Tlen notlajtoltiaj akin kitaj revistas

¿Tleka José niman María xonokuepkej Nazaret sakin ika Jesús otlakat ne Belén?

Biblia xtlaj kijtoua. San ika, kema kiteneua seki tlemach tlen opanok. Kanaj yejon okinpaleui makitlapejpenikan tlen kichiuaskej.

María iuan José chantiyaj Nazaret ijkuak se ángel okijli María ika kipiyaskia ikoneuj. Nazaret se ueyi kalpan tlen onka Galilea (Luc. 1:26-31; 2:4). Niman sakin, ijkuak yejuamej ouajkiskej Egipto, onokuepkej Nazaret. Pampa Jesús onoskalti ipan yejuin kalpan uelis tikijtoskej ika yejua nazareno (Mat. 2:19-23). Ika yejon, ijkuak noteneua Nazaret, nimantsin tontlanemiliaj itech José, María niman Jesús, akin noteneuaj ipan Biblia.

María kipiaya se ichanejkauj ne Judea akin itoka katka Elisabet, akin isiuauj katka teopixki Zacarías. Niman matikilnamikikan ika Juan Teapolaktijketl inan katka Elisabet (Luc. 1:5, 9, 13, 36). María okitlajpaloto Elisabet niman ompa onokauj kanaj yeyi metstli niman sakin onokuep Nazaret (Luc. 1:39, 40, 56). Kuakon, tikitaj ika María itlaixmatiya Judea.

Sakin onoijto ika nonekiya nochimej noamatlaliskej. Pampa José kinekiya tetlakamatis, oyaj hasta Belén, ipan “iueyitlalpan [...] David”, kampa yonoijtoka ika tlakatiskia Mesías (Luc. 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Miq. 5:2). Ompa otlakat Jesús. Niman José xkijliskia María manokuepakan Nazaret iuan konetsintli akin kemach yoontlakatka. Yejuamej onokaujkej Belén, yejuin kalpan nisiuj onkatka Jerusalén, kanaj 9 kilómetros. Niman yejon melak okinpaleui, pampa ijkon ueliyaj kuikayaj inkoneuj ipan teopan tlen onkatka Jerusalén niman ijkon tlauentlaliskej ken kijtouaya tlanauatijli (Lev. 12:2, 6-8; Luc. 2:22-24).

Noijki matikilnamikikan ika iángel toTajtsin okijli María ika iKoneuj “kipiyas on tekiuajyotl yejuan iuejkatataj David okipix” niman yejua tekiuaj yes. ¿Kanaj José niman María kinekiyaj kimatiskej tlenon más panos pampa Jesús otlakat ipan iueyikalpan David? (Luc. 1:32, 33; 2:11, 17). Kanaj yejuamej okinemilijkej ika más kuajli tla nokauayaj Belén niman ijkon tlamachiaskej hasta Jehová makimijli tlenon kichiuaskej.

Nesi ika yejuamej ouejkaujkej Belén. Maski xtikmatij kech youejkaujkaj ika ompa nemiyaj ijkuak sekimej astrólogos okintlajpalotoj, Jesús xok se konetsintli katka, aman katka se telpokatsin. Niman ichanejkauan ikipiayaj se inkal (Mat. 2:11). Kuakon, yejuamej xok oyajkej Nazaret, yej onochantijkej Belén.

Herodes “okinnauatij isoldados para ma kinmiktikan nochi on tlakakokonej de ome xipan para tlatsintlan yejuan chantiyaj ne Belén” (Mat. 2:16). Pampa se ángel okijli José tlenon panoskia, yejua iuan María okuikakej Jesús ne Egipto niman ompa onokaujkej hasta ijkuak omik Herodes. Sakin, José iuan ichanejkauan oyajkej Nazaret. ¿Tleka xonokuepkej Belén? Pampa ijkuakon tekiuajtitoya Arquelao, se ikoneuj Herodes, akin sanoyej xkuajli katka. Noijki, pampa se ángel yokijlika José tlenon panoskia. Ompa Nazaret Jesús xtlaj ipan nochiuaskia niman kiskaltiskiaj ken toTajtsin kineki (Mat. 2:19-22; 13:55; Luc. 2:39, 52).

Nesi ika José omik ijkuak Jesús xikitemakaya inemilis topampa, tlen otepaleui para sekimej mauiyan iluikak. Tla kema ijkon opanok, José yoliuis ipan tlaltikpaktli, niman miyekej uelis kixmatiskej niman kitlajtoltiskej tleka onokauj Belén sakin ika Jesús otlakat.