YAWEEREYA YA OKUMI
Okumi Aka Woothene Kihusihiwaka ni Muhusiha Ahu Mutokotoko
IKONTOROOLE irimo atoropa, ichu sawiisaakihano wi akina ehivire, sikolone, ikhoco ni othaama. Iha sawoopiha ikina mwaaraka ni miyaano nihoolenlaahu mmuteko woopiyoneeru ni omisiyonaariyu. Naamwiihiiha, hinaahaala otoroka mukhalelo ahu wa okumi ni echu ekina! Variyari va ichu soothene seiha, Yehova oonikhaviherya nave tho oonireeliha. Ntoko Muhusiha Ahu Mutokweene, owo tho oonihusiha mahusiheryo oochuneya.—Yupu 36:22; Yes. 30:20.
YOOTAKIHERYA YA ASITIITHI AKA
Omakuchuwelo wa eyaakha ya 1950, asitiithi aka yaahithaama okhuma o Italiya eyaaka Kindersley, o Saskatchewan, o Kanata. Vahoolo vaya, awo yaahihuserya eparipari nave eyo yaahikhala echu yoochuneyaxa mu okumi ahu. Kinnuupuwela vaavaa kaaryaaka mwaana wi kaanaviriha mahiku mancipale mmuteko woolaleerya ni emusi aka. Mwawiihiiha, ilukuluku ikina kinnaloca mootheya wi “kaari piyoneeru ookhaviherya” kirino iyaakha thanu nararu!
Ni emusi aka, mu 1966
Asitiithi aka yaari oohaawa; naamwiihiiha aapaka owetha waya ntakhara Yehova. Ntoko yootakiherya, mu 1963 awo yaahitumiha sookhalano saya sincipale wi ekhaleno ikhorowa wi yoonele muthukumano wa muceche wa elepo yoothene o Pasatena, Kaliforniya o Estatu Unitu. Mu 1972 naahithaamela epooma yo Trail, eprovinsiya yo Krapretanya o Kolompiya makupa o Kanata. Epooma yeela yaarino ikilomeeturu 1.000, ni weiwo naakhalaahuwo. Yoolakelela yaari wi naakhaviherye achu yaaloca elocelo ya Italiya mmukuma yoole. Apapa aka muteko aya waari ovela ni orehererya mmerikaatu. Awo yaahikhooca ikari sa okhalano ikhorowa sincipale wi ewerye otikitheryeya mu omurumeela Yehova.
Miyaano kinnathamalela vancipale nthowa na yootakiherya yaphaama ya asitiithi aka yeeyo ekihiyenryaaya miyaano ni asinnaka araru. Awo yaahipacerya okivyakiha mmuteko wa Yehova nave aakihusiha nihusiheryo nenlo kinapharihelaaka mu okumi aka woothene: Wakhala wi kookuha mu nipuro noopacerya Omwene wa Muluku mu okumi aka, Yehova ilukuluku soothene onahaala okikhapelela.—Mat. 6:33.
MAPACERERYO A MUTEKO WA ELUKULUKU YOOTHENE
Mu 1980, kaahipaka othela ni Debbie, murokora ooreera yoowo aari ootikitheryeya mmuteko wa Yehova. Hiyaano naanachuna ovolowa mmuteko wa elukuluku yoothene, mwawiihiiha, ivinrevo miyeeri miraru nimanle opaka othela, Debbie aahipacerya orumeela ntoko piyoneera. Evinrevo eyaakha emoha, naahithaamela muloko mukhaani yoowo waachuna nikhaviheryo, nave miyaano tho kaapacerya orumeela ntoko piyoneeru.
