Mukhaleno Nroromelo Noohicikinyeya mu Omwene
“Nroromelo ti ochichimiherya wa itchu hiho sinawe-heryeryiwa.”—AHE. 11:1.
MPHARIHELAKA EKAAXA “MULUKU ONAHAALA WAAKHWANIHERYA HAI YOOCHUNA AWE,” MULUULELE . . .
yoororomeliha ya Eeteni.
nlakano na Aaparahamu ni nlakano na Tavite.
nlakano na onamukucho ntoko Melikiseteke.
1, 2. Tiheeni enahaala olipiha olekecheya wahu wi Omwene onahaala waakhwaniherya yoochuna ya Muluku wa achu, nave ntakhara heeni? (Moone eruku yoopacerya.)
NTOKO Anamoona a Yehova, wiiliwiili ninnaloca wi Omwene wa Muluku pahiru tonahaala omaliha makacamiho ahu oothene, nave ni murima woothene ninnawooniha achu eparipari yeela yoochuneya ya mu Soorempwa. Hiyaano tho ninnaphwanya ohakararya otokweene mu ewehereryo Omwene onanivahaaya. Ophiyerya mweero taani nryaahu oolekecheya wi Omwene ti weeparipari yoowo onahaala waakhwaniherya yoochuna aya? Mathipelo taani nryaahuno wi nikhaleno nroromelo noohicikinyeya mu Omwene?—Ahe. 11:1.
2 Omwene wa Mesiya marehereryo yaawo atikitheryiwe ti Muluku wi aakhwaniherye yoochuna awe vooloca sa soopatuxiwa sawe. Omwene otikitheren’ye mmathipelo oohicikinyeya—ophwanelela wa Yehova olamulela. Makupa oochuneya a Omwene owo—mwene awe, alamuleli awe, ni nipuro na olamulela waya—soothene sootikitheryiwa moorweela wa malakano naari marehereryo yaawo Muluku naari Mwanawe, Yesu Kiristu anapakaaya makupa. Wuupuwelela malakano yaawo enahaala wunnuwiha wiiwexexa wahu mukhalelo yoochuna ya Muluku enahaalaaya waakhwaniheryeya chiryene, nave enahaala onikhaviherya woona otikitheryeya wa marehereryo yaawo.—Mwaalakhanye Aefeso 2:12.
3. Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha yoola ni onacharela?
3 Piipiliya onnaloca malakano mathanu nammoha oochuneya yaawo aniiwanana ni Omwene wa Mesiya mmatani wa Kiristu Yesu. Awo ti (1) nlakano na Aaparahamu, (2) nlakano na Nlamulo, (3) nlakano na Tavite, (4) nlakano na onamukucho ntoko Melikiseteke, (5) nlakano nahihano, ni (6) nlakano na Omwene. Hankooni nthokororye ti mwawiihai nlakano nri noothene nniiwananaaya ni Omwene ni oya vahoolo wa yoochuna ya Muluku ntakhara elapo yavathi ni achu.—Moone ekaaxa “Muluku Onahaala Waakhwaniherya Hai Yoochuna Awe.”
YOOROROMELIHA ENNOONIHERYA MUKHALELO YOOCHUNA YA MULUKU ENAHAALAAYA WAAKHWANIHERYEYA
4. Ntoko elociwaaya mu Mapacereryo, malamulo taani Yehova aatikithenryeiye ntakhara achu?
4 Amanle opaka elapo ahu yooreera wi achu ekhalekemo, Yehova aatikitherya soolakelela raru ntakhara achu: Muluku ahu aahaala waapatuxa achu mu eruku awe, achu yaahaala omunnuwiha Parataiso a veelaponi ni osareiha elapo yavathi ni anamwane eekhaikhai, nave achu yaawatiihiwa olya yawiima ya osuweliha yaphaama ni yoonanara. (Map. 1:26, 28; 2:16, 17) Hiwaari woochuneya echu ikina. Amanle opatuxiwa mulopwana ni muthiyana, echu yaahala waari wiiwelela malamulo meeli wi yoochuna ya Muluku yaakhwaniheryeye. Nyenya, ti mwawiihai waakhumelenlaaya ochuneya opaka malakano?
