TLAMACHTIJLI 36
Itekipanojkauan Jehová kitlasojtlaj imelajkayo
“Dios kintiochiua on yejuan ikan nochi inyojlo kapismikij niman kamikij para kichiuaskej on tlen kuajli” (MAT. 5:6).
TLAKUIKAJLI 9 Jehová toTekiuaj
TLEN TIKITASKEJa
1. ¿Tlenon okixnamik José, niman tlenon okichiuj?
JOSÉ, ikoneuj Jacob, okixnamik tlen melak ouijtika. Se siuatl nochipa kijliaya: “Xmoteka nouan”. ¿Tikilnamiki akinon yejon siuatl? Kema, isiuauj Potifar, iteko José. Maski yejuin siuatl nochipa kijlitinemiya José iuan manoteka, yejua xokinek. Kanaj yakaj notlajtoltia tleka José xokinek iuan onotekak, pampa Potifar xnochipa nemiya ichan niman José san se tlakeuajli katka. Noijki José kimatstoya ika yejon siuatl ueliskia kitlajyouiltis tla xiuan notekaya. Maski ijkon, José xkeman okinek. ¿Tleka? Yejua okijto: “¿Tline nikchiuas mouan on tlen sanoyej xkuajli mouan, niman ijkon nitlajtlakos itech Dios?” (Gén. 39:7-12).
2. ¿Tleka José kimatstoya ika Jehová xkuelita ijkuak yakaj auilnemi?
2 Ijkuak ijkin ipan onochiuj José, xtlaj onkatka se tlanauatijli kampa kijtouaya ika toTajtsin xkuelita ijkuak yakaj auilnemi. Matikilnamikikan ika Jehová okinmakak Moisés tlanauatiltin 200 xiuitl sakin ika ijkin ipan opanok José, se tlanauatijli ijkin kijtouaya: “Maka iuan xmoteka yejuan xmosiuau noso xmoueuentsin” (Éx. 20:14). Kuakon, ¿tleka José kimatstoya ika Jehová xkuelita ijkuak yakaj auilnemi? Pampa kimatstoya ika Jehová okimakak Adán san se isiuauj. Niman kanaj yokitekakilijka ika Jehová okpa okipaleui ibisabuela Sara ijkuak omemej tekiuajkej kinekiyaj iuan notekaskej. Niman kanaj noijki okilnamik ika toTajtsin okipaleui Rebeca, isiuauj Isaac (Gén. 2:24; 12:14-20; 20:2-7; 26:6-11). Ijkuak José otlanemili itech nochi yejuin, okitak tlenon kuelita niman tlenon xkuelita toTajtsin. José melak kitlasojtlaya Jehová, ika yejon, kinektoya kichiuas tlen Jehová kuelita.
3. ¿Tlenon tikitaskej ipan yejuin tlamachtijli?
3 Kanaj tejua itiktlasojtla imelajkayo toTajtsin, san ika, pampa titlajtlakolejkej, noneki totlajpiyaskej para xtitlanemiliskej ijkon ken akin xkitekichiuiliaj Jehová (Is. 5:20; Rom. 12:2). Ika yejon, tikitaskej tlenon kijtosneki imelajkayo toTajtsin niman tleka melak noneki matiktlasojtlakan. Sakin, tikitaskej yeyi tlemach tlen techpaleuis más matikintlasojtlakan itlanauatiluan Jehová.
¿TLENON KIJTOSNEKI IMELAJKAYO TOTAJTSIN?
4. ¿Kenon intlamachilis akin xkichiuaj tlen melajki?
4 Ijkuak Jesús nemiya ipan tlaltikpaktli, tlayekankej ipan tlaneltokiltin kinemiliayaj ika yejuamej xkeman nopopolouayaj niman ika kichiuayaj tlen melajki. San ika, Jesús okinchikajkanots pampa xtetlakaitayaj niman pampa san kinekiyaj manochiua tlen yejuamej kinemiliayaj (Ecl. 7:16; Luc. 16:15). Ipan yejuin tonajli, noijki nemij akin kichiuaj ijkon ken yejon tlakamej. Yejuamej kinemiliaj ika nochi kuajli kichiuaj, noueyimatij niman tetejteneuaj. San ika, ijkuak ijkon kichiuaj, kiteititiaj ika xkichiuaj tlen melajki niman Jehová xkuelita yejon.