Nihiku na othela wahu, 1980
Moovira wa elukuluku, naahiyeleela ohakalala wahu nave naahilakelela opwahawo. Nyenya nihaakumve opwahawo naahiloca ni ooweherya a ekulucu. Owo moosivela ni mooreera murima aahinileela ariki: “Nyuwaano muneeriha nikacamiho wunnuwa. Nyuwaano mutikitheryen’ye mmakacamiho. Wakhala wi mootikitheryeya mu ichu saphaama munahaala ophwanya ohakalala mmuteko anyu.” Ela yaari ekano yeeyo naachunaahu. (Sal. 141:5) Mwawaakuveya, hiyaano naahitoroka moonelo ahu nave naahoona wi sookhalamo ichu saphaama mmuteko ahu. Ancipale mmulokoni yaanachuna opaka sincipale ntakhara Yehova, ophitaanyerya amiravo ni arokora yaawo yaarino asin’yaya oohiroromeleya. Ela yaari yootakiherya yaphaama wa hiyaano. Naahuserya otikitheryeya mu ichu saphaama ni omuroromela Yehova wi onanwerya orehererya ichu seiyo inooneya ntoko wi ti soovila. (Mik. 7:7) Naahikookela okhala oohakalala mmuteko ahu nave ichu saakhala phaama.
Ahusiha ahu a exikola ya mapiyoneeru yaahirumeela tho mu ilapo ikina. Awo yaahinooniherya iruku nave yaahinleela mareeliho ni makacamiho yaawo yaahoolenlaaya mmuteko aya. Eyo yaahineeriha okhalano nchuno na orumeela ntoko mamisiyonaariyu. Mwawiihiiha, naahilakelela otikitherya soolakelela ntoko seiya.
Mu Empa ya Omwene o Krapretanya Kolompiya, mu 1983
Wi naakhwaniherye yoolakelela yeela, 1984 naahithaamela mu eprovinsiya yo Kepeki, weiwo onalociwawo efransa. Eprovinsiya yeela orakamelana waya erinono akilomeetru 4.000 variyari va Krapretanya ni Kolompiya. O Kepeki hiyaano naaphwanela wiikhoveleliha moomalela sookhovelela ni elocelo evyaani. Nikacamiho nikina naari nawi hinaarino ikhorowa sawaaca. Mu ilukuluku ikina wi nilye, naamulya kholowa yoowo mwaneene a emaca aaneemereryeiye omucoca mmacani mwawe yoowo aahalela emanle omukacamo. Debbie aanamwaapeya phaama kholowa yoola mmikhalelo soohiyanahiyana nave tho moosiva! Moohipwacha makacamiho, naahipaka owetha wahu wi nivilele moohakalala. Nave tho naahoona wi Yehova aananikhapelela.—Sal. 64:10.
Nihiku nimoha, naahaakhela examaata yoohiwehereryeya. Waari nwopelo wi narumeele o Kanata. Hiyaano naahikhala oohakalala, nyenya mu elukuluku emohamoha naahikhala ookawanyeya nthowa nawi naahirepela epetisau wi navolowe Exikola yo Kiliyati. Naamwiihiiha, naaheemererya nwopelo. Vaavaa naaphin’yaahu o Peteli, naahimukoha Kenneth Little, munna a nikhuuru na efiliyale nriki: “Hanka wakhala wi nohiichaniwa o Kiliyati?” Owo aahaakhula wi muhuukhuwe. “Wakhala wi eyo yoheereya, nnamoonaka echu yaweera.”
Nave ti yeeyo yeeren’ye mu esumana yoocharela. Miyaano ni Debbie naahiwompwa ntakhara exikola yo Kiliyati nave naaphwanela opaka yoolakelela. Munna Kenneth aahiloca: “Moohipwacha yoothanla anyu vakina vaya munanwerya othanla echu ekina. Yoothanla emoha henapwaha yoothanla ekina; Yehova onanwerya ooreeliha soopiili.” Naaheemererya nwopelo ntakhara Kiliyati nave moovira wa iyaakha, naahoona wi masu a munna Kenneth yaari eeparipari. Mu ikwaha ikina hiyaano tho naanavaha ekano emohamoha wa akina yaawo yaachuna opaka soolakelela soohiyanahiyana.
NRUMEELAKA NTOKO MAMISIYONARIYU
(Omoono woothiyana) Ulysses Glass
(Omoono woolopwana) Jack Redford
Naari oohakalala okhala variyari va anaxikola 24 mu eturma 83 yo Kiliyati yeeyo yeeren’ye o Brooklyn, o Nova York, nave yaapacenrye mu Apirili a 1987. Munna Ulysses Glass ni Jack Redford yaari ahusiha ahu oopacerya. Miyeeri seiye mithanu saavinre mwawaakuveya. Mwawiihiiha, naahikwaaxa exikola mu nihiku na 6 a Setempuru a 1987. Naahirumihiwa wi narumeele o Haiti, vamoha ni John ni Marie Goode.
O Haiti, mu 1988
Anna o Haiti hiyaawaakhela mamisiyonariyu o Kiliyati ovinyerya mu 1962, opacerya vaavaa mamisiyonariyu ookuchula yaakhummaayawo mu elapo yeele. Pahiru mu isumana raru nimanle okwaaxa exikola, miyaano ni Debbie naapacerya orumeela o Haiti. Muloko ahu waarino alaleeryi 35 nave wakhala mmakupa o miyaako. Naari amiravo oohisuwela echu nave naakhala mu empa ya mamisiyonariyu mukhatiihu. Achu ancipale a mmukuma yoole yaari oohaawa nave hiyaasuwela waalakhanya. Variyari va elukuluku yeele o Haiti, naahihoolela ikhoco, owanawana wa alamuleli, waakaahiwa ni amwaacikinye.
Moohipwacha soothene seiya, noohuserya sincipale ni anna a vanipuroni, ni ohakalala wa anna ni arokora o Haiti. Ancipale yaakhalano okumi woovila, nyenya yaanamusivela Yehova vamoha ni muteko woolaleerya. Kinnamuupuwela murokora mmoha awuuluvala yoowo aahisuwenle waalakhanya, nyenya aahikhapelela mmuruni soorepa sawaakhwana 150. Mikhalelo soovila sa elapo yeele saahineeriha otitelela olaleerya michaka sa Omwene ntoko mukhalelo mmoha wa omaliha makacamiho achu. Nkinawerya othariha ohakalala naaryaahuno va osuwela wi oohuseryaahu oopacerya yaahikhala mapiyoneeru ookilaatheya, avameekhaaya ni atokweene.
O Haiti, kaahimusuwela mmiravo mmoha awiichaniwa Trevor yoowo aari misiyonaariyu a malapelo a Mormon. Ikwaha ikina hiyaano naanavaanela vooloca sa Piipiliya. Mootutusa, ivinrevo iyaakha kaahaakhela ekaarata awe yeeyo aarempeiye ariki: “Kinaya opatisiwa o muthukumano wa ekulucu! Kinachuna okookela o Haiti nave karumeele ntoko piyoneeru avameekhaaya o nipuro nenle kaaryaaka misiyonaariyu a malapelo Mormon.” Nave ti yeeyo ene eenreiyeno mu iyaakha sincipale, vamoha ni amwaariye.
O EUROPA NAVE VOOCHARELA O AFRIKA
Nlapaka o Eslovenia, mu 1994
Naahiwompwa wi narumeele makupa o Europa weiwo muteko ahu woolaleerya waampaceryaru. Mu 1992, naaphiya o Liupliana, Eslovenia, waacamela epooma yeeyo asitiithi aka yinnunwaayawo ehaakumve othaamela o Italiya. Yukoslavia akhalai nlelo waanawaniwawo ekhoco. Epeteli yo Viena, Austria, yo Sakrep, Krowasiya, ni Pelkrate, Serpia, yaanahoolela muteko woolaleerya mu ekulucu yeeyo. Nave vano elapo ti elapo yaanwerya okhalano Epeteli aya.
Okhala o Eslovenia waataphulela ohuserya elocelo evyaani ni sookhovelela ivyaani. Achu a mmukuma yoole yaaloca wi: “Jezik je težek,” otaphulela wi “ elocelo ela ti yoovila.” Nave ela yaari eparipari! Naahikhala otikhiniheya woona mukhalelo anna yaaryaaya oreheryeya weemererya mwawaakuveya matorokelo vyakala a marehereryo nave nohoona vakhiviru khiviru mukhalelo Yehova aareelinheiye. Wanaawiili naahoona wi Yehova ilukuluku soothene onnookolola miyaha moosivela ni mu elukuluku yoophwanelela. Mahusiheryo mancipale nihusenryaahu khalai nimurumeelaaka Yehova aanikhaviherya ovilela o Eslovenia. Nave nlelo ninnahuserya mahusiheryo mavyaani.
Nyenya matorokelo hiyaakotenle vaava. Mu 2000, naahirumihiwa wi narumeele o Costa do Marfim yoowo onakhala Onaneela Nsuwa wa Afrika. Voocharela, mu Novempuru a 2002, wa nthowa na ekhoco naahichawela o Serra Leyowa. Mukhalelo wa elapo yeele waahikhala woomaaleleya woona wi ekhoco ya iyaakha 11 yiiha erikimmalaru. Waari woovila okhumawo o Costa do Marfim mwawaakuveya. Nyenya, mahusiheryo yaawo naahusenryaahu yaahinikhaviherya okhapelela ohakalala wahu.
O Serra Leyowa, achu ancipale yaanachuna ohuserya eparipari. Anna yaari oosivela nave yiiha evilenle mu iyaakha sincipale. Mwa yeeyo, naahitikitheryeya mu ichu seiya saphaama. Naamwi anna yaari oohaawa, awo yaanakawana ichu seiho yaaryaayano. Murokora mmoha aahimvaha soowara Debbie. Vaavaa Debbie ooveleleiye waakhela, murokora owo aahimutiteleliha ariki: “Variyari va ekhoco anna a ilapo ikina yaahinikhaviherya, vano ela elukuluku ahu ya weerano emohamoha.” Miyaano ni Debbie noolakelela ochariha yootakiherya aya.
Moovira wa elukuluku, naahiwerya okookela o Costa do Marfim, nyenya ichu saahikhala soonanara tho wanaawiili. Voocharela, mu Novempuru a 2004, hiyaano naaphwanela ochawa wanaawiili. Naahikuxiwa ni elikopiteru enikeriha o nipuro na anakhoco o Fransa, pahiru muchu ti muchu ateenxe maala a ikiilu 10, nave naahikona vaavale naamwi ori vachayani. Nihiku noocharela naahinwela aviyawu n’yaaka o Suisa. Hiyaano naahiphiya o Peteli eriyari ya ohiyu. Nyenya naahaakheliwa moosivela ni anna a Nikhuuru na Efiliyale ni ahusiha a Exikola ya Arummwa vamoha ni asaaraya. Awo yaahinikhupaarela vancipale, yaahinivaha yoolya ni xokolate muncipale o Suisa. Naahitepa otannyeya murima.
Aperekhaka mwaha wa anna oochawa o Costa do Marfim mu 2005
Mu elukuluku aya naahikhala nrumeelaka o Kana nave voocharela naahiwerya okookela o Costa do Marfim, namvutuka amanle ovukuwa. Oreera murima wa anna waahinikhaviherya ohoolela mikhalelo seiha soonyeenyeiha ni matorokelo a murici. Debbie ni miyaano ninneemererya wi osivela yoola variyari va anna ti wawunlaana mmarehereryo a Yehova. Nyenya tahi yeeyoru nnahaalaahu wiikhoveleliha ni ohiya ovaha esisapo yeeyo anna anapakaaya. Moovira wa elukuluku, naahiiwexexa wi elukuluku yeele ya yoohooxa yaari makupa aphaama a ovyakihiwa wahu.
ORIYENTE METIYU
O Oriyente Metiyu, mu 2007
Mu 2006 naahaakhela ekaarata yo nipuro ntokweene elocaka wi nookhalano etesikinasau evyaani. Ekwaha ela o Oriyente Metiyu. Wanaawiili, naahaala okhalaka mmikhalelo mivyaani ni makacamiho, nave tho naaphwanela wiikhoveleliha ilocelo ivyaani ni sookhovelela. Naanasuwela wi naahaala ohuserya sincipale mu elapo yeele ni makacamiho a epolitika ni malapelo. Yaari yoohakalaliha woona ilocelo soohiyanahiyana seiho saari mmilokoni. Yaari yookwakwaleya woona wi, moohipwacha ohiyana wa sookhovelela, anna yaari awiiwanana nthowa nawi yaanachariha ohoolela wa marehereryo a Yehova. Hiyaano naanatikhiniheya vancipale woona wi anna yaari oolipa murima nave yaanahoolela waakaaha wa emusi, amwaacamani, asinthamwene ooxikola ni oomutekoni.
Mu 2012 naahiwompwa ntakhara muthukumano wa muceche wa vameekhaaya o Tel Aviv, Israel. Ovinyerya Pentekoste mu eyaakha ya 33 E.K., ola waari muthukumano mutokweene wa achu a Yehova mmukuma yoole. Ela yaari yaweereya yoohicuwaleya!
Variyari va iyaakha nrumeenlaahu nipuro nenle, hiyaano naahixekurya elapo emoha weiwo muteko ahu waawatiihiwaayawo. Hiyaano naanakuxa soolaleeryiwa vakhaani, naanapaka makupa mmuteko woolaleerya nave naanaphwanyeya mmithukumano mikhaani sa ekulucu. Mmakupa oothene, naanoona ikontoroole vamoha ni anakhoco oowerya eri ni ikapuchi saya. Woona wi naanakhalano ephoole nave naanahooliwa ni anna akina a weiwo, hiyaano naanakhala ookhapeleleya.
OKOOKELA O AFRIKA
Kirehereryaka mwaha o Konku, mu 2014
Mu 2013 naahaakhela etesikinasau ekina yoohiyana. Naahirumihiwa wi narumeele o filiyale yo Kinshasa o Konku, elapo yeeyo esaren’ye oreera wa soopatuxiwa, nyenya tho erino yaweereya yootitelela ya ohaawa ni ikhoco. Woopaceryani naahuupuwela: “Noomusuwela Afrika; mwawiihiiha hokhala woovila.” Nyenya eparipari ti yawi naahihuserya ichu sincipale weiwe, xaxaxa mmikwahani, woona wi elapo yeele hiyaarino ipa itokweene, mixewe ni iponthi. Nave naahoona ichu sincipale saphaama weiwe. Ntoko yootakiherya, anna yaanavilela moohakalala, moohipwacha makacamiho a ikhorowa, yaanasiveliwa ni muteko woolaleerya nave yaaniilipixerya ophiya mmithukumano sa muloko ni mithukumano sa ekulucu. Nohoona ni miitho ahu wi wunnuwa wa muteko pahiru waari wooweryeya wa nthowa na nikhaviheryo ni mareeliho a Yehova. Mu iyaakha sahu sa muteko wo Konku noohuserya ichu sincipale soochuneya wa hiyaano nave nookhalano asinthamwene yaawo ekhanle amusi ahu.
Mmuteko woolaleerya wa Afrika tu Suli, mu 2023
Omakuchuwelo wa eyaakha ya 2017, naahaakhela etesikinasau ahu evyaani wi n’ye o Afrika tu Suli—o efiliyale etokweene weiwo nrumeenlaahuwo. Itesikinasau soothene naakhelaahu saakhala ivyaani wa hiyaano. Mwawiihiiha, wanaawiili saakhalavo ichu sincipale wi nihuserye. Nyenya mahusiheryo naahusenryaahu khalai yaanikhaviherya. Ovinyerya vaavaa niphin’yaahu wenno, ninnasiveliwa anna ni arokora ancipale yaawo avilenle iyaakha sincipale mmuteko wa Yehova. Ti yootikhiniha woona mukhalelo anna a emusi yo Peteli elapaka vamoha mwawiiwanana moohipwacha okhala a mmapuro ni sookhovelela soohiyanahiyana. Alapeli a Yehova anniilipixerya wi ekhaleno omuchu ovyaani ni opharihela malakiheryo a Mpiipiliyani, ntoko yookhumelela, Yehova onnaareeliha ni murecele.
Variyari va iyaakha sincipale, Debbie ni miyaano naahaakhela itesikinasau soohakalaliha, nave naaniikhoveleliha wa sookhovelela soohiyanahiyana nave tho noohuserya ilocelo ivyaani. Tahi wi ilukuluku soothene waari wookhweya. Nyenya naanoona osivela woororomeleya wa Yehova orweela wa marehereryo awe ni wa annihu. (Sal. 144:2) Ninnaroromela wi muteko wa elukuluku yoothene woonikhaviherya okhala alapeli aphaama.
Kinnathamalela vancipale mu soothene asitiithi aka ekihusinhaaya, nikhaviheryo na amwaaraka oosiveliwa Debbie ni yootakiherya yaphaama kaakhenlaaka wa anna a elapo yoothene. Niwehaka ohoolo, nri oolakelela otitelela ohusihiwaka ni Muhusiha Ahu Mutokotoko.