5, 6. (a) Satana eerenrye hai onanariha yoochuna ya Muluku? (b) Yehova aakhunle hai waakaaha wa Satana o Eeteni?
5 Eereryaka onanariha yoochuna ya Muluku, Satana Musaserya aatannya omwaryeya. Owo aaheerano yeeyo moorweela wa onanariha nlamulo nenlo aaweryeiye ovolowela mookhweya—nenlo naachuneya wiiwelela wa muchu. Aamweeha muthiyana oopacerya, Haava, wi achekele nlamulo vooloca sa mwiri wa osuweliha yaphaama ni yoonanara. (Map. 3:1-5; Yaw. 12:9) Mu weerano yeeyo, Satana ahaakaaha ophwanelela wa Muluku olamulela soopatuxa Sawe. Ohoolo waya, Satana aahela soochuna sa nrima mu arummwa a Muluku.—Yupu 1:9-11; 2:4, 5.
6 Yehova aahaala waakhula hai waakaaha wa Satana o Eeteni? Waatoloxa alipa oomwaryeya waahaala omaliha ohiiwelela waya. Nyenya eyo, yaahaala weeriha wi yoochuna ya Muluku ya elapo yavathi osareya anamwane awiiwelela a Aatamu ni Haava epwate. Ohiya waatoloxa oomwaryeya mwawaakuveya, Mpatuxa amiruku aahaakhula ni yooloherya emoha—Yoororomeliha ya Eeteni—wi acicimiherye wi masu awe oothene yaahaala waakhwaniheryeya.—Mwaalakhanye Mapacereryo 3:15.
7. Ewehereryo taani yoororomeliha ya Eeteni enanivahaaya vooloca sa enowa ni evyo aya?
7 Orweela wa yoororomeliha ya Eeteni, Yehova aathoriha enowa ni evyo aya eneemelela Satana Musaserya ni oothene yaale yaahaala okhala mmakupa awe mmwaha wa ophwanelela wa Yehova olamulela. Muluku eeparipari aavaha evyo ya muthiyana awe awirimu owerya wa omutoloxa Satana. Mwawiihiiha, yoororomeliha ya Eeteni yaanooniherya wi mulipa ootannya omwaryeya o emaca ya Eeteni ni sookhumelela soothene soonanara saahaala omalihiwa. Nyenya tho yaanooniherya mukhalelo eyo yaahaalaaya weereya.
8. Tiheeni nnaweryaahu oloca sa ophacuwa wa muthiyana ni evyo awe?
8 Taani onahaala okhala evyo ya muthiyana? Woona wi evyo eyo enahaala onyaanya muru wa enowa, ela ti wi ‘opahula’ yoopatuxiwa yoomunepani Satana Musaserya, evyo eyo enaphwanela okhala yoomunepani. (Ahe. 2:14) Nave tho, muthiyana yoowo onayara evyo eyo onaphwanela tho okhala oomunepani. Vaavaa evyo ya enowa yaaceereryeyaaya, ophacuwa wa evyo eyo waaniikhalelaru woovitheya mu iyaakha 4.000 Yehova amanle ovaha yoororomeliha ya Eeteni. Ohoolo waya, Yehova aapaka malakano macipale yaawo yathoonya evyo eyo, nave annaalipiha arummwa Awe wi onahaala omaliha makacamiho Satana otannyileiye wa emusi ya achu orweela wa evyo eyo.