5. Ijkon ken kijtoua Biblia, ¿tlenon kichiua yakaj akin melajki?
5 Melajkayotl melak kualtsin. ¿Niman tlenon kichiua yakaj akin kipiya melajkayotl? Kichiua nochi tlen toTajtsin kuelita. Ijkuak Biblia kijtoua ika yakaj melajki, kiteneujtika yakaj akin kintlakamati nochi itlanauatiluan Jehová. Ipan Biblia, Jehová ijkin okinnauati akin tlanemakayaj: “Xpiyakan tlatemachiualtin yejuan kuajli ajsitokej” (Deut. 25:15). Tlajtojli “ajsitokej” ika hebreo noijki kijtosneki “melajkej”. Ika yejon, tla se tokniuj kineki kichiuas tlen melajki ixpan Jehová, xnoneki tekajkayauas ijkuak tlanemakas. Noijki, akin kitlasojtla imelajkayo Jehová xkuelita ijkuak kita kenon sekimej kitechiuiliaj tlen xkuajli. Niman xsan yejon, ijkuak itlaj kitlapejpenia, nochipa tlanemilia itech Jehová niman kitlajtlanilia makipaleui (Col. 1:10).
6. ¿San akinon uelis techijlis tlenon kuajli niman tlenon xkuajli, niman tleka? (Isaías 55:8, 9).
6 Biblia kijtoua ika nochi melajkayotl ualeua itech Jehová (Jer. 50:7). Niman, ¿san akinon uelis techijlis tlenon kuajli niman tlenon xkuajli? San toTajtsin Jehová, akin otexchijchiuj. Yejua xtlajtlakole, ika yejon, nochipa kimatstok tlenon kuajli, xijkon ken tejuamej (Prov. 14:12; xpoua Isaías 55:8, 9). San ika ¿uelis tikintlakamatiskej itlanauatiluan tlen melajkej? Kema, pampa matikilnamikikan ika toTajtsin otexchijchiuj ijkon ken yejua (Gén. 1:27). Niman tikuelitaj tikchiuaskej tlen yejua technauatia. Tejuamej melak tiktlasojtlaj toTajtsin, ika yejon, tiknekij tikchiuaskej ijkon ken yejua (Efes. 5:1).
7. ¿Tleka noneki maoniakan tlanauatiltin? Xkijto tleka ijkon titlanankilia.
7 Tla nochipa tikintlakamatij itlanauatiluan Jehová, kuajli onkisas tlen tikchiuaskej. ¿Tleka ijkon tikijtouaj? San matikonnemilikan yejuin, ¿tlenon panoskia tla seki bancos más patioj yeskia intomin xijkon ken okseki bancos? Nochimej nopopoloskiaj. Noso, ¿tlenon panoskia tla nochimej doctores tepajtiskiaj san ijkon ken yejuamej kinemiliaj niman xkichiuaskiaj ijkon ken yokinmachtijkej? Kanaj sekimej akin kinpajtiaj mikiskiaj. Yejuin techititia ika ijkuak tikintlakamatij tlanauatiltin, kuajli onkisa totekiyo. Noijki ijkon, itlanauatiluan Jehová melak techpaleuiyaj.
8. ¿Kenon chantiskej akin kitlasojtlaj imelajkayo toTajtsin?
8 Jehová kinteochiua akin nokojtiliaj kitlakamatiskej. Yejua kijtoua: “On yolmelajkej tlakamej kinmakaskej on kuajli tlajli, para ipan chantiskej nochipa” (Sal. 37:29). ¡San xkonnemili kenon tinemiskej ijkuak nochimej kintlakamatiskej itlanauatiluan Jehová! Ijkuakon melak tiyolpaktoskej, tiyolseujtoskej niman san sekan tinemiskej. Jehová kineki xnemi ipan yejon kualtsin tlaltikpaktli. Kuajli tikitaj ika tla tiktlasojtlaj tlen melajki, kuajli tonkisaskej. ¿Tlenon noneki tikchiuaskej niman ijkon uelis más tiktlasojtlaskej tlen melajki? Matikitakan yeyi tlemach tlen techpaleuis.
¿KENON UELIS MÁS TIKINTLASOJTLASKEJ ITLANAUATILUAN JEHOVÁ?
9. ¿Tlenon noneki tikchiuaskej tla tiknekij tiktlasojtlaskej tlen melajki?
9 Kachtopa: Matiktlasojtlakan Jehová akin kintlalia tlanauatiltin. Tla tiknekij tiktlasojtlaskej tlen melajki, kachtopa noneki tiktlasojtlaskej Jehová, akin kijtoua tlenon kuajli niman tlenon xkuajli. Tla ijkon tikchiuaj, nochipa tiknektoskej tikintlakamatiskej itlanauatiluan. San matontlanemilikan itech Adán iuan Eva. Tla yejuamej kitlasojtlaskiaj Jehová, nochipa kitlakamatiskiaj (Gén. 3:1-6, 16-19).
10. ¿Tlenon okichiuj Abrahán para kuajli kasikamatis Jehová?
10 Tla xtiknekij tikchiuaskej ijkon ken Adán niman Eva, noneki más tikixmatiskej Jehová, más tikitaskej tlen kuajli kichiua niman tokojtiliskej tikasikamatiskej kenon tlanemilia. Tla tejuamej ijkin tikchiuaj, peuas más tiktlasojtlaskej. Matikitakan tlen okichiuj Abrahán, akin melak kitlasojtlaya toTajtsin. Yejua nochipa okitlakamat Jehová maski kemantika xkasikamatiya tlen kinauatiaya. Yejua nochipa onokojtili más kixmatis Jehová niman kasikamatis kenon tlanemilia. Ijkuak Jehová okijli Abrahán ika kipopoloskia Sodoma niman Gomorra, Abrahán okijli: “¡Maka xchiua ijkon! Tejua tijuez yejuan más tiueyixtikaj ipan nochi in tlaltikpaktli”. ¿Tleka ijkon okijli? Pampa xkinekiya ika akin yolmelajkej mamikikan imiuan akin xkuajkualtin. San ika, kimatstoya ika Jehová xkichiuaskia itlaj tlen xkinamiki. Ika yejon, opeuj kitlajtlajtoltia niman Jehová xokualan, yejua okinankilijtiaj tlen kitlajtoltiaya. Ijkuak Abrahán otlan tlajtoua iuan Jehová, okasikamat ika yejua kita tlen tikpiyaj ipan toyojlo niman ika yejua xkeman kintlajyouiltia akin yolmelajkej (Gén. 18:20-32).
11. ¿Kenon okiteititi Abrahán ika kitlasojtlaya Jehová niman ika itech tlaneltokaya?
11 Abrahán melak okipaleui ijkuak otlajto iuan Jehová itech Sodoma niman Gomorra. Okipaleui más makitlasojtla niman makitlakaita iTajtsin Jehová. Sejpatsin, Jehová okitlajtlanili Abrahán makiuentlali ikoneuj, Isaac. Ijkuakon ononek kiteititis tla yemelak tlaneltokaya itech Jehová. ¿Tlenon okichiuj Abrahán? Pampa más kuajli yokixmatka Jehová, xok itlaj okitlajtolti niman okichiuj tlen okitlajtlanili. San ika, san xkonnemili kenon ouijtika okitak Abrahán ijkuak tlayektlalijtoya para kiuentlalis ikoneuj. Kanaj yejua otlanemili itech nochi tlen yokijlika Jehová niman kimatstoya ika yejua xkichiuaskia itlaj tlen xkuajli. Apóstol Pablo okijto ika Abrahán okineltokak ika Jehová ueliskia kiyolitis ikoneuj, Isaac (Heb. 11:17-19). Ijkon kineltokaya Abrahán pampa Jehová okijlika ika Isaac kinpiyaskia miyekej ikoneuan; niman ijkuak yejua kiuentlaliskia Isaac, yejua xikinpiaya ikoneuan. Abrahán melak kitlasojtlaya Jehová, ika yejon, kuajli kimatstoya ika Jehová xkeman kichiuaskia itlaj tlen xkuajli. Maski melak ouijtika okitak kichiuas tlen Jehová okitlajtlanili, yejua ika nochi iyojlo okitlakamat pampa itech tlaneltokaya (Gén. 22:1-12).
12. ¿Kenon uelis tikchiuaskej ijkon ken Abrahán? (Salmo 73:28).
12 ¿Kenon uelis tikchiuaskej ijkon ken Abrahán? Matokojtilikan más matikixmatikan Jehová, pampa tla ijkon tikchiuaj, más itech tonisiuiskej niman más tiktlasojtlaskej (xpoua Salmo 73:28). Noijki, techpaleuis matitlanemilikan ijkon ken Jehová tlanemilia (Heb. 5:14). Niman yejon melak techpaleuis, pampa tla yakaj techijlia matikchiuakan tlen xkuajli, xtiknekiskej tikchiuaskej. Nion achijtsin xtiknemiliskej tikchiuaskej tlen uelis kiyolkokos Jehová niman tlen uelis kichiuas maka sa iuan matouikakan. Matikitakan tlenon okse uelis tikchiuaskej niman ijkon tikteititiskej ika tiktlasojtlaj imelajkayo Jehová.
13. ¿Tlenon noneki tikchiuaskej tla tiknekij tiktlasojtlaskej tlen melajki? (Proverbios 15:9).
13 Ika ome: Mojmostla matokojtilikan más matiktlasojtlakan imelajkayo Jehová. Yakaj akin kineki kojtik yes, mojmostla nokojtilia kichiuas ejercicio. Noijki ijkon, tejuamej noijki noneki mojmostla tokojtiliskej más tikintlasojtlatiaskej itlanauatiluan Jehová. Jehová kuajli techixmatstok niman techasikamati, niman yejua xtechtlajtlanilia matikchiuakan itlaj tlen xtiuelij (Sal. 103:14). Biblia techijlia ika Jehová “sanoyej kintlajsojtla yejuan kinekij yolchipajkanemiskej [noso ‘akin kitejtemouaj tlen melajki’, TNM]” (xpoua Proverbios 15:9). Yejuin techititia ika noneki tokojtiliskej tikchiuaskej nochi tlen noneki niman ijkon tiktlasojtlaskej tlen melajki. Niman matikilnamikikan ika Jehová kinektok techpaleuis para matiktlasojtlakan tlen melajki (Sal. 84:5, 7).
14. ¿Tlenon kijtosneki teposchaleco, niman tleka xnoneki tokixtiliskej?
14 Jehová techilnamiktia ika itlanauatiluan xyetikej (1 Juan 5:3). Tla mojmostla tikintlakamatij itlanauatiluan Jehová, melak techpaleuis. Matitlanemilikan itech armas tlen apóstol Pablo okinteneuj (Efes. 6:14-18). Apóstol Pablo okijto: “Ijkon ken sen soldado notsakuilia iyelpan ikan iteposchaleco, no ijki xmotsakuilikan ikan on yolmelaualistli”. Kuakon, ¿katlejua arma kitlajpiya toyoltsin? Teposchaleco, tlen kijtosneki itlanauatiluan Jehová. Ijkon ken se teposchaleco kitlajpiya toyojlo, itlanauatiluan Jehová noijki kitlajpiya tlen kuajli tikpiyaj ipan toyojlo. Ika yejon, maka keman matokixtilikan toteposchaleco noso nochipa matikintlakamatikan itlanauatiluan Jehová (Prov. 4:23).
15. ¿Kenon totlaliliaj toteposchaleco?
15 ¿Kenon totlaliliaj toteposchaleco? Ijkuak mojmostla tikintlakamatij itlanauatiluan Jehová. Kuakon, ijkuak tiknemiliskej tlenon tikijtoskej niman ijkuak tiktlapejpeniskej katlejua tlakuikaltin tikinkakiskej noso ika tlenon toyolpaktiskej, noneki totlajtoltiskej: “¿Tlenon nikalaktijtika ipan noyojlo? ¿Kuelitas Jehová? ¿Noso kipiya tlen Jehová kitlauelita, kanaj ompa nesi kenon auilnemij, nouisokij, nonexikolitaj noso kenon notomintiaj?” (Filip. 4:8). Tla tiknekij tiktlajpiyaskej toyojlo itech tlen xkuajli, noneki nochipa tikchiuaskej tlen Jehová kuelita.
Tomelajkayo uelis yes ijkon ken on “iakoxonajlo on mar”. (Xkimita párrafos 16 niman 17).
16, 17. ¿Kenon techasikamachiltia Isaías 48:18 ika nochipa uelis tikintlakamatiskej itlanauatiluan Jehová?
16 ¿Niman tla tiknemiliaj ika xuelis nochipa tikintlakamatiskej itlanauatiluan Jehová? Matontlanemilikan itech tlen Jehová okijto ipan Isaías 48:18 (xpoua). Jehová kijtoua ika tomelajkayo uelis yes ken on “iakoxonajlo on mar”. Matiknemilikan ika tinemij itenko mar niman tikitstokej kenon kualtsin uajkoxoni mar. ¿Xmelak ika xtiknemiliaj ika ajsis se tonajli ijkuak xok koxonis mar? Ka, pampa tikmatstokej ika youejkauj koxontika mar niman ika nochipa koxontos.
17 Ijkon ken mar nochipa koxontika, ¿tlenon uelis tikchiuaskej tla tiknekij nochipa tikchiuaskej tlen melajki? Ijkuak tiknemiliskej itlaj tikchiuaskej, kachtopa matiknemilikan tlen Jehová kineki matikchiuakan niman sakin ijkon matikchiuakan. Maski melak ouijtika tlen tikixnamikiskej, Jehová nochipa techpaleuis niman ijkon mojmostla matikintlakamatikan itlanauatiluan (Is. 40:29-31).
18. ¿Tleka xnoneki tejuamej titemelajkatlaliskej?
18 Ika yeyi: Matijkauilikan ika Jehová matemelajkatlali. Maski tokojtiliaj tikintlakamatiskej itlanauatiluan Jehová, xnoneki tejuamej tikinmelajkatlaliskej oksekimej nion xtiknemiliskej ika tejuamej más tiyolmelajkej. Noijki xnoneki tiknemiliskej ika noneki nochiuas tlen tejuamej tikijtouaj, ka, yej noneki tikilnamiktoskej ika Jehová yejua Juez akin más ueyixtika “ipan nochi in tlaltikpaktli” (Gén. 18:25). Jehová xtlaj techijlia tla tejuamej matitemelajkatlalikan. Jesús noijki ijkin okijto: “Maka kaman xkintlajtlakolmakakan oksekimej, para Dios no xmechtlajtlakolmakas” (Mat. 7:1).b
19. ¿Kenon okiteititi José ika kineltokaya ika Jehová nochipa kichiua tlen melajki?
19 Oksejpa matikitakan tlenon okichiuj José, akin okichiuj tlen melajki. Maski miyekpa okichiuilijkej tlen xkuajli, yejua xkeman onotlakuepilti. Ikniuan okitlajyouiltijkej, okinemakakej ken tlakeuajli niman okijlikej intaj ika yomijka. Sakin, ijkuak José itekiuajtitoya Egipto, ikniuan okitatoj para makinpaleui. Ijkuakon yejua ueliskia kintlajtlakolmakaskia niman notlakuepiltiskia. Ika yejon, maski ikniuan yonoyolkuepkaj, nomojtiayaj pampa kinemiliayaj ika José ueliskia itlaj kinchiuilis. San ika, José okimijli: “Maka xmomojtikan. Nejua xniDios para nemechcastigaros” (Gén. 37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21). José yolyemanki katka niman kimatstoya ika san Jehová kimelauaya makinmelajkatlali ikniuan.
20, 21. ¿Tlenon uelis techpaleuis maka matiknemilikan ika tejuamej más tiyolmelajkej?
20 Ijkon ken José, tejuamej noijki matijkauilikan ika Jehová matemelajkatlali. Tejuamej xtikmatij tleka se tokniuj itlaj okichiuj pampa xtikmatij tlenon kipiya ipan iyojlo, san “ToTEKO yejua kixtlaloua tline on tlakatl ijkon okichiu” (Prov. 16:2). Jehová nochimej kintlasojtla maski san kanon maualeuakan niman yejua technauatia nochimej matikintlasojtlakan (2 Cor. 6:13). Niman tejuamej yejon tlen tiknekij tikchiuaskej, tikintlasojtlaskej nochimej tokniuan niman xsan tikinmelajkatlalijtoskej.
21 Tejuamej noijki xtikintejteneuaj nion xtikinmelajkatlaliaj akin xtokniuan (1 Tim. 2:3, 4). Tejuamej xtikinmelajkatlaliaj tochanejkauan akin xnomachtiaj nion xtiknemiliaj ika xkeman uelis nochiuaskej iteixpantijkauan Jehová. Tla ijkon tikchiuaskiaj, toueyimatstoskiaj niman tikteititijtoskiaj ika tiknemiliaj ika tejuamej más tiyolmelajkej xijkon ken oksekimej. Matikilnamikikan ika Jehová ok kinkauilijtika nochimej manoyolkuepakan (Hech. 17:30). Nochipa matikilnamikikan ika Jehová xkimita yolmelajkej akin kinemiliaj ika yejuamej más yolmelajkej xijkon ken oksekimej.
22. ¿Tleka tiknektika tiktlasojtlas tlen melajki?
22 Tla tejuamej tiktlasojtlaj imelajkayo Jehová, tiyolpakiskej niman oksekimej kitaskej ika tikchiuaj tlen kuajli. Niman yejon kichiuas más makitlasojtlakan toTajtsin niman tejuamej noijki más techtlasojtlaskej. Kuakon, nochipa matiktlasojtlakan imelajkayo Jehová niman matikchiuakan “tlen kuajli” (Mat. 5:6). Kuajli tikmatstokej ika Jehová kita ika mojmostla tokojtiliaj tikintlakamatiskej itlanauatiluan tlen melajkej niman yejon melak kiyolpaktia. Maski aman nochiujtika miyek tlen xkuajli, maka matajmanakan. Matikilnamikikan ika Jehová “kintlajsojtla on yejuan yolmelajkej” (Sal. 146:8).
TLAKUIKAJLI 139 Xmoita ijkuak nochi yenkuik yes
a Ipan yejuin tlaltikpaktli xok miyekej nemij akin kitlasojtlaj imelajkayo toTajtsin. San ika, iteixpantijkauan Jehová kema kitlasojtlaj imelajkayo Jehová niman kintlakamatij itlanauatiluan. Niman kanaj tejua ijkon tikchiujtika. Tejua tiktlakamati Jehová pampa tiktlasojtla niman pampa tikmatstika ika yejua kitlasojtla tlen melajki. Ipan yejuin tlamachtijli tikitaskej kenon uelis más tiktlasojtlaskej imelajkayo toTajtsin. San ika, kachtopa tikitaskej tlenon kijtosneki imelajkayo toTajtsin niman tleka melak noneki matiktlasojtlakan imelajkayo.
b Kemantika tlayekankej noneki kimelajkatlaliskej yakaj akin okichiuj se tlajtlakojli niman kitaskej tla yemelak yonoyolkuep (1 Cor. 5:11; 6:5; Sant. 5:14, 15). San ika, yejuamej noyolyemaniliaj niman kilnamikij ika xuelij kitaj tlen tikpiyaj ipan toyojlo niman ika Jehová yokintlali para matemelajkatlalikan (uelis tikitas 2 Crónicas 19:6). Yejuamej nokojtiliaj teasikamatiskej, teikneliskej niman kichiuaskej tlen kuajli ijkon ken Jehová kichiua.