashike, nosha pendutha omapulo geni?
OMIMVO 30 dha ka pita, omulumentu Osei,[1] ngoka kaa li Onzapo pethimbo mpono, okwa li a zi koGhana e ta yi koEuropa. Okwa ti: “Onda li nde shi dhimbulula mo nziya kutya aantu oyendji kaya li ye na ko nasha nangame. Onda li wo nda lulilwa konkalo yombepo. Sho nda zi pokapale koondhila onda li ndu uvite uutalala wamemememe mboka shi valelwe ndi wu uve, nowa lilitha ndje nokuli.” Osei okwa ningi omumvo aguhe inaa mona iilonga iiwanawa, oshoka ka li e shi nawa elaka. Molwaashono okwa li kokule naantu yaandjawo, okwa kala a sa ezaza nokwe ya yuulukwa.
2 Ando ongoye wa li monkalo ndjono, mbela oto ka kala wa hala aantu yu ungaunge nangoye ngiini? Ando ito ka kala wa hala okutaambiwa ko nawa pOshinyanga shUukwaniilwa nopwaa na ontondo, omolwuukwashigwana woye nenge olwaala lwoye? Ombiimbeli otayi ladhipike Aakriste yashili kutya ‘inaya dhimbwa okutaamba aayenda momagumbo gawo.’ (Heb. 13:2) Onkee ano, natu ka kundathaneni omapulo taga landula: Jehova oha tala ko ngiini aakwiilongo? Omolwashike tashi vulika twa pumbwa okulundulula omukalo moka hatu tala ko aakwiilongo? Ongiini tatu vulu okukwathela aakwiilongo ya kale ya manguluka, sho ye li megongalo lyetu?
NKENE JEHOVA HA TALA KO AAKWIILONGO
3, 4. Ngaashi tashi popiwa muEksodus 23:9, oshigwana shaKalunga shonale osha li sha tegelelwa shu ungaunge ngiini naakwiilongo, nomolwashike?
3 Jehova okwa li a mangulula oshigwana she, Israeli, muupika waEgipiti. Konima yaashono, okwe shi pe oompango dhi shi kwathele shu ungaunge nombili naantu mboka ya li ye ya wayimina kaaye shi Aaisraeli. (Eks. 12:38, 49; 22:21) Jehova okwa li a sile aakwiilongo oshimpwiyu, molwaashoka olundji ohaya monithwa iihuna. Esiloshimpwiyu limwe a li e ya pe, olyo uuthemba wokupupula. — Lev. 19:9, 10.
4 Pehala lyokulombwela owala Aaisraeli ya simaneke aakwiilongo, Jehova okwa li a hala yu ulukile aakwiilongo olukeno. (Lesha Eksodus 23:9.) Aaisraeli oya li ye ‘shi nkene aakwiilongo haya kala yu uvite.’ Aaegipiti oya li ye tonde Aaisraeli nokuli manga inaaya ninga aapika muEgipiti. Omolwashike mbela? Aaegipiti oya li ye tonde Aaisraeli omolwomuhoko gwawo nomolwelongelokalunga lyawo. (Gen. 43:32; 46:34; Eks. 1:11-14) Sho Aaisraeli ya li aakwiilongo oya li moshipyu lela, ihe Jehova okwa li a tegelela yu ungaunge naakwiilongo ‘ngaashi ye li nOmuisraeli omukwawo.’ — Lev. 19:33, 34.
5. Oshike tashi vulu oku tu kwathela tu kale tu na ko nasha naakwiilongo ngaashi Jehova?
5 Otatu vulu okukala nuushili kutya Jehova oku na ko nasha naakwiilongo mboka haya gongala pamwe natse kunena. (Deut. 10:17-19; Mal. 3:5, 6) Onawa tu konge omikalo moka tatu vulu oku yu ulukila olukeno nokukala tu yu uvitile uukwawo wanankali. Omolwashike twa pumbwa oku shi ninga? Omolwaashoka ohaya kala ya taalela omashongo ngaashi okuningwa okatongo noihaya kala yu uvite ko elaka lyetu. — 1 Pet. 3:8.
LUNDULULA OMUKALO MOKA HO TALA KO AAKWIILONGO
6, 7. Oshike tashi ulike kutya Aakriste mboka ya li ko omimvo 2000 nasha dha ka pita oya li ya kondjitha okayoya hoka ka mena omidhi muyo?
6 Aakriste mboka ya li ko omimvo 2000 nasha dha ka pita, oya li yi ilongo nkene ye na okukondjitha okayoya hoka ka li ka mena omidhi momitima dhAajuda. POpentekoste yomo 33 E.N., Aajuda mboka ya li muJerusalem oyu ulukile olukeno Aakriste aape mboka ya za kiilongo yi ili noyi ili. (Iil. 2:5, 44-47) Oku na ko nasha kwopahole hoka Aakriste Aajuda yu ulukile ooyitaali ooyakwawo mboka ya za kiilongo yi ili noyi ili, okuulika kutya oya li yu uvite ko eityo lyuutumbulilo “okutaamba aayenda momagumbo,” kutya otali ti “okuulukila aakwiilongo olukeno.”
7 Sho egongalo lyopaKriste lyopetameko lye ende tali koko, opwa kala hapu holoka oonkalo ndhoka dha kwatela mo iikala yokakombo noludhi. Aajuda mboka haya popi Oshigreka oya li ya nyenyeta kutya aaselekadhi yawo otaya dhengelwa konankondongolo. (Iil. 6:1) Opo uupyakadhi mbuka wu kandulwe po, aayapostoli oya li ya hogolola aalumentu yaheyali ya shilipaleke kutya kehe gumwe okwa silwa oshimpwiyu. Aalumentu ayehe mboka ya hogololwa omadhina gawo oga li gOshigreka. Shono otashi ulike kutya aayapostoli oya li ya hala ya hulithe po uupyakadhi mboka wa li wa tawu eta ehilathano mokati kAakriste yopetameko. — Iil. 6:2-6.
8, 9. (a) Oshike tashi ulike kutya mutse omu na iikala yokakombo noludhi nenge kutya otu uvite uuntsa omolwomuhoko gwetu? (b) Oshike tu na okuvudha mo momitima dhetu? (1 Pet. 1:22)
8 Atuhe otwa nwethwa mo noonkondo komithigululwakalo dhetu kutya nduno otu shi shi nenge hasho. (Rom. 12:2) Shimwe ishewe, otashi vulika hatu uvu sho aashiinda shetu, aalongi pamwe natse naanasikola ooyakwetu tayu ula nayi mboka yomihoko dhilwe noyomalwaala gi ili. Mbela iikala mbyono yuukwamuhoko oye tu nwetha mo? Ohatu inyenge ngiini uuna omuntu ta sheke uukwashigwana wetu nenge omuhoko gwetu?
9 Oshikando shimwe, omuyapostoli Petrus okwa li u ungaunga nayi naantu mboka kaaye shi Aajuda. Mbela okwa kala owala e na iikala mbyono iiwinayi momutima gwe? Aawe, okwe ende te yi fulile okalambo. (Iil. 10:28, 34, 35; Gal. 2:11-14) Sha faathana, ngele otwa mono kutya mutse omwi iyakela iikala yokakombo noludhi nenge tu uvite uuntsa omolwomuhoko gwetu, natu kondje tu yi ekelehi. (Lesha 1 Petrus 1:22.) Otu na okudhimbulukwa kutya kapu na omuntu i ilongela ehupitho, oshoka atuhe inatu gwanenena kutya nduno otwa za moshigwana shini. (Rom. 3:9, 10, 21-24) Onkee ano, inatu pumbwa okukala tu uvite kutya otu vule yalwe. (1 Kor. 4:7) Otu na okukala netaloko lya fa lyomuyapostoli Paulus. Okwa li a ladhipike aagwayekwa ooyakwawo a ti: ‘Kamu shi we oondjendi nenge aakwiilongo, aawe, ngashingeyi omwa ningi aanegumbo yegumbo lyaKalunga.’ (Ef. 2:19) Ngele otwa kondjitha twa mana mo iikala yokakombo noludhi, otashi ke tu kwathela tu zale omuntu omupe. — Kol. 3:10, 11.
NKENE TU NA OKUULUKILA AAKWIILONGO OLUKENO
10, 11. Omukalo moka Boas u ungaunga naRut ogu ulike ngiini kutya okwa tala ko aakwiilongo ngaashi Jehova he ya tala ko?
10 Kapu na omalimbililo, omukalo moka Boas a li u ungaunga naRut, Omumoab, ogu ulika kutya okwa li a tala ko aakwiilongo ngaashi Jehova he ya tala ko. Pethimbo lyeteyo, Boas okwa li ha konakona epya lye, nokwa li a dhimbulula omukiintu omukwiilongo ngoka ta longo nuudhiginini, sho ta pupula a landula aateyi. Nonando ompango oya li ye mu pitika a pupule, Rut okwa li natango a pula epitikilo e shi ninge. Sho Boas e shi uvu, okwa li e mu pitike nokuli a pupule pooha dhoondudhi dhiilya. — Lesha Rut 2:5-7, 15, 16.
11 Oonkundathana dhawo ndhoka dha ka landula ko odhu ulike kutya Boas okwa li shili ti ipula kombinga yaRut nosho wo yonkalo ye ondhigu, e li omukwiilongo. Boas okwe mu lombwele a kale pamwe naakiintu aagundjuka mboka ha ye mu longele, opo kaa piyaganekwe kaalumentu mboka haya longo mepya lye. Okwa li nokuli a shilipaleke kutya okwa pewa iikulya ya gwana nomeya, ngaashi owala aaniilonga ye. Shimwe ishewe, Boas okwa li a pandula omukiintu nguka omukwiilongo ohepele, pehala lyokupopya naye nondhino. — Rut 2:8-10, 13, 14.
12. Oshizemo otashi ka kala shini ngele otu ulukile aakwiilongo olukeno?
12 Ohole yaRut yokuhola yinamweno hayo owala ya li yi inyengitha Boas u ungaunge nawa naye, ihe okwa li wo a kuminwa Rut sho a ningi omulongeli gwaJehova. Olukeno ndoka Boas u ulukile Rut, ‘ngoka e ya okukonga egameno puJehova,’ olwa holola ohole yaJehova yuudhiginini. (Rut 2:12, 20; Omayel. 19:17) Sha faathana, kunena omikalo dhetu omiwanawa otadhi vulu okukwathela “aantu ayehe” ya mone oshili nokumona wo kutya Jehova oku ya hole shi thike peni. — 1 Tim. 2:3, 4.
Mbela ohatu popitha ngaa aakwiilongo, uuna ye ya pOshinyanga shUukwaniilwa? (Tala okatendo 13, 14)
13, 14. (a) Omolwashike tu na okuninga oonkambadhala dha mana mo tu popitha aakwiilongo pOshinyanga shUukwaniilwa? (b) Ongiini tatu vulu okukala twa manguluka okuya paantu yomihoko dhilwe?
13 Otatu vulu okuulukila aakwiilongo olukeno, moku ya popitha nohamu pOshinyanga shUukwaniilwa. Otashi vulika twe shi ndhindhilika mo kutya aakwiilongo omathimbo gamwe ohaya kala inaaya manguluka nohaya kala yi ikalela. Omolweputuko lyawo nenge ondondo yawo, ohaya kala yu uvite kaaye na oshilonga kaantu yomihoko dhilwe nenge yuukwashigwana wulwe. Onkee ano, otu na okukatuka onkatu tu yu ulukile lela kutya otu na ko nasha nayo. Ngele opolohalama yokwiilonga omalaka, JW Language, omo yi li mekala lyeni, otayi vulu oku ku kwathela wi ilonge nkene wu na okupopitha aakwiilongo momalaka gawo. — Lesha Aafilippi 2:3, 4.
14 Otashi vulika wu kale inoo manguluka okuya paantu yomihoko dhilwe. Opo wu kale we ya mangulukila, oto vulu oku ya lombwela sha kombinga yoye. Konima otashi vulika wu shi ndhindhilike mo kutya nani omu na iinima oyindji ya faathana, shi vulithe pwaashoka wa li to dhiladhila. Omuhoko kehe ogu na iinima yontumba iiwanawa niiwinayi.
KWATHELA AYEHE YA KALE YA MANGULUKA
15. Oshike tashi ke tu kwathela tu uve ko nawa oonkambadhala ndhoka aakwiilongo taya ningi, opo yi igilile moshilongo moka ye li?
15 Opo wu kwathele yalwe ya kale ya manguluka megongalo, ipula to ti: ‘Ando ongame nda li koshilongo shilwe, ando onda hala aantu yu ungaunge nangame ngiini?’ (Mat. 7:12) Onkee ano, natu idhidhimikile oonkambadhala ndhoka aakwiilongo taya ningi, opo yi igilile moshilongo moka ye li. Petameko ihatu kala naanaa tu uvite ko omukalo moka taya dhiladhila nenge tayi ihumbata. Pehala lyokutegelela yi igilile omuthigululwakalo gwetu, onawa tu ya taambe ko ye li ngaashi ye li. — Lesha Aaroma 12:13.
16, 17. (a) Oonkambadhala dhini tatu vulu okuninga, opo tu hedhe popepi naakwiilongo? (b) Omomikalo dhini tatu vulu okukwathela aakwiilongo mboka ya tembukila megongalo lyetu?
16 Ngele otwi ilongo kombinga yoshilongo nosho wo yomuthigulukwakalo gwaakwiilongo, otashi vulika shi kale oshipu kutse okweendathana nayo. Pelongelokalunga lyuukwanegumbo weni, otamu vulu okukonga uuyelele kombinga yaantu mboka inaamu tseya nawa megongalo nenge moshitopolwa sheni. Omukalo gumwe ishewe tatu vulu okuhedha popepi naakwiilongo, oku ya hiya komagumbo getu tu lye pamwe nayo. Molwaashoka Jehova okwe “egululile aapagani osheelo, ya vule okwiitaala,” mbela itatu vulu okuyakula aakwiilongo momagumbo getu “mboka tu li nayo meitaalo limwe”? — Iil. 14:27; Gal. 6:10; Job 31:32.
Mbela ohatu yakula ngaa aakwiilongo nombili? (Tala okatendo 16, 17)
17 Ngele otwa kongo ethimbo tu kale pamwe naantu mboka ya tembukila moshilongo shetu, otatu ka pandula oonkambadhala ndhoka taya ningi yi igilile omithigululwakalo dhetu. Otashi vulika tu mone kutya oya pumbwa ekwatho lyontumba, yi ilonge elaka lyetu. Shimwe ishewe, otatu vulu oku yu ulukila omahangano gomoshitopolwa, ngoka taga vulu oku ya kwathela ya mone omagumbo nenge iilonga yi li nawa. Oonkambadhala dha tya ngawo otadhi vulu okweeta elunduluko enene monkalamwenyo yomwiitaali omukwetu. — Omayel. 3:27.
18. Aakwiilongo otaya vulu okulandula oshiholelwa shini shokuulika esimaneko nolupandu kunena?
18 Odhoshili kutya aakwiilongo otaya ka kala ya hala okuninga ngaashi taya vulu, yi igilile eputuko lyomoshilongo moka ya tembukila. Rut okwe tu tulila po oshiholelwa oshiwanawa moshinima shika. Oshinima shotango, okwa li a simaneka omikalondjigilile dhomoshilongo moka a tembukila, sho a pula epitikilo a pupule. (Rut 2:7) Rut ka li e shi tala ko kutya oku na owala okupupudhulula ya hala inaya hala, molwaashoka e na uuthemba. Oshinima oshitiyali, okwa li a pandula sho u ulukilwa olukeno. (Rut 2:13) Aakwiilongo otaya vulu okuulika iikala iiwanawa. Shono ohashi ningitha aantu yomoshilongo nosho wo ooitaali ooyakwawo ya kale ye ya simaneka.
19. Omolwashike tu na okutaamba ko nombili aakwiilongo mboka ye li mokati ketu?
19 Otwa nyanyukwa omolwolukeno lwaJehova, sho e etha aantu yomihoko adhihe yu uvithilwe onkundana ombwanawa. Otashi vulika kiilongo yawo kaya li ya mono ompito yokukonakona Ombiimbeli nenge yokweendathana nOonzapo dhaJehova, ihe ngashingeyi oye na ompito yokweendathana natse. Mbela itatu vulu okukala nayo nombili, opo ya kale ya manguluka sho ye li mokati ketu? Otatu vulu. Nonando katu na iiniwe oyindji nenge itatu vulu oku ya pa ekwatho alihe ndyoka ya pumbwa, olukeno ndoka tatu yu ulukile otalu ulike ohole ndjoka Jehova e ya nine. Onkee ano, sho tatu kambadhala “okuholela Kalunga” ketu, natu ninge ngaashi tatu vulu tu taambe ko nombili aakwiilongo mboka ye li mokati ketu. — Ef. 5:1, 2.
^ [1] (okatendo 1) Edhina ndyoka halyo lye lyolela.