NLAKANO NINNUUPULULA EVYO
9. Nlakano na Aaparahamu tiheeni, nave naapharihelen’ye liini?
9 Evinre miyakha macikhwi meeli amanle omuthoriha Satana, Yehova aamulamulela mulopwana Aaparahamu ohiya echoko awe o Ur Mesopotamiya ni oya o Kaanani. (Saw. 7:2, 3) Yehova aamuleela: “Ohiye elapo à, wàhiye ahima à, nihimo nà, nave ovinyewo w’atithi à, oye elapo kineraka kothònyerye. Nloko nà nnamukhala ntokotoko, kinamorèliha, kinanvuwiha nsina nà; nave weyano onamukhala nrèliho. Kinamwàrèlihaka yawo eni yorèliheke, kinan’wulumelaka yawo eni ewereleke yonanara. Wa nthowa na weyano, kinamurèliha maloko òthene a vathi.” (Map. 12:1-3, BNM.) Ela yooloca yoopacerya ya nlakano na Aaparahamu—nlakano nenlo Yehova Muluku aapankeiye ni Aaparahamu. Xaxaxa ti liini yaari ekwaha yoopacerya Yehova aapankeiye nlakano ni Aaparahamu henasuwanyeya. Nyenya, nlo naapacerya ophariheleya mu 1943 E.E.K., vaavaa Aaparahamu arino iyaakha 75 sa oyariwa aakhummeiye o Yerahi alapuwa Muhice Efrata.
10. (a) Aaparahamu oonihenrye hai nroromelo noohicikinyeya mu yoororomeliha ya Muluku? (b) Sooleeliherya taani Yehova uupulunleiye vakhaani vakhaani vooloca sa evyo ya muthiyana?
10 Yehova aahuuluulela yoororomeliha awe wa Aaparahamu ikwaha sincipale, avahaka sooleeliha sawaaceererya. (Map. 13:15-17; 17:1-8, 16) Nave vaavaa Aaparahamu oonihenryeiye nroromelo noohicikinyeya mu yoororomeliha ya Muluku orweela wa weemererya omvaha mwanawe mmoharu, Yehova aalipiherya nlakano ni yoororomeliha yoolipa. (Mwaalakhanye Mapacereryo 22:15-18; Ahepri 11:17, 18.) Nlakano na Aaparahamu nimanle ophariheleya, Yehova vakhaani vakhaani aahuupulula sooleeliherya soochuneya vooloca sa evyo ya muthiyana. Evyo eyo yahaala orweela wa Aaparahamu, yaahaala waaca, yaahaala okhalano muteko wa mwene, yaahaala waatoloxa amwiicani oothene, nave yaahaala waareeliha ancipale.
11, 12. Soorempwa inooniherya hai wi nlakano na Aaparahamu nookhalano waakhwaniheryeya otokweene, nave eyo enataphulela eheeni wa hiyo?
11 Nlakano na Aaparahamu naahaakhwanela wa anamwane a Aaparahamu vaavaa yaavolonwaaya mu Elapo ya Nlakano. Soorempwa sinnooniherya tho wi nlakano nlo naakhalano waakhwaniheryeya woomunepani. (Akal. 4:22-25) Mu waakhwaniheryeya yoola otokweene, ntoko Paulo aatharinheiye mooveereliwa, makupa oopacerya a evyo ya Aaparahamu ti Kiristu nave makupa anawiili ti Akiristu 144.000 oothanliwa ni munepa. (Akal. 3:16, 29; Yaw. 5:9, 10; 14:1, 4) Muthiyana yoowo onayara evyo eyo tahi mukina opwaha “Yerusalemu a wirimu”—makupa a wirimu a marehereryo a Muluku, a soopatuxiwa soomunepani soororomeleya sa wirimu. (Akal. 4:26, 31) Ntoko nlakano na Aaparahamu naaroromelihaaya, evyo ya muthiyana yaahaala oruuha mareeliho wa achu.
12 Nlakano na Aaparahamu ninnamuupulula Mwene ni alamuleli awe mu Omwene wa Muluku, nave nlo ninnatikitherya mathipelo a Omwene wa wirimu. (Ahe. 6:13-18) Nlakano nla nnahaala ophariheleya ophiyerya liini? Maphatxuwelo 17:7, (BNM) onnaloca wi nlo nlakano na “mahiku òhimala.” Nlo nnahaala ophariheleya ophiyerya Omwene wa Mesiya waatolonxe amwiicani a Muluku ni waareeliha achu oothene veelaponi ya vathi. (1 Akor. 15:23-26) Chiryene, yaale anahaala okhalaka veelaponi ya vathi anahaala wiiphwanyerya moohimala. Nlakano na Muluku ni Aaparahamu ninnooniherya wi Yehova oolakelela waakhwaniherya yoochuna awe ya achu ‘osareya mw’elapo ya vathi!’—Map. 1:28, BNM.
NLAKANO NINNAROROMELIHA WI OMWENE ONAHAALA WIIKHALELARU
13, 14. Tiheeni nlakano na Tavite nnaroromelihaaya vooloca sa olamulelo wa Mesiya?
13 Yoororomeliha ya Eeteni ni nlakano na Aaparahamu sinnavaha yoohuserya yoochuneya wi Olamulelo wa Yehova ori woothipeleya mmeecelo eekhaikhai a Muluku ntoko yooniheryiwaaya orweela wa Omwene wa Mesiya. (Sal. 89:14) Apwanne olamulelo wa Mesiya onarwa wuutuweleya ochuneyeke otoloxiwa? Nlakano nikina ninnaroromeliha wi eyo herwa yeereya.
14 Muthokororye yeeyo Yehova aamuroromelinheiye Mwene Tavite a Isarayeli akhalai orweela wa nlakano na Tavite. (Mwaalakhanye 2 Samuwele 7:12, 16.) Yehova aapaka nlakano nenla ni Tavite variyari va olamulelo awe o Yerusalemu, amuroromelihaka wi Mesiya aahaala okhala a muyareriwo awe. (Luka 1:30-33) Mwawiihiiha, Yehova aaromola nihimo naahaala okumiha evyo nave aaloca wi nihimo na Tavite naahaala ophwanelela munyukhu wa Omwene wa Mesiya. (Esek. 21:25-27) Orweela wa Yesu, munyukhu wa Tavite onahaala wiikhalelaru “okhala wokhala.” Chiri, evyo ya Tavite enahaala wiikhalela “okhala wokhala, nave munyukhu awe womwene ntoko nsuwa.” (Sal. 89:34-37) Aai, olamulelo wa Mesiya horwa wuutuweleya, nave saweera saya inahaala wiikhalelaru!
NLAKANO NINNAAKHWANIHERYA OKHWELEYAWA MUTEKO WA ONAMUKUCHO
15-17. Mwawiiwanana ni nlakano na onamukucho ntoko Melikiseteke, muteko taani mukina evyo yaahaalaaya ophara, nave ntakhara heeni?
15 Nlakano na Aaparahamu ni nlakano na Tavite ninnooniherya wi evyo ya muthiyana yaahaala okhalano muteko wa olamulela, muteko yoola meekhaaya hiwaahaala owerya oruuha mareeliho wa achu a maloko oothene. Wi chiryene ereelihiwe, yaaphwanela okhala ootaphuwa ni mukhalelo aya woocheka ni okerihiwa mu emusi ya Yehova ya elapo yoothene. Wi yeereye ela, evyo enaphwanela tho orumeela ntoko namukucho oophwanelela. Mpatuxa amiruku oovaha eyo moorweela wa marehereryo makina, nlakano na onamukucho ntoko Melikiseteke.
16 Yehova aahooniherya moorweela wa Mwene Tavite wi Owo aahaala opaka nlakano ni Yesu ni soolakelela piili: wi ‘akilathi va ntata nawe [na Muluku] nolopwana’ ophiyerya aapahunle amwiicani awe ni okhala “mulipa-ephepa óhimala, ntoko mwa mathoriheryo a Melikizedeke.” (Mwaalakhanye Salmo 110:1, 2, 4.) Ntakhara heeni mu “mathoriheryo a Melikizedeke”? Ntakhara wi muyareriwo wa Aaparahamu ohaakumve ovolowa mu Elapo ya Nlakano, Melikiseteke, mwene o Salemu, aarumeela ntoko “mulipa-ephepa a Muluku Mtokotokosha.” (Ahe. 7:1-3) Melikiseteke aathanliwe ni Yehova wi apake yeela. Melikiseteke ti yooworu pahi onalociwa mu Soorempwa sa Eheepri wi aarumeela ntoko mwene ni mulipa eephepa. Mwawiihiiha, woona wi haarivovo aamuracenleiye naari aamuracenle, onanwerya wiichaniwa ntoko “mulipa-ephepa mohikutchuwa,” naari oohimala.
17 Yesu oothanliwa wi akhale mulipa eephepa moorweela wa nlakano Yehova opankeiye ni yoowo, nave onahaala wiikhalelaru ntoko “mulipa-ephepa a mahiku othene. Ntoko mwa mathoriheryo a Melikizedeke.” (Ahe. 5:4-6) Ela ennooniherya wi Yehova oolakelela opharihela Omwene wa Mesiya wi okhwaaniherye yoochuna awe yoopacerya ntakhara achu veelaponi yavathi.
MALAKANO ANNATIKITHERYA MATHIPELO A OMWENE
18, 19. (a) Malakano nthokoronryaahu anooniherya eheeni vooloca sa Omwene? (b) Nikoho taani nnakhumelela?
18 Mmalakano nihusenryaahu, nohoona mukhalelo awo aniiwananaaya ni Omwene wa Mesiya ni mukhalelo marehereryo a Omwene aryaaya oothipeleya mmalakano. Yoororomeliha ya Eeteni ennamulamulela Yehova waakhwaniherya yoochuna awe ntakhara elapo yavathi ni achu, orweela wa evyo ya muthiyana. Taani aahaala okhala evyo ya muthiyana, nave muteko taani evyo eyo yaahaalaaya ophara? Nlakano na Aaparahamu ninnooniherya oya vahoolo wa soothene seiya.
19 Nlakano na Tavite naaromola nihimo naahaala okumiha nikupa noopacerya na evyo ni ovaha ophwanelela olamulela elapo yavathi wi miteko sa Omwene sikhale sawiikhalelaru. Nlakano na onamukucho ntoko Melikiseteke mathipelo wi evyo erumeele mmuteko wa onamukucho. Yesu hani akhale meekheiye mu waakeriha achu woophaameya. Akina tho aathanliwa wi erumeele ntoko mamwene ni anamukucho. Awo anahaala orweela woowi? Ela enahaala othokororyiwa mmwaha onacharela.
[Ekaaxa va epaaxina 15]
MULUKU ONAHAALA WAAKHWANIHERYA HAI YOOCHUNA AWE
Yoororomeliha ya Eeteni ennooniherya wi yookhwela yoopacerya ya Muluku ntakhara elapo ni achu yaahaala waakhwanela orweela wa Omwene. Malakano mathanu nammoha anacharela annakhaviherya oya vahoolo wa yoochuna ya Muluku:
NLAKANO NA AAPARAHAMU
MAKUPA: Yehova ni Aaparahamu.
YOOKHWELA: Nno ninnapaka mathipelo a “nloko” na “muthiyana” nlociwe mu Maphatxuwelo 3:15, (BNM.) wi nlamulele mu Omwene.
NLAKANO NA NLAMULO
MAKUPA: Yehova ni Isarayeli.
YOOKHWELA: Nno naanakhapelela “nloko” ni waahoolela achu wa Mesiya.
NLAKANO NA TAVITE
MAKUPA: Yehova ni Tavite.
YOOKHWELA: Nno ninnooniherya wi Omwene wa Mesiya waahaala orweela wa muyareriwo wa Tavite nave wi yeeyo Omwene waahaalaaya opaka yaahaala wiikhalelaru.
NLAKANO NA ONAMUKUCHO NTOKO MELIKISETEKE
MAKUPA: Yehova ni Yesu.
YOOKHWELA: Nno ninnapaka marehereryo awaakhwanela wa Yesu—makupa oopacerya a “nloko” na muthiyana—wi akhale mwene ni namukucho okhala wookhala.
NLAKANO NAHIHANO
MAKUPA: Yehova ni Isarayeli oomunepani.
YOOKHWELA: Nno ninnapaka mathipelo awaakhwanela wi Akiristu 144.000 yeeriwe anamwane a Muluku ni opaka makupa anaawiili a “nloko.”
NLAKANO NA OMWENE
MAKUPA: Yesu ni Isarayeli oomunepani.
YOOKHWELA: Nno ninnawiiwananiha Akiristu oothanliwa ni Kiristu wi elamulele ntoko mamwene ni anamukucho wirimu.
[Eruku va epaaxina 12]
Aaparahamu aahooniherya nroromelo nawe noohicikinyeya mu soororomeliha sa Muluku (Moone eparakrafo 